پارادوکس پنهان در کنترل دستوری تورم


گروه اقتصادی - کورش شرفشاهی: یکی از جدی ترین مشکلات مردم با دولتمردان، پارادوکس بین وعده ها با واقعیت های موجود است که برخی ها این رفتار را توجیه اشتباهات و اشکالات و برخی دیگر توهین به شعور مردم تفسیر می کنند. اما بحث تورم یکی از جدی ترین چالشهای آماری است که همواره بین مردم، کارشناسان و مسوولان وجود داشته و دارد. اکنون گرانی واقعیتی انکار ناپذیر است و روزی نیست که با افزایش قیمت ها رو به رو نشویم، اما دولت ادعای کنترل تورم و کاهش آن از ۴۱ درصد به ۲۲درصد دارد که البته با انتقادهای بسیاری رو به رو شده است.

ورود تورم به کانال ٢٠درصد

اما اظهارات رییس جمهوری در رابطه با کنترل تورم نیز شنیدنی است. حسن روحانی در جلسه هیات دولت گفت: بانک مرکزی جزو بخشهایی است که در کنترل تورم و ایجاد انضباط مالی در کشور نقشی اساسی ایفا میکند؛ این در حالی است که در سالهای ۹۳ و ۹۴ موفقیت در زمینه کاهش تورم همراه با امیدی که در مردم ایجاد شده بود به واسطه انضباط مالی بدست آمد.وی افزود: امروز تورم برخلاف برخی پیشبینیها در این ماه براساس اعلام مرکز آمار از ۳۰ درصد وارد کانال ۲۰ درصد یعنی حدود ۲۹ درصد شده و این بسیار خوب است و باید تلاش کنیم تا پایان سال این رقم به ۲۰ درصد برسد. البته تاکنون بیشتر اظهارات روحانی نتیجه عکس داشته و هرگاه که سخن از کنترل داشته، شاهد بی نظمی در بازار بوده ایم که ادعای کنترل قیمت ها پس از افزایش قیمت بنزین، کنترل قیمت خودرو، کنترل قیمت طلا و ارز و بسیاری موارد دیگر را می توان یادآور شد. با این وصف به شدت امیدواریم این بار در مورد کاهش تورم پاسخگو باشد.

بنای جدی برای کنترل نقدینگی داریم

از سوی دیگر رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به استفاده از بازار آزاد در مهار قیمت ارز، گفت: یکی از دلایل اساسی موثر در تورم حجم نقدینگی است. عبدالناصر همتی تاکید کرد: تورم را حول و حوشی که اعلام کردیم یعنی ۲۲ درصد؛ دو درصد بالا و پائین کنترل کنیم و خیلی ها به ما گفتند بانک مرکزی ریسک بزرگی کرد اما عرض میکنم ریسک بزرگی نیست اگر قرار باشد تابع تورم باشیم، نمیشود و وظیفه بانک مرکزی این است که هدفی را تعیین کند و تمام تلاش خود را کند تا به آن هدف دست پیدا کند. رئیس بانک مرکزی اظهار داشت: این کار دو حسن دارد اول اینکه تمامی دستگاههای اجرایی دولت که در ایجاد تورم نقش دارند الزام بیشتری داشته باشند و نکته دیگر اینکه انتظارات تورمی را در کشور کاهش دهیم و الان هم با اعلام بانک مرکزی آثار آن را میبینیم و امیدواریم با کنترل سود نرخ بانکی تورم را کنترل کنیم و از حالا تا یکسال آینده به نرخهایی که به عنوان نرخ هدفگذاری تورمی اعلام کردیم برسیم.

افزایش ٣٣ درصدی قیمت مسکن

اگرچه به آمارهای بانک مرکزی نیز انتقاد می شود اما در گزارش تحولات بازار مسکن شهر تهران در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۹ برگرفته از آمارهای خام سامان ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور است و توسط اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی بانک مرکزی تهیه میشود اعلام شد: متوسط قیمت خرید و فروش یک مترمربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه های معاملات ملکی شهر تهران ۱۶ میلیون و ۹۷۰ هزار تومان بود که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۳۳.۹ درصد افزایش و نسبت به ماه قبل ۱۰.۹ درصد افزایش نشان می دهد.براساس این گزارش، متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در تهران در دو ماهه نخست سال ۹۹، ۱۶ میلیون و ۱۳۴ هزار تومان بود که نسبت به دوره زمانی مشابه سال ۹۷، ۱۸۲ درصد افزایش نشان می دهد. به عبارت دیگر، متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در تهران در دو ماهه نخست سال ۹۹، ۲.۸۲ برابر دوره زمانی مشابه سال ۹۷ بوده است.

افزایش ٥٠ درصدی قیمت ماکارونی

از سوی دیگر رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی کارفرمایان کارخانجات ماکارونی ایران از افزایش ۵۰ درصدی قیمت ماکارونی خبر داد و گفت که قیمتهای جدید تقریبا از اوایل ماه رمضان اعمال شده است.مهدی آثاریان در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه قیمت ماکارونی بر مبنای بستههای ۷۰۰ گرمی تعیین میشود، قیمت هر بسته ماکارونی ۷۰۰ گرمی را ۷۸۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: این در حالی است که قیمت این محصول در سال گذشته ۵۲۰۰ تومان بود.وی مهمترین دلیل افزایش قیمت ماکارونی را افزایش قیمت گندم عنوان کرد و گفت که قیمت هر کیلو گندم از ۱۸۰۰ به ۲۸۰۰ تومان رسیده است.

٦افزایش سرسام آور قیمت سکه و دلار

کافی است به بازار ارز و طلا مراجعه کنیم تا متوجه عمق فاجعه بشویم. هنوز مدت زیادی از دلار ۱۱ هزار تومانی و سکه ۳۹۰۰ تومانی نمی گذرد اما امروزه دلار ۱۷ هزار تومان و سکه ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است که دلار افزایش ۵۰ درصدی و سکه افزایش بیش از ۸۰ درصدی داشته اند.

تبعیت قیمتها از دلار و طلا

نگاهی به قیمت بسیاری از کالاها و خدمات نشانگر عمق فاجعه است. فقط با مصوبه شورای شهر کرایه اتوبوس، تاکسی و مترو ۲۵ درصد افزایش داشته که تا پایان سال اعمال خواهد شد. قیمت بسیاری از کالاهای اساسی و خواربار نیز افزایش قیمت عجیبی را تجربه کرده اند که با حضور در بازار بسادگی می توان تفاوت قیمت ها را متوجه شد.

کورس گرانی در بازار موبایل و لپ تاپ

اما آمارهای موبایل نشان می دهد طی دوره ۳۹روزه ۲۸اسفند ۱۳۹۸ تا ۷اردیبهشت سال جاری قیمت انواع گوشی سامسونگ بین ۶۶ تا ۳۱درصد رشد قیمت داشته اند. گوشی هوآوی نیز بین۵۰ تا ۲۹درصد افزایش قیمت داشته و گوشی شیائومی نیز افزایش ۶۰ تا ۲۳ درصدی را پشت سرگذاشت. لب تاب نیز با رشد ۲۰ تا ۳۶ درصدی همراه بوده است.

اوراق قرضه برای کنترل تورم

با این وجود معاون اقتصادی بانک مرکزی بر کنترل تورم تاکید کرد و گفت: تورم بر سرمایه گذاری مولد و بلندمدت اثر منفی داشته و سبب میشود مردم به سمت سرمایه گذاری در بخشهای سود ده کوتاه مدت مانند طلا، ارز، سکه و… بروند. پیمان قربانی با بیان اینکه قانون، بانک مرکزی را مکلف به حفظ ارزش پول کرده است، اظهار داشت: بانک مرکزی میتواند تا جایی که به مهار تورم لطمه نزند، به رشد اقتصادی نیز کمک کند اما در حال حاضر اولویت ما مهار تورم است.

معاون اقتصادی بانک مرکزی گفت: سیاست توسعه بازارهای بدهی با انتشار اوراق قرضه ایجاد شد که در چارچوب آن دولت آزادی عمل به بانک مرکزی میدهد به این صورت که از طریق انتشار اوراق قرضه از بانک مرکزی استقراض کرده و زمانی که وضع مالی دولت خوب شد، قرض خود به بانک مرکزی را پس میدهد.قربانی درباره اینکه چرا در گذشته بانک مرکزی به سمت اجرای سیاست هدفگذاری تورم
نرفت، گفت: لازمه اجرای این سیاست داشتن ابزار قوی اوراق قرضه بود که باید در اختیار بانک مرکزی میبود اما این ابزار تاکنون به بانک مرکزی داده نشده اما در شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا در سال ۹۷ این مجوز به بانک مرکزی داده شد.

معاون اقتصادی بانک مرکزی بیان کرد: نرخ تورم ایران در سال گذشته حدود ۴۰ درصد بود که با اجرای سیاست هدف گذاری تورم، قرار است به تورم ۲۲ درصدی برسیم.وی افزود: برای رسیدن به تورم ۲۲ درصدی، پیش بینی متغیرهای اقتصادی مانند نرخ ارز، قیمت نفت و میزان فروش آن و … در نظر گرفته شده است.