کرونا و چالش اقتدار ملی

تا سه ماه پيش، حکومت‌ها و دولت‌ها در عرصه کشور، فعال مايشاء بودند و آنچه را به‌صلاح مي دانستند اعمال مي‌کردند و ملت‌ها هم کم‌وبيش مجبور بودند از حکومت‌هاي خود پيروي کنند. حکومت‌ها بعضا در فکر جنگ با يکديگر و يا رقابت با رقيبان خود بودند و در اين راه کمتر به‌نظرات مخالف مردم خويش، گوش فرا مي‌دادند. ابزار آنها عمدتا ابزار نظامي و اقتصادي بود و به اين ابزار افتخار مي‌کردند. اما با اعلان جنگ کروناي ناچيز که همه وزن هزاران‌ميلياردي آنها براي کره‌زمين زير پنج گرم است، به‌‌يکباره جهان بهم ريخت و همه زورمداران، خود را ميان تهي ديدند و نه‌تنها ابزار‌هاي نظامي و اقتصادي به‌کمکشان نيامد، بلکه همه اين ابزار‌ها به‌سرعت از دستشان خارج شد. ترس از دست دادن اقتدار خود باعث شد حکومت‌ها اعم از شرق و غرب، دمکراتيک و غيردمکراتيک، ابتدا از پذيرش وجود کرونا و اعلام جنگ سوم جهاني، سر باز زنند و تا آنجا که توانستند به‌حضور آن در جامعه خود اعتراف نکردند. غافل از اينکه اين روش برخورد، به‌تضعيف بيشتر اقتدار حکومت‌ها انجاميد و کرونا همانند غده‌‌سرطاني در تمام ساختار آن حکومت‌ها ريشه دوانيد تا آنجا که کلاف از دست همه خارج شد. برخي با تکيه‌بر قدرت نظامي و روش‌هاي غيردمکراتيک توانستند نظير چين از گسترش ويروس کرونا تا حدود قابل قبولي جلوگيري کنند ولي متحمل خسارات اقتصادي فراوان شدند در حدي که ارکان اين کشور را متزلزل کرد. برخي ديگر نظير ايتاليا و اسپانيا در جايگاهي نبودند که به‌اندازه کافي از قدرت نظامي خود استفاده کنند و سعي کردند از روش‌هاي دمکراتيک بهره ببرند؛ لذا شاهد تزلزل در اقتدار ملي و فروپاشي نظام اقتصادي خود شدند. اما کشورهايي چون ترکيه، بريتانيا و آمريکا آنقدر خود را در برابر جنگ جهاني کرونا قوي و مقاوم مي‌پنداشتند که انگار آن باعث شد به‌يکباره شاهد خسارات انساني فراوان شوند و افسار اقتصادي خود را به‌دست کرونا سپردند تا آنها را راهبري نمايد. برخي ديگر هستند که هنوز در خواب غفلت به‌سر مي‌برند و چون به‌قول رئيس‌جمهور بلاروس تاکنون کرونا را به‌چشم خود نديده‌اند، هيچ اعترافي بر وجود آن نمي‌کنند. با اينکه روسيه در اين وسط قرار داشت ولي پيش‌بيني‌ها نشان مي‌دهد روسيه همچون آمريکا آينده وخيمي خواهد داشت و مشخص نيست آثار کرونا تا چقدر ساختارهاي سياسي و اقتصادي روسيه را متزلزل سازد. جنگ کرونا براي اولين‌بار نه‌تنها عليه حکومت‌ها بود بلکه صحنه آزمايشي بود که حکومت‌ها چقدر کارايي داشته و چقدر به‌سلامت و امنيت ملت‌هاي خود مي‌انديشند. ناکارآيي بسياري از حکومت‌ها در اداره يک جنگ و بحران، بر همگان روشن شد. آنها که مي‌خواستند يا مجبور بودند نشان دهند در انديشه مردم خود هستند، درصدد برآمدند آستين بالازده و در ازاء ماندن مردم در خانه، به آنان کمک مالي بکنند. اما اين مهم از هر حکومتي برخاسته نبود. برخي از حکومت‌ها چون ايران هرچه اعداد را بالا و پايين کردند، ديدند در پرتو تحريم‌ها و سوءمديريت‌هاي گذشته، چنين امري از آنان ساخته نيست؛ لذا عطايش را به‌لقايش بخشيدند و گفتند مردم برويد کار کنيد ولي از خود در برابر کرونا مواظبت کنيد. حکومت‌ها در جنگ سوم جهاني، با چالش‌هاي متعدد زير ضربات کشنده کرونا آنچنان اقتدار خود را از دست دادند که اگر در ظرف چند ماه آينده هم چاره‌اي براي درمان کرونا انديشيده شود، ديگر اين حکومت‌ها، حکومت‌هاي سابق نخواهند بود.
ادامه همين صفحه