روزنامه آفتاب یزد

بررسی اثرات و تبعات نامه نگاری وزیر خارجه و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت و گوی آفتاب یزد با دکتر عبدالرضا فرجی راد استاد ژئوپلیتیک و کارشناس مسائل بین الملل

انگشت ظریف روی ماشه
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: یک استاد ژئوپلیتیک دانشگاه معتقد است:« برای ترامپ و آمریکای فرورفته در بحران کرونا، رکود اقتصادی و همچنین خیزش‌های اجتماعی تا پیش از انتخابات نوامبر2020، دو راه بیشتر وجود ندارد؛ نخست خروج سربازان آمریکایی از افغانستان با هر اندازه صلح و سازش با طالبان و دیگر؛ حل و فصل حتی نمایشی مسائلی که با ایران بر سر برجام به وجود آمده.»
دکتر عبدالرضافرجی راد، سفیر پیشین ایران در مجارستان خاطرنشان می‌کند:«خروج سربازان آمریکایی به احتمال قریب به یقین انجام خواهد شد اما بسیار بعید است که ترامپ بتواند با ایران به کم ترین تفاهم یا حتی نقطه ی مشترکی دست پیدا کند.»
>نامه نگاری ظریف ـ بورل


سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به پیشنهاد تروئیکای اروپایی در تصویب قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام آژانس انرژی اتمی‌اعلام می‌کند: متعاقب اقدام غیرمسئولانه و غیرقانونی سه دولت اروپایی (آلمان، انگلیس و فرانسه) در ارائه پیش نویس قطعنامه در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌و همچنین تداوم عدم پایبندی نسبت به تعهدات بین‌المللی ناشی از برجام و مصوبات کمیسیون مشترک، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی‌ایران طی نامه‌ای به آقای بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده برجام، یک بار دیگر موارد عدم پایبندی کشورهای اروپایی را طبق بند ۳۶ برجام به کمیسیون مشترک جهت حل و فصل
ارجاع داد.بر اساس گفته‌های سخنگوی وزارت امورخارجه،
«در نامه وزیر امور خارجه تاکید شده است که هرگونه مداخله در همکاری‌های پادمانی جاری بین ایران و آژانس مغایر با مفاد برجام بوده و
می‌تواند بر مبانی همکاری‌های پادمانی موجود تاثیرات منفی
داشته باشد.»
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی‌ایران یک بار دیگر ضمن اعلام آمادگی برای حفظ و اجرای کامل مفاد برجام توسط همه طرف‌های این توافق، به خصوص ضرورت انتفاع کامل ایران از آثار اقتصادی نظام رفع تحریم‌ها به نحو پیش بینی شده در برجام، تاکید کرد: در قبال هرگونه زیاده خواهی و رفتارهای غیرمسئولانه اقدامات لازم و متناسب را اتخاذ خواهد کرد و از سه کشور اروپایی قویاً می‌خواهد به جای حرکت در مسیر سیاست فشار حداکثری ایالات متحده، با پایبندی نسبت به تعهدات خویش، زمینه حفظ و اجرای کامل برجام را فراهم آورند.
>پاسخ بورل
در نقطه ی مقابل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا طی بیانیه‌ای به نامه وزیر امور خارجه کشورمان درباره پایبند نبودن کشورهای اروپایی به برجام پاسخ داد.
بر اساس اعلام خبرگزاری‌های رسمی‌کشورمان، «جوسپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این بیانیه که جمعه‌شب در تارنمای رسمی‌این اتحادیه منتشر شد، نوشت: امروز نامه‌ای از وزیر خارجه ایران دریافت کردم که نگرانی‌های ایران درباره مسائل مربوط به اجرای برنامه جامع اقدام مشترک توسط فرانسه، آلمان و انگلیس را از طریق مکانیسم حل اختلاف به کمیسیون مشترک آن‌گونه که در بند 36 توافق آمده، ارجاع داده است.
بورل می‌افزاید: همان‌گونه که پیشتر گفته‌ام، مکانیسم حل اختلاف نیازمند تلاش شدید همه [طرف‌ها] با حسن نیت است، به‌عنوان هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک، از همه مشارکت‌کنندگان برجام انتظار دارم که به این روند با این روحیه و در چارچوب برجام نزدیک شوند. وی در این بیانیه همچنین گفت: کمیسیون مشترک که مسئول نظارت بر اجرای توافق تحت مفاد برجام است، از سال 2016 تاکنون برای بحث پیرامون اجرای برجام و رسیدگی به مسائل مرتبط که توسط هر یک از مشارکت‌کنندگان به استحضار هماهنگ‌کننده رسیده، تشکیل شده است.بورل ادامه داد: همچنان‌که به پنجمین سالگرد برجام نزدیک می‌شویم، مایلم از این فرصت استفاده و اهمیت این توافق را یادآوری کنم. برجام دستاوردی تاریخی برای منع اشاعه هسته‌ای در جهان است که بر امنیت منطقه‌ای و جهانی تاثیرگذار است. من همچنان مصمم هستم که به همکاری با مشارکت‌کنندگان برجام و جامعه جهانی برای حفظ آن ادامه دهم.
>بند ۳۶ برجام چه می‌گوید؟
بند ۳۶ برجام ناظر بر «ساز و کار حل و فصل اختلافات» میان طرفین است؛ طبق این بند چنانچه ایران معتقد باشد که هر یک از اعضای ۱+۵ تعهدات برجامی‌خود را رعایت نکرده‌اند، می‌تواند موضوع را به منظور حل و فصل به کمیسیون مشترک ارجاع نماید؛ پس از آن، موضوع در سطح وزیران و سپس در سطح یک هیئت مشورتی با ترتیبات مشخصی مطرح می‌شود.
در آخر چنانچه طرف شاکی (ایران) به این نتیجه برسد که عدم رعایت تعهدات از سوی یکی از اعضای برجام، مصداق «عدم پایبندی اساسی» می‌باشد، آنگاه می‌تواند این موضوع را ضمن ابلاغ به شورای امنیت سازمان ملل، مبنای توقف کلی یا جزئی اجرای تعهدات‌اش وفق برجام قرار دهد؛ بنابراین از لحاظ حقوقی نیز ایران می‌تواند به اقدامات برجام ستیزانه اخیر آمریکا پاسخ دهد. همچنین به لحاظ سیاسی نیز دست ایران برای کاهش تعهدات برجامی‌اش بدون آنکه از این توافق جامع بین‌المللی خارج شود، باز است؛ چرا که آمریکا نه‌تنها برجام را نقض کرده و از آن خارج شده، بلکه با سلسله اقداماتش عملاً در جهت تخریب این قرارداد بین‌‎المللی میان ایران و ۱+۴ نیز گام برداشته است.بر همین اساس؛ شورای‌عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی‌ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی مردم ایران، و در اِعمالِ حقوق جمهوری اسلامی‌ایران مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ دستور توقف برخی اقدامات ایران در توافق برجام را صادر کرد.
>هشدار جدی ایران به اروپایی‌ها
سفیر پیشین ایران در نروژ به آفتاب یزد می‌گوید:« امید آمریکایی‌ها تقریباً از روسیه و چین به طور کامل قطع شده، در میان اروپایی‌ها اگرچه مطمئن هستند بریتانیا با مواضع واشنگتن همراهی خواهدکرد اما همچنان تردیدهایی روی همکاری و موضعگیری‌های آلمان و فرانسه وجود دارد. در همین نشست اخیر که به صورت مجازی برگزار شد نیز می‌توانستیم این چندگانگی را به عینه شاهد باشیم که موضعگیری‌های فرانسوی‌ها و آلمان‌ها، بسیار متفاوت از بریتانیایی بود که همچنان در برزخ برکسیت قرار دارد.»
این استاد دانشگاه می‌افزاید:« نامه نگاری ظریف نه به امروز و دیروز که به موعد اصلی یعنی 27 مهرماه باز می‌گردد که چنانچه خواسته باشند بر طبلی بکوبند که مدت‌ها است واشنگتن بر ان مشت می‌کوبد آن وقت دیگر برجام و تعهدی برجای نمی‌ماند که خواسته باشند به آن استناد کنند.»
فرجی راد معتقد است:« هم نامه ای که ظریف نوشته هوشمندانه و از جایگاه دست بالا و قدرتمندانه بوده است و هم پاسخ اتحادیه ی اروپایی حتی اگر رئیس سیاست خارجی اتحادیه ی اروپایی را بی‌تاثیر نیز بدانیم همین که می‌پذیرد باید به تعهدات پایبند بود و برجام را حفظ کرد یعنی همچنان کورسوهای امیدی وجود دارد.»
>ایران باید روی سه کشور اروپایی متمرکز شود
عبدالرضا فرجی راد می‌افزاید: «بررسی مسائل نشان می‌دهد ترامپ که این روزها از منظر انتخاباتی، حال و روز خوبی ندارد و قافیه را به رقیب دموکرات خود باخته، از یک سو نتوانسته به اوضاع داخلی امریکا سر و سامان بدهد و از سویی دیگر در سیاست خارجه همچنان مسائلی همچون کره شمالی، ونزوئلا و ایران لاینحل مانده. حالا که پیونگ یانگ اعلام کرده دیگر اشتیاقی برای مذاکره با امریکایی‌ها ندارد پس لاجرم فشار ترامپ برای بهبود اوضاع و ایجاد جو مثبت روانی ـ انتخاباتی، بر ایران متمرکز خواهد شد و این فشار طبیعتاً چون از برجام خارج شده و نمی‌تواند اعمال قدرتی کند از ناحیه ی اروپایی‌ها انجام خواهد شد و اما چند نکته ی مهم وجود دارد که باید بدان‌ها توجه کافی داشت.»
>پیونگ یانگ یعنی پکن!
این استاد ژئوپلیتیک با اشاره به موضعگیری اخیر پیونگ یانک خاطرنشان می‌کند:« وقتی می‌گوییم پیونگ یانگ باید در نظر داشته باشیم که چین بخش‌های مهمی‌از دیپلماسی منطقه ای و بین المللی خود را از طریق کره ی شمالی اعمال می‌کند پس وقتی می‌بینیم
هر از گاهی «کیم جونگ اون» از انظار پنهان می‌شود شاید بدین علت باشد که چین همچنان می‌خواهد در چانه زنی‌ها دست بالا را داشته باشد، جدای از این مسئله، مواضع پیونگ یانگ و پکن در هر صورت نزدیک به هم است و اگر قرار بر انجام توافقی باشد بدون رضایت چین امکان پذیر نیست. از همین جا می‌توان فهمید که جایگاه چین و روسیه در ادامه ی مسیر برجام بسیار مهم است مضاف بر این که در نشست اخیر شورای امنیت، اعلام مخالفت صریح مسکو و پکن آب پاکی بود که روی دست ترامپ ریخته شد.»
>اروپا مردد و تا حدودی ناامید است
سفیر پیشین ایران در مجارستان و نروژ در ادامه ی گفت و گوی خود با آفتاب یزد به نگاه اروپایی‌ها به انتخابات آبان ماه اشاره کرده می‌گوید:« اروپایی‌ها که اساساً موافق ادامه ی حضور ترامپ نیستند به طور کامل شرایط انتخاباتی آقای ترامپ را تحلیل و بررسی خواهند کرد و چه بسا اگر شکست ترامپ قطعی شود آن‌ها نیز دیگر به مواضع ضد برجامی‌ترامپ توجه چندانی نشان ندهند اما اگر در مدت باقی مانده به اصطلاح ترامپ بتواند ورق را به نفع خود و جمهوری خواهان برگرداند چه بسا اروپایی‌ها از جمله آلمان و فرانسه نیز رای به ادامه ی تحریم‌ها ـ حالا نه دائمی ـ برای مدت مشخصی بدهند پس از این منظر نیز نامه نگاری ظریف و بورل می‌تواند حائز اهمیت باشد.»دکتر فرجی راد تاکید می‌کند:
« مذاکرات ایران و اروپا باید تا زمان انتخابات ادامه پیدا کند که اگر به نتایجی دست پیدا کنند آن گاه وضعیت چین و روسیه در همراهی با ایران نیز مشخص تر خواهد شد و به نوعی کارها راحت تر
پیش خواهد رفت.»
>ایران به دنبال ماجراجویی نیست
این تحلیلگر مسائل بین المللی در پایان ضمن تاکید بر این موضوع که مسائل اختلافی باید از راه گفت و گو حل شود و نه از راه‌های پرخطر و پرچالش، می‌گوید:« تلاش ایران برای پایان دادن به تحریم تسلیحاتی و بازنگشتن به شرایط پیش از برجام کاملاً مشهود است ضمن آن که تا اینجای داستان نیز همه ی رفتارهای ایران مبتنی بر توافقات برجامی‌بوده و حتی اگر دست به کاهش تعهدات زده نیز کاملا منطبق بر توافقنامه برجام رفتار کرده است. در نقطه ی مقابل اگرچه امریکایی‌ها از برجام خارج شده اند ولی تمام تلاش خود را به کار بسته اند تا از هر راه ممکن به یک توافق جدید با ایران
دست پیدا کنند.» فرجی راد معتقد است:« فاصله ی کوتاه بین تاریخ انتهایی تحریم تسلیحاتی ایران و انتخابات ریاست جمهوری ـ فاصله‌ای 16 روزه ـ استرس بسیاری را به ترامپ و امریکایی‌ها وارد آورده فلذا آن‌ها تلاش می‌کنند به هر صورت ممکن تا پیش از رسیدن به این تاریخ(27مهرماه) به هر دستاورد ممکن و ناممکنی دست یابند حال اروپایی‌ها اگر مطمئن شوند ترامپ شکست خواهد خورد شاید مواضع ملایم تری اتخاذ کنند اما اگر شکست ترامپ حتمی‌نباشد لابد همراهی بیشتری با ایالات متحده آمریکا خواهند کرد و این یعنی پلان‌های دیگری به جز حساب باز کردن روی وتوی روسیه و چین نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت پس موضعگیری ظریف و جمهوری اسلامی‌ایران از این منظر نیز حائز اهمیت است ضمن آن که باید پذیرفت شرایط ذهنی جامعه ی داخلی چندان با مذاکره و توافقات شبه برجامی‌همراهی نخواهد کرد و همین مسئله شرایط را سخت تر از همیشه نشان می‌دهد که بازهم ادامه ی تلاش‌ها برای مجاب کردن اروپایی که یا با آمریکایی‌ها همراهی تام و تمام نکنند یا این که همچنان روی توافقنامه ی برجام پایدار بمانند و تعهدات عملیاتی شود، دیپلماسی موثری است اگرچه برای ایران همچنان مسیر خروج از برجام باز و مهیا است.»
>همراهی اروپا با آمریکا مشروط است؟!
بر اساس تحلیل‌های ارائه شده و فضای ذهنی جامعه ی اروپایی؛ اگرچه خواست اروپایی‌ها، بیرون رفتن ترامپ از کاخ سفید است اما موضعگیری‌ها و حمایت کردن‌های اتحادیه ی اروپایی از مواضع واشنگتن به صورت مشهودی مشروط شده است یعنی اگر شکست ترامپ حتمی‌شود به نظر می‌رسد نظر اروپا روی جان‌بخشیدن به برجام قوی تر باشد و اگر جز این اتفاق افتد مواضع اروپایی‌ها نیز متغییر خواهد بود و شاید نامه ظریف حکایت از این داشته که جمهوری اسلامی‌ایران خارج از برجام هیچ تعهدی را نخواهد پذیرفت و این گونه بازی‌های دوگانه را نیز به صلاح منافع ملی خود نمی‌داند و این یعنی ایران از اروپایی‌ها خواسته مواضع شفاف‌تری اتخاذ کنند تا تهران تکلیف نهایی خود را دقیق‌تر
متوجه شود.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
ماسک‌ فیلتردار خطرناک است؛ استفاده نکنید هیاهو برای فرار از شفافیت به نام شفافیت جولان شاخص بورس، تورم و دلار در صحنه اقتصادی کشور شرکت تصفیه آب ،خرید وفروش ارز می کرد! بررسی اثرات و تبعات نامه نگاری وزیر خارجه و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت و گوی آفتاب یزد با دکتر عبدالرضا فرجی راد استاد ژئوپلیتیک و کارشناس مسائل بین الملل مالک زیاده‌خواه نمی‌تواند مستاجر را بیرون کند تبرئه محمدعلی کامفیروزی به رغم مانور رسانه‌های اصول‌گرا برسر محکومیت ایران برای پرداخت جریمه به ترکمنستان چنین موضوعی صحت ندارد قهرمان حادثه سینا اطهر روحانی: کارمندانی که ماسک نزنند غیبت می‌خورند سومین نامه اخطار به اروپا کمی تبسم برایمان بفرست آقای گرجستانی! ذهن مان را مدیریت کنیم کرونا را جدی بگیرید روحانی: کارمندانی که ماسک نزنند غیبت می‌خورند یک پیشنهاد جهت ایجاد فرهنگ سرمایه‌گذاری بلندمدت