خارج شدن ایران از بازار رقابتی گردشگری در جهان

آفتاب یزد- گروه اجتماعی: دلار کم کم در حال ورود به کانال
19 هزار تومان است اما مشکلات اقتصادی ملموس تر دیگر مثل افزایش قیمت خودرو و مسکن، فکر کردن به بالا رفتن دلار را کم رنگ کرده است، در حالی که افزایش نرخ دلار مشکلات فراوانی را در بلند مدت به وجود خواهد آورد. فارغ از مسئله کرونا که مشکلی جهان شمول است، بدون شک یکی از مشکلاتی که مسبب آن بالا رفتن نرخ ارز در کشور است، خارج شدن کشورمان از بازار رقابتی گردشگری خواهد بود! چه کسی می تواند با ارز بالای19 هزار تومان به سفر های خارجی برود
غیر از قشر مرفه ای که حالا انگشت شمار هم به نظر می رسند ؟ از طرف دیگر با پائین آمدن ارزش پول ملی و ناکارآمدی اقتصادی در کشور و همچنین با وجود تحریم ها به نظر می رسد صنعت توریست هم کاهش چشم گیری خواهد داشت، و در صورت ادامه این روند به نظر می رسد در میان مدت کشورمان با همه جاذبه های گردشگری، از بازار رقابتی این صنعت خارج خواهد شد و این موضوعی است که کارشناسان هم بر آن تاکید دارند اما دولت از این اتفاق راضی به نظر می رسد چرا که پیش از این با افزایش عوارض خروج از کشور، استارت کم شدن
سفر های خارجی را زده بود!


‏n‌سرنوشت سفرهای خارجی با مرزهای بسته و دلار ۱۸ هزار تومانی
ترکیه به عنوان پرترددترین مرز مسافری ایران اعلام کرده است که از ۱۱ مردادماه مرز هوایی با ایران را باز می‌کند. تصمیم سایر کشورها برای پذیرش مسافران ایرانی اما هنوز مشخص نیست. با این وجود رییس انجمن صنفی دفاتر سفر و گردشگری استان تهران بر این اعتقاد است که : « صحبت از سفرهای خارجی قضاوت زودهنگام است، چون کشورهای زیادی آمادگی پذیرش مسافران ایرانی را ندارند، از طرفی با دلار ۱۸ هزار تومانی مگر می‌شود سفر خارجی رفت.»
روز گذشته امیرپویان رفیعی‌شاد، به دنبال کاهش تدریجی محدودیت سفرهای بین‌المللی و تعلل بعضی کشورها در پذیرش مسافران ایرانی گفته بود:« در شرایطی که وزارت بهداشت کشورمان درباره موج دوم کرونا هشدار داده و شهریورماه را زمان وقوع آن پیش‌بینی کرده است، صحبت از سفر خارجی و بازگشایی مرزها کلیشه‌ای است. کشورهای زیادی فعلا مسافران ایرانی را پذیرش نمی‌کنند، هر وقت راه سفر به خارج از کشور باز شد تازه می‌توان درباره شرایط اقتصادی که به مردم اجازه نمی‌دهد سفر خارجی بروند، صحبت کرد.»
او اضافه کرد: ارمنستان، ‌ گرجستان و ترکیه کشورهایی هستند که به خاطر داشتن مرز زمینی مشترک با ایران، دسترسی آسان و صدور ویزا در بدو ورود، با استقبال زیاد مسافران ایرانی روبرو بودند، این مرزها حالا بسته شده‌اند. باید دید سفارتخانه‌های سایر کشورها پس از بازگشایی فقط ویزای تجاری به اتباع ایرانی می‌دهند یا ویزای توریستی هم صادر می‌کنند. تا زمانی که مسئله پذیرش مسافران ایرانی از سوی کشورهای دیگر حل نشود، نمی‌توان ارزیابی و بررسی از سفرهای خارجی داشت و انتظارات را مطرح کرد. مذاکرات همه کشورها با یکدیگر برای
از سرگیری پروازهای مسافری آغاز شده است و هر روز خبری از گشایش‌ها و کاهش محدودیت سفرهای هوایی منتشر می‌شود، ایران نیز مانند دیگر کشورها مذاکرات و رایزنی‌های خود را آغاز کرده است اما غیر از توافق‌هایی که با برخی کشورها برای برقراری پروازهای باری و پروازهای یکطرفه به منظور بازگرداندن شهروندان ایرانی به کشور شده است، وضعیت پروازهای بین‌المللی مسافرتی چندان مشخص و قطعی نیست.»
رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر و گردشگری استان تهران با اشاره به وضعیت پروازهای بین‌المللی پیش از پاندمی کرونا، گفت:
« بسیاری از ایرلاین‌های خارجی که در مسیر ایران فعالیت داشتند بعد از سرنگونی هواپیمای اوکراینی، ایران را ترک کردند؛ لوفتهانزا از جمله این ایرلاین‌ها بود که بخش زیادی از پروازهای ایران به مقصد اروپا را پوشش می‌داد، این ایرلاین قبل از شایع شدن ویروس کرونا، پروازهای ایران را تعلیق کرده بود و هنوز هم برنامه مشخصی برای از سرگیری پروازها ندارد. امارات و ترکیش هم برای ازسرگیری پروازها به تعداد زیادی از کشورها اعلام آمادگی کرده‌اند اما فعلا برای مقصد ایران محدودیت قائل شده‌اند، هرچند در سفر وزیر خارجه کشورمان به ترکیه، رایزنی‌هایی شده است اما این‌که در آینده چه اتفاقی می‌افتد و چه کشورهایی مسافران ایرانی را می‌پذیرند، مهم است. مهم‌تر از مسئله مسدود بودن مرزهای هوایی و زمینی، اقتصاد کشورها است که به خاطر کرونا دچار چالش شده است، لازمه سفر خارجی توسعه اقتصاد است. درحال حاضر بیشتر اقشار جامعه حتی قشری که مدام سفرهای خارجی داشتند، به مرزی رسیده‌اند که دیگر مثل گذشته نمی‌توانند به خارج از کشور سفر کنند.» رییس هیئت مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر و گردشگری استان تهران ادامه داد: ما آنقدر محو ویروس کرونا شده‌ایم که از اثر تحریم و نرخ دلار که از مرز ۱۸ هزار تومان گذر کرده است، غافل مانده‌ایم، با این دلار دیگر چه کسی می‌تواند سفر خارجی برود، انگار پشت کرونا پنهان شده‌ایم و دولت چشم‌اش را بسته است. رفیعی‌شاد با اشاره به مزایایی که ویروس کرونا برای ایران داشت و سبب همدردی و درک مشترک دنیا با ما شد، اظهار کرد: «کشور ما قبل از کرونا با تحریم مواجه بود، این ویروس تیر خلاصی بود به همه مشکلات ما. حتی اگر درمان این ویروس پیدا شود وضعیت اقتصادی مردم دیگر به گونه‌ای نیست که توقع داشته باشیم مثل گذشته سفر خارجی بروند. در همین تعطیلات نیمه خردادماه و عید فطر که همیشه هتل‌های مازندران از مسافر پُر می‌شد، ظرفیت هتل‌ها به ۵۰ درصد هم نرسید، مردم نمی‌توانند مثل گذشته سفر بروند.»
‏nدولت راضی است!
با همه این اوصاف سوال اینجاست که آیا واقعا دولت از کم شدن سفر های ایرانیان به خارج از کشور راضی است؟رحیم یعقوب زادی کارشناس اقتصادی گردشگری در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« اگر کرونا و مشکلات آن را کنار بگذاریم، به موضوع ارز می رسیم. طبیعتا وقتی قیمت ارز به نسبت پول رایج ملی افزایش می یابد، کشوری که ارزش پول ملی اش کاهش پیدا کرده برای مسافرین کشور های دیگر ارزان
می شود، برای مثال اگر یک آلمانی تا پیش از این با هزار دلار می توانست ده
شب به هتل 5 ستاره برود حالا با همان مبلغ 20 روز می تواند در هتل 5 ستاره بماند، یعنی قدرت هزینه کرد توریست در ایران بالا میرود و دلیل آن هم پائین آمدن ارزش پول ملی کشور ما است. وقتی ارزش پول یک کشور کاهش می یابد، آن کشور از نظر پرستیژ، جایگاه، اقتصاد، مدیریت و کارآمدی زیر سوال می رود این طور که به نظر می رسد خیلی ها در پشت پرده از بالا رفتن نرخ ارز در کشور حمایت می کنند چون در حال حاضر در آمد ارزی در کشور ما کاهش یافته است در واقع چنین روالی به نفع اقتصاد نا کارآمد است و برخی مسئولان فکر می کنند به این شیوه می توانند از برون رفت ارز جلوگیری کنند و از سود ما به تفاوت نرخ ارز در بازار استفاده کنند، در حالی که این موضوع در بلند مدت آسیب های جبران نا پذیری را برای کشور ما رقم خواهد زد.»
او در ادامه تاکید کرد:« طبیعتا وقتی نرخ ارز پایئین می آید ما باید منتظر باشیم که خارجی ها بیشتر وارد کشورمان شوند اما واقعیت این است که این اتفاق به راحتی نمی افتد و عوامل دیگری هم در آن دخیل هستند، شرایط بین المللی و منطقه ای و همچنین فشار هایی که بر کشور ما اعمال می شود و وجود تحریم ها این اجازه را نمی دهد که توریست به راحتی وارد کشور ما شود و بنابر این ما از شرایط بالا رفتن نرخ ارز در کشور هم نمی توانیم به خوبی استفاده ببریم کمااینکه تا کنون هم استفاده نکردیم و خیلی از آمار هایی که ارائه می دهند کذب است. وقتی اقتصاد یک کشور از جمله قیمت ارز ثبات نداشته باشد در میان مدت و بلند مدت در همه بخش های اقتصادی از جمله گردشگری تاثیر گذار خواهد بود. به عنوان مثال کسانی که می خواهند در مسئله گردشگری سرمایه گذاری کنند، اقدام به ساخت هتل یا اقامتگاه کنند، چون
به راحتی نمی تواننددر این بی ثباتی برنامه ریزی میان مدت و بلند مدت داشته باشند در نهایت باز هم متضرر خواهند شد. عدم ثبات اقتصادی در میان مدت و بلند مدت به شدت تاثیر منفی بر گردشگری کشور خواهد گذاشت.»
او در ادامه تاکید کرد:« متاسفانه یکی از بزرگترین آسیب هایی که این عدم ثبات نرخ ارز در کشور به همراه خواهد داشت این است که ایرانی ها دیگر نمی توانند به مسافرت های خارجی بروند. اگر فرض را بر این بگذاریم که تا 3 ماه دیگر مشکلات کرونا بر طرف خواهد شد باز هم با قیمت ارز بالای 15 هزار تومان قدرت سفر ایرانیان به خارج از کشور کاهش پیدا خواهد کرد. مسئولان خوشحال از این موضوع به نظر می رسند چون فکر می کنند جمعیت توریست به کشور سرازیر خواهد شد اما در واقعیت این اتفاق نمی افتد بنابر این ما از دو طرف ضرر می کنیم و در چنین شرایطی بسیاری از شرکت های حمل و نقل به ویژه حمل و نقل هوایی که به ایران پرواز داشتند، با کم شدن پروازهایشان و با ادامه این روند، به تدریج کشورما از یک مقصد رو به رشد خارج می شود! این دقیقا مشکلی است که در خصوص صنعت خودرو سازی ما هم به وجود آمد و از بازار رقابتی جهانی خارج شد! با این روند ما عملا دیگر در بازار رقابتی گردشگری نخواهیم بود و این مثل این میماند که در های کشور را ببندیم و بگوئیم چقدر خوب که ایرانی ها خارج نمی شوند در حالی که باید گردشگری در داخل کشور به قدری رونق داشته باشد که نه تنها ایرانی ها ترجیح بدهند از کشور خارج نشوند بلکه آن توریست هم علاقه پیدا کند به کشور ما بیاید! این اتفاقی که در داخل کشور ما رخ داده صرفا به دلیل اقتصاد بیمار و ناکارآمد است و دولت بیش از هر کس دیگر باید نگران این وضعیت باشد اما این طور که به نظر می رسد دولت از این روند راضی به نظر می رسد و در واقع این نوع عملکرد خواسته دولت است چرا که ما در داخل کشور با کمبود ارز مواجه هستیم و از آن جایی که یک بخش از دلیل خروج ارز در کشور ما به دلیل مسافرت ها بود، با این اتفاق سفر های خارجی کمتر اتفاق می افتد، عوارض هم افزایش پیدا کرده و به این موضوع دامن می زند در حالی که در پی چنین روندی شک ندارم در میان مدت و بلند مدت همان اتفاقی که برای خودرو در کشور ما رخ داد در حوزه گردشگری هم با آن مواجه خواهیم شد و آن هم یک بازار انحصاری است، یعنی ایرانی ها توانایی خروج از کشور را ندارند در داخل از کشور هم رضایتمندی دیده نمی شود که مردم بخواهند مسافرت کنند و این دقیقا بازار انجصاری است که در خودرو هم شاهد آن بودیم،این اتفاق اگر رخ دهد کیفیت خدمات گردشگری در کشور از اینی هم که هست بدترخواهد شد و این موضوع در دراز مدت اصلا به
نفع اقتصاد یک کشور به ویژه در حوزه گردشگری نیست!» سرنوشت صنعت خودرو سازی چیزی است که این روزها انتظار صنعت گردشگری کشورمان را می کشد و حالا دولتی ها باید بیش از همه نگران این موضوع باشند چرا که گردشگری در این حین مظلوم تر از همیشه در حال محو شدن است!