«ابتکار» تاثیر شرایط ناشی از شیوع کووید19 بر سرنوشت انتخابات‌های آتی را بررسی می کند

جریان‌های سیاسی ایران در آینه کرونا
الهام برخوردار
شاید تا به حال هیچ ویروسی به این گستردگی نتوانسته است همه حوزه‌های مختلف جوامع را تحت تاثیر قرار دهد. شیوع کرونا در اکثر کشورهای دنیا شرایطی را پیش آورده است که نه تنها اقتصاد، بلکه حالا دیگر فضای سیاسی کشورها نیز براساس آن سنجیده می‌شوند و اینکه تصمیم‌گیرندگان یک نظام سیاسی چه سیاست و راهکاری را برای کنترل و مهار آن در پیش می‌گیرند و کدام‌یک در این راه موفق عمل کرده‌‌اند. متاسفانه از زمان شیوع ویروس کرونا در کشور ما خیلی زود و با سرعت همه حوزه‌ها و نهادها را تحت تاثیر قرار گرفتند و به نوعی همگی به یک تعطیلی ناخواسته رفتند. اما این روند چندان نتوانست دوام بیارد و دوباره فعالیت‌ها از سر گرفته شد، اما کرونا همچنان در راس قرار دارد. نهادهای تصمیم‌گیر از جمله مجلس شورای اسلامی به عنوان یک نهاد نظارتی برای مهار و به زیر کشیدن کرونا تصمیم گرفت فعالیت خودش را شروع کند، اما مجلس دهم که همواره انتقاداتی به آن وارد بود فقط یک ماه دیگر مبارزه می‌کند و جای خودش را به یازدهمی‌ها می‌دهد و میدان مبارزه را به آنها واگذار می‌کند. در این گزارش از تاثیر کرونا بر جریان‌های سیاسی، عملکرد مجلس دهم و یازدهم، همچنین تاثیر بر انتخابات ریاست‌جمهوری ‌‌۱۴۰۰صحبت شده است. علی صوفی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با «ابتکار» می‌گوید که اگر جریان‌های سیاسی و تصمیم‌گیرندگان برای عبور از این بحران استراتژی نداشته باشند احتمالا انتخاباتی هم در کار نخواهد بود.
پایان کار مجلس دهم با شیوع کرونا در سراسر کشور همراه شد مجلسی که همیشه از سوی جریانی رای‌دهنده مورد نقد جدی بوده است. حالا در پایان نیز با ویروسی مواجه شد که کشور را به تعطیلی کشاند. عملکرد مجلس در این دو ماه اخیر مورد نقد قرار گرفته است آیا این نیز به کارنامه دهمی‌ها اضافه خواهد شد؟ علی صوفی، وزیر دولت اصلاحات در این باره می‌گوید: نمی‌شود کارنامه مجلس دهم را تنها براساس چگونگی ورود و مدیریت کرونا در کشور سنجید. به هر حال به تعطیلی چندهفته‌ای مجلس نقد وارد است. چرا که مجلس دهم در آن شرایط سخت کرونایی مخصوصا در ابتدای کار نمی‌بایست تعطیل می‌شد و وظیفه نظارتی خودش را انجام می‌داد. اما فضا به گونه‌ای سخت شد که خیلی زود این موضوع خوابید و انتقادها از مجلس فروکش کرد. اما حالا با توجه به اینکه در حال حاضر مجلس به یک وضعیت آرام رسیده است، به نظر نمی‌آید که موضوع کرونا یک نقطه سیاه برای آن تلقی شود؛ چراکه از زمانی که شیوع کروناویروس در کشور قطعی شد به یکباره نگاه‌ها معطوف به آن و بحث قرنطینه و چگونگی کنترل در کشور محدود شد. وقتی تصمیم گرفته شد همه نهادها تعطیل شوند، مجلس دهم نیز از این موضوع مستثنی نشد و به تعطیلی کشیده شد. یعنی چون کل کشور در یک تعطیلی ناخواسته رفت مجلس شورای اسلامی نیز تعطیل شد و شدت انتقادات کمتر شد. در ادامه وقتی اوضاع بهتر شد مجلس نیز فعالیتش را از سر گرفت، فعالیتی که با شروع یک بحران و پایان کار خودش همراه شده است؛ بنابراین شاید نتوان این را به کارنامه مجلس فعلی اضافه کرد.


مجلس تمام اصولگرای یازدهم هنوز شروع نکرده با حواشی زیادی همراه شده است و همچنان درگیر حواشی بعد از انتخابات و بحث ریاست آینده مجلس است. در کنار این‌ها، شروعش با یک بحران در کشور همراه است، بحرانی که قرار است حداقل به گفته کارشناسان تا یک سال آینده با آن مبارزه کرد. این مجلس چگونه عمل خواهد کرد و نوع تعاملش با دولت در این شرایط به چه صورت خواهد بود؟ صوفی در پاسخ به این سوالات می‌گوید: با توجه به اینکه در حال حاضر پزشکان واکسنی را برای این ویروس پیدا نکرده‌اند، کشور ما با توجه به گفته کارشناسان حالاحالاها درگیر این ویروس خواهد بود. پیش‌بینی‌ها هم همین است یعنی علی‌رغم اینکه آمارها حکایت از سیر نزولی کرونا در کشور را دارند، اما شروع فعالیت‌های اقتصادی ادامه این روند را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. بنابراین مدیریت کشور در چنین شرایطی نیازمند همگرایی و همدلی همه قوا و نهادهاست. پس قطعا مجلس آینده خیلی با این موضوع درگیر خواهد شد؛ چراکه کرونا و راه‌های کنترل بر آن اولویت کشور و همه دستگاه‌ها خواهد بود. در چنین شرایطی طبعاً مجلس مجبور خواهد شد که با همراهی همه قوا سعی کنند با کمترین هزینه از این بحران عبور کنند. بنابراین این مسئله خودش برای مجلس آینده یک محدودکننده محسوب می‌شود که نتواند براساس برنامه‌های خود پیش برود و یا حتی سعی در مهار دولت که براساس شعارهای زمان انتخابات اسفندماه داده می‌شد، عمل کند. بر این اساس، مجلس آینده به شدت تحت تاثیر کرونا و چگونگی مدیریت کشور در چنین شرایطی خواهد بود. پس کارنامه مجلس یازدهم را باید بر همین اساس سنجید. قطعا اگر چنین شرایطی در کشور پیش‌ نمی‌آمد مجلس تمام اصولگرای یازدهم بر اساس برنامه‌های از پیش تعیین‌شده پیش می‌رفت که یکی از آن برنامه‌ها تضعیف دولت بود.
این فعال سیاسی می‌افزاید: اما حالا پیش بردن این برنامه‌های اصولگرایان که طبق شعارهای انتخاباتی‌شان مخالفت با دولت و حتی ساقط کردن آن بود امکان‌پذیر نیست. چرا که دامن زدن به اختلافات جناحی در چنین شرایطی به نفع کشور و جامعه نخواهد بود و مورد مخالفت رهبر انقلاب قرار خواهد گرفت. هرچند باید توجه داشت که افکار عمومی نیز با این رویکرد هماهنگ نیست، بنابراین مجموعه این عوامل باعث خواهد شد که مجلس انفعال داشته باشد تا کشور بتواند از این شرایط عبور کند. پس مجلس یازدهم به شدت تحت تاثیر کرونا خواهد بود و عملکرد آن با توجه به چگونگی عبور از این شرایط سنجیده خواهد شد. درواقع مسئولیت اصلی این بحران با توجه به عواقب چنین ویروسی روی حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور بر عهده هر سه قوه تصمیم‌گیر خواهد بود.
علی صوفی در پاسخ به این سوال که آیا انتخابات ۱۴۰۰ ریاست‌جمهوری نیز تحت تاثیر کرونا قرار خواهد گرفت، می‌گوید: با توجه به اینکه تا به حال پزشکان و کارشناسان سراسر دنیا موفق نشده‌اند واکسنی برای این ویروس کشف کنند، پیش‌بینی‌ها این است که ما لااقل تا یک سال درگیر این ویروس همه‌گیر خواهیم بود. بنابراین کنترل این اوضاع که در حال حاضر که اکثر کشورهای دنیا را تحت تاثیر خود قرار داده است، بر عهده همه نهادهای تصمیم‌گیر کشورهاست. پس وقتی اولویت کشورها کنترل و مهار این ویروس است دیگر حوزه‌ها قطعا تحت تاثیر آن خواهند بود. انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ هم از این امر مستثنی نیست. با توجه به اینکه انتخابات حضور فعال در سطح اجتماع را می‌طلبد در کنار آن جریان‌ها و اجزاب سیاسی باید در مدت باقی مانده دست به آسیب‌شناسی زده و گفتمان‌سازی رخ دهد، پس همه اینها نیازمند فعالیت این حوزه‌های مورد اشاره است. اما آنچه ما در حال حاضر می‌بینیم تعطیلی همه این فعالیت‌هاست؛ یعنی همه حوزه‌ها به گونه‌ای خودخواسته محصور این ویروس کرده‌اند و فعالیت آنها تعطیل شده است. قطعا در چنین شرایطی انتخابات پرشور با مشارکت بالا نخواهیم داشت. این فعال سیاسی تصریح می‌کند: اگر کشور با همین روند پیش برود، طبعا شرایط برای برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری فراهم نخواهد شد. به هرحال انتخابات یک فعالیت سیاسی و اجتماعی بسیار گسترده و فشرده است که مستلزم اجتماعات گسترده است. اما در حال حاضر این شرایط برای چنین فعالیت‌های فراهم نیست. به عقیده من در این فضای محدود امکان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری فراهم نیست، مگر اینکه در ادامه تغییر کند. اگر شرایط کشور برای مهار و کنترل این ویروس خوب پیش نرود و وضعیت اقتصادی و معیشتی همچنان نابسامان باشد نتیجه آن نارضایتی مردم خواهد بود، پس وقتی مردم از اوضاع ناراضی باشند و نارضایتی‌ها نادیده گرفته شود انتخابات ۱۴۰۰ تحت تاثیر آن قرار گرفته و ما شاهد مشارکتی در آن نخواهیم بود. همان‌طور که مردم در انتخابات اسفندماه ۹۸ این تلنگر را به جریان‌ها و نهادهای تصمیم‌گیر دادند. اقتصاد کشورها یکی از مهم‌ترین حوزه‌هایی است که این ویروس بیشترین آسیب را به آن وارد کرده است. به گونه‌‌ای که همه فعالیت‌های اقتصادی را به تعطیلی کشانده است. این امر در کشور ما که علاوه بر این مشکل از سوی آمریکا نیز دچار تحریم‌های یکجانبه است خیلی حائز اهمیت است و درواقع اقتصاد ما را به نوعی فلج کرده است. بنابراین اگر تصمیم‌گیرندگان نتوانند کرونا را مهار کنند و اوضاع معیشتی بهبود نیابد، نتیجه‌ای جز افزایش نارضایتی عمومی نخواهد داشت. این امر قطعا انتخابات را با مشکل جدی در آینده مواجه خواهد کرد.
سایر اخبار این روزنامه
آیا سریال «ن.خ» توانسته انتظارات را برآورده کند؟ حرکت سطحی موفق در برهوت سریال‌های خوب ژوبین صفاری جوجه‌کُشی در سردرگمی تئوریک «ابتکار» تازه‌ترین گزارش سازمان ملل درمورد کره‌شمالی را بررسی می‌کند پکن ناجی تحریم‌های پیونگ یانگ «ابتکار» از چالش‌های قواعد وزارت بهداشت برای بازگشایی مشاغل گوناگون گزارش می‌دهد تکلیف ۲۵ درصد متواریان مالیاتی را مشخص کنید تنگنا‌های مالیاتی دولت در سال سخت کرونایی «ابتکار» تاثیر شرایط ناشی از شیوع کووید19 بر سرنوشت انتخابات‌های آتی را بررسی می کند واکنش‌ها به کشتار فله‌ای جوجه‌ها بررسی شد جامعه شناسی جوجه کُشی! رئیس‌جمهوری: همچنان به شعار «در خانه بمانیم» متعهد باشیم کدخدایی خبر داد تایید کامل صحت مرحله اول انتخابات مجلس یازدهم مرکز پژوهش‌های مجلس: وزارت راه و شهرسازی بازار استیجاری مسکن را ساماندهی کند در‏پی حواشی گم شدن ارزهای دولتی صورت گرفت پاسخ عادل آذر به واکنش‌ها درباره گزارش تفریغ بودجه سال ۱۳۹۷ جهان پس از کووید 19 چگونه خواهد بود؟ کرونا و خطر رشد پوپولیسم در اروپا