روزنامه آفتاب یزد
1399/04/12
انزوای آمریکا بزرگترین دستاورد نشست مجازی شورای امنیت
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: یک تحلیلگر مطالعات آمریکا در گفت و گو با آفتاب یزد؛ ضمن سخت و پیچیده خواندن ادامه ی برجام و سرنوشت انتهاییِ آن معتقد است:«نه ایران، ایرانِ 2015 است نه آمریکا، آمریکای 2015 اما در یک بررسی اجمالی می‌توان به این نتیجه رسید که «قدرت ملی ایران» قوی تر و «قدرت ملی آمریکا» به شدت تضعیف شده است با این وجود؛ جمهوری اسلامی‌ایران و ایالات متحده ی آمریکا در جامعه ی جهانی همچنان روی نقش و جایگاهی که دارند پافشاری و ایستادگی می‌کنند.»ابوالفتح این را نیز اضافه می‌کند که:«بر اساس اولویت دادن به منافع ملی بر اساس جایگاه جهانی، توافقی که تحت عنوان برجام به امضا رسید ماحصل یا «برآیند خردمندانه ی عقلای نظام» بود و از این جهت می‌توان گفت«برجام» محصول «عقل اجماعی جمهوری اسلامی‌ایران» است و قطعا توانسته و همچنان نیز می‌تواند منافع و دیدگاه‌های ما در عرصه ی سیاست بین الملل را تامین و تقویت کند.»
این کارشناس مسائل سیاسی و بین الملل به انتقاد لندن از آمریکا اشاره کرده و می‌گوید:« وقتی بریتانیا به آمریکایی‌ها می‌گوید«چنانچه ایران از برجام خارج شود ما هیچگونه نظارتی بر فعالیت‌های هسته ای ایران نخواهیم داشت» بدان معنا است که خروج ایران از برجام بسیار ساده تر از خروج آمریکایی‌ها از برجام بوده است و نیز این که؛ ایران چون نمی‌خواهد و به نفع منافع ملی اش نیست از برجام خارج نمی‌شود نه به ان دلیل که نمی‌تواند یا نمی‌گذارند و از همه مهم تر، ایران از برجام خارج نشده که آمریکایی‌ها را در جامعه ی جهانی از آن چه بوده‌اند؛ منزوی تر کند که جلسه
مجازی شورای امنیت نشان داد تا حدود بسیار زیادی نیز موفق بوده ایم.» دکتر امیرعلی ابوالفتح «بازه زمانی فعلی» را به گونه ای می‌داند که اگرچه توافقی به نام برجام در آن شکل نمی‌گرفت اما سخت بر این اعتقاد استوار است که محال بود توافقی نیز صورت پذیرد که «منافع ملی» جمهوری اسلامی‌ایران در آن رعایت نشده باشد؛ این استاد دانشگاه به این مسئله نیز دست می‌گذارد که توافقی برخاسته از 12 سال مذاکرات سخت و نفسگیر نمی‌توانسته باری به هرجهت امضا شود که اگر این چنین بود نه 12 سال بعد از آغاز مذاکرات که در همان 6 ماهه ی نخست به نتیجه نزدیک می‌شد اما وقتی یک مذاکره در سه دولت و چندین و چند وزیر امور خارجه و دبیر شورای امنیت ملی به طول می‌انجامد یعنی کسانی که در بالای هرم تصمیمات سیاسی قرار دارند به تمامی‌راز و رموز آن واقف بوده اند و اگر قرار بود خسارتی بر ما تحمیل کند اساساً اجازه ی امضای آن را صادر نکرده بودند. هر کشور را در اولویتی غیر قابل اغماض قرار داده می‌گوید:« انتظار داشتن از چین و روسیه به این قیمت که آن‌ها منافع ملی خود را به خاطر ایران به خطر اندازند، انتظاری عبث و بیهوده است کما این که ایران نیز حاضر نیست منافع ملی خود را بی آن که منافعی بزرگتر نصیبش نشود، به خطر اندازد.»
> بند 5 پیوست «ب» قطعنامه 2231 شورای امنیت
مطابق با بند 5 پیوست «ب» قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد که پیرو توافق هسته‌ای ایران و کشورهای1+5 صادر شده است، تحریم تسلیحاتی ایران در 18«اکتبر 2020»/«27 مهرماه 1399» پایان می‌پذیرد و از این زمان به بعد تمامی‌دولت‌ها می‌توانند در عرضه، فروش، انتقال مستقیم و یا غیرمستقیم تسلیحات مشخص شده در این قطعنامه آنگونه که در نظام ثبت سلاح‌های متعارف سازمان ملل تعریف شده است مشارکت داشته باشند یا اجازه آن را صادر نمایند.
لغو تحریم‌های تسلیحاتی پس از طی زمان مشخص شده در قطعنامه 2231 و پذیرفته شدن حق غنی سازی اورانیوم مطابق با مفاد توافق هسته ای دو امتیازی هستند که تیم مذاکره کننده ایران توانست در مذاکرات طولانی خود ـ 12 ساله ـ با کشورهای 1+5 آن‌ها را برای ایران به رسمیت بشناسد. این در حالی است که دونالد ترامپ همیشه یکی از انتقادات خود از برجام را لغو تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران پس از طی زمان مشخص شده در قطعنامه 2231 عنوان نموده است.
> ناکامی‌آمریکا در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران
رسانه‌ها نوشته اند:«پمپئو با آغاز سخنرانی محمد جواد ظریف در این نشست، این نشست مجازی را ترک کرد و به اظهارات ظریف گوش نداد.» روزنامه واشنگتن پست آمریکا با انتشار گزارشی از نشست مجازی شورای امنیت می‌نویسد:«ایالات متحده آمریکا در جلب همراهی دیگر اعضای شورای امنیت برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران ناکام ماند.»
رسانه‌های ایران نیز گزارش کرده اند:«در نشست مجازی شورای امنیت 14 کشور عضو شورای امنیت ملل متحد با حمایت از برجام و انتقاد از موضع دولت ایالات متحده آمریکا در نقض این توافق بین‌المللی مورد حمایت سازمان ملل، نشان دادند با قطعنامه پیشنهادی واشنگتن برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، همراهی ندارند.» البته این نیز اضافه شده که:«روسیه و چین لحن قاطعانه‌تری در مخالفت با تلاش‌های واشنگتن در شورای امنیت داشتند و کشورهای اروپایی و اتحادیه اروپا هم با اعلام حمایت از برجام تاکید کردند که ایران باید از منافع اقتصادی آن بهره‌مند باشد.»
> آمریکا حتی پیش نویس تمدید تحریم تسلیحاتی را ارائه نکرد!
ابوالفتح می‌گوید:«برخلاف آن چه در بوق و کرنا شد و آمریکایی‌ها در ابعاد رسانه ای
روی آن کار کرده بودند، این جلسه، نه به پیشنهاد امریکا که بر اساس توافقات برجامی‌که هر شش ماه یکبار جلساتی برای بررسی مسیر برجام و حسن اجرای آن برگزار میشود رخ داد و در آن دست بر قضا مشخص شد همچنان جامعه ی جهانی موافق ادامه ی برجام است و چندان تمایلی به پایان دادن به آن ندارد.»
این کارشناس مسائل بین الملل می‌افزاید:« انزوای آمریکا بالاترین دستآورد این جلسه بود ضمن آن که سه موضوع مهم در این جلسه اتفاق افتاد که بسیار حائز اهمیت است:
ـ تلاش آمریکا برای محکومیت ایران در قضیه ی آرامکو به شکست انجامید و تقریباً کشورها برای محکومیت ایران در حملات به آرامکو به جمع‌بندی نرسیدند.
ـ هیچ تعیین تکلیفی پیرامون ادامه ی تحریم تسلیحاتی ایران صورت نپذیرفت زیرا روسیه و چین صراحتاً مخالفت کردند و اروپایی‌ها تلویحاً
ـ این جلسه دفاع تمام قد از برجام، حامیان برجام و ادامه ی برجام بود ضمن آن که مشخص شد آمریکا نمی‌تواند با استفاده از«اسنپ بک» چون از برجام خارج شده است به ایران فشاری وارد کند.
> نطق ظریف قوی و مستدل بود اما...
ابوالفتح در ادامه به این مسئله ی مهم می‌پردازد که؛«اگرچه نطق وزیر امورخارجه ی ایران قوی و مستدل بود اما و حتی اگر آن سخنرانی برگزار نیز نشده و ظریف در این جلسه سخنرانی نیز نکرده بود، اتفاق خاصی رخ نمی‌داد زیرا هم کشورها کاملا آگاه بودند که دکتر مجمدجواد ظریف دست بر چه مسائلی خواهد گذاشت و هم از مواضع جمهوری اسلامی‌ایران آگاه بودند؛ مهم تر آن که آقای ظریف به عنوان سخنران آخر تقریباً هیچ اثری بر تصمیم گیری نداشت زیرا کشورها پیش از نطق آقای ظریف به تصمیمی‌که باید رسیده بودند!» کارشناس مطالعات آمریکا نقطه ی غیرقابل انتظار در نطق ظریف را استناد به سخنرانی مصدق می‌داند که از بسیاری از زوایا حائز اهمیت بود اما اگر منظور این است که اساساً نطق ظریف توانسته یا حتی می‌توانسته بر تصمیم اعضا تاثیری داشته باشد باید بگویم که چنین نبوده است!
> ایران از برجام خارج می‌شد اگر...
ابوالفتح می‌گوید:« ایران، تحت فشار یا زیر سایه ی سنگین تهدیدات نظامی‌مجبور به پذیرش برجام نشده است پس اگر می‌بینیم خارج نمی‌شود یا همچنان به بخش‌هایی از برجام وفادار مانده، یعنی همچنان منافعی در این توافقنامه مستتر است که من و شمای نوعی از آن بی خبریم و کسانی که آن بالانشسته اند بهتر می‌دانند نکته ی مهم دیگر این که وقتی می‌گوییم برجام باید بلافاصله پرسید«کدام برجام؟»»
این کارشناس ادامه می‌دهد:«دست بر قضا ایران از بخش فنی برجام به طور کامل خارج شده و دیگر به توافقات ایجاد شده در متن برجام اعتنایی ندارد یعنی نه تعداد سانتریفیوژها، نه نسل آن‌ها، نه آب سبک و سنگین، نه اورانیوم غنی شده! پس لازم است دقت کنیم آن بخشی که همچنان وجود دارد، بخش‌های نظارتی است.» وی می‌افزاید:« شاید مخاطبان شما ندانند که خروج ایران بسیار ساده تر بود از خروج آمریکایی‌ها از برجام! و اما اگر قرار باشد آمریکا همچنان بر اقدامات خود پافشاری کند چه بسا ایران بخش نظارتی برجام را نیز تعطیل کرد و عملاً دیگر هیچ کشوری از منظر فعالیت‌های هسته ای نتواند به ایران فشاری وارد کند یا سوالی مطرح!»
> آیا آمریکا خواهد توانست
برخی مقامات و دیپلمات‌های پیشین و فعلی آمریکا و روسیه در واکنش به وضعیت موجود و تردیدها و پرسش‌های به وجود آمده، متفق القول بر این نظر استوار بوده و همچنان هستند که عملاً برای آمریکایی‌ها چنین امکانی فراهم نیست که به هر طریق ممکن«مانع لغو تحریم تسلیحاتی ایران» شوند؛ به تعبیری ساده تر، « تلاش آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران» محکوم به شکست است. امیرعلی ابوالفتح اما معتقد است:« زمان اوباما و ترامپ یک تفاوت اساسی دارد به این ترتیب که در زمان اوباما، جمهوری اسلامی‌ایران تحت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار داشت اما آمریکایی‌ها اجازه می‌دادند برخی اتفاقات حتی با وجود تحریم‌ها رخ دهد مثلا ما بالغ بر 1.5 میلیون بشکه نفت می‌فروختیم اما در زمان ترامپ اگرچه تحت تحریم سازمان ملل متحد نیستیم اما توان فروش نفت به دلیل تحریم‌های ایالات متحده ی آمریکا نداریم پس اگر با این تفاوت به سوال شما بخواهیم پاسخ دهیم باید گفت امریکایی‌ها کاری به تصمیم مجامع بین المللی ندارند و هرکاری دل شان خواسته انجام داده اند و در ادامه بازهم اینچنین خواهد بود یعنی تحریم تسلیحاتی ایران به یک مکانیزم‌هایی تمدید خواهد شد حتی اگر جامعه ی جهانی و شورای امنیت سازمان ملل متحد با آن مخالف باشد اما ایران نیز دست و پا بسته نیست و قطعاً اگر امریکایی‌ها بخواهند یک جانبه دست به اقداماتی بزنند قطعا واکنش‌هایی
تلافی جویانه نشان خواهد داد که جامعه ی جهانی را نگران کرده و فشار بر آمریکا روزافزون خواهد شد.» این کارشناس مسائل بین المللی می‌گوید:«بعید است جامعه ی جهانی با درخواست آمریکا موافقت کند و بعیدتر آن که آمریکایی‌ها به تصمیمات جامعه ی جهانی وقعی بنهند!»
> چه خواهد شد؟!
در همین رابطه، دکتر امیرعلی ابوالفتح در مصاحبه ای دیگر به آفتاب یزد گفته بود:
« آمریکا برای رسیدن به اهداف و برنامه‌هایی که دارد؛ در مجموع سه«پلان» را دنبال خواهد کرد:
پلان اول: تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد که هم با مخالفت جدی چین و روسیه مواجه خواهد شد و هم ممکن است اساساً اجماع دیگر اعضاء را نیز نتواند حاصل کند.
پلان دوم: تمدید محدود تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت که احتمالاً بازهم با «وتو»ی چین و روسیه مواجه خواهد شد.
پلان سوم: کشانیدن پرونده به شورای حل اختلاف و دنبال کردن دعواهای حقوقی که زمان بر است و در حالی که آمریکایی‌ها تلاش دارند این مسئله را تا پیش از اکتبر 2020 ختم به منظور کنند طبیعتاً دنبال نمی‌شود.امیرعلی ابوالفتح معتقد است به طور معمول شکست آمریکا در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران قطعی است اما آمریکایی‌ها یک روش غیر معمول نیز دارند و آن اعمال تحریم‌هایی است بر اساس آراء کنگره که اجرایی می‌کنند به تعبیری ساده تر؛ یک روز تحریم‌های سازمان ملل توسط جهانیان بر ایران اعمال می‌شد حال تحریم‌های لغو شده از سوی سازمان ملل این بار البته با تصویب کنگره و این یعنی آمریکا اگر خواسته باشد چندان توجهی به تصمیمات جوامع بین المللی ندارد اما ایران نیز دست و پا بسته نیست و مکانیزم‌های تقابلی خود را قطعاً فعال خواهد کرد.»
> تحریم بر اساس ارعاب است نه اجماع!
نکته ی پایان در مصاحبه ی آفتاب یزد با ابوالفتح دست گذاشتن بر این نکته ی بسیار مهم بود که همین الان نیز تحریم‌های آمریکا علیه ایران با ارعاب عملیاتی میشود و نه اجماع اما در حالت عادی بازهم می‌گویم آمریکا موفق نخواهد شد!
سایر اخبار این روزنامه
ممنوعیت بلوکه‌کردن بخشی از تسهیلات اعطایی توسط بانک‌ها
سال تحصیلی گذشته بار علمی‌برای دانش آموزان نداشت!
ناکامی شراکتی در حل معضل مسکن!
ادعای وزیر مسکن: افزایش 600 درصدی مسکن مصداق ندارد!
انزوای آمریکا بزرگترین دستاورد نشست مجازی شورای امنیت
نشستی با دو چهره
کرونا هنوز نرفته است
شهروند خبرنگاران خودخواه
فقط تذکر دادید؟
ریشه کنی «ریشه دوانده ناخوانده»
پیام تسلیت و دستور رهبر معظم انقلاب درپی آتش سوزی یک مرکز درمانی
