فرزندم به دنیای کرونایی ما خوش آمده‌ای




ترانه بنی‌یعقوب


گزارش نویس
مادر شدن در دوره کرونا هم داستان خودش را دارد. مادرها به صف نشسته‌اند تا نوبت دکترشان برسد. باهم حرف می‌زنند و یکدیگر را دلداری می‌دهند. همه بدون استثنا ماسک بر صورت دارند و با هر کدام‌شان حرف می‌زنی درباره آینده مضطرب است. تقریباً همه‌شان یک سؤال واحد می‌پرسند بالاخره این ویروس می‌رود؟ اگر ماند، بچه‌شان باید در چنین فضایی رشد کند؟
 حدود چهار ماه از بارداری زن می‌گذشت که خبر شیوع ویروس کرونا منتشر شد: «تا شنیدم کرونا آمده خودم را توی خانه حبس کردم. بدتر اینکه دو سه نفر از بستگان نزدیک مان هم کرونا گرفتند، البته همه‌شان خدا را شکر بعد از یک دوره بیماری خوب شدند اما شنیدم چقدر بیماری‌شان سخت بوده. نگرانی برای پدر و مادرم هم داشتم سن‌شان بالاست از آن طرف خودم هم باردار بودم. واقعیتش اگر می‌دانستم کرونا با این همه ماجرا می‌آید برای بچه دار شدن دست نگه می‌داشتم. راستش در چنین فضایی باردارشدن و بچه بزرگ کردن اصلاً آسان نیست.» این روزها برای زایمان آماده می‌شود: «همه زندگی‌ام اضطراب است. هیچ‌وقت فکر نمی‌کردم چنین دوره بارداری داشته باشم، حتی آزمایش‌های دوره‌ای‌ام را مرتب انجام ندادم در زمان اوج کرونا دکترم مطب نبود البته بعداً که آزمایش دادم خدا را شکر مشکلی نداشتم. نزدیک پنج  ماه است در اضطراب زندگی می‌کنم. فقط با دعا کردن خودم را آرام می‌کنم.»
- فکر می‌کنی بعد از زایمان اضطرابت کمتر می‌شود؟
- راستش را بخواهی نه. تازه باید مراقب بچه‌ام هم باشم همین الان مانده‌ام کسی آمد دیدنش چه بگویم.همه چی خیلی سخت شده. دراین مدت خیلی فکر کردم کاش بچه‌ام در دوره کرونا به دنیا نمی‌آمد. گاهی آنقدر فکر می‌کنم مغزم می‌خواهد منفجر شود.
زن این حرف‌ها را می‌زند و زودی از توی کیفش الکل بیرون می‌آورد و دستهایش را ضدعفونی می‌کند. زن دو قلو دارد. اوایل اردیبهشت ماه باردار شد الان دو ماهی از بارداری‌اش می‌گذرد: «راستش برنامه‌ای برای باردار شدن نداشتم و بعد هم نتوانستم کاری کنم الان خیلی ترس و استرس دارم. از بیماری، از محیط بیمارستان هر بار می‌آیم دکتر و می‌روم تنم می‌لرزد، نکند به دو قلوها بیماری منتقل کنم. نکند خودم کرونا بگیرم. زایمان اولم هم زود اتفاق افتاد و می‌ترسم این دوره با این کرونا و استرس هم همین اتفاق بیفتد. می‌دانید همه چیز خیلی مبهم است. از خانه می‌آیی بیرون نمی‌توانی سوار هر وسیله نقلیه‌ای بشوی. همه اینها به آدم فشار می‌آورد.» بلند می‌شود و چند صندلی آن طرف‌تر می‌نشیند تا کسی دورو برش نباشد.
نیره سیدی مقدم، متخصص زنان و زایمان درباره بارداری در زمان کرونا می‌گوید: «در دوره بارداری سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود و همه ما برای مادرانی نگران هستیم که ممکن است در این دوره کرونا بگیرند، چون با توجه به سیستم ضعیف ایمنی بدن ممکن است عوارض زیادی برای مادر و کودک به وجود بیاید؛ دوره درمان بیماری طولانی‌تر شود و عوارض بیشتری بر جا بماند.از آنجا که این ویروس ناشناخته است ما دقیقاً نمی‌دانیم چه تابلویی دارد و روی مادر و فرزند چه تأثیری می‌گذارد آیا عوارضی که روی بچه می‌گذارد عوارض کوتاه مدت است یا بلند مدت؟ مثلاً ممکن است بعدها بگویند کرونا روی ضریب هوشی، رشد و تکامل و غدد کودک اثر گذاشته اما فعلاً هیچ‌کس اینها را نمی‌داند و زمان زیادی حداقل یک دوره پنج ساله لازم است تا این موارد مشخص شود.»
 او تأکید می‌کند: «ما به مادران باردار مهم‌ترین توصیه‌ای که می‌کنیم رفت و آمد کمتر است بویژه کسانی که با مادران در ارتباط هستند خیلی باید رعایت کنند. خیلی اوقات خانم‌ها مراعات می‌کنند اما همسران‌شان مراعات لازم را ندارند. مجبورند دائم سرکار بروند و با آدم های زیادی ارتباط داشته باشند. این آدم ها چون سیستم ایمنی بالاتری نسبت به خانم باردار دارند ممکن است ناقل ویروس شوند اما اصلاً مبتلا نشوند و فقط ویروس را به زن باردار که ایمنی بدنش پایین است منتقل کنند. برای همین در این مدت ما چالش‌های زیادی داشته‌ایم. مادران باردار واقعاً مضطربند و می‌پرسند در نهایت چه می‌شود؟ بویژه در اسفند و فروردین این حجم از استرس واقعاً بالا بود که باید چه کنند؟ تکلیف بچه‌شان چه می‌شود؟ در آن دوره خیلی از مادرها از ترس برای مراقبت‌های دوره بارداری هم مراجعه نمی‌کردند و خودش مشکلات بیشتری را ایجاد می‌کرد.»
آیا پزشکان در این دوره برای باردار شدن توصیه می‌کنند؟ می‌گوید: «اوایل توصیه ما این بود که فعلاً خانم‌ها برای بارداری دست نگه دارند و اگر از درمان‌های ناباروری استفاده نکرده‌اند چند ماهی صبر کنند. کسانی که می‌توانستند یک دوره یک ساله و شش ماه منتظر بمانند توصیه‌مان این بود که باردار نشوند. اما الان داستان عوض شده و خیلی‌ها می‌گویند باید با این ویروس زندگی کنیم. بنابراین به آنهایی که هنوز زمان دارند مثلاً یک خانم 26 ساله است می‌گوییم دست نگه دار. اما به یک خانم 40 ساله که قصد بارداری دارد و ممکن است شانسش برای باردار شدن را برای همیشه از دست بدهد نمی‌توانیم چنین توصیه‌ای بکنیم؛ یعنی این روزها با توجه به شرایط آدم ها توصیه به باردار شدن یا نشدن می‌کنیم.»
 به گفته این پزشک متخصص زنان ، در زایمان هم تغییراتی ایجاد شده اوایل شیوع خیلی از مادرها برای سزارین داوطلب شدند و ترجیح دادند زودتر زایمان کنند؛ خیلی هم با این مادرها وارد چالش نشدیم چون اضطراب‌شان را درک می‌کردیم.»
زن بچه سه ماهه‌اش را بغل کرده می‌گوید، در اوج روزهای کرونا زایمان کرد، روزهایی که هیچ‌کس به ملاقاتش نیامد و تنها همراهش همسرش بود: «خیلی دوره سختی بود. من عید نه ماهم تمام شد، خیلی استرس داشتم. دکترم توصیه کرد در یک زایشگاه بچه‌ام را به دنیا بیاورم که کنترل بیشتر باشد. خدا را شکر همه چیز به خیر گذشت، الان هم فقط برای دکتر و واکسن بچه‌ام از خانه بیرون می‌آیم فکر کنم تا پایان کرونا هم همین طور باشد.»
 زن برای زایمان خودش را آماده می‌کند: «این هم شانس ما بود که دوره کرونا باردار شدیم. من به هرکس می‌خواهد باردار شود می‌گویم تو رو خدا بگذارید کرونا تمام شود بعد باردار شوید، خیلی سخت است.اضطرابش از همه بیشتر آدم را اذیت می‌کند.»
 یکی از پرستاران بیمارستان ویژه زنان و زایمان برایم می‌گوید: «این روزها بیشترین تمهیدات را برای مراقبت از مادر و فرزند انجام می‌دهند و انواع تست‌های تشخیصی برای مادر و همراه بیمار انجام می‌شود و ملاقات هم ممنوع است. اگر هم مادری مبتلا به کرونا شناسایی شود به بیمارستان‌های تخصصی منتقل می‌شود.»
فرزانه نیک نفس، دیگر پزشک متخصص زنان و زایمان هم می‌گوید: «مدت کوتاهی از شیوع این ویروس گذشته و واقعاً اطلاعات ما درباره‌اش کامل نیست. برخی مقالات می‌گویند این ویروس اثری بر جنین ندارد و برخی معتقدند حتی باعث سقط جنین می‌شود که البته این مسأله هم بشدت بیماری بستگی دارد. من تاکنون بیمارانی داشته‌ام که کرونا داشته‌اند و بچه‌شان در سلامت کامل متولد شده، مثلاً در ماه‌های آخر تشخیص کرونا دادند و زایمان کردند و حتی الان شیردهی هم دارند.»
 او تأکید می‌کند: «من مسافرت را برای بیمارانم ممنوع کرده‌ام و به آنها گفته‌ام هرکس سفر رفت پیش من نیاید. همچنین با افراد مشکوک اصلاً رفت و آمد نداشته باشند، خریدهای غیرضروری انجام ندهند و ... توصیه به ورزش‌های آنلاین و رژیم پر از پروتئین هم می‌کنم تا ایمنی زن باردار قوی شود. اما الان شرایط آنقدر پیچیده شده که توصیه به عدم بارداری هم نمی‌کنیم چون اصلاً مشخص نیست این ویروس کی از بین می‌رود.»  به‌گفته او، در این دوره محدودیت‌هایی هم برای زایمان ایجاد شده مثلاً در هنگام زایمان همسربیمار می‌توانست در اتاق عمل حاضر شود یا بیمار همیشه با همسرش برای ویزیت می‌آمد اما اینها الان ممنوع شده و حتی ویزیت‌ها به حداقلش رسیده.
 زن دو ماهی از زایمانش گذاشته بچه را در ننویی صورتی رنگ گذاشته و همراه همسرش برای ویزیت دوره‌ای آمده‌اند: «ما بچه‌مان را به دنیا آوردیم، هیچ وقت فکر نمی‌کردیم ماه‌های اول بچه دار شدنمان این همه تنها باشیم. با همه سختی‌ها کنار آمده‌ایم اما امیدواریم هر چه زودتر این ویروس برود ما می‌خواهیم از خاطرات این روزهای کرونایی برای بچه‌مان بگوییم و یک روز با هم به همه این سختی‌ها بخندیم.»