لحظه‌شماری مردم برای بازگشایی مساجد و حرم‌های مطهر

  سرویس اجتماعی-از اواخر بهمن‌ماه سال گذشته که خبر شیوع کرونا در کشورمان منتشر شد، مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل شده و در ادامه اماکن عمومی همچون بوستان‌ها، سینماها، بازارها و صنوف غیرضروری نیز دچار تعطیلی شدند.
بقاع متبرکه و حرم‌ها در کشورمان که همواره مأمن و محل حضور مردم مومن کشورمان هستند و همچنین مساجد که بر اساس گزارش مطرح شده در ستاد مقابله با کرونا سهم کمی به نسبت برخی دیگر از اماکن عمومی یا حمل‌ونقل عمومی در شیوع کرونا داشته‌اند نیز از این موضوع مستثنی نشدند و تاکنون بسته مانده‌اند. این در حالی است که با وجود این تعطیلی، مساجد کشورمان در ایام سخت کرونایی تبدیل به قرارگاه‌های جهادی مبارزه با کرونا و محل تولید و تدارک مایحتاج مراکز درمانی یا اقلام مورد نیاز نیازمندان خسارت‌دیده از کرونا شده‌اند. در روزهای گذشته به مرور مجوز فعالیت واحدهای صنفی و مراکز خدماتی به شرط رعایت پروتکل‌های بهداشتی صادر شده و حتی اماکنی همچون پاساژها و بازارها و بوستان‌ها نیز به روی مردم باز شده‌اند و کم کم دامنه این بازگشایی‌ها بیشتر خواهد شد.
در این بین با رسیدن ماه مبارک رمضان بازگشایی مساجد و حرم‌ها و بقاع متبرکه کشور البته با رعایت کامل اصول بهداشتی و اجرای دستورالعمل‌های موجود به یک خواسته مهم و مورد انتظار مردم کشورمان تبدیل شده است.
تا کنون زمزمه‌هایی از بسته ماندن مساجد و حرم‌های مطهر تا حداقل 15 اردیبهشت به گوش می‌رسد اما این سؤال در بین مردم مطرح می‌شود که چطور حضور مردم در پاساژها یا بوستان‌ها و بسیاری از موارد دیگر که این روزها شاهد آن هستیم بلا مانع است اما اماکن متبرکه و مساجد که سهم کمی در شیوع کرونا داشته‌اند و با رعایت اصول و موازین بهداشتی از بسیاری از اماکن دیگر قابل کنترل‌تر هستند باید همچنان بسته بمانند؟!


درخواست رئیس‌فرهنگستان علوم پزشکی
 از روحانی درباره بازگشایی مساجد و حرم‌ها
رئیس‌فرهنگستان علوم پزشکی کشورمان نیز در روزهای گذشته در نامه‌ای به رئیس‌جمهور خواستار بازگشایی مساجد و صحن‌های حرم مطهر با رعایت شرایط بهداشتی و فاصله‌گذاری لازم شده بود.
دکترعلیرضا مرندی در نامه‌ای که روز سه‌شنبه گذشته به رئیس‌جمهور نوشت، آورده است: «نظر به این‌که ماه مبارک رمضان در پیش است و مردم عزیزمان هفته‌هاست از وجود در مساجد و حرم‌های مطهر محروم بودند و از آنجا که احتمال انتقال بیماری کرونا از این طریق در قیاس با سایر مصادیق بسیار کمتر است در صورتی که صلاح می‌دانید دستور فرمایید از همین روزها حداقل صحن‌های حرم مطهر و مساجد را با رعایت شرایط بهداشتی و فاصله‌گذاری به روی مردم مومن باز کنند.»
مرندی در ادامه نامه خود نوشت: «فرهنگستان علوم پزشکی طی چند جلسه شیوه‌نامه‌هایی را آماده کرده که در روزهای اخیر در اختیار ستاد ملی مدیریت مقابله با کرونا قرار گرفته تا در صورت تأیید حضرتعالی و آن ستاد بتواند در زمان بازگشایی مراکز مزبور مورد استفاده قرار گیرد.»
اما شیوه‌نامه‌هایی که دکتر مرندی برای بازگشایی مساجد و اماکن متبرکه در نامه مذکور به آن‌اشاره کرده است و با مشاركت استادان و صاحبنظران حوزه هاي مرتبط سلامت پيشنهاد و در فرهنگستان علوم پزشكي بازنگري شده است، حاوی نکات و پیش‌بینی‌های قابل توجهی است که می‌تواند در صورت بازگشایی این اماکن از شیوع بیماری کرونا جلوگیری کند.
اقدامات سلامت محيط زیارتگاه‌ها
و مساجد (حفاظت فردي، ابزار، تجهيزات و ساختمان)
در این شیوه نامه به الزاماتی‌اشاره شده است از جمله اینکه:
- مواقع و مواضع ازدحام و تراكم جمعيت بايد به شكل مستمر در اين اماكن و محيط‌ها رصد شده و تدابير فاصله گذاري فيزيكي، به طور مستمر اتخاذ و اجرايي شود.
- دستورالعمل فاصله گذاري فيزيكي براي آگاهي مراجعين به صورت ساده و خوانا تهيه و در محل هاي مناسب نصب شود.
-در اين مرحله منحصراً صحن هاي غير مسقف (سر باز) بازگشائي و فاصله حداقل يك متري در همه جهات، به شرط استفاده از ماسک، بين زائران رعايت شود.
-با كنترل درب هاي ورود و خروج از ازدحام و تراكم جمعيت در صحن‌ها جلوگيري شود.
-در اين مرحله و تا اطلاع بعدي، از بازگشائي فضاهاي مسقف، محوطه ضريح هاي مطهر، زائر سراها، واحدهاي موزه، سالن هاي اجتماعات، و امثال آنها خودداري شود.
- سخنراني‌ها، جلسات تلاوت قرآن، دعا، مناجات و پاسخگوئي به مسائل شرعي در حد ظرفيت صحن هاي غير مسقف، با رعايت فاصله مطمئن و با چينش صندلي و علامت گذاری محدوده هر صندلی برای جلوگیری از جابه‌جایی آنها و رعايت ساير نكات بهداشتي ، تنظيم و مديريت گردد. توصیه می‌شود زائران صندلی‌های تاشو همراه داشته باشند. از مفروش كردن صحن‌ها خودداري شود.
- بوسيدن و لمس نمودن درب و ديوار و مانند آنها ممنوع است.
- مواد ضد عفوني به ويژه در درب هاي ورود و خروج ، راهروهای محل عبور، صحن‌ها، سرويس‌هاي بهداشتي و نظاير آن، در دسترس زائران، نمازگزاران و خدام قرار داشته باشد و منحصراً بصورت پدالي يا الكترونيك قابل استفاده باشد.
- از هنگام ورود به صحن هاي حرم‌ها و بقاع متبرك، زائران و مراجعه کنندگان به صورت الزامي از ماسك استفاده نمايند. اجراي اين دستور در زمان ورود و زمان اقامت توسط خدام نظارت شود.
-كاركنان و خدام حرم هاي مطهر و بقاع متبركه از ماسك و دستكش يكبار مصرف استفاده كنند.
-از هر نوع عرضه مواد غذائي، و توزيع نذورات غذائي، در صحن‌ها و اماكن مقدسه اجتناب شود.
-قرآن، مفاتیح ، زیارتنامه‌ها و سایر كتب، مهر، تسبيح، سجاده، عبا، چادر و امثال آنها جمع آوري شود، زائران و نمازگزاران از امكانات شخصي خود استفاده نمايند.
-زائران علاوه‌بر وسایل شخصی، کیسه کفش مناسب همراه داشته باشند.
-گندزدائی مکرر تمام سطوح در معرض تماس، از جمله کف، دیوار، درب‌ها، دستگیره، میز و صندلی، آبخوری‌ها، شیرآلات روشویی و وضوخانه‌ها، نرده‌ها، کمدها و قفسه‌ها، کف پوش‌ها، کلید و پریزها، وسایل عمومی و نظایر آنها، با کمک مواد شوینده و گندزدای مناسب، طبق ضوابط اعلام شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انجام شود.
-بازسازی اساسی سرویس‌های بهداشتی، با رعایت ضوابط بهداشت محیط و در شأن مساجد و اماکن مقدس، انجام شود. استفاده از سیفون در سرویس‌های بهداشتی به صورت الکترونیک و بدون استفاده از دست انجام شود.
- سرویس‌های بهداشتی به شکل مناسب تهویه و به صورت مجزا گندزدائی شوند و استفاده از صابون مایع برای دستشویی‌ها منحصراً بصورت پدالی یا الکترونیک باشد.
-آب خوری‌ها و آب سردکن‌ها فعلاً حذف گردیده، از بطری‌های آب آشامیدنی انفرادي استفاده شود.
-در صورت اقامه نماز جماعت، در فواصل هر نوبت برگزاری، گندزدائی سطوح محل برگزاری انجام شود.
- صندوق جمع آوري نذورات پيش بيني شود و از دريافت نذورات به صورت دستي اجتناب شود.
-بانوان زائر و نمازگذار با چادر شخصی خود مشرف شوند.
-تیم‌های مراقبت و کنترل در درب‌های خروجی و ورودی و صحن‌ها مستقر و بر اجرای ضوابط یهداشتی نظارت کنند.
-بهورزان خانه‌هاي بهداشت يا كاركنان مراكز بهداشتي درماني محل در آموزش و نظارت مشاركت داشته باشند.
-با توجه به اینکه همه مساجد فضای مناسب غیر مسقف در اختیار ندارند، در این مرحله منحصراً فضای مسقف یا شبستان مساجدی بازگشایی شوند که از تهویه مناسب ویژه مبارزه با کرونا برخوردار باشند.
- در صورت اقامه نماز جماعت، فاصله یک متر از طرفین و یک متر و 80 سانتی متر بین صفوف رعایت شود.
-ورود به مسجد و خروج از آن طوری کنترل و تدبیر شود که از هر نوع ازدحام جلوگیری شود.
-در این مرحله از راه‌اندازی واحدهایی مانند سالن اجتماعات، موزه و کتابخانه خودداری شود.
- سخنراني‌ها، جلسات تلاوت قرآن، دعا، مناجات و پاسخگوئي به مسائل شرعي در حد ظرفيت مسجد و رعایت فاصله مطمئن تنظیم شود.
-هنگام ورود و در مدت اقامت در مساجد استفاده از ماسک الزامی است.
- از هر نوع عرضه مواد غذائي، و توزيع نذورات غذائي، در مساجد اجتناب شود.
- در صورت موجود بودن آسانسور در مساجد و حرم‌ها، كابين آن باید مجهز به تهویه مطلوب بوده، دکمه‌ها، درب، و فضای داخلی آن به صورت منظم گندزدائی شود.
قطعا با رعایت موارد مورد نیاز از جمله دستورالعمل‌ها و توصیه‌های مذکور می‌توان از برکات حضور در حرم هاي مطهر و بقاع متبركه و مساجد که نقش اين اماكن مقدس در ارتقاء سلامت معنوي اسلامي جامعه، ايجاد آرامش، بسيج نيروهاي مردمي، جذب كمك هاي مردمي و ارائه آموزش هاي ضروري سلامتي به مردم، بي‌بديل است بهره‌مند شد.
درخواست ۲۲۶ روحانی و مداح
 از مسئولان مبنی‌ بر بازگشایی حرم‌ها و مساجد
جامعه مذهبی کشور متشکل از ۲۲۶ نفر از خطباء، روحانیون، مداحان و شعرای مذهبی از ستاد ملی مبارزه با کرونا درخواست کردند که بعد از گذشت دو ماه از عالم‌گیر شدن ویروس کرونا، دستور بازگشایی اماکن مذهبی را صادر کنند.
در بخشی از این نامه آمده است: «بیش از دوماه از تلاش‌ها و مجاهدت‌ها برای مبارزه با بیماری عالم‌گیر کرونا می‌گذرد. در این مدت، جامعه مذهبی و هیئتی کشور، همزمان با همراهی در تصمیمات آن ستاد، اقدامات مختلفی در کمک‌رسانی به آسیب‌دیدگان این بیماری داشته است. همچنین با درک شرایط خاص کشور، بیشترین همراهی را در جلوگیری از تجمعات (به رغم وجود مناسبت‌های متعدد مذهبی) انجام داده است. در مسئله بسته شدن حرم‌های مطهر، اگرچه هم در آن زمان و هم در گزارش‌های اخیر ستاد، آن اعتاب مقدسه با کمتر از نیم درصد احتمال شیوع در انتهای جدول اماکن پرخطر بودند، اما نهایتاً این تصمیم ستاد بود که اجرایی شد. اینک در ماه میهمانی خدا، ماه مبارک رمضان هستیم، ماهی که از دیرباز در میان مردم این سرزمین، جلسات با شکوه قرآن و مناجات، جایگاه ویژه‌ای داشته است.اکنون و پس از تصمیمات جدید آن ستاد محترم مبنی بر بازگشایی مشروط بسیاری از امکان از قبیل پارک‌ها، بوستان‌ها و حتی سینماها، این سؤال به‌وجود می‌آید که آیا نمی‌توان برای گشودن حرم‌های مطهر که ملجا همیشگی مردم ایرانند نیز مانند سایر اماکن، پروتکل‌های خاص هرچند سختگیرانه در نظر گرفت؟
آیا نمی‌شود در این ماهی که بهار عبادت است، برای گشودن درب مساجد، شرایطی را در نظر گرفت و به جای ایجاد محرومیتی عمومی، با رعایت سخت‌گیرانه نکات بهداشتی، شرایط را برای حضور حداقلی از جامعه فراهم کرد؟
ما به عنوان بخشی از جامعه مذهبی کشور، در خواست بازگشایی اماکن مذهبی و مساجد را داریم و اعلام می‌کنیم آماده همکاری در جهت بهره‌مندی هرچه بیشتر از ماه پرنور رمضان هستیم.»
حال باید دید آیا این خواسته به حق و انتظار مردم کشورمان به زودی و در این ماه مبارک محقق خواهد شد؟