جهش ویروس تقابل شرق و غرب از کرونا

وزیر خارجه بریتانیا دومینیک راب پنج شنبه گذشته حمله سختی به چین داشت و گفت که پکن باید به «پرسش‌های سختی» در مورد شیوع ویروس کرونا پاسخ دهد و بگوید که چرا اوضاع به این صورت شد و چرا نتوانست زودتر این روند را متوقف کند. رئیس‌جمهور فرانسه امانوئل ماکرون هم در همین روز و در مصاحبه با روزنامه فایننشال از مدیریت چین در برخورد با شیوع کرونا انتقاد کرد و گفت: «اتفاقاتی افتاده‌اند که ما از آن بی‌خبریم.»‌به نظر می‌رسد که بریتانیا و فرانسه بعد از چند هفته‌ای تردید، موضع خود را در دعوای بین امریکا و چین مشخص کرده‌اند و با پیوستن به امریکا موضع ضد چینی خود را آشکار کرده‌اند. این در حالی است که رئیس‌جمهور روسیه ولادیمیر پوتین در همین روز با همتای چینی خود، شی جین پینگ، تماس تلفنی داشت و از مقابله پکن با ویروس کرونا ستایش کرد.
به این ترتیب، ویروس کرونا یا کووید ۱۹ دور جدیدی از تقابل بین شرق و غرب را شکل داده و باعث شد با پیوستن بریتانیا و فرانسه به جبهه امریکا، واشنگتن با اطمینان بیشتری حملات خود را به پکن شدت ببخشد. هرچند که زبان وزیر خارجه بریتانیا و فرانسه علیه پکن چندان تند نیست و بیشتر وجه انتقادی دارد، اما همین قدر هم برای واشنگتن کافی است تا تبلیغات خود را حول نشت کووید ۱۹ از آزمایشگاه تحقیقاتی فوق حساس در شهر ووهان چین تشدید کند. این تبلیغات ابتدا از سوی شبکه خبری دست راستی فاکس نیوز در روز چهار شنبه شروع شد که به نقل از منابع خود مدعی شد «به احتمال قوی ویروس جدید کرونا از طریق آزمایشگاه تحقیقاتی فوق حساسی به بیرون راه پیدا کرده که در ووهان قرار دارد و سال‌ها است روی ویروس‌های کرونا کار می‌کند.»‌دستگاه‌های اطلاعاتی و نظامی امریکا روز بعد گفتند که در حال بررسی صحت و سقم گزارش فاکس نیوز هستند. بعد از این هم رئیس‌جمهور امریکا دونالد ترامپ در گزارش روزانه خود به رسانه‌ها قول داد که در دولتش در این مورد تحقیق خواهد کرد، اما وزیر خارجه‌اش، مایک پمپئو، بعد از این وعده ترامپ به نحوی در مورد موضوع صحبت کرد که گویا دولت امریکا اصل قضیه را پذیرفته است. به این ترتیب، امریکا در حال مدیریت حمله‌ای به پکن است که آن را متهم به انتشار کرونا از آزمایشگاه‌های فوق حساس خود بکند و همراهی حتی ملایم و محتاطانه بریتانیا و فرانسه هم باعث می‌شود جبهه‌اش مقابل چین تقویت شود و امید به همراهی دیگر کشور‌های غربی داشته باشد.
در واقع، قصه آزمایشگاه فوق حساس ووهان چیز تازه‌ای نیست و روزنامه‌های بریتانیایی دیلی‌میل و امریکایی واشنگتن‌تایمز از اواخر ژانویه این قصه را علم کردند، اما حالا مبدل به نسخه جدی برای امریکا و آن دو متحد اروپایی‌اش شده است. این کشور‌ها این داستان را در وهله نخست برای فرافکنی وضعیت موجود لازم دارند. ضعف زیرساخت بهداشتی و افزایش تلفات قابل توجه انسانی در امریکا و کشور‌های اروپایی نیازمند قصه‌ای است تا توجه را از این مشکل به خارج از کشور منحرف کند و چه قصه‌ای بهتر از آزمایشگاه فوق حساس ووهان. امریکا و متحدین اروپایی‌اش با این قصه می‌توانند خشم دست‌کم بخشی از مردم خود را متوجه پکن کنند تا اینکه پاسخگوی آن باشند. وجه دیگر این قصه در پیامد‌های آن است. همین حالا مقدمات کار برای گرفتن غرامت از چین در امریکا انجام می‌شود و برخی از کادر درمانی و صاحبان مشاغل امریکا دادخواستی علیه دولت چین به دادگاهی در ایالت فلوریدا داده‌اند تا پکن را مجبور به پرداخت غرامت کنند. علاوه بر این، سناتور جاش هاولی و نماینده جمهوریخواه الیس استفانیک طرحی را تقدیم کنگره کرده‌اند تا اینکه مکانیزمی برای دریافت غرامت آسیب‌دیدگان از ویروس کرونا از دولت چین گرفته شود. بنابراین، مسئله هجمه جدید امریکا و متحدان اروپایی‌اش به چین تنها یک تاکتیک جنگ روانی نیست بلکه اهداف مالی هم در این هجمه مد نظر است که می‌تواند رقم قابل توجهی غرامت را به پکن تحمیل کند. این خود به معنای دور جدیدی از تقابل سیاسی و مالی بین امریکا و متحدان اروپایی‌اش با چین است که حالا روسیه هم در این تقابل کنار پکن ایستاده تا موضوع کرونا به صورت جدی مبدل به خط مقدم تقابل بین شرق و غرب شود.