روزنامه مردم سالاری

احتیاج ترامپ به مصالحه با تهران

رئیس جمهوری آمریکا برای فرافکنی یا فراموشی کرونا و اعتراضات نژادی به بهانه آزادی زندانیان دو کشور بار دیگر مشتاقانه از مذاکره با ایران سخن گفت و به ایران توصیه کرد صبر نکند! اما در شرایط بی‌اعتمادی محض و کارزار فشار حداکثری گام نخست اثبات صداقت باید از سوی ناقض توافق و با برداشتن تحریم‌ها صورت گیرد.
به گزارش ایرنا، برخی خبرگزاری‌ها و سپس دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا پنجشنبه گذشته از آزادی «مایکل وایت» نظامی زندانی این کشور در ایران و عصر همان روز رسانه‌ها به ویژه شبکه فاکس نیوز از آزادی «مجید طاهری» پزشک ایرانی-آمریکایی، خبر دادند و محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه هم این خبر را در توییتی تایید کرد. پیش از این هم «سیروس عسگری» دانشمند ایرانی از زندان آمریکا آزاد و ۱۴ خرداد به کشور بازگشت.
سخنگوی وزارت امورخارجه در معرفی وایت گفته است: «مایکل ری وایت تبعه آمریکا، به دلیل جرایم امنیتی و نیز شکایت شاکیان خصوصی به زندان محکوم شده بود.
سید عباس موسوی درباره نحوه آزادی وی هم گفت: «با جلب رضایت مادی و معنوی شاکیان خصوصی توسط وایت، نامبرده در مورد سایر جرایم خود مشمول رافت اسلامی شده و با توجه به گذراندن بخشی از دوره محکومیت خود، و با در نظر داشت ملاحظات حقوق بشری، پنج‌شنبه ۱۵ خرداد با حکم قاضی پرونده آزاد و از کشور خارج گردید.»


مجید طاهری هم به اتهام نقض تحریم‌های مرتبط با صادرات به ایران در سال ۲۰۱۸ محکوم شده بود که با گذراندن ۱۶ ماه از مدت محکومیت خود آزاد شد. آمریکا همچنین سیروس عسگری که از  استادان دانشگاه شریف است، اسفند سال ۲۰۱۸ به اتهام سرقت اسرار تجاری نیروی دریایی آمریکا و نقض قوانین روادید بازداشت کرد؛ اتهاماتی که عسگری در دادگاه از آنها تبرئه شد اما همچنان در بازداشت ماند. براساس اعلام دو طرف، دولت سوییس میانجی این تبادل زندانی‌ها بوده است.
واکنش‌ها به آزادی زندانیان ایران
 و آمریکا
آزادی زندانیان ایرانی و آمریکایی واکنش‌هایی هم در پی داشت و همزمان با روند آزادی زندانیان، توییت‌های رئیس جمهوری آمریکا و وزیر امور خارجه ایران به نوعی اعلام موضع رسمی دو کشور درباره این رویداد بود. ظریف در حساب توییتری خود ضمن ابراز خوشحالی از آزادی طاهری و عسگری تاکید کرد: «این اتفاق می‌تواند برای همه زندانیان اتفاق افتد. نباید (فقط برخی از آنها) دستچین شوند. گروگان‌های ایرانی که در دست ایالات متحده و یا به نیابت از ایالات متحده اسیر شده‌اند باید به خانه خود باز گردند.»
ترامپ هم پس از آنکه در توییتی از آزادی مایکل وایت ابراز خوشحالی کرد در توییت دیگری نوشت: «از زمانی که من سر کار آمده‌ام، ما بیش از ۴۰ گروگان و زندانی آمریکایی را به خانه آورده‌ایم. از ایران ممنونم؛ این نشان داد که توافق ممکن است!»
به فاصله چند ساعت رئیس جمهوری آمریکا اشتیاق خود به مذاکره را این گونه نشان داد: «خیلی خوب و هیجان‌انگیز است که ما مایکل را در خانه‌مان داریم. از ایران تشکر می‌کنم. برای توافق جدید تا انتخابات آمریکا صبر نکنید من برنده خواهم شد. اکنون می‌توانید توافق بهتری داشته باشید»
جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران هم ساعاتی بعد پاسخ اشتیاق ترامپ را اینگونه داد: «آقای ترامپ، ما علی‌رغم تلاش‌های «زیردستان» شما، به یک تبادل بشردوستانه دست یافتیم؛ ضمن این که ما در زمان بر سر کار آمدن شما یک توافق داشتیم. ایران و دیگر شرکای برجام، هرگز میز گفت و گو را ترک نکردند. مشاوران شما که بیشتر آن‌ها را هم برکنار کرده‌اید، دست به قمار احمقانه‌ای زدند. این که چه زمانی تصمیم بگیرید، این مساله را اصلاح کنید، به خودتان مربوط است.»
«مایک پمپئو» وزیر امور خارجه آمریکا هم روز پنج‌شنبه پس از آزادی مایکل وایت از زندان ایران در بیانیه‌ای گفت: «ما یکی دیگر از آمریکایی‌ها را به خانه آوردیم. در حالی‌که ما از اقدام سازنده ایران در این زمینه خرسندیم، کارهای زیاد دیگری باقی است. ایالات متحده تا آوردن همه آمریکایی‌های بازداشت شده در ایران و سراسر جهان به خانه‌ای که دوستش دارند، آرام نخواهد گرفت.»
«برایان هوک» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران هم مدعی شد که درهای مذاکره با تهران درباره مسائل هسته‌ای و دیگر موضوعات باز است اما تاکنون گفت‌ وگوها فقط به آزادی زندانیان محدود بوده است.
جنس واکنش‌ها در داخل ایران اما از سوی منتقدان دولت انتقادی بود و با اینکه هیچ نشانه ای از مذاکره میان تهران و واشنگتن وجود ندارد و ادعای مذاکرات با تیم وزارت خارجه ایران تنها از سوی «ویلیام ریچاردسون» فرماندار اسبق ایالت نیومکزیکو مطرح شده است اما مخالفان دولت آزادی شهروندان دو کشور را به دلیل مذاکره پشت پرده دانسته و وزارت خارجه را مورد انتقاد قرار دادند.
موسوی سخنگوی وزارت خارجه با رد گمانه زنی‌ها از تبادل سیروس عسگری با زندانی آمریکایی گفت: «عسگری با رایزنی‌های دیپلماتیک و تلاش دفتر حفاظت منافع ایران در واشنگتن و نمایندگی دائم ایران در نیویورک، از اتهامات واهی تبرئه و آزاد شده است.
«علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران هم با تاکید بر اینکه تبادل زندانیان نتیجه مذاکره نبوده و هیچ مذاکره‌ای هم در آینده انجام نخواهد شد؛ در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «اوضاع ترامپ چه در تقابل‌های بین‌المللی، چه در افتضاح مدیریت کرونا و چه در آتش‌افروزی نژادپرستانه در داخل آمریکا به قدری خراب است که تیمش چاره‌ای جز تولید و نمایش موفقیت‌های ساختگی برای او ندارند. تبادل زندانیان نتیجه مذاکره نبوده و هیچ مذاکره‌ای هم در آینده انجام نخواهد شد.»
چرا ترامپ دوباره از مذاکره می‌گوید؟
آزادی شهروندان ایرانی و آمریکایی و توییت‌های مشتاقانه ترامپ، باردیگر گمانه زنی‌های درباره انجام مذاکرات بین واشنگتن و تهران را جدی کرد. اما دلیل این اشتیاق رئیس جمهوری آمریکا چه می‌تواند باشد؟ او وقتی بهمن ماه سال گذشته و پس از  گفت و گوی رسانه ای ظریف با نشریه آلمانی اشپیگل درباره موضوع مذاکره احتمالی ایران و آمریکا در صورت تعلیق تحریم‌های یکجانبه، در توییتی به فارسی نوشت: «مذاکره! نه ممنون». حال باید دید تاجر کاخ سفید چرا دوباره بر طبل گفت و گو می‌کوبد. بخشی از این درخواست علنی مذاکره به این واقعیت باز می‌گردد که آزادی وایت کهنه سرباز آمریکایی می‌تواند شروع خوش شانسی‌های او در جهان دیپلماسی و به تبع آن در سیاست داخلی باشد.
اوضاع آشفته آمریکا در بحران توامان کرونا و اعتراضات نژادی، نیازمند آبی بر آتش است که مذاکره با ایران و رسیدن به توافق موردنظر رئیس جمهوری آمریکا می‌تواند آن آب باشد. در جریان اعتراضات نژادی از ترامپ و پلیس آمریکا شکایت حقوق بشری ثبت شده است و این برای مدعی همیشگی حقوق بشر چندان قابل قبول نخواهد بود.  از سوی دیگر در چنین شرایطی که به اذعان تحلیلگران دست‌کم در نیم قرن اخیر بی سابقه بوده است چنین چرخشی می‌تواند آرای رو به ریزش ترامپ را بار دیگر به سبدش بازگرداند و حتی برای روزها و ماه‌ها فشارها را کاهش دهد.
نیاز دردناک ترامپ
نیویورک تایمز در تحلیلی می‌نویسد که گویا ترامپ از تهران برای بازگشت به سمت ریاست جمهوری کمک می‌خواهد. پیشنهاد ترامپ بلافاصله از سوی ایران رد شد. به نظر می‌رسد ایران اکنون امید بیشتری به شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده دارد و ترجیح می‌دهد تا ماه نوامبر و مشخص شدن نتیجه منتظر بماند و تحریم‌ها را دوام آورد.
در همین حال، برخی خبرهای رسیده از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از افزایش حدودا 50 درصدی ذخایر اورانیوم با غنای پایین ایران در سه ماه گذشته حکایت دارد و ایران اکنون 8 برابر میزان مجاز در برجام که ترامپ دو سال پیش از آن خارج شد، سوخت هسته‌ای تولید می‌کند. از زمانی که ترامپ تصمیم گرفت از آنچه توافقی «وحشتناک» و «شکست خورده» می‌نامید خارج شود، مایک پومپئو، وزیر امور خارجه، و دیگران گفته اند که ترکیبی از تحریم‌های شدید، انزوای دیپلماتیک و تهدید به استفاده از نیروی نظامی می‌تواند تهران را به بازگشت به میز مذاکره ترغیب کند. این پیش بینی تا کنون تحقق نیافته و پیشنهاد روز جمعه ترامپ هم به وضوح دعوتی از تهران برای تحویل یک پیروزی دیپلماتیک به واشنگتن پیش از انتخابات آمریکا بوده است.
نیویورک تایمز ضمن بررسی واکنش مقامات ایرانی نوشت که لحن تند و تیز مقامات ایرانی نشان دهنده یک تغییر بود. در ماه‌های اخیر به نظر می‌رسید که تهران به دنبال کاهش تنش‌ها با واشنگتن از طریق مذاکره بر سر تبادل زندانی‌ها و ترغیب گروه‌های شبه نظامی متحد در عراق به کاهش حملات علیه آمریکایی‌هاست. اما اکنون که نظرسنجی‌ها از کاهش محبوبیت ترامپ حکایت دارند، محاسبات تهران احتمالا تغییر کرده است. جوزف آر. بایدن جونیور، نامزد دموکرات، در مذاکرات بر سر توافق هسته ای سال 2015 حضور داشته و ایرانی‌ها احتمالا به این نتیجه رسیده اند که در صورت پیروزی او در انتخابات ریاست جمهوری، امکان بازسازی توافق وجود خواهد داشت.
هنری رم، تحلیلگر ایران در گروه اوراشیا که یک شرکت مشاوره درباره مخاطرات سیاسی است، گفت: «فکر یک مساله ای در طرف ایرانی تغییر کرده است. تابستان گذشته آنها تصور می‌کردند که ترامپ مجددا در انتخاب پیروز خواهد شد.» رم معتقد است از شرایط کنونی می‌توان دو نتیجه گرفت: «اول اینکه نمی‌خواهند کاری کنند که به انتخاب مجدد ترامپ کمک کند. این به افزایش بخت ترامپ منجر می‌شود که آنها نمی‌خواهند احتمالش وجود داشته باشد. دوم اینکه اگر به اندازه کافی صبر کنند و درباره رئیس جمهور شدن جو بایدن درست پیش بینی کرده باشند، آنگاه با شرایطی متفاوت و با ثبات تر مواجه خواهند بود.» او این تفکر که ایرانی‌ها با حس نومیدی ترامپ از فرصت برای گرفتن امتیاز در مذاکرات استفاده و با او توافق خواهند کرد را رد می‌کند: «دیدگاه ایرانی‌ها این است که چنین تواققی با فردی به بی ثباتی ترامپ، دوام آوردنی نخواهد بود.»
هوک اینطور استدلال کرد که آزاد شدن وایت که دو سال در ایران در بازداشت بوده، گواه این است که ایالات متحده می‌تواند از موضع قدرت مذاکره کند. او یادآور شد که رایت بدون «تسهیل تحریم‌ها، تغییر سیاست گذاری‌ها و پالت پول نقد» به ایالات متحده بازگشت. او همچنین گفت مردم ایران دارند فرصت برای جلوگیری از توزیع ثروت ملی شان در خاورمیانه و ونزوئلا را از دست می‌دهند. هوک همچنین یادآور شد که در دو سالی که ترامپ از توافق ایران خارج شد، سه مرتبه با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، دیدار کرده است؛ اما هوک به بی نتیجه بودن این دیدارها و پیشروی کره شمالی در برنامه تسلیحات هسته ای هیچ اشاره ای نکرد.
گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که تنها به شمار محدودی از کشورها تحویل داده اما محتوای آن پیش از نشست آژانس افشا شده، حاکی از آن است که ایران در انباشت مواد هسته ای آرام اما پیوسته پیش می‌رود. اگرچه محاسبه زمان مورد نیاز برای تولید مواد هسته ای لازم برای یک بمب اتم دشوار است، اما به وضوح این زمان به کمتر از یک سال تعیین شده در توافق هسته ای 2015 کاهش یافته است. البته حتی در صورتی که ایران سوخت کافی و نیت ساخت سلاح هسته ای را داشته باشد، باز هم تولید بمب اتم چندین ماه یا حتی چندین سال طول می‌کشد. ذخایر اورانیوم غنی شده ایران پیش از برجام به مراتب بیشتر از حالا بود که 97 درصد آن را به روسیه تحویل داد. لازم به ذکر است که ایران انباشت مواد هسته ای را اعمال فشار معکوس علیه ترامپ و پاسخی به تحریم‌های اعمال شده از سوی او می‌خواند.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
اعلام نرخ جدید تعرفه‌های بزرگراهی احتیاج ترامپ به مصالحه با تهران به امید پنجمین اقدام مثبت رئیس قوه قضائیه دریافت ویلای لوکس ۴۲۰ میلیاردی در قبال تبرئه یک متهم اقتصادی ایران در رتبه هفتم مرگ‌ومیر بر اثر کرونا در جهان دلم برای صحنه تئاتر تنگ شده است آسیب 15 درصدی کرونا به تولید ناخالص داخلی کشور از گسترش بومی‌سازی تا حضور موفق در طرح‌های توسعه‌ای صنعت مس نگرانی سناتورهای جمهوری‌خواه از سقوط همراه ترامپ