روزنامه آفتاب یزد
1399/03/22
3 مسیر شکست خورده آمریکا برای باقی ماندن تحریم‌های تسلیحاتی ایران
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) توافق شده بین ایران و 1+5 در روز 14 جولای 2015/23 تیرماه 1394، گام بزرگی در تاریخ منع گسترش سلاح و با 159 صفحه ـ همچنان ـ یکی از پیچیده‌ترین مذاکرات هسته‌ای تاریخ است. طبق این توافق، محدودیت‌هایی در مورد برنامه هسته‌ای ایران اعمال شد که در صورت تخطی این کشور از تعهداتش، اسنپ بک صورت خواهد گرفت. 1+5 از مکانیزم حل اختلاف که اسنپ بک را در خود دارد، به عنوان برگ برنده خود در توافق یاد می‌کرد اما این اسنپ بک این روزها، خواب و خیال را از آمریکایی‌ها و شخص دونالد ترامپ ربوده است!>اسنپ بک چیست؟
بخش‌های پوشش‌دهنده این فرایند حل اختلاف در صورت مشاهده تخطی، دارای پیچید‌گی فراوان است. فرایند مقدماتی ذکر شده در پیوست 4 توافق، با در نظر گرفتن رفع تحریم‌ها از شکایات ایران حمایت می‌کند. در گام اول، ایران و طرفین برجام بر سر تحقق این مورد گفتگو کردند و اگر این بند صورت نپذیرد، هر یک از طرفین توافق می‌تواند موضوع را به "کار گروه رفع تحریم" که با نماینده ارشد اتحادیه اروپا هماهنگ است ارجاع دهد. این کارگروه، 30 روز فرصت دارد جهت رضایت طرفین، مشکل را رفع نماید. در صورت بروز بن‌بست در کار، هر کدام از طرفین ناراضی می‌تواند موضوع اختلاف را به "کمیته مشترک" متشکل از 8 نماینده (6 نفر از 1+5، یک نفر از اتحادیه اروپا، و یک نفر از ایران) ارجاع دهد. در موارد به غیر از موضوع تحریم، ایران می‌تواند به طور مستقیم شکایت
خود را با کمیته مشترک در میان بگذارد. این کمیته، 15 روز وقت خواهد داشت
که به موضوع رسیدگی نماید. اما اگر حتی یک نفر از جمع 8 نفر
به این نتیجه رسید که موضوع قابل حل نیست، کمیته موظف است که موضوع را به سطح وزرای خارجه ببرد و سپس 15 روز دیگر فرصت باقی است تا مشکل رفع شود. کمیته وزرا، می‌تواند این زمان را تمدید نماید و یا موضوع را با هیئت مشاور سه نفره در میان بگذارد. یکی از این سه نفر، مستقل از برجام است. این هیئت موظف است که رای خود را تا پایان 15 روز اعلام نماید. اگر همچنان این مشکل در این سطح هم به نتیجه نرسد، موضوع دوباره به کمیته مشترک ارجاع داده شده و 5 روز وقت برای حل آن در نظر گرفته خواهد شد و نهایتاً در صورت عدم حل مشکل، مسئله به شورای امنیت سازمان ملل می‌رسد تا طرف ناسازگار را تشخیص داده و محکوم نماید. طبق قطعنامه تایید شده در شورای امنیت در روز 20 جولای2015، در صورت حل نشدن موضوع در کمیته مشترک، یکی از اعضای شورای امنیت 10 روز وقت دارد تا اقدام به رفع عارضه نماید و در صورت عدم توفیق وی، پرونده در اختیار رییس شورای امنیت قرار خواهد گرفت. در نهایت، اگر 5 عضو دائمی‌شورای امنیت به نتیجه نرسند، تحریم‌های سابق دوباره اعمال خواهد شد. البته اثبات اینکه ایران به طور مخفیانه در حال فعالیت و یا در حال کوتاه کردن زمان دستیابی به بمب هسته‌ای است، کار بسیار مشکلی است. از آنجایی که ایران می‌داند اگر پای قضیه به شورای امنیت برسد تحریم‌ها دوباره بازگردانده میشود، پس تلاش خواهد کرد که به عنوان طرف شاکی اقدامی‌نکند. به جای آن، به طرف پای پس کشیدن از توافق پس از آن 35 روز ناموفق کمیته مشترک خواهد رفت و بدین طریق خود را در چاه شورای امنیت که هیچکدام از اعضای دائم آن نمی‌توانند در این مورد از حق وتوی خود به نفع ایران استفاده کنند، نمی‌اندازد. طبق برجام، فقط طرف شاکی می‌تواند موضوع را به شورای امنیت بکشاند. با این حساب اگر ایران احساس کند که کار در مرحله کمیته مشترک قابل حل نیست، با توجه به اینکه پیشتر به آن اشاره شد که در آنجا بازنده خواهد بود، اقدام به عدم اجرای تعهدات خود خواهد کرد و بدین شکل دست 1+5 را در گل خواهد بُرد.
>18 اردیبهشت97 اسنپ بک مُرد!؟
خروج آمریکا از برجام در حالی وارد سومین سال خود شده است که اواخر مهرماه 99 عملاً تحریم تسلیحاتی ایران به روزهای پایانی خود خواهد رسید و اما آمریکایی‌ها که پیروزمندانه به زعم خود از یک توافق
بد خارج شده بودند این بار در آن چنان گرداب کُشنده ای گرفتار آمده اند
که خودشان نیز باور نخواهند کرد! خروج آمریکا از برجام و انفعال و بی تفاوتی اروپایی‌ها در برابر این اقدام در کنار فشار بر ایران از سوی ایالات متحده ی آمریکا و اتحادیه ی اروپایی اگرچه روزگار سختی را برای جمهوری اسلامی‌ایران رقم زد اما در همین حال، با اطمینان از مسیرِ درستی که دستگاه دیپلماسی تهران برگزیده بود در نهایت همه
ترفندهای غرب را به نوعی از دستور کار خارج کرد و این روزها که آمریکایی که به هر دری می‌زند تا تحریم تسلیحاتی تهران برای همیشه یا حتی مدتی کوتاه تمدید شود با انتقاد و مخالفت چین و روسیه، شماتت اروپا و جبهه گیری جامعه ی بین الملل علیه خود مواجه شده اند و این در حالی است که پاسخ جمهوری اسلامی‌ایران به واشنگتن مثل همیشه قاطع و شفاف بوده است و آن این که؛ برجام بدونِ آمریکا بودن را پذیرفته فلذا آمریکایی‌ها حق دخالت در این تفاهمنامه
بین المللی را ندارند و این یعنی از 18 اردیبهشت97«اسنپ بک» مرده است. از سویی دیگر در کشمکش‌های توئیتری که گاه بین مدیران ارشد ایران از جمله محمدجوادظریف و طرف آمریکایی بالامی‌گیرد رد و نشانه‌هایی از استیصال طرف امریکایی به حدی مشهود است که
نمی‌توان برای آن سرپوشی پیدا کرد از جمله یکی از آخرین
توئیت‌های ظریف که در پاسخ به دعوت ترامپ به مذاکره نوشته بود:
«زمانی که شما وارد دفتر (کاخ سفید) شدید ما صاحب یک توافق بودیم. ایران و دیگر طرف‌های برجام هیچگاه میز (مذاکره) را ترک نکردند. مشاوران شما (که اغلب تابه حال اخراج شدند) قمار احمقانه‌ای انجام دادند. این به شما بستگی دارد که چه زمانی بخواهید آن
را اصلاح کنید.»
>آمریکا و تلاش‌های سه گانه اما بلااثر!
آمریکایی‌ها که خیلی دیر متوجه یکی از مفاد برجام یعنی زمانبندیِ اعمال شده در برجام به منظور تحریم تسلیحاتی تهران و نقطه ی پایانی آن ـ اواخر مهرماه99 ـ شده اند در تکاپو برای تمدید نامحدود یا حتی بسیار محدود تحریم‌های تسلیحاتی ایران، به هر دری زده اند و تاکنون نتیجه ای حداقلی نیز به دست نیاورده اند که اگرچه ایران به خوبی واقف است حتی با اتمام تحریم‌های تسلیحاتی علیه تهران، قرار نیست شق القمری رخ دهد اما به دست آوردن یک پیروزی سیاسی ـ حقوقی به خودی خود موضع بالادست به ایران اعطا خواهد کرد تا در سایه ی آن با چانه زنی و مذاکره به بخشی از تحریم‌های ظالمانه علیه ایران پایان دهد ضمن آن که چین و روسیه که انصافاً در فقره ی اخیر، همراهی‌های اثربخشی با تهران داشته اند نیز در صورت پایان تحریم‌های تسلیحاتی به دلایل صرفاً امنیتی، هرگز اجازه ی جولان بیش از حد به ایران نخواهند داد
که باور کرده اند و پذیرفته اند که ایرانِ قوی و توانمند برای هر قدرتی
می‌تواند دردسر ساز باشد و اما در سایه ی این تحلیل‌ها و گمانه زنی‌ها،
آمریکایی‌ها سه مسیر یا دستورالعمل را در اختیار گرفته اند که در ادامه بدان اشاره خواهیم کرد:
>راه حل نخست:
آمریکا به برجام بازگردد، درخواست اسنپ بک بدهد و مکانیزم را فعال کند. در این صورت و چنانچه تمامی‌مراحل به آسانی و آرامی‌انجام پذیرد، زمانی که بتواند اسنپ بک فعال شود در اختیار آمریکایی‌ها نیست ضمن آن که اساساً امریکایی‌ها تا این لحظه برای بازگشت به برجام هیچ اقدام و اندیشه ای را رونمایی نکرده اند!
>راه حل دوم:
آمریکا در یک رفتار نیابتی بکوشد به اعضای باقی مانده در برجام بقبولاند تا آن‌ها اسنپ بک را فعال کنند که اگر چنین مسئله ای رخ دهد عملاً دیگر از برجام چیزی باقی نمی‌ماند که اسنپ بک بتواند چاره ی
درد بی درمان آمریکایی‌ها باشد ضمن آن که اروپا در یک دوراهی بسیار سخت نه می‌تواند به آمریکایی‌ها اعتماد کند و نه می‌خواهد برجام از بین رود زیرا پس از آن از منظر آنان تهران دیگر قابل نظارت نیست.
>راه حل سوم:
فشار به رئیس و دبیرخانه شورای حکام تا به بهانه ی رعایت نکردن مفاد برجام، ایران را به نقطه ای بکشانند که به خودی خود اسنپ بک فعال شود.با نگاهی گذرا به این سه راه حل به نظر می‌رسد راه حل اول تقریباً غیرممکن، راه حل دوم بسیار شکننده و راه حل سوم با مانعی به نام روسیه و چین مواجه خواهد شد که به این سادگی‌ها به شورای حکام برای فشار بر ایران وسعت عمل نخواهند داد. در مجموع نه فقط در مورد راه حل سوم که در تمامی‌موارد اعلام شده، چین و روسیه که تا اینجای ماجرا علی رغم بسیاری نقدها با ایران همراهیِ خوبی داشته اند به آمریکایی‌ها اجازه نخواهند داد که به این سادگی‌ها اسنپ بک را علیه جمهوری اسلامی‌ایران فعال سازند و در این مورد باید گفت وقتی ترامپ می‌گوید ایرانی‌ها مذاکره کننده‌های خوبی هستند یا ایرانی‌ها در هیچ مذاکره ای
نباخته اند خیلی بی راه نیز نمی‌گوید.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
اعتبارنامه تاجگردون؛موضوع حیثیتی مجلس جدید
پشیمانم اما زمان برنمی گردد
بازار لوازم خانگی دلخوش به وعده تامین ارز یک میلیارد و دویست میلیون دلاری
طبری؛محبوب دل متهمان اقتصادی
جوانان؛ عاصی از سنت های دست و پاگیر
به دلیل مشکل مالی شبکه پرس تی وی حذف خواهد شد
3 مسیر شکست خورده آمریکا برای باقی ماندن تحریم‌های تسلیحاتی ایران
بحران اعتبارنامه!
پول که دادیم حالا نوبت جان است
بنگاه‌های اقتصادی ایران؛ در لبه‌تیغ تعطیلی
جریان دم دستی
حداقل حقوق بازنشستگان کشور 5 برابر زیر خط فقر است
درد دلی با مهاجران افغان
