روزنامه شرق
1399/02/24
با این مبادله گره کور باز میشود؟
با این مبادله گره کور باز میشود؟ فریدون مجلسی . تحلیلگر روابط بین‌الملل چند روزی است سخنگوی دولت جمهوری اسلامی پیشنهاد تبادل زندانیان سیاسی میان ایران و آمریکا را مطرح کرده و وزیر خارجه هم باصراحت گفته است که نیازی به میانجی هم نیست! اندکی مبهم است؛ یعنی بدون میانجی خودشان یا نمایندگانشان می‌نشینند و بر سر شرایط مبادله چانه‌زنی می‌کنند؟ اما مگر نگفته بودند «نخست موعظه پیر می‌فروش این است» که «از مصاحب ناجنس احتراز کنید»؟ شاید تکرار این سخن ترامپ و وزیر خارجه‌اش که در هر زمان و هر مکان آمادگی مذاکره بدون قید‌و‌شرط را دارند، به جایی رسیده که «توپ را به زمین این طرف انداخته‌اند»؛ اما ظاهرا آن طرف که زمانی از او اصرار بود و از ما انکار، اِن‌قُلتی آورده و اما و اگر می‌کند. شاید اکنون از آنجا که «میان عاشق و معشوق فرق بسیار است»، به توصیه حافظ شیرازی لازم باشد «چو یار ناز نماید شما نیاز کنید!». البته اوضاع جهان هر روز فرق می‌کند و واکنش‌های سیاسی تابع شرایط روز است. این‌روزها که کرونا به مصداق «هرکه بامش بیش برفش بیشتر»، با تعطیلی، قرنطینه و بی‌کاری گسترده، مشکلات اقتصادی عظیمی در آمریکا پدید آورده و از مقبولیت ترامپ که به شکوفایی اقتصادی دورانش می‌بالید، حتی نزد حامیان عوامش کاسته، در شرایطی که چندماهی بیشتر به انتخابات باقی نمانده است، تصمیم در برخی مسائل ممکن است در تجدید انتخاب او اثر مثبت یا منفی بگذارد. برخی معتقدند آمریکا احتمالا تبادل زندانیان را که سخنگوی دولت ایران پیشنهاد داده است، نمی‌پذیرد؛ زیرا اگر بپذیرد، احتمالا در میانه کارزار انتخاباتی خود، نوعی نرمش مقابل ایران تلقی میشود و برای او که همواره از قاطعیت و تحریم فلج‌کننده سخن می‌گفت، نوعی شکست و تسلیم تلقی شود و ممکن است از آرا او بکاهد. این یک تعبیر است، تعبیری که محافل دست‌راستی از آن تندتر هم می‌روند؛ یعنی برخی از قبیل پمپئو، نه‌تنها نرمش در مقابل ایران را تجویز نمی‌کنند، بلکه ممکن است اقدام نظامی حتی در ابعاد کوچک را به‌عنوان آخرین دارو تجویز کنند؛ زیرا در شرایط جنگی رئیس‌جمهور که فرمانده کل قواست، نوعی حرمت ملی پیدا می‌کند که می‌تواند به بقایش در مقام ریاست‌جمهوری کمک کند. اینان ناسازگاری آمریکا با تبادل زندانیان را تمایل به شدت‌عمل بعدی برای کسب حمایت و رأی می‌دانند. از سوی دیگر، برخی که به سخنان اعتدالی بایدن و حمایت اوباما در‌باره پرهیز از جنگ و سازگاری سندرز، رقیب محترم و اجتماعی‌اندیش بایدن که این‌روزها خریداران بیشتری نزد افکار عمومی آمریکایی‌ها دارد، استناد می‌کنند، در واقع به این تحلیل گرایش دارند که شاید بتوان با این مبادله به گشودن این گره کور کمک کرد؛ یعنی ترامپ هم اگر آزادی زندانیانش را ارمغانی برای مردم خود بداند، ممکن است آرای بیشتری برای خود جلب کند. اما در این طرف، برای ایرانیان خسته از تنش که آزادی هم‌وطنانشان به هر دلیل که بوده برایشان مطلوب‌تر است، بی‌آنکه اثری در انتخاباتی داشته باشد و در بند نگه‌داشتن زندانیان طرف نیز دردی از دردهایشان نمی‌کاهد، با صمیمیت بیشتری از زبان لسان‌الغیبشان سخن می‌گویند که «معاشران گره از زلف یار باز کنید / شبی خوش است بدین قصه‌اش دراز کنید». اما مسئله ایران و آمریکا ریشه در جایی بیرون از این دو کشور دارد که راه‌حل و داروی منطقه‌ای خود را می‌طلبد و این‌گونه مُسکن‌ها، چه در مقابل آمریکا و چه در مقابل همسایگان عرب متحد با آمریکا و اسرائیل، چه با حزب جمهوری‌خواه و ترامپ و چه با بایدن و حزب دموکراتش، تا وقتی که زمان تجویز دارو برای درمان آن درد نامربوط فرا نرسد، در بر همین پاشنه خواهد چرخید. منطقه پر از تنش است و خطای انسانی که خوشبختانه موجب آسیب به ناو خودی شد، موجب آسیب به یک ناو سرگردان آمریکایی در آن نزدیکی نشد. شرایط ایران و آمریکا، هر روز دستخوش تغییر است.
سایر اخبار این روزنامه
پای واعظی در میان بود؟
معاملات کاغذی ۲۰۰ میلیون دلاری
اگر می‌گفتم هرچه شما می‌فرمایید تأیید صلاحیت می‌شدم
رد مسئولیت حادثه همراه با گلایه‌هایی محترمانه
خسارت فقدان جوانان صمیمیِ پرتلاش، بزرگ و سنگین است
غیبت شهردار به‌وقت تصاحب خیابان«مردم»
تلاش منافقین برای جذب بازرگان و شجریان
۹ شهر خوزستان در وضعیت قرمز
رمانی روی دور تند
حساب‌آرایی بی‌حساب بورس
واردات کالا، صواب یا ناصواب؟
با این مبادله گره کور باز میشود؟
