شرایط نامطلوب ایران در مقابله با کووید19 چه آثار و نتایجی دارد؟

آمارهای ترسناک کرونا
زهرا داستانی
عدد هر 13 دقیقه یک قربانی بر اثر ابتلا به کرونا در کشور حالا به هر 9 دقیقه یک قربانی رسیده و طبق آمارهای وزارت بهداشت طی 2 روز گذشته 200 نفر بر اثر این بیماری در ایران جان باخته‌اند، رقمی که تا روزهای قبل‌ترش روی نرخ 160 قربانی در نوسان بود. اما افزایش شمار قربانیان کرونا که با افزایش شمار مبتلایان همراه است، حکایت از شیوع هرچه بیشتر این بیماری در میان ایرانیان دارد؛ اتفاقی که ما را به فرضیه‌ مصونیت از کرونا با همه‌گیری این بیماری نزدیک‌تر می‌کند. فرضیه‌ای که در روزهای ابتدایی شیوع این بیماری در ایران از زبان بسیاری حتی رئیس جمهوری نیز شنیده شد: «صریح به مردم بگویید که ۷۰ درصد کرونا خواهند گرفت». اگرچه در همان روزها بسیاری از صاحب‫نظران علم پزشکی این فرضیه را که برای خلاصی از شر این بیماری باید بیش از نیمی از جمعیت کشور به آن مبتلا شوند، رد کردند اما حالا با عدم رعایت نکات بهداشتی و عدم استفاده از ماسک در مکان‌های عمومی توسط مردم بدون دخالت دولت این فرضیه در حال تحقق است. اما آیا کشور توانایی مدیریت همه‌گیری این بیماری خطرناک را دارد؟
فرضیه مصونیت از کرونا با همه‌گیری آن در ایران برای اولین بار از زبان رضا ملک‌زاده، معاون وزیر بهداشت در یکی از برنامه‫های تلویزیونی مطرح شد. برنامه‌ای که در آن او به بیان این فرضیه پرداخت که: «زمانی از شر کرونا ویروس جدید خلاص خواهیم شد که 55 تا 70 درصد مردم به آن مبتلا شوند.» این اظهارات اگرچه به سرعت واکنش افکار عمومی و موج انتقادات از بی‌تفاوتی دولت نسبت به سلامت مردم را درپی داشت اما در روزهای بعد رئیس جمهوری برای بار دوم آن را مطرح کرد تا افکار عمومی را نسبت به راه‌حل دولت برای عبور از بحران کرونا آگاه‌تر کند. حسن روحانی در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا خطاب به نمکی، وزیر بهداشت تاکید کرد که «همان طور که معاون علمی شما بیان کرده‌اند که چه بخواهیم و چه نخواهیم 60 تا 70 درصد مردم کرونا خواهند گرفت، ما هم باید به صراحت به مردم بگوییم که این اتفاق خواهد افتاد. این مهم است که مردم بدانند که 70 درصد از آنها کرونا خواهند گرفت. منتهی باید به تدریج به این بیماری مبتلا شوند چراکه ما تجهیزات و امکانات لازم را نداریم. این چیزی است که آلمان و انگلیس هم آن را به مردم اعلام کرده‫اند. ما باید به گونه‌ای با واقعیت‌های علمی با مردم سخن بگوییم که به دولت اعتماد و کمک کنند.»


نتیجه این راه‌حل بازگشت زندگی به شرایط عادی اما به تدریج و گام به گام از سوی دولت بود. استراتژی‫ای که برخلاف تصور به بی‌توجهی مردم به رعایت پروتکل‌های بهداشتی ختم شد. اگرچه کارگران و افراد روزمزدی که خرج معیشت خود را روزانه به دست می‌آوردند، پیش از هرگونه بازگشایی رسمی و پایان محدودیت‌های کرونایی به کار خود بازگشتند اما با بازگشایی تدریجی کسب و کارها به واسطه زیان‌های وارده بر اقتصاد ایران، رسما کسب و کارها حتی آنهایی که پر خطر بودند دوباره فعال شدند. نتیجه این اتفاق بازگشت ترافیک و صف‌های عریض و طویل مسافران وسایل حمل و نقل عمومی در شهرها و نقض فاصله‌گذاری اجتماعی بود. اما در حالی مسئولان و متولیان مقابله با بیماری کرونا از آماده‌سازی مردم برای پذیرش زندگی با شرایط جدیدی که کرونا آن را به وجود آورده، سخن می‌گفتند، اتفاق دیگری در حال رخ‌ دادن بود. فراموشی حضور پنهان کرونا از سوی مردم سبب شد تا مدیریت ابتلا به بیماری از دست دولت و متولیان سلامت خارج شود. عدم استفاده از ماسک در مکان‌های عمومی و عدم رعایت فاصله فیزیکی، برگزاری اجتماعاتی مانند مراسم عروسی در پی بازگشایی تالارها در ایران سبب شد تا آمارهای ابتلا به کرونا در ایران برخلاف انتظار مسئولین اوج بگیرد. کرونا حالا هم متولیان سلامت و هم مردم را غافل‌گیر کرده بود. آمارها و ارقام جانباختگان و مبتلایان به این بیماری که تا چندین هفته پس از آخرین بازگشایی‌ها و حذف محدودیت‌ها رو به کاهش گذاشته بود دوباره افزایش یافت. طبق آمارهای رسمی وزارت بهداشت از تعداد مبتلایان طی روزهای 16 تا 17 تیر ماه ۲هزار و ۶۳۷ نفر به جمع مبتلایان به کووید 19 افزوده شده و شمار جانباختگان طی همین زمان به 200 نفر رسیده است. این در حالی است که شمار جانباختگان طی روزهای 15 تا 16 تیر ماه 160 نفر بوده است. براساس آماری که رسانه‌ها از روند رو به رشد جان باختگان ناشی از بیماری کرونا در ایران گزارش کرده‌اند، فوتی‌های کرونا در ۱۵ روز اول تیرماه ۲۰۶۴ نفر بوده که این تعداد در مدت مشابه در خردادماه ۸۸۸ نفر بوده است. این آمار نشان می‌دهد تعداد فوتی‌ها در ۱۵ روز اول تیرماه نسبت به مدت مشابه ماه گذشته افزایش ۱۳۲ درصدی داشته است.
اگرچه چندی است که آمار تفکیکی استانی از شمار مبتلایان و جان باختگان از سوی وزارت بهداشت اعلام نمی‌شود اما بر طبق گفته‌های سخنگوی این وزارتخانه ۲۰ استان در شرایط قرمز و هشدار قرار دارند. تهران یکی از همین شهرها است که بر اساس گفته‌های اعضای شورای شهر آمار جان باختگان و قربانیان کرونا در آن رو به افزایش گذاشته است. محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران روز گذشته در آغاز جلسه این شورا نسبت به افزایش آمار فوت‌شدگان کرونا هشدار داده است. او که در جمع خبرنگاران حاضر شده بود تا درمورد احتمال متوقف شدن اجرای طرح ترافیک در تهران، سخن بگوید، اعلام کرده است که «در 16 تیر ماه 70 فوتی ناشی از ویروس کرونا در بهشت زهرا‫(س) دفن شدند.» به گفته او، متاسفانه این آمارها رشد کرده است چرا که این عدد تا دفن روزانه 19 نفر نیز رسیده بود، اما روز گذشته به 70 نفر افزایش یافت.
اما افزایش شمار مبتلایان در ایران می‌تواند فرضیه رهایی از این بیماری با ابتلای 70 درصدی مردم را دوباره مطرح کند. هرچند این فرضیه بر این شرط استوار است که باید روند ابتلا تدریجی باشد اما روند روبه‌ رشد مبتلایان به بیماری کرونا حکایت از آن دارد که تدریجی بودن ابتلا از کنترل متولیان سلامت خارج شده است و از آنجا که امکانات، تجهیزات و کادر پزشکی پرانرژی و نه فرسوده برای مدیریت این تعداد از بیماران در ایران وجود ندارد، نه تنها ابتلای 70 درصد مردم به این بیماری به خلاصی از آن منجر نمی‌شود که بر عکس به افزایش شمار جانباختگان، ابتلای کادر درمان فرسوده به این بیماری و از دست رفتن آنها ختم می‌شود. همین چند روز پیش بود که شماری از روسای بیمارستان‌ها از نبود تخت خالی برای پذیرش بیماران کرونایی در تهران خبر دادند و حالا با افزایش شمار مبتلایان عکس‌هایی از بستری کردن بیماران کرونایی در پارکینک بیمارستان مسیح دانشوری تهران در فضای مجازی دست به دست می‌شود. پیام طبرسی، رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری درباره این تصاویر گفته است: «در حال حاضر در این بیمارستان تخت خالی برای بیماران کرونایی موجود نیست. طبیعی است که با زیاد شدن تعداد بیماران، تعداد تخت‌‌های بیمارستان کفاف نمی‌‌دهد.» وی در توضیح تصاویر منتشر شده در فضای مجازی مبنی بر حضور بیماران کرونایی در پارکینگ بیمارستان مسیح دانشوری افزود: «بیماران در پارکینگ نگهداری نمی‌‌شوند؛ تصویری که منتشر شده است تصویر قسمتی است که بیمارستان در آنجا سایه‌‌بان زده‌‌ و کپسول اکسیژن قرار داده است که تا زمانی که تخت‌‌های بستری خالی شوند و بیماران بتوانند به درون بخش منتقل شوند، حداقل در آنجا بتوانند اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت کنند.» طبرسی ادامه داده: «از آنجا که به دلیل سرایت ویروس کرونا به دیگران، نمی‌‌توان بیمار مبتلا به کرونا را به فضای بسته منتقل کرد برای همین در فضای آزاد این سایه‌‌بان‌‌ها زده شده است تا پس از خالی شدن تخت‌‌ها، بیماران به بخش‌‌ها منتقل شوند. وقتی تعداد بیماران از یک سطحی فراتر می‌‌رود طبیعتاً نمی‌‌توان آن را کنترل کرد.»
افزایش شمار مبتلایان به کرونا و اپیدمی شدن آن در میان ایرانیان به واسط فراموش کردن بیماری که در کمین آنها است، در حالی رقم می‌خورد که در گزارش مشترک «شاخص امنیت بهداشتی جهان» که واحد اطلاعات اقتصادی مجله اکونومیست، مرکز امنیت بهداشتی دانشگاه و جان هاپکینز و موسسه غیرانتفاعی برنامه تهدید هسته‌ای به طور مشترک منتشر کرده‌اند، ایران در میان ۱۹۵ کشور از نظر آمادگی برای مقابله با بیماری کرونا در ردیف 97 قرار داد. به عبارت دیگر ایران آمادگی لازم برای مقابله با این بیماری را ندارد و حالا با عدم توجه مردم به پروتکل‌های بهداشتی باید شاهد افزایش شمار جانباختگان آن باشد. براساس گفته‌های وزارت بهداشت 18 میلیون ایرانی یعنی 20 درصد از ایرانیان به بیماری کووید 19 مبتلا شده‌اند و بیمارستان‌های کشور در مواجه با این تعداد بیماران با عدم وجود تخت خالی مواجهند. حال اگر قرار بر این باشد که 70 درصد به این بیماری مبتلا شوند تا از آن مصون بمانند، آیا تختی وجود خواهد داشت که بیماری را پذیرش کند؟ حال باید منتظر بود و دید که مسئولان و متولیان به جز الزامی کردن استفاده از ماسک در مراکز عمومی مستقف که به افزایش قیمت آن در شرایط بحرانی کنونی اقتصادی ایران انجامیده چه تمهیدات دیگری را در نظر خواهند گرفت.
سایر اخبار این روزنامه
انیو موریکونه آهنگساز مطرح ایتالیایی درگذشت روزی روزگاری موریکونه کورش الماسی روانکاوی سیاسی سه مقام رسمی به حواشی درباره قرارداد 25 ساله ایران و چین پاسخ دادند سایه روشن قرارداد طولانی‌مدت با اژدهای زرد « ابتکار» تاثیر حمایت‌های دولت برای خرید مسکن را بررسی کرد تسهیلات بی رمق برای مسیر سخت خانه‌دار شدن رابطه فضای مجازی و صدا و سیما در حوزه جهت‌دهی و تولید محتوا چگونه است؟ غرق شدن «جام‌جم» در حوض کلیشه شرایط نامطلوب ایران در مقابله با کووید19 چه آثار و نتایجی دارد؟ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری به دلیل مغایر قانون بودن رای داد مهر پایان بر برگزاری انتخابات شورایاری محلات شهر تهران رئیس‌جمهوری در جلسه ستاد اقتصادی دولت: تمامی دستگاه‌های دولتی موظف به عرضه سهام شرکت‌های خود در بورس هستند «ابتکار» در گفت‫و‫گو با یک تحلیلگر مسائل خاورمیانه بررسی می‌کند قواعد جنگی اسرائیل در برابر ایران و پاسخ احتمالی تهران جمهوری اسلامی ایران، ترور کارشناس امنیتی مطرح عراقی را محکوم کرد معمای ترور «هشام الهاشمی»