ترجمه آماری صف های بورسی

انتشار تازه ترین آمار بانک مرکزی از متغیرهای پولی و بانکی نشان داد که هشدارها درباره نقدینگی و اثر آن بر تورم جدی تر شده است. براساس این آمارها رشد نقدینگی در خرداد 99 نسبت به اسفند 98، 7.5 درصد بوده است که در مقایسه با رشد 5.2 درصدی نقدینگی در خرداد 98 نسبت به اسفند 97، رشد قابل توجهی را نشان می دهد. با این حال جزئیات این رشد از خود رشد کمّی نقدینگی مهم تر است. آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد، رشد پول که شامل وجوه نقد و حساب های جاری است در یک سال اخیر بیش از 60 درصد بوده که در مقایسه با رشد 29 درصدی شبه پول که شامل سپرده های مدت دار بانکی است، رشدی بیش از دو برابر را نشان می دهد. این رشد به مراتب سریع تر پول به نسبت شبه پول به معنای این است که پول سیال و دارای خاصیت نقدشوندگی بیشتر، سهم بیشتری در نقدینگی پیدا کرده است.کاملا مشخص است که این رشد سریع تر پول نسبت به شبه پول به دلیل وضعیت خاص بازارهای سرمایه گذاری رخ داده است. جهش تاریخی و رکورد شکنی های پیاپی بورس، موج گسترده ای از ورود نقدینگی به این بازار را رقم زد و بسیاری از افراد ترجیح دادند از خیر سود 15 درصدی سپرده بگذرند و پول خود را از حساب های سپرده مدت دار به حساب های جاری منتقل کنند تا بتوانند از طریق آن، سهام شرکت های بورسی را بخرند.  در حقیقت آمار بانک مرکزی را باید ترجمه آماری صف گسترده مردم برای دریافت کد بورسی دانست. طبیعتا بخشی از این تغییر روند نقدینگی را باید در ورود بخشی از پول به بازارهای ارز و طلا دید.اکنون تبعات این رشد بیشتر پول، خود را در نرخ تورم نشان داده است. تورم ماهانه تیرماه بالاترین نرخ تورم ماهانه را در 21 ماه اخیر ثبت کرد و طی یک ماه، میانگین قیمت ها 6.4 درصد افزایش یافت. این سطح از افزایش قیمت که به ویژه در بخش هایی نظیر مسکن ملموس بود، شوک مجددی را به خانوارهای ضعیف و متوسط وارد کرده است که باید حتما برای آن تدبیری اندیشید.واضح است که برای مهار این روند باید نخست بازارهای سرمایه گذاری را به آرامش رساند. تعدیل روند رشد بورس کلیدی ترین اقدام در این زمینه است. اگرچه اکنون رشد بازار نسبت به ماه های قبل تاحدی آرام تر شده است ولی مهم است که انتظارات سرمایه گذاران در این بازار از بازدهی ماهانه 100 درصد به بازدهی به مراتب کمتری برسد. بنابراین شعارهای حمایت از بورس باید کم رنگ تر و تصمیمات اخیر برای افزایش عرضه سهام در بورس با جدیت بیشتری پیگیری شود.عامل مهم دیگر، مهار بازار ارز است. اگرچه سرانجام بازار ارز از ابتدای مرداد سر به زیر شد و اکنون قیمت در محدود 22 هزار تومان تاحدی تثبیت شده است، اما همه ابزارهای ممکن برای تثبیت بازار، از جمله بازگشت ارز صادرات چه از مسیر تشویق و چه حتی با ابزار تنبیه ضروری است.در هر صورت ترجمه این رشد نامتوازن نقدینگی را باید در نرخ تورم و جهش غیرمعمول بازارها دید و اگر این رشد مهار نشود، بانک مرکزی برای رسیدن به هدف گذاری تورم 22 تا 24 درصدی در پایان سال موفق نخواهد بود.