روزنامه ایران
1399/05/13
عبور شاخص بورس از 2 میلیون واحد
سیاوش رضاییخبرنگار
شاخص کل بورس روزگذشته کانال 2 میلیون واحدی را هم فتح کرد. درحالی که پرونده بورس تهران در سال گذشته با شاخص 512 هزار و 900 واحدی بسته شد، از ابتدای سال جاری تا روز گذشته (12 مرداد) شاخص توانسته است 20 کانال و قله جدید را تصاحب کند.
بدین ترتیب شاخص بورس از ابتدای امسال تا دیروز بیش از 292 درصد بازدهی برای سهامداران خود داشته است، اتفاقی که با رشد یک میلیون و 498 هزار و 504 واحدی تنها در عرض 88 روز کاری ممکن شده است. بدین ترتیب به صورت میانگین بورس تهران در 88 روز کاری سال جاری به طور متوسط روزانه 17 هزار و 28 واحد رشد کرده و بیش از 3.3درصد بازدهی داشته است، رقمی که در قیاس با سایر بازارها فاصله بسیار زیادی دارد.
دیروز با برتری تقاضا نسبت به عرضه، شاخص کل با رشد 49 هزار و 782 واحدی معادل 2.54 درصد، توانست به 2 میلیون و 11 هزار و 404 واحد برسد. دراین روز ارزش معاملات بورس تهران به 23 هزار و 751 میلیارد تومان رسید که با لحاظ ارزش معاملات در فرابورس ایران (5 هزار و 975 میلیارد تومان) مجموع ارزش معاملات بازار سهام ایران به 29 هزار و 726 میلیارد تومان میرسد. دراین روز نمادهای شستا، فارس، فولاد، شپنا، تاپیکو وغدیر بیشترین تأثیر مثبت بر شاخص را داشتند. همچنین گروه خودرو، فرآوردههای نفتی، چند رشتهای صنعتی، فلزات اساسی، بانکها، شیمیاییها و سرمایهگذاریها برترین گروههای صنایع بورسی بودند.
از سال گذشته عواملی مانند نقدینگی سنگین در اقتصاد، رشد نرخ ارز، رکود نسبی بازارهای موازی و حمایت دولت از بازار سرمایه باعث شد تا اقبال عمومی برای ورود به این عرصه افزایش بی سابقهای پیدا کند و به طوری که با افزوده شدن سهامداران عدالت، هم اکنون تعداد کدهای بورسی صادر شده در بازار به نزدیک 50 میلیون فقره رسیده است که از این منظر ایران جزو کشورهای برتر در جهان جای میگیرد. طبق آمار شرکت سپردهگذاری مرکزی تا پایان تیرماه مجموع کدهای سهامداری صادر شده در کشور به 49 میلیون و 594 هزار فقره میرسد که بدین ترتیب 59.7 درصد ایرانیان دارای کد سهامداری هستند. از این رقم 46 میلیون و 150 هزارکد مربوط به مشمولان سهام عدالت بوده است.
بدین ترتیب از اواخر سال گذشته با بازدهی خیرهکننده بورس، افراد بیشتری برای ورود به این بازار اظهار تمایل کردند به طوری که هم اکنون در هر خانوادهای چند نفر سهامدار شدهاند.
با این حال از نگاه تحلیلگران بازار سرمایه، رشد قابل توجه بازار سهام با شاخصهای اقتصاد کلان همخوانی ندارد. درحالی که نسبت ارزش بازار بورس به تولید ناخالص داخلی به 130 درصد رسیده است، تولید ناخالص داخلی کشور همپای رشد بورس رشد نکرده است.
رشد 4 برابری ارزش بازار بورس
ارزش بازار بورس تهران نیز در این روز به 7 هزار و 526 هزار میلیارد تومان رسید که با افزودن ارزش بازار فرابورس این رقم به بیش از 8 هزار و 800 هزار میلیارد تومان میرسد. این درحالی است که در نخستین روز مردادماه ارزش بازار بورس تهران 7 هزار و 96 هزار میلیارد تومان بود. بررسی میزان افزایش ارزش بازار بورس تهران از ابتدای سال جاری تا دیروز حاکی از رشد 301 درصدی این شاخص دارد. در آخرین روز کاری سال گذشته ارزش بازار بورس تهران هزار و 873 هزار میلیارد تومان بود که این رقم دیروز 4 برابر شده است.
رشد 20 برابری شاخص
همانگونه که اشاره شد از ابتدای سال جاری تا روز گذشته شاخص کل با رشد 292 درصدی مواجه شده است. بدین ترتیب شاخص کل در ظرف 88 روز 3.9 برابر شده است. اما مقایسه شاخص کل نسبت به ابتدای سال گذشته نشان میدهد که شاخص 11.2 برابر شده است، رقمی که نسبت به ابتدای سال 97 رشد 20.8 برابری را نشان میدهد.
3 عامل اصلی پرواز شاخص
حمید میرمعینی
کارشناس
بازار سرمایه
روند رشد بازار سرمایه از زمانی پرشتاب آغاز شد که نرخ ارز در بازار ایران رو به افزایش گذاشت. درواقع از اواسط سال 1397 که نرخ ارز با افزایش قابل توجهی همراه شد، بازار سهام ایران نیز رشد بالایی را تجربه کرده است. بدین ترتیب از سال 97 تاکنون شاخص کل بورس تهران حدود 17 برابر شده است.
این رشد شتابان هم میتواند نقطه قوت محسوب شود و هم میتواند به عنوان یک تهدید علیه اقتصاد ملی نقش بازی کند و برهمین اساس باید هر دو بعد مورد بررسی قرار گیرد. بازار سرمایه باید از فرصت طلایی که به دلیل استقبال بی سابقه از آن ایجاد شده است، نهایت استفاده را کند و با هدایت نقدینگی به سمت بخش تولید که ایدهآل بازار است بهرهمند شود. از سوی دیگر در این شرایط میتوان از سرمایههای خرد تجمیع شده در بازار به نفع تأمین مالی شرکتها و بنگاههای اقتصادی بهره برد.
درمجموع از اواسط سال 1397 که بازار سهام روند صعودی خود را آغاز کرده است بسیاری از شاخصها همانند شاخص کل، شاخص هموزن، تعداد سهامداران، ارزش معاملات و ارزش بازار رشد شدیدی را تجربه کرده است، اما هنوز بازار در برخی از شاخصها نظیر هدایت سرمایه به تولید و تأمین مالی از این طریق توفیق قابل توجهی به دست نیاورده است.
در همین زمینه مقایسه برخی از شاخصها در بازار سهام و بورس تهران نشان دهنده رشد شتابانی است، به طوری که ارزش دلاری بازار بورس تهران که از اواسط سال 97 معادل 50 میلیارد دلار بود، هم اکنون به 370 میلیارد دلار رسیده است. از سوی دیگر نسبت ارزش بازار بورس به تولید ناخالص داخلی نیز دراین مدت از 20 درصد تولید ناخالص داخلی هم اکنون به 130 درصد رسیده است. این اعداد و ارقام و نسبتها نشان دهنده این است که تولید ناخالص داخلی کشور به میزان بازار بورس رشد نکرده است. به بیان دیگر رشدهایی که طی سالهای اخیر در بورس شاهد بودهایم به رشد تولید ناخالص داخلی منجر نشده است که این بخش باعث ایجاد نگرانی میشود.
با توجه به این که بازار سهام ایران درمدت کوتاهی با رشد بی سابقهای مواجه شد، متولیان و ناظران بازار برنامه و آمادگی کاملی برای مواجهه با چنین استقبالی از بازار را نداشتند. این مشکل باعث شد به دلیل مشکلات ساختاری مانند مقررات معاملاتی، کمبود زیرساختارهای بازار، پایین بودن عمق بازار، پایین بودن درصد سهام شناوری و عدم تنوع بالای شرکتها و صنایع پذیرفته شده در بورس، شاهد رشد موزون و منطقی در تمام بخشهای بازار نباشیم و بدین ترتیب رشد اخیر بازار سهام ایران با واقعیتهای اقتصادی هماهنگ نیست. درواقع این رشد هم متأثر از بهبود وضعیت کلان اقتصاد ایران نبوده و هم روی شاخصهای اقتصاد کلان تأثیر ملموسی نداشته است.
در بررسی عواملی که باعث رشد تاریخی بازار سهام ایران شده است، پس از رشد نرخ ارز که بیشترین تأثیر را داشته است باید به مشکلات ساختاری اقتصاد کلان همانند نرخ تورم بالا و نقدینگی پرحجم در اقتصاد اشاره کرد. درواقع تورم بالا در سود شرکتهای بورسی و افزایش دارایی شرکتها تأثیر زیادی داشته است.
عامل دیگری که در رشد بازار بخصوص از اواخر سال گذشته مؤثر بوده، حمایت دولت از این بازار است که به یکی از اولویتهای اقتصادی دولت تبدیل شده است. این درحالی است که هنوز دولت نتوانسته است در این بخش به اهداف پیشبینی شده به صورت کامل دست یابد. هدف دولت در حمایت از بازار سرمایه تأمین مالی از طریق فروش اوراق و فروش داراییهای خود بوده است. درکنار آن دو هدف دیگر از سوی دولت دنبال شده است. دولت از طریق آزادسازی سهام عدالت و اجازه فروش به مشمولان سعی دارد در شرایط اقتصادی فعلی قدرت خرید مردم را افزایش دهد. هدف دیگری که از سوی دولت پیگیری میشود؛ جلوگیری از ورود نقدینگی پرحجم در اقتصاد به سایر بازارهاست که آثار مخربی به همراه دارند. البته دراین بخش با وجود سرازیر شدن بخش عمدهای از نقدینگی به بازار سهام طی ماههای اخیر شاهد رشد شاخصهای قیمتی سایر بازارها مانند ارز، طلا، مسکن و خودرو هستیم.
با وجود تمام این بحثها دولت میتواند از طریق یک برنامه بسیار قوی و هماهنگ شده با تمام بخشهای حاکمیت، از بازار سهام حمایت و رشد پایدار آن را تداوم بخشد. جریان ورودی سرمایه به بازار سهام در صورتی ادامه مییابد که بازار به رشد خود ادامه دهد و برهمین اساس باید در عرصه اقتصاد بهبود عملکرد رخ دهد و چشمانداز بهبود یابد. دراین راستا، دولت باید سیاستهای حمایتی خود از بازار را به صورت عملیاتی در دستور کار خود قرار دهد. این کار باید از طریق مشوقها و امتیازات مالیاتی، گمرکی و تعرفهای، خروج از قیمتگذاری دنبال شود.
درمجموع چشمانداز اقتصاد ایران به یک دلیل روشن خواهد بود و آن توافقنامه 25 ساله ایران و چین است که ایران را از محدودیتهای شدید تحریم خارج میکند. این رخداد میتواند روی بخش واقعی اقتصاد نیز مؤثر باشد و موجب کاهش نرخ ارز در آینده شود.
لزوم افزایش عرضه در بازار
سعید اسلامی بیدگلی
عضو شورای عالی بورس
با روند صعودی بازار طی ماههای گذشته همان گونه که پیشبینی میشد، روز گذشته شاخص کل بورس تهران وارد کانال 2 میلیون واحدی شد. هرچند دراین مدت مقاومتهای روانی مقابل رشد شاخص وجود داشت، اما این مقاومتها آنقدر قوی نبود که جلوی ورود نقدینگی به بازار سهام را بگیرد. برهمین اساس از سال گذشته و بخصوص از ابتدای سال جاری حجم قابل توجهی از نقدینگی به این بازار سرازیر شد.
اما نکتهای که باید مورد توجه سیاستگذاران و ناظران بازار قرار گیرد این است که باید از طریق افزایش حجم عرضهها به منطقی شدن رشد بازار کمک کرد. طی ماههای اخیر ارزش سهام برخی از شرکتها بیش از ارزش ذاتی آنها رشد کرده است و در صورتی که عرضه سهام از طریق عرضههای اولیه و پذیرش شرکتهای جدید در بورس سرعت بگیرد میتوان از رشد غیرمعقول ارزش سهام جلوگیری کرد.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
# من - ماسک - میزنم
رمزگشایی از هدف دشمن در جنگ فرسایشی اقتصادی علیه ایران
به عنوان همسایه در اندیشه ثبات منطقه باشیم
تصویر اقتصاد در بهار 99
دردهای کادر درمان
چابهار دروازه ورود شرق به غرب
حذف کنکور فعلاً اجرایی نیست
عبور شاخص بورس از 2 میلیون واحد
اعتراض به تداوم تخریب آیتالله در جام جم
اعتراضهای داغ برای برکناری « بی بی »
ساکن طبقه ششم FBI در دام سربازان گمنام
روستای سرخ ایران در انتظار ثبت جهانی
آموزش ریاضی «20» پرورش مهارت«0»
ثبات استقلال اثبات مجیدی
صفحه ویژه ایران قرن
محصولات چند رسانه ای «ایران»
عوارض برگزار نشدن کنکور
موتور توسعه شرق ایران
نیم سال با کرونا