روزنامه آرمان ملی
1399/02/22
ذخاير ارزي با سقوط قيمت نفت كاهش يافت
آرمان ملي- امير داداشي: تازه‌ترين آمار گمرک نشان مي‌دهد حجم صادرات و واردات در ماه اول سال نسبت به سال قبل کاهش يافته است؛ ازجمله دلايل آن را مي‌توان در کاهش منابع ارزي از يک‌سو و همه‌گيري ويروس کرونا و تاثير بي‌سابقه آن بر اقتصاد و تجارت از سوي ديگر ارزيابي کرد. نخستين تصوير از حجم تجارت خارجي ايران در سال 99 نشان مي‌دهد طي فروردين 99، تراز تجاري ايران با کسري 279 ميليون دلار مواجه شد. همچنين ارزش صادرات و واردات در اين يک ماه، نسبت به فروردين سال 98، کاهش يافت که يکي از دلايل آن کاهش منابع ارزي ناشي از تجارت است. آمارهاي منتشرشده از سوي گمرک ايران نشان مي‌دهد تجارت خارجي سال 99 با صادرات يک ميليارد و 652 ميليون دلاري و واردات يک ميليارد و 931 ميليون دلاري آغاز شد. در عين حال مقايسه صادرات فروردين سال 99 با بازه زماني مشابه سال 98 نشان مي‌دهد در ماه ابتدايي سال گذشته دو ميليون و 83 هزار تن کالا به ارزش دو ميليارد و 335 ميليون دلار به کشور وارد شده و هشت ميليون و 731 هزار تن کالا به ارزش دو ميليارد و 595 ميليون دلار از کشور خارج شده است. بر اين اساس ارزش واردات کشور با کاهش بيش از 17 درصدي مواجه است. با اين حال رئيس کل بانک مرکزي اعتقاد دارد که به‌رغم کاهش درآمدهاي نفتي تحت تاثير تحريم‌هاي ظالمانه و کاهش شديد قيمت نفت، وضعيت ذخاير اسکناس ارزي مناسب و در تاريخ کشور بي‌سابقه است. ضمن آنکه براي تامين کالاهاي اساسي تمهيدات لازم پيش‌بيني شده و مشکلي وجود ندارد. در اين زمينه «آرمان ملي» گفت‌وگويي با حسين سليمي، عضو هيات نمايندگان اتاق بازرگاني، انجام داده است که در ادامه مي‌خوانيد.آخرين آمار گمرک کشور نشان از کاهش تجارت خارجي کشور در هر دو بخش واردات و صادرات نسبت به فروردين ماه سال گذشته دارد. دليل اين اتفاق چيست؟
بايد توجه داشت که طي دو سه ماه گذشته علاوه بر فشار تحريم‌ها، قيمت نفت هم به حداقل خود رسيده و از ميانگين 50 دلار به 20 دلار کاهش يافته است. به‌رغم تحريم‌هايي که وجود داشت ما همچنان از طرق مختلف صادرات نفت انجام مي‌داديم، اما کاهش قيمت‌ها بدين شکل، درآمد ارزي ايران را با افت مواجه مي‌سازد. طبيعتا زماني که درآمدهاي ارزي کاهش يابد، واردات هم وارد مدار نزولي مي‌شود. نکته دوم هم به شيوع جهاني ويروس کوويد- 19 مربوط مي‌شود. اپيدمي کرونا علاوه بر بخش واردات، صادرات کالاهاي ايراني را هم تحت تاثير قرار داده است که اين اتفاق را مي‌توان از بعد ديگر هم بررسي کرد. چنان‌که افت صادرات به هر نوع آن، کاهش واردات را هم به دنبال خواهد داشت. به‌ويژه آنکه ارز حاصل از صادرات حداقل سه ماه بعد به کشور بازمي‌گردد. بنابراين با وضعيت کنوني صادرات و قيمت جهاني نفت، درعمل ذخاير ارزي کشور بايد کاهش پيدا کرده باشد.
اما عبدالناصر همتي، رئيس کل بانک مرکزي، روز گذشته اعلام کرد که ذخاير اسکناس ارزي موجود به حدي رسيده که در طول تاريخ بي‌سابقه است. به نظر شما اين حجم از اسکناس‌هاي ارزي از چه منابعي حاصل شده‌اند که حتي از زماني که قيمت نفت ايران 110 دلار بود فراتر رفته‌اند؟
به نظر مي‌رسد که منظور ايشان نه کل منابع ارزي، بلکه به اسکناس‌هاي موجود مربوط مي‌شود که البته در اين زمينه هم ابهام وجود دارد. احتمالا از سال‌هاي قبل دولت ذخايري را اندوخته که اکنون حجم آن بالا رفته است. چراکه تراز تجاري ايران همچنان در بازه منفي قرار دارد و به دليل تحريم‌ها ورود ارز به کشور چندان ميسر نيست. حتي تعدادي از صادرکنندگان هم ارز صادراتي خود را به کشور بازنگردانده‌اند که ديوان محاسبات کشور هم به آن اشاره داشت. البته اين بدين معنا نيست که همه تجار قصد خروج سرمايه از کشور را دارند، بلکه به دليل نداشتن ارتباطات بانکي و بلاتکليفي سوئيفت بازگشت ارزي موانع بسياري را پيش رو دارد. اواخر سال گذشته هم که FATF ما را در ليست سياه خود قرار داد و در آينده بايد شاهد سخت‌ترشدن نقل و انتقال پولي و بانکي باشيم. شايد دولت به‌نوعي توانسته باشد ذخاير اسکناس‌هاي ارزي را در حد مطلوبي نگه دارد، اما اسکناس‌هاي ارزي هم از فروش نفت و کالاهاي غيرنفتي حاصل مي‌شود. همان‌طور که در پرسش هم مطرح شد، ما تجربه فروش نفت با قيمت بيش از 110 دلار را داشتيم که به جرات مي‌توان گفت در آن زمان که خيلي هم از آن نمي‌گذرد، ذخاير ارزي ايران به بيشترين حد خود رسيده بود. اگر شرايط کنوني را فقط با آن دوره مقايسه کنيم، قطعا ذخاير ارزي کشور، چه در بخش اسکناس و چه در ساير موارد، پايين‌تر از آن دوره خواهد بود. پس عنوان «بي‌سابقه» را نمي‌توان روي آن گذاشت. بايد توجه داشت که در آن روزها به سالانه به ارزش 120 ميليارد دلار صادرات صورت مي‌گرفت، اما اگر کل صادرات دو سال گذشته را محاسبه کنيم به اين رقم نمي‌رسد. به‌رغم تمام تلاش‌هايي که دولت آقاي روحاني پس از خروج آمريکا از برجام انجام داده، اما به دليل شرايط بين‌المللي و رکود بازارهاي بين‌المللي آن درآمدهاي افسانه‌اي تکرار نشده است که اين امر مديريت کشور را هم سخت‌تر مي‌کند.
راهکار شما براي شرايط کنوني چيست؟ به هر حال اکنون تحريم‌ها به هسته اصلي خود رسيده و مردم فشار اين تحريم‌ها را در سفره‌هاي خود احساس مي‌کنند. آيا بايد تا برگزاري انتخابات آمريکا و تغيير احتمالي ترامپ دست روي دست بگذاريم يا تا آن زمان هم مي‌توان دست به گشايش‌هايي زد؟
انتخابات که هميشه وجود دارد و نمي‌توان منتظر تغيير کابينه و نمايندگان پارلمان‌ها ماند. در ايران هم از چند روز ديگر نمايندگان منتخب مردم وارد بهارستان مي‌شوند و سال آينده هم انتخابات رياست‌جمهوري را پيش رو داريم. دنيا هم فقط به آمريکا محدود نمي‌شود، از حالا مي‌توانيم مذاکرات جديدي حداقل با کشورهاي ديگر انجام دهيم تا در بعد بين‌المللي هم گشايش صورت بگيرد. طبيعتا هر چه تعاملات و ارتباطات بيشتري با جهان داشته باشيم، اقتصاد کشور هم روز به روز رونق بيشتري مي‌گيرد. به شرطي که عزم و اراده‌اي جدي در اين زمينه وجود داشته باشد.
سایر اخبار این روزنامه
جذب تركيه براي طرد ايران!
از احمدي‌نژادي‌ها و مجلس آينده تا حذف لاريجاني‌ها و انتخابات١٤٠٠
بازگشايي اختياري مدارس-١٥٨شهرستان كم خطر
اصلاح قانون انتخابات؛ پر ابهام یا محدود کننده؟
ذخاير ارزي با سقوط قيمت نفت كاهش يافت
برنامه‌ریزی و مدیریت ستاد ملی مبارزه با کرونا حقیقتاً خیلی خوب بود
ماجراي خسارت ٢٧ ميلياردي به سفارت انگليس؟
رفع تحريم‌هاي ايران خواست رهبران زن جهان
رئيس جمهور يا رئيسِ جمهور
اصلاح قانون انتخابات ضرورت انکار ناپذیر
چهار گام دیپلماسی انسانی فرصتی برای ترامپ
سلامت فدای آموزش نشود
بازگشایی کسب‌و‌کارها، وضعیت خوزستان را قرمز کرد
