زمزمه های جهانی اخذ غرامت کرونایی از چین

شریفی- تعداد مبتلایان به ویروس کرونا به رقم 2.5 میلیون نفر نزدیک می شود و تاکنون بیش از 166 هزار تن جان خود را از دست داده اند. جدی نگرفتن این پاندمی از ابتدای شیوع آن توسط دولت مردان جهان، کمبود تجهیزات به دلیل آماده نبودن جامعه پزشکی برای مقابله با آن و سرانجام سکوت خواسته یا ناخواسته دولت چین درباره اعلام هشدار های لازم پس از شناسایی ویروس از جمله دلایل گسترش پرسرعت این ویروس در جهان است. حالا پس از گذشت سه ماه از آغاز این پاندمی، کشورهای مختلف جهان انگشت انتقاد را به طرف چین، خاستگاه این ویروس نشانه رفته اند و بحث غرامت گرفتن از دولت چین قوت گرفته است. در آخرین رویداد، روزنامه بیلد آلمان محاسبه کرده که چین در پی کاهش تولید ناخالص داخلی آلمان بر اثر شیوع کرونا، باید حدود ۱۶۲ میلیارد دلار به برلین خسارت بپردازد. همزمان، «ماریس پین» وزیر امور خارجه استرالیا با تردید درباره شفاف سازی و صداقت پکن، خواستار تحقیقات بین‌المللی درباره منشأ و چگونگی شیوع ویروس کرونا که شروع آن سال گذشته میلادی از شهر ووهان چین بود، شد. پیشتر، امانوئل ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه و دومینیک راب وزیر خارجه بریتانیا نیز خواستار این تحقیقات شده بودند.  طی روزهای گذشته همچنین، بیش از پنج هزار آمریکایی، طی کمتر از یک ماه، به یک شکایت حقوقی در ایالت فلوریدا پیوسته‌اند. این شکایت حقوقی از دولت چین می‌خواهد برای آسیب‌های ناشی از شیوع «کووید ۱۹» غرامت بپردازد. چهارشنبه گذشته آسوشیتدپرس در گزارشی فاش کرد که دولت چین به ریاست شی جین پینگ، در شش روز نخست شیوع پاندمی کرونا، درباره این ویروس هیچ گونه هشداری را منتشر نکرده است. بر اساس این گزارش، رئیس جمهوری چین در روز هفتم یعنی ۲۰ ژانویه (30 دی 98) به مردم درباره ویروس جدید کرونا هشدار داد اما براساس اسناد داخلی که از سوی آسوشیتدپرس به دست آمده و تخمین متخصصان، بیش از سه هزار نفر طی تقریبا یک هفته سکوت عمومی به این ویروس آلوده شده بودند. می توان از چین غرامت گرفت؟  به گزارش دیلی میل، نخستین تحقیقات جامع درباره تاثیر اقتصادی جهانی شیوع این ویروس که دو هفته پیش منتشر شد، نشان داد که گروه هفت (کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و آمریکا) متشکل از هفت اقتصاد بزرگ جهان متحمل ضرر 3.2 تریلیون دلاری شده است. همچنین، «انجمن هنری جکسون» که اندیشکده‌ سیاست خارجی انگلیسی است، تخمین زده که دولت بریتانیا شاید خواستار دست کم ۳۵۱ میلیارد دلار غرامت از دولت چین شود. به گزارش بی بی سی، یافته های یک تحقیق دانشگاه ساوتهامتون در انگلستان نشان می دهد در صورتی‌که پکن سه هفته زودتر اقدام می کرد و اطلاعات لازم را در اختیار جهانیان قرار می‌داد، شمار جان باختگان بر اثر ابتلا به ویروس کرونا در جهان ۹۵ در صد کاهش می‌یافت و جلوی همه‌گیر شدن ویروس گرفته می‌شد. افرادی که طرفدار پرداخت غرامت از سوی دولت چین‌ هستند بر نقض دست کم دو ماده از «مقررات بین المللی بهداشت» از سوی دولت چین تاکید می‌کنند. در «مقررات بین المللی بهداشت» که در سال ۲۰۰۵ به تصویب رسید و در سال ۲۰۰۷ به اجرا گذاشته شد ۱۹۴ کشور جهان از جمله دولت چین عضو است. ماده ۶ مقررات بین المللی بهداشت، دولت‌های عضو را ملزم می‌سازد تا مشکلات بهداشتی در خاک خود را به سرعت بررسی کنند و درباره خطرات بهداشتی که می‌تواند وضعیت فوق‌العاده محسوب شود و بهداشت بین المللی را با خطر مواجه کند تا ۲۴ ساعت به سازمان بهداشت جهانی اطلاعات مفصل و دقیق بدهند. بر اساس ماده ۶ این مقررات، دولت‌های عضو باید تمامی اطلاعات دقیق و مفصل را شامل یافته‌های آزمایشگاهی، موارد ثبت شده و هرگونه اطلاعی که در دسترس دارند در اختیار سازمان بهداشت جهانی قرار دهند. ماده ۷ این مقررات نیز از دولت‌های عضو می‌خواهد تا در صورت به دست‌آوردن شواهد از وقوع واقعه بهداشتی غیرمترقبه در کشورش بدون در نظر داشتن نوع و منشأ واقعه مذکور، تمامی اطلاعات را باید با سازمان بهداشت جهانی شریک شوند. برخی‌های دیگر از این نیز فراتر رفته‌اند و چین را به نقض کنوانسیون منع سلاح‌های بیولوژیک متهم می‌کنند هرچند هیچ شواهد و مدارکی در دست نیست و بیشتر در حد اتهام، ادعا و گمانه زنی مطرح می‌شود.