شورای امنيت مانند جنگ سرد منفعل می‌شود

آرمان ملي- اميد کاجيان: آمريکا به‌صورت رسمي درخواست فعال‌سازي مکانيسم ماشه را به شوراي امنيت داده است. موضوعي که با مخالفت‌هاي چين ، روسيه و تروئيکاي اروپايي روبه‌رو شده است. تمامي اين کشورها مي‌گويند چون آمريکا از برجام خارج شده امکان فعال کردن اين مکانيسم را ندارد اما از سويي آمريکا تعاريف متفاوتي از اين موضوع بيان مي‌کند از سويي برخي با استناد به تفاوت دو واژه PARTICIPANT STATE (دولت‌هاي شرکت‌کننده )با MEMBER STATE در برجام و موضوع مکانيسم ماشه همچنان اين حق را براي آمريکا قائلند که حتي با خروج از برجام هم مکانيسم ماشه را فعال کند چون در مکانيسم اشاره‌اي به اينکه بايد کشور شرکت‌کننده در برجام همچنان عضو برجام هم باشد نشده است و البته کساني مانند پامپئو وزير خارجه آمريکا هم با قرائت جمله‌اي از قطعنامه 2231 که در آن اشاره مي‌شود که در صورت تخطي ايران از برجام آمريکا حق فعال‌سازي مکانيسم ماشه را دارد، مي‌گويد اين جمله در قطعنامه 2231 آمده و نه برجام . بنابراين آمريکا حق اين فعال‌سازي را دارد . با اين حال بديهي است که براي روسيه و چين نيازهاي نظامي ايران بعد از تحريم هاي آمريکا بسيار اهميت دارد و از همين رو خواهان رفع تحريم‌هاي تسليحاتي کشورمان تا ماه اکتبر هستند، از سويي براي آنکه کاري کنند تا آمريکا نيز مانند سابق قدرت هژموني نداشته باشد، تلاش دارند تا بعد از قطعنامه قبلي و شکست آمريکا در آن، اين‌بار هم در مقابل فعال سازي مکانيسم ماشه در برابر آمريکا تمام قد بايستند و از طرفي اتحاديه اروپا نيز مايل نيست تا آمريکا اينگونه يکه تازي‌هايش را ادامه دهد. هرچند اروپا هرگز به صور ت کامل در مقابل آمريکا قد علم نکرده اما بارها نشان داده که مي‌خواهد خط مشي متفاوتي از آمريکا داشته باشد. خط مشي‌اي که تلاش مي‌کرد تا در موضوع برجام به نوعي به نمايش بگذارد هرچند که در آن موفق نبود . ولي از طرفي ديگر آمريکا نيز نشان داده که بيکار ننشسته است و با توسل به برخي خلأهاي حقوقي و البته دلايلي به ظاهر قانع کننده، حق مکانيسم ماشه را براي خود محفوظ داشته و يک تنه به مصاف ساير کشورهاي شوراي امنيت براي ضربه زدن به ايران آمده است. در هر صورت از دو طرف بحث‌هاي مختلف در اينباره شنيده مي‌شود. اکنون پرسش اينجاست که در اين جدال دو طرف کدام يک پيروز خواهند شد و آيا اساسا شکست آمريکا اينبار در اين ماجرا هم به معناي پايان تلاش‌هاي ايالات متحده است؟ به سراغ يوسف مولايي استاد حقوق بين‌الملل رفتيم تا درباره اين کشمکش و سرنوشت آن در آينده بپرسيم. اينکه اساسا مخالفت‌ها مانع آمريکا خواهد بود . شوراي امنيت در اين ماجرا چگونه نقش‌آفريني مي‌کند و اگر آمريکا بازهم شکست بخورد حرکت بعدي اش چيست؟
آمريکا رسما موضوع مکانيسم ماشه را به شوراي امنيت برده و از سويي از ايران و روسيه بگيريد تا تروئيکاي اروپايي گفته‌اند که ايالات متحده چون از برجام خارج شده نمي‌تواند اين مکانيسم را فعال کند در هرصورت آمريکا کار خودش را کرد، اکنون آيا اين مخالفت‌ها مانع راه مکانيسم خواهد شد‌؟
در همان زمان برجام، در ميان همه کشورها، آمريکايي‌ها با ظرفيت‌هاي شوراي امنيت بيش از ديگران آشنا بودند. در هر صورت در شرايط فعلي اگر شوراي امنيت درخواست آمريکا را بپذيرد مکانيسم به‌صورت اتوماتيک‌وار تا آخر پيش مي‌رود يعني راي گيري به عمل نمي‌آيد و ظرف يک ماه اگر همه اعضاي شوراي امنيت با ادامه تعليق تحريم‌ها موافقت نکنند خود به خود وضعيت به قبل از تعليق تحريم‌ها برمي‌گردد. يعني همه کشورها حتي آمريکا بايد در پايان سي روز با ادامه تعليق تحريم‌ها موافقت کنند . بنابراين در اينجا به‌نظر مي‌رسد صرفا مخالفت آمريکا کافي است تا تحريم‌ها عليه ايران به حالت اول برگردد . البته اين موضوع بستگي به اين هم دارد که براي اين درخواست آمريکا، راي‌گيري بشود يا نه. اگر شوراي امنيت بدون راي‌گيري درخواست را بپذيرد که بخشي از مکانيسم ماشه فعال شده است و تا يک ماه براي تداوم تعليق تحريم‌ها بايد جلسه برگزار شود. کافي است يک عضو دائم مثل آمريکا راي مثبت به تداوم تعليق تحريم‌ها ندهد و در اين صورت مکانيسم کار خودش را مي‌کند و تحريم‌ها باز مي‌گردد. در هر صورت اکنون اگر شوراي امنيت درخواست آمريکا را بپذيرد که مکانيسم فعال مي‌شود وگرنه حضور خود آمريکا در راي‌گيري مخرب است.
ادامه در صفحه 6