اروپا 400 سال زمان برد تا به دموکراسی برسد پس به افغانستان امیدوار باشید

آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: در حالی که نامه تایید نشده وزارت داخله افغانستان مبنی بر احتمال شیوع «ویروس کرونا» در ولایت بدخشان، همچنان در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود، وزارت صحت این کشور همچنان تاکید دارد که تاکنون نتایج بررسی نمونه‌های مشکوک، ورود این ویروس به افغانستان را تایید نکرده است. این خبر اما نمی‌تواند به آن درجه از اهمیت برسد که بحران محتمل سیاسی در افغانستان پس از اعلام پیروزی اشرف غنی از نظرها دور نگاه داشته شود آن هم وقتی اطرافیان عبدالله و خود وی به صراحت از تشکیل«حکومتی دیگر سخن گفته باشند!
>برگزاری انتخابات در افغانستان
یعنی باید به دموکراسی امیدوار بود!
یک کارشناس روابط بین الملل در گفت و گویی کوتاه با آفتاب یزد در واکنش به اعلام ریاست جمهوری اشرف غنی با آرائی زیر یک میلیون نفر می‌گوید:«وقتی از برگزاری واقعاً آزاد در افغانستان سخن به میان می‌آید حتی با این ادعا که در آن تقلب شده است یعنی همچنان باید به تکامل دموکراسی در این کشور امیدوار بود.»


جلیلوند ضمن تاکید بر این مهم که دموکراسی در همه جای جهان دچار فراز و نشیب‌هایی می‌شود ادامه می‌دهد:«وقتی به گذشته و حال افغانستان نگاه می‌کنیم، وقتی به تعداد زنان در مجلس افغانستان دقت کنیم، وقتی به طالبان دهه 90 و طالبان 2020 بیاندیشیم آن گاه بهتر و عمیق‌تر معنای تغییر و اصلاحات و حرکت به سمتِ دموکراسی را متوجه خواهیم شد.»
این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به مسیر سختی که دموکراسی در دنیای مدرن در 400سال گذشته طی کرده اضافه می‌کند:«این که احساس کنیم آن چه در 400 سال گذشته نصیب اروپایی‌ها شده، طی 40 سال باید نصیب شرقی‌ها شود یعنی تاریخ دموکراسی در جهان را درست مطالعه نکرده‌ایم هرچند معتقدم در انگلستان مدرن شده نیز دموکراسی حرکت بی دردسری را تجربه نمی‌کند اما آن‌ها دیگر بسیاری از دغدغه‌هایی که کشورهایی نظیر افغانستان به آن مشغول هستند را به راحتی پشت سر گذاشته‌اند و وقت خود را مصروف به ابعاد دیگر دموکراسی کرده‌اند.»
>ابقای پردردسر اشرف غنی
روز سه‌شنبه، ۲۹ بهمن (۱۸ فوریه) کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نتایج نهایی انتخابات این کشور را پس از پنج ماه اعلام کرد. بر اساس داده‌های این کمیسیون، اشرف غنی ۹۲۳ هزار و ۵۹۲ رای، یعنی ۶۴/ ۵۰ درصد آرا را کسب کرده است. غنی در نخستین سخنرانی خود پس از اعلام پیروزی‌اش تاکید کرد که "هیچ کس را به چشم رقیب، حریف و مخالف" نمی‌بیند و خواهان وحدت ملی است. او در این راستا گفت: «وقت من و تو نیست، وقت ما است. از بیرون همیشه به ما می‌گویند که این‌ها (شهروندان افغانستان) قابلیت اتفاق را ندارند.»
رئیس جمهوری افغانستان در زمینه مذاکره با طالبان نیز می‌گوید: «قرار است جامعه کثرت‌گرا و پرتوان افغانستان طالبان را جذب کند. اسم این روند مذاکرات است.»
>احتمال بروز بحران سیاسی
عبدالله عبدالله، رقیب اصلی غنی در انتخابات، با ۷۲۰ هزار و ۸۴۱ رای در جایگاه دوم قرار گرفته است.عبدالله هنوز در باره پیروزی رقیبش موضع‌ نگرفته است اما فضل احمد معنوی، یکی از اعضای ارشد تیم انتخاباتی او، در پیامی توئیتری نوشته است که کمیسون انتخابات مشروعیت ندارد و «گذشت زمان به همه این بی‌عدالتی‌ها پاسخ می‌دهد». در همین راستا، عبدالرشید دوستم، معاون اول ریاست جمهوری افغانستان، روز ۲۴بهمن در یک سخنرانی تهدید کرده بود که اگر کمیسیون انتخابات غنی را "به اساس رای تقلبی" پیروز انتخابات اعلام کند، او یک حکومت موازی را به رهبری عبدالله عبدالله تشکیل می‌دهد. بسیاری از کارشناسان و سیاستمداران افغانستان هشدار داده‌اند که اگر عبدالله و یارانش پیروزی غنی را به‌رسمیت نشناسند، این کشور با یک بحران سیاسی روبرو خواهد شد.
ناگفته نماند، در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که پس از دو بار تعویق در روز ششم مهر برگزار شد، یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر شرکت کردند که حدود ۳۱ درصد رای‌دهندگان زنان بودند. به گفته کمیسیون مستقل انتخابات، نام و مشخصات نه میلیون و ۶۰۰ هزار نفر به عنوان رای‌دهنده احتمالی به ثبت رسیده بود.
>همین که دست به اسلحه نمی‌برند
یعنی دموکراسی!
جلیلوند با اشاره به این موضوع که تقابل عبدالله‌عبدالله نیز در راستای تلاش برای بقا و ثبات و رشد دموکراسی است به این تحلیل روی می‌آورد که:«ما همیشه باید با امیدواری به آینده نگاه کنیم، با امیدواری به دموکراسی بها بدهیم و با امیدواری رخدادها را تحلیل کنیم.»
این کارشناس روابط بین الملل معتقد است:«اگرچه عده‌ای ادعای تقلب در انتخابات را مطرح می‌کنند اما در قالب گفت و گو نه تقابل خشن یا با دست‌بردن به اسلحه! ما حتی می‌بینیم طالبان نیز پای میز مذاکره نشسته است، در افغانستان آزادانه انتخابات برگزار می‌شود همه ی این‌ها یعنی دموکراسی در افغانستان در مسیر درستی حرکت می‌کند اما در یک منحنی پرچالش و پرحاشیه!»
جلیلوند این را نیز اضافه می‌کند که:«در باره افغانستان نباید به پیچ‌های تاریخی اشاره کرد زیرا این کشور همچنان در مارپیچ تاریخی و پیش از رسیدن به آن«پیچ تاریخی» معروف مشغول پیمودن مسیر دموکراسی آن هم به سختی است!»
کارشناس روابط بین المللی با تاکید بر این نکته که مشارکت پایین در افغانستان از قبل نیز قابل پیش بینی بود به این مهم دست می‌گذارد که:«افغانستان حالا حالاها کار دارد، قومیت، امنیت، ثبات نسبی، اقتصاد نجات بخش و رسیدن به یک مدل متوازن در حکومت دغدغه‌هایی است که ممکن است حرکت به سوی دموکراسی را کند کند اما هرگز دموکراسی در مسیری که می‌پیماید دچار سکون و ایستایی نخواهد شد حتی اگر دچار وقفه‌هایی شود.»
>ارعاب، اختلال و نارضایتی؛
مشارکت اندک در انتخابات افغانستان
ماه‌ها قبل ـ مهرماه و در زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ـ در خبرهای انتخاباتی افغانستان می‌خوانیم:«مطابق آمار کمیسیون مستقل انتخابات، میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان بین ۲۰ تا ۲۵ درصد بیشتر نبوده است. تهدید و ارعاب اسلامگرایان طالبان و نارضایتی و بی‌اعتمادی مردم به دولت از عوامل این وضعیت عنوان می‌شود. کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید نام و مشخصات ۹میلیون و ۶۰۰ هزار نفر به عنوان رای‌دهنده احتمالی به ثبت رسیده است. با در نظر گرفتن صندوق‌های شمارش شده و باقیمانده، تعداد کل رای‌هایی که به تمام صندوق‌ها ریخته شده، به احتمال زیاد از حدود ۲ میلیون رای تجاوز نخواهد کرد.» حالا پروسه ی طولانی مدت آن انتخابات به پایان رسیده و همه روی دو موضوع بحث دارند؛ تکرار رخدادهای قبلی و میزان مشارکت پایین، مشارکتی که عجیب و تامل برانگیز است تا جایی که می‌تواند پایه‌های لرزان دموکراسی در افغانستان را لرزان‌تر جلوه دهد!
>ژنرال دوستم:از «حکومت به رهبری
عبدالله» حمایت کنید!
ژنرال عبدالرشید دوستم، معاون اول رئیس جمهور افغانستان که در انتخابات گذشته از عبدالله عبدالله، رقیب انتخاباتی محمد اشرف غنی حمایت کرد، از حامیان خود خواسته که از "حکومتی که قرار است آقای عبدالله اعلام کند"، حمایت کنند. او از روند اعلام نتایج نهایی انتخابات افغانستان ابراز ناراحتی کرد و گفت که آقای عبدالله در نزدیکترین زمان ممکن حکومتی را اعلام خواهد کرد که نمایندگان همه اقوام افغانستان در آن حضور خواهند داشت. آقای دوستم از هوادارانش در افغانستان خواست که منتظر معرفی والی‌های خود باشند و آنان را تشویق کرد که از تهدیدها نترسند، زیرا به گفته او "حق گرفتنی است". او گفته است که انتظار اعلام ناگهانی نتایج انتخابات را از طرف کمیسیون نداشت و اتفاقی خبردار شده است.