روزنامه خراسان
1399/04/14
فرهاد در مهمانی پسر تیمور لنگ، چالش جدید بیرو و با پوتین تا 2036
همسفر با فرهاد فخرالدینی در مهمانی پسر تیمورلنگ!
چگونه 600 سال قبل، نخستین ارکستر سمفونیک ایران به رهبری «عبدالقادر مراغه‌ای» شکل گرفت؟
جواد نوائیان رودسری – موسیقی سریال امام‌علی(ع)، یکی از ماندگارترین آثار موسیقایی معاصر محسوب میشود؛ اما کمتر کسی می‌داند که استاد فرهاد فخرالدینی، این موسیقی جاندار و دلنشین را از دل آثار پیشینیان بیرون کشیده و آن را به زبان نِت‌نویسی امروزی درآورده و با اجرای نوازندگان معاصر، به گوش ما رسانده‌است. اصل این موسیقی، ساخته عبدالقادر مراغه‌ای است؛ موسیقی‌دان نامدار ایرانی قرن هشتم و نُهُم هجری که در آذربایجان به دنیا آمد و در سال 838هـ.ق، در هرات بدرود حیات گفت. هرچند تلاش استاد فخرالدینی برای احیای نام و آثار این موسیقی‌دان نامی ایران، درخور ستایش و تقدیر است؛ اما مانند بسیاری از مواریث فرهنگی ما، شخصیت عبدالقادر و البته، قطعات ماندگار او نیز، دستخوش تاراج بیگانگان شده‌است. رواج قطعات وی در آناتولی، دولتمردان ترکیه را برآن داشت که به فکر مصادره وی، مانند مصادره مولانا و فارابی بیفتند؛ اما هر مورخ و تاریخ‌دوستی می‌داند که اصل و ریشه عبدالقادر مراغه‌ای کجاست و میراث هنری او، در واقع تکامل گنجینه ارزشمندی است که از باربد و نکیسا تا ابن‌سینا، فارابی و صفی‌الدین اُرموی در تدوین آن نقش داشته‌اند. در این نوشتار مختصر، قصد داریم به زندگی عبدالقادر مراغه‌ای و تاثیر وی در تاریخ هنر ایران بپردازیم و از نقش وی در شکل گرفتن نخستین ارکستر سمفونیک ایران صحبت کنیم.
ستاره موسیقی عهد تیموری
فرزندان تیمور لنگ، مانند خود او نبودند؛ یعنی آثار توحشی که می‌توان در مشی و روش تیمور یافت، در رفتار پسران و جانشینان وی کمتر به چشم می‌آید. شاهرخ، پسر و جانشین تیمور لنگ، شهر هرات را به پایتختی برگزیده بود و به هنرمندنوازی و تکریم دانشمندان اشتغال داشت و هم او بود که مقدمات بازگشت دوران طلایی هنر ایرانی اسلامی را فراهم کرد. مکتب هرات که یکی از مهم‌ترین مکاتب هنری تاریخ ایران است، با همت او نُضج گرفت و پدیده‌های کم‌نظیری مانند کمال‌الدین بهزاد، نقاش و نگارگر نامدار جهان، پرورده همین مکتب هستند. عبدالقادر مراغه‌ای نیز، به امید قدر دیدن و بر صدر نشستن، راهی دربار شاهرخ شد و به این ترتیب، دوران طلایی هنر خود را آغاز کرد. چنان‌که از نام وی بر می‌آید، عبدالقادر در مراغه دیده به جهان گشود؛ مورخان سال تقریبی ولادت وی را 757 هـ.ق می‌دانند. او هوش موسیقایی عجیبی داشت و ساز تخصصی‌اش، عود بود؛ بااین‌حال، در طول زندگی خود، ابداعات فراوانی در موسیقی کرد. وی از معدود هنرمندانی است که درباره این هنر تأثیرگذار، به ثبت تجربیات خود پرداخت.
شکوفایی استعداد یک هنرمند ایرانی
عبدالقادر مراغه‌ای پیش از دربار شاهرخ، مدتی را خدمتگزار امیران بغداد و بصره بود؛ اما هیچ‌کدام مانند شاهرخ قدرش را ندانستند و از وی حمایت نکردند. عبدالقادر در دربار شاهرخ مقامی بلند یافت. احمدبن‌جعفر خوافی در «مجمل فصیحی» که در دوره تیموری به رشته تحریر درآمده‌است، می‌نویسد: «چنان‌که صاحب غنا و الحان بود و در انواع فضل و کمال ذوفنون بود، فضل بسیار داشت و قاری بی‌نظیر بود و شعر خوب گفتی و خط نیکو نوشتی و در علم موسیقی سرآمد ادوار بود.» ظاهراً ورود عبدالقادر به دربار شاهرخ، حدود سال 820 هـ.ق(796 خورشیدی)، حدود 600 سال قبل، اتفاق افتاده است. وی مسئولیت برگزاری جشنواره‌های موسیقی را در دربار شاهرخ برعهده داشت؛ حتی در روزهای عزا نیز، با شعر و موسیقی، محفل می‌آراست و آزردگی را از روح شنوندگان می‌زدود. در دوره‌ای که به سبب فعالیت «حروفیه» و تلاش آن‌ها برای ترور شاهرخ، همه هنرمندان در مظان اتهام بودند، عبدالقادر به سلامت راه طی کرد. او به پرورش شاگردان و جذب استعدادهای هنری مشغول شد. توانمندی وی در نواختن انواع سازهای ضربی و زهی، باعث شد تا بتواند با تلفیق سازهای مختلف، قطعه‌هایی را برای اجرای گروهی تدارک ببیند؛ این نخستین ارکستر سمفونیک ایران بود. به دستور مراغه‌ای، نوازندگان سازهای زهی، کوبه‌ای و بادی، به طور همزمان، به اجرای یک قطعه می‌پرداختند؛ سهم هر نوازنده در اجرا چنان بود که اگر به تنهایی می‌نواخت، معنای موسیقایی نداشت. افزون برای این‌ها، عبدالقادر از خوانندگان خوش‌صدا نیز در ارکستر خود بهره می‌برد و از آن‌جا که شاعر نیز بود، گاه قطعات خود را با شعری دل‌انگیز تلفیق می‌کرد و باعث بُهت شنوندگان می‌شد. او سه کتاب در عرصه موسیقی به رشته تحریر درآورد؛ «جامع الالحان»، «مقاصد الالحان» و «کنزالالحان» که ظاهراً مکتوب آخری، مفقود شده است.
احضار دروازه‌بان ملی‌پوش سرخ‌ها به کمیته انضباطی باشگاه
پرسپولیس و بیرو در آستانه پایانی ناخوش!
علیرضا بیرانوند، دروازه‌بان پرسپولیس چند روز پیش درباره پست اعتراضی و مشترک سرخ‌پوشان در اینستاگرام با یکی از روزنامه‌های پرتیراژ مصاحبه‌ای کرد که البته اظهارات عجیبی هم داشت و به مواردی اشاره کرد که خیلی‌ها از آن خبر نداشتند و به نوعی خط قرمزهای باشگاه بود. همین مصاحبه باعث شد او روز گذشته به کمیته انضباطی باشگاهش احضار شود آن هم با ادبیاتی تند در روزهایی که جدایی بیرو از اردوگاه سرخ نزدیک است. بیرانوند درباره پست اینستاگرامی بازیکنان پرسپولیس گفته بود: «در باشگاه، طرف در قسمت مالی کار می‌کند و وظیفه‌اش این است که فقط قراردادها را چک کند و پول بریزد اما در کمال تعجب می‌آید گیر می‌دهد که چه کسی متمم را در قرارداد گذاشته است. هر کسی این متمم را گذاشته بیخود کرده و من باید بگویم چه کسی چقدر پول بگیرد و من این متمم را به شما نمی‌‌دهم. جالب اینجاست که به معاون حقوقی ما یعنی ایمان‌وردی نامه زده که تمام متمم بازیکنان را خط بزن! معاون مالی باشگاه به بعضی از بازیکنان گفته که متمم قرارداد حق شما نیست و به شما چیزی نمی‌‌دهیم.» این موضوع درباره قرارداد بیرانوند و متمم‌هایش هم صدق می‌کند: «در قرارداد من آپشنی آمده که اگر سهمیه لیگ قهرمانان آسیا را گرفتیم، 10درصد و اگر قهرمان لیگ و حذفی شدیم برای هر کدام 10درصد پاداش بگیرم. حالا آمده‌اند و به من می‌گویند پس از قهرمانی پاداش آسیا به تو نمی‌‌رسد.» بیرانوند مدعی شده در باشگاه پرسپولیس همه از همدیگر بدشان می‌آید و اعضای هیئت مدیره از مدیرعامل(احتمالا منظور بیرانوند، رسول‌پناه است) تنفر دارند. در بخش دیگری از صحبت‌هایش به نکته عجیبی اشاره کرده: «به من و بازیکنان دیگر می‌گویند به شرطی بقیه آپشن‌هایتان را می‌گیرید که در لیگ دوم شوید. حتی به بازیکنان می‌گویند که در استوری اینستاگرام هم حق ندارید تبلیغ کنید.» این افشاگری عجیب و بی‌سابقه از سوی بیرانوند با واکنش و بیانیه تند باشگاه همراه بود و کمیته انضباطی باشگاه پرسپولیس در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «اخیرا مصاحبه‌ای از دروازه‌بان ملی‌پوش پرسپولیس منتشر شده که در آن ضمن توهین به ارکان باشگاه، اظهارات نادرستی درباره مسئولان پرسپولیس انجام داده است. این اظهارنظرها علاوه بر این‌که غیرحرفه‌ای بوده، به هیچ وجه متناسب با شان باشگاه پرسپولیس و هوادارانش و همینطور خود بازیکن نبوده است. به همین دلیل بازیکن نامبرده باید در جلسه کمیته انضباطی باشگاه که با حضور تمام اعضا برگزار میشود، حاضر شده و درباره اظهارات خود توضیح دهد.»
اما در ماجرای احضار بیرانوند به کمیته انضباطی باشگاه پرسپولیس 2 نکته وجود دارد؛ ۱.بیرانوند می‌گوید در قراردادش 3 آپشن گنجانده شده. کسب سهمیه آسیا 10درصد، قهرمانی لیگ و حذفی هر کدام 10درصد. حالا باشگاه اعلام کرده در صورت قهرمانی در لیگ فقط پاداش آن قهرمانی پرداخت می‌گردد و پاداش آسیایی موضوعیت ندارد. رویه ارکان قضایی فدراسیون بر همین مبناست. در صورت همپوشانی 2 یا چند آپشن، فقط بالاترین آن پرداخت می‌گردد. این موضوع در قراردادها عموما قید هم میشود. طبیعی است شما وقتی قهرمان لیگ شوید، کسب سهمیه آسیایی حاصل شده است. ۲.احضار بیرانوند به کمیته انضباطی باشگاه امری غیرحقوقی و غیرقانونی است. او حالا بازیکن پرسپولیس محسوب نمی‌شود که کمیته انضباطی باشگاه در مورد او تصمیم بگیرد. بنابراین احتمال دارد این تصمیم‌ها برای باشگاه تبعات منفی داشته باشد؛ ضمن آنکه بیرانوند برای پرسپولیس زحمت کشیده و در شرایطی که آخرین روزهای حضور او در اردوگاه سرخ است بدرقه خوب، با خاطره‌ای خوش کمترین قدردانی از این بازیکن ملی‌پوش خواهد بود. البته روز گذشته خواجه‌وند، مدیر حقوقی باشگاه پرسپولیس مدعی شد طبق دستورالعمل فیفا بازیکنانی که قراردادی با تیم جدید دارند، می‌توانند تا زمان تمام شدن لیگ در تیم فعلی‌شان بازی کنند. او در حالی چنین موضوعی را مطرح کرده که باشگاه بلژیکی برای بازی بیرانوند در ایران شرط گذشته است. باشگاه آنتورپ در نامه رسمی و در واکنش به درخواست باشگاه پرسپولیس پیشنهاد داده که باشگاه ایرانی در 2 ماه آینده حقوق ماهانه بیرانوند که قرار است آنتورپی‌ها پرداخت کنند را بپردازند و از او استفاده کنند. طبق قرارداد بیرانوند در سال اول ماهیانه ۵۰هزار یورو( بیش از یک میلیارد تومان) از آنتورپ حقوق دریافت خواهد کرد. حال باید دید تکلیف بیرانوند و پرسپولیس چه میشود و آیا جدایی بیرو و سرخ‌ها تراژیک خواهد شد یا دوستانه؟
تا ۲۰۳۶ با پوتین! چگونه پوتین موافقت ۷۸ درصد روس ها را برای تغییر ساختار روسیه به دست آورد؟ 78درصد از شهروندان روس شرکت کننده در همه‌پرسی اصلاح قانون اساسی روسیه موافقت خود را با این که ولادیمیر پوتین تا سال ۲۰۳۶ میلادی همچنان در قدرت باقی بماند، اعلام کردند. پوتین درسال 2024 دوره ریاست جمهوری شش ساله اش به پایان می رسد ، پیش از این اصلاحات ، او نمی توانست بازهم کاندیدا شود زیرا دوبار پیاپی در سال های 2012 و 2018 کاندیدا شده بود اما در تغییرات جدید پیش بینی کرده‌اند هیچ فردی نمی تواند بیش از دوبار رئیس جمهوری روسیه شود چه به صورت پیاپی چه به صورت منقطع اما این استثنا را برای روسای جمهوری قبلی یعنی پوتین و مدودف قائل شده‌اند که دوره های قبلی برای آن ها محاسبه نشود.بدین ترتیب پوتین به صورت بالقوه این امکان را دارد که در سال 2024 در سن 72 سالگی باردیگر کاندیدا شود و حتی شش سال بعد از آن در 78 سالگی در سال 2030 برای آخرین بار کاندیدای ریاست جمهوری روسیه شود. اگر اجل به او مهلت دهد در این صورت او می تواند در سال 2036 رکورد استالین را از نظر طول زمامداری که 31 سال بود، بشکند زیرا در عمل پوتین به جز یک مقطع چهار ساله که نخست وزیر بود ودر عمل اداره کننده واقعی روسیه به شمار می رفت از سال 2000 تاکنون در این کشور تصمیم نهایی با اوست.دراین میان یکی از درس‌های همه پرسی اخیر روسیه شاید افزایش انگیزه مردم پس از ارائه مشوق ها برای حضور در همه پرسی در دوران کرونایی بوده است چرا که بر اساس آمارها ۶۰ درصد مردم در پای صندوق‌های رای حاضر شدند.جدای از گنجاندن اعتقاد به خدا دراین متن از جمله این مشوق ها که در اصلاحات قانون اساسی ذکر شده است عبارتند از: در اولویت قرار گرفتن آینده کودکان روسیه و تضمین دولت برای پیشرفت آن ها در قالب سیاست های کلی، تلاش برای محکم کردن کانون خانواده و به رسمیت شناختن امر ازدواج تنها میان زن و مرد (غیرقانونی کردن ازدواج همجنسگرایان)، دفاع از مشاغل افراد به خصوص نان آوران خانه، اجرای قانون حداقل دستمزد درحد حداقل های داشتن یک زندگی،افزایش حقوق بازنشستگی به اندازه تورم، کمک مالی و اجتماعی به روس ها حداقل یک بار در سال بوده است.
سایر اخبار این روزنامه
مجلس، پیگیر ۳ طرح مهم اقتصادی
میراث مردمی «هاشم آقا »
اظهارات تولیت آستان قدس درباره محدودیت های زیارت و اسکان زائران کم بضاعت
هشدار علوم پزشکی درباره سفر غیرضروری به مشهد
لشکر ملخ ها به فردوس رسید !
ماجرای «خفاش های زنگی» !
ایران و چین اتحاد در پیچ تغییر نظم جهانی
جزئیاتی از سند25 ساله ایران و چین
خبری در راه است؟
فرهاد در مهمانی پسر تیمور لنگ، چالش جدید بیرو و با پوتین تا 2036
حساب و کتاب مالیات محتکران مسکن
حزب اللهی ها مراقب باشند!
مشت زدن به جای دست دادن روشی ایمن است؟
قانونی برای حفظ ساختمان های ناایمن!
