روزنامه آرمان ملی
1399/02/02
احیای روند صلح پس از آتش‌بس کرونایی
آرمان ملي: محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه جمهوري اسلامي ايران، روز دوشنبه به دمشق سفر کرد و با بشار اسد، رئيس‌جمهور سوريه و وليد معلم، همتاي سوري خود ديدار و گفت‌وگو كرد. روز يكشنبه، بعد از انتشار خبر سفر ظريف به سوريه از سوي رسانه‌هاي عربي، سيدعباس موسوي، سخنگوي وزارت امورخارجه جمهوري اسلامي ايران با تاييد اين خبر به رسانه‌ها گفت: «ظريف در اين سفر يك‌روزه با بشار اسد رئيس‌جمهور و وليد معلم وزير امور خارجه سوريه ديدار و در خصوص روابط دوجانبه، تحولات منطقه و نيز آخرين تحولات سياسي و ميداني مبارزه سوريه عليه تروريسم گفت‌وگو و تبادلنظر خواهد كرد». اين سفر وزير خارجه در شرايطي انجام مي‌شود كه اسفندماه سال گذشته، سخنگوي وزارت امورخارجه اعلام كرده بود به دليل شيوع بيماري كرونا، سفرهاي خارجي ظريف محدود به سفرهاي «حياتي و مهم» خواهد بود. ايران كه پيش از اين با همكاري تركيه و روسيه توانسته بود با ابتكار سه‌جانبه آستانه ضمن تسهيل گفت‌وگوهاي سوري-سوري، زمينه‌ساز آتش‌بس و كاهش تنش گسترده در خاك سوريه باشد، حالا با ايجاد شكاف‌هاي تازه ميان تركيه و روسيه، در شرايطي كه گفت‌وگوهاي فرآيند آستانه و گفت‌وگوها براي تدوين قانون اساسي جديد سوريه، تقريبا معلق شده‌اند، بار ديگر رايزني‌هايش را با طرفين براي پايان دادن به بحران يك دهه‌اي سوريه از سر گرفته است. ظريف درست يك سال پيش به سوريه رفته بود؛ سفري كه در پي برخي جنجال‌ها در راستاي اولين سفر بشار اسد به تهران، بعد از بحران سوريه به دعوت مستقيم رئيس‌جمهور سوريه انجام مي‌شد. سفر به سوريه بعد از آن انجام شد كه محمدجواد ظريف در اعتراض به بي‌اطلاعي از انجام سفر بشار اسد به تهران و عدم‌دعوت براي شركت در اين نشست، از مقام خود استعفا داده بود، هر چند اين استعفا پذيرفته نشد و ناراحتي ظريف با دلجويي مقام‌هايي كه در ايجاد سوءتفاهم مذكور به دليل ناهماهنگي در ميزباني از اسد پيش آمده بود، برطرف شد. ظريف دو ماه بعد از آن سفر زمستاني اسد به تهران، 27 فروردين پارسال با دعوت رئيس‌جمهور سوريه به اين كشور رفت و ضمن ديدار با رئيس‌جمهور با مقام‌هاي ديگر اين كشور رايزني كرد.هدف سفر ظريف
سفر سال گذشته ظريف به سوريه در شرايطي انجام شد كه بخش عمده‌اي از حومه دمشق توسط نيروهاي ارتش سوريه از گروه‌هاي تروريستي پاكسازي شده بود. اما شرايط سوريه در طول يك سال گذشته دستخوش تغييرات زيادي شده است. در طول يك سال گذشته، برخي دولت‌هاي عربي روابط خود را با دولت سوريه بهبود بخشيده‌اند و سفارتخانه‌هاي كشورهايي مانند امارات متحده عربي و بحرين در اين كشور بازگشايي شده است. گروهي از كشورهاي عربي همچنين خواهان بازگشت سوريه به اتحاديه عرب هستند، هر چند عربستان سعودي هنوز با اين پيشنهاد موافقت نكرده است. با اعلام عقب‌نشيني آمريكا از شمال سوريه و پيشروي ارتش سوريه در استان ادلب، متغيرهاي تازه‌اي به معادله پيچيده سوريه وارد شده‌اند. تركيه كه بعد از اعلام عقب‌نشيني نظاميان آمريكايي از شمال شرقي سوريه، به بهانه مبارزه با گروه‌هاي مسلح كرد، لشكركشي به اين منطقه را آغاز كرد، حالا با هدف حمايت از گروه‌هاي مسلح مخالف دولت در ادلب، شمال غربي سوريه هم وارد عمل شده است و نظاميان خود را به اين منطقه گسيل داشته است. در حالي كه تصور مي‌شد با كاهش حضور ميداني آمريكا و متحدانش در سوريه و توافق‌ها ميان ايران، تركيه و روسيه، روند گفت‌وگوهاي سياسي براي حل بحران سوريه به تدريج آغاز شود، اما با آغاز عمليات نظامي تركيه در خاك سوريه، عملا مذاكرات براي روند سياسي در هاله‌اي از ابهام قرار گرفت. دخالت نظامي آنكارا در خاك سوريه، به ويژه فرآيند گفت‌وگوهاي موسوم به آستانه را كه موفق‌ترين تلاش بين‌المللي براي آتش‌بس در سوريه بود، فلج كرده است. روساي‌جمهور ايران، روسيه و تركيه به عنوان سه ضامن اصلي آتش‌بس در سوريه، طي سال‌هاي گذشته پنج بار با يكديگر گفت‌وگو كرده‌بودند و موفق شدند كاهش تنش و آتش‌بس را در بخش عمده‌اي از خاك سوريه اجرا كنند. اما اين گفت‌وگوها كه آخرين بار 25 شهريورماه گذشته در آنكارا پايتخت تركيه برگزار شد، اكنون ماه‌هاست كه متوقف شده است. تركيه كه ضامن آتش‌بس در استان ادلب بود، ادعا مي‌كند نيروهاي ارتش سوريه با پيشروي در اين استان از كشورشان، آتش‌بس را نقض كرده‌اند. در برابر مسكو و دمشق، تاكيد مي‌كنند كه پيشروي‌هاي ارتش سوريه با پشتيباني روسيه در ادلب با هدف مهار حملات گروه‌هاي تروريستي بوده است كه آنكارا از مهار و سوا كردن آنها از گروه‌هاي مخالف دولت، ناتوان بود. در اين ميان كشته شدن ده‌ها نظامي تركيه حين درگيري‌هاي ادلب باعث شده است تا تركيه با سرعت و قدرت بيشتري تسليحات و نيروهاي خود را به خاك سوريه منتقل كند، هر چند دولت سوريه اين اقدام را اشغالگري و خلاف توافق‌هاي پيشين تلقي مي‌كند. در اين ميان، ايران دست از تلاش براي آشتي ميان طرف‌هاي درگير در ادلب و ميانجيگري براي از سرگيري اجراي توافق آستانه برنداشته است. ديدارهاي دوره‌اي ميان روساي‌جمهوري ايران، روسيه و تركيه، قرار بود كه اواخر پاييز پارسال و سه ماه بعد از دور پنجم گفت‌وگوها در آنكارا به ميزباني تهران برگزار شود اما تركيه تا اواخر سال گذشته حاضر به پذيرش دعوت ايران براي گفت‌وگوي سه‌جانبه نشده بود. ميخائيل بوگدانف، معاون رئيس‌جمهور روسيه اواخر بهمن‌ماه گفته بود كه برگزاري نشست سه‌جانبه روساي‌جمهوري ايران، تركيه و روسيه در تهران، منوط به پذيرش رئيس‌جمهور تركيه است. در اين ميان شيوع جهاني بيماري كرونا، مزيد بر علت شده است تا اين نشست‌ها فعلا به تعويق بيفتد، چنانچه نشست هيات‌هاي سه كشور در نورسلطان، پايتخت قزاقستان هم به دليل مشابهي تا زماني نامعلوم به تعويق افتاده است.
در ديدار ظريف و بشار اسد چه گذشت؟
بشار اسد، رئيس‌جمهور سوريه در ابتداي اين ديدار مراتب تسليت دولت و ملت سوريه به‌خاطر جان‌باختگان کرونا در ايران را ابراز داشت. رئيس‌جمهور سوريه همچنين با اشاره به شهادت سردار سليماني به نقش بي‌بديل اين شهيد در مبارزه ضد‌تروريسم در سوريه اشاره و از همراهي با ملت سوريه در مبارزه با تروريسم تقدير کرد. محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه کشورمان نيز در اين ديدار با تشکر از ابراز همدردي رئيس‌جمهور سوريه براي جان‌باختگان کرونا اظهار داشت: اکنون نيات واقعي آمريکا در رابطه با عدم رفع تحريم‌هاي ظالمانه عليه ملت‌ها در شرايط سخت مبارزه با اين بيماري برملا شده است. ظريف با اشاره به تماس تلفني روز گذشته پترسون نماينده دبيرکل سازمان ملل در امور سوريه و مشورت‌هايي که قرار است در آينده نزديک بين ايران، ترکيه و سوريه به عنوان کشورهاي ضامن روند آستانه برگزار شود، پيرامون آخرين تحولات سوريه از جمله کميته قانون اساسي، تحولات ادلب و همچنين روند سياسي با رئيس‌جمهور اين کشور گفت‌وگو و تبادلنظر کرد. او همچنين تاکيد کرد: با شهادت سردار سليماني هيچ تغييري در مسير حمايت جمهوري اسلامي ايران از مقاومت و مبارزه با تروريسم در منطقه رخ نخواهد داد.
سایر اخبار این روزنامه
كرونا- بورس؛ فرصت شفافيت بنيادها
جنجال مراسم سینه‌زنی در قم
کمک به‌کارگران جلوی دوربین‌ها؟
اصلاح طلبان به رفتارهاشمي گونه نياز دارند
تسويه حساب احمدي نژادي‌ها با صداوسيما
شستا زیر ذره‌بین کارگران
کرونا، بی‌تاثیر بر مواضع ایران و آمریکا
بیماری خطرناک، طبقه خطرناک
كرونا؛ زمين پوست مي اندازد
لزوم برخورد قانونی با جوجه‌کُش‌ها
هشدار! افسردگی ٦٥ درصدی كادر درمانی
احیای روند صلح پس از آتش‌بس کرونایی
کرونا هست، کشور در «روال عادی»
