اينستكس با شروط اروپا تحقق مي يابد

علي بيگدلي در گفت‌وگو با «آرمان ملي»:
اينستكس با شروط اروپا تحقق مي يابد
آمريکا نمي‌تواند تحريم‌هاي تسليحاتي را دائمي کند
ديپلماسي ظريف براي مقابله با آمريکا


آرمان ملي- عليرضا پورحسين: ظريف در روزهاي گذشته با وزيران خارجه عمان و چين از طريق ويدئوکنفرانس صحبت کرد. ديدارهايي که با گفت‌وگو با همتاي قطري خود از طريق ويدئوکنفرانس برگزار شد و فردا هم در نشست شوراي امنيت به ‌شکل آنلاين درباره گزارش دبيرخانه سازمان ملل درخصوص قطعنامه 2231 حضور پيدا کرده و سخنراني مي‌کند. در اين ميان، آنچه مقامات ايراني بر آن تاکيد دارند و اين امر مورد تاييد غالب طرف‌هاي برجام نيز قرار دارد اين است که آمريکا در جايگاهي نيست که برجام و دستاوردهاي آن را از بين ببرد. آنچه نيز در مورد تهديد آمريکا مبني بر فعال کردن مکانيزم ماشه مطرح مي‌شود در توان آنها نيست. آنها بدعهدي‌هايي کردند و اقدامات تخريبي‌ عليه برجام و نقض قطعنامه 2231 انجام دادند. آنها ديگر از نگاه بسياري از کشورها در مقامي نيستند که برجام و دستاوردهاي آن را از بين ببرند. موضع‌گيري غالب اعضاي شوراي امنيت نيز همين گونه به نظر مي‌رسد. آنچه مشخص است ايالات‌متحده از اين نشست شوراي امنيت که قرار است در آن تعهد و اجراي قطعنامه 2231 مورد ارزيابي قرار گيرد نيز سوءاستفاده خواهد کرد تا سلسله فشارهاي خود را عليه ايران تکميل کند. در راستاي بررسي اين مساله «آرمان ملي» گفت‌وگويي با علي بيگدلي، کارشناس مسائل بين‌الملل داشته است که در ادامه مي‌خوانيد.
ارزيابي شما از نشست شوراي امنيت سازمان ملل در خصوص اجراي قطعنامه 2231 چيست؟
آنچه به نظر مي‌رسد ايران با وجود اينکه با چين و روسيه صحبت‌هايي داشته است اما احتمال دارد اين نشست موفقيت‌آميز نباشد. اين مقوله که ايران پيش از اين نشست با برخي مقامات 3 کشور اروپايي نيز مذاکراتي کرده باشد دور از انتظار نيست. اروپا همچنان از ايران انتظاراتي دارد و منتظر است ايران نيز به آنها امتيازاتي بدهد. هرچند به‌صراحت عنوان کرده‌اند که آمريکا نمي‌تواند تا ابد اين تحريم‌ها را تمديد کند و صرفا مي‌تواند آن را به تاخير بيندازد. پيش‌نويس آمريکا در شوراي امنيت نيز وضعيت نامعلومي دارد و بعيد به نظر مي‌رسد با موافقت 9 عضو همراه شود اما باز هم هيچ امري معلوم نيست. وزير امور خارجه نيز يک ديپلماسي آشکار و پنهان را در دستورکار قرار داده‌اند تا در اين راستا به مقابله با آمريکا بپردازد. اروپا سه خواسته عمده از ايران دارد و در اين راستا ادعاهايي دارد. آنها به بهانه برنامه موشکي، سياست‌هاي منطقه‌اي و حقوق بشر به ايران فشار وارد مي‌کنند و وزير خارجه آلمان نيز در کنفرانس مونيخ از ظريف خواسته بود تا با اقداماتي در اين سه حوزه کار را براي راه‌اندازي سريع‌تر اينستکس هموارتر کنند. انگليس و فرانسه نيز در اين عرصه با آلمان موافق هستند.
چه خطري در زمان حال ايران را در عرصه سياست خارجي بيشتر تهديد مي‌کند؟
ايران بايد تلاش کند تا پرونده مطرح‌شده به شوراي امنيت ارجاع داده نشود. اگر پرونده ايران به شوراي امنيت برود کار براي ايران سخت‌تر خواهد شد. زيرا اگر قطعنامه‌اي عليه ايران صادر شود هم در عرصه بين‌المللي و هم در عرصه داخلي فضا بر ايران تنگ‌تر مي‌شود. در همين راستا، ممکن است که اتفاقات آرامکو را نيز بهانه کنند و اعلام کنند که ايران قطعنامه 2231 را نقض کرده است. حتي اگر عنوان کنند که اين حمله منشأ ايراني داشته نيز کار سخت مي‌شود. آمريکا به اين گزارشات دل بسته و اميد دارد با اتکا به اين ادعاها بر ايران فشار مضاعف وارد کند. اين بزرگ‌ترين خطرهايي است که سياست خارجي ايران را اين روزها تهديد مي‌کند.
آيا آمريکا مي‌تواند همچون گذشته در سازمان ملل به جوسازي و جبهه‌سازي عليه ايران بپردازد؟
با اشاره به بحران کرونا و اغتشاشات داخلي در آمريکا، اتفاقات رخ‌داده تا حد بسيار زيادي بر محبوبيت ترامپ تاثير گذاشته است؛ اما هنوز قابل پيش‌بيني نيست که او براي بار دوم به کاخ سفيد راه خواهد يافت يا خير. انتخابات آمريکا قابل پيش‌بيني نيست چرا که اين انتخابات نوسانات بسيار زيادي دارد و قبل از شيوع کرونا و شورش‌هاي داخلي در آمريکا، ميزان محبوبيت ترامپ 5/48 درصد بود که اين عدد در شرايط فعلي به 5/34 درصد رسيده است و اين مساله نشان مي‌دهد که ميزان محبوبيت ترامپ کاهش پيدا کرده است. ترامپ به دنبال اين است که اين مسائل را به‌سرعت ساماندهي کند تا در مدت باقي‌مانده به زمان انتخابات جديد بتواند اقدام به ترميم شرايط کند تا شايد شانس حضور دوباره در کاخ سفيد را داشته باشد. آرا جمهوري‌خواهان ثابت است و به طور معمول آنان بين 40 تا 45 درصد آرا را همواره در اختيار دارند اما آراي دموکرات‌ها سيار است چرا که آنها وابستگي شديد حزبي و سازماني دارند و با چنين رويکردي، تزلزل جدي در ميزان آراي جمهوري‌خواهان به وجود نمي‌آيد. در اين بين آرايي نيز وجود دارد که به هيچ يک از احزاب تمايل قطعي و سازماني ندارد که اين آرا خاکستري از دست ترامپ رها شده‌اند و وضعيت جو بايدن در شرايط فعلي خيلي بهتر است و به طور سنتي سياه‌پوستان، رنگين‌پوستان و لاتين‌تبارها به دموکرات‌ها راي مي‌دهند. بنابراين هم‌اکنون زود است که عنوان کنيم وضعيت ترامپ در حالت تزلزل است اما آنچه مي‌توان به‌قطع بيان کرد اين است که ميزان محبوبيت او کاهش پيدا کرده است. نظام سرمايه‌داري آمريکا بايد به اين نتيجه برسد که ابزارها و روش‌هاي آن قابل اجرا نيست و ديگر مانند دهه‌هاي 60 و 70 ميلادي قادر نيست که اراده خود را به جهان تحميل کند. با توجه به بالا رفتن سطح انتظار مردم آمريکا و با توجه به تعارضاتي که در سطح بين‌المللي آمريکا با آن مواجه است؛ ديگر قدرت‌نمايي و قلدري آمريکا جواب نمي‌دهد و بنابراين اين دولت بايد تجديدنظري در رفتار خود داشته باشد. توانايي آمريکا در سطح بين‌المللي بسيار کاهش پيدا کرده و اين امر جبهه‌سازي عليه ايران را براي آنها سخت کرده است.