بهبود وضعیت هوای تهران یک شعار باقی می‌ماند؟ نسخه‌های مقطعی بی جواب برای آلودگی هوای پایتخت

امسال بر اساس استانداردهای جدید تعداد روزهای آلوده در تهران افزایش یافت و با سرد شدن هوا و بحث وارونگی دما انتظار می‌رود نفس کشیدن در این شهر سخت شود؛ مشکلی که نه تنها قانون هوای پاک بلکه تصمیم‌های مقطعی هم نتوانست نسخه‌ای برای آن باشد.
امسال بر اساس داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، ۳۶ روز نفس کشیدن برای گروه‌های حساس از جمله بیماران قلبی و ریوی، زنان باردار و کودکان سخت شد و ۲ روز هوای تهران برای همه اقشار جامعه آلوده بود.
به گزارش ایرنا، آلودگی هوا تابع یک متغیر نیست بلکه به عواملی چون شرایط جوی از جمله سرعت باد، ارتفاع لایه مرزی، دمای هوا، تابش خورشید و میزان تولید آلاینده‌های اولیه بستگی دارد و بیشترین ذرات معلقی که در آلودگی هوای تهران تاثیرگذار بوده ازن، دی اکسید نیتروژن و ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون است.
ازن؛ یک آلاینده‌ موثر در آلودگی


مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران درباره روزهای آلوده هوای این شهر می‌گوید: در همه روزهای آلوده «ازن» آلاینده مسئول و شاخص بوده و همان‌طور که در اخبار و گزارش‌های پیشین نیز اعلام شد، این آلاینده به‌واسطه وجود برخی آلاینده‌های دیگر مانند اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی فرّار، در زیر نور خورشید بستر مناسب برای تولید و انتشار پیدا می‌کند.
حسین شهیدزاده با بیان اینکه در سال جاری نیز همانند سال‌های قبل، از ابتدای خرداد و همزمان با گرم‌ شدن هوا غلظت آلاینده «ازن» به خصوص در ساعات بعدازظهر افزایش یافت، تصریح می‌کند: در روزهای اخیر به‌ واسطه کاسته شدن از شدت گرما، غلظت این آلاینده نیز کاهش یافته و در اغلب روزها، آلاینده شاخص شهر نبوده و در شرایط مطلوب قرار داشته است.
وی با اعلام اینکه پیش‌بینی می‌شود طی ماه‌های آینده تا آخر سال غلظت آلاینده «ازن» کاهش یابد، خاطر نشان می‌کند: همزمان با سرد شدن هوا و کاهش ارتفاع لایه مرزی و بروز پدیده‌هایی مانند وارونگی دما، بستر برای افزایش غلظت سایر آلاینده‌ها مانند ذرات معلق ریز و اکسیدهای نیتروژن فراهم می‌شود و کاهش زمان اجرای طرح ترافیک به علت شیوع بیماری کرونا، امکان افزایش این آلاینده‌ها را تشدید خواهد کرد.
راهکارهایی برای کاهش آلودگی هوا
راهکارهایی برای رهایی از آلودگی هوای تهران بیان شده که مهم‌ترین آن اجرای قانون هوای پاک است که برخی آن را قانون نفس نامیده‌اند؛ این قانون در ۲۵ تیر ۱۳۹۶ به تصویب مجلس رسید و پس از تایید شورای نگهبان، چند روز بعد جهت اجرا به دولت ابلاغ شد و دستگاه‌هایی هم در آن متولی بودند تا با اجرای برنامه‌های مختلف نسبت به کاهش آلودگی هوا اقدام کنند.
در این میان توسعه روزافزون صنایع، شکل‌گیری واحدهای آلاینده، از رده خارج نشدن خودروهای فرسوده و حتی افزایش جمعیتی در شهرهایی که ظرفیت زیستی آنها تکمیل شده نیز از مواردی است که به آلودگی هوا دامن می‌زند و راهکارهای کاهش آلودگی را باید در تحقق هر یک از آنها دنبال کرد.
بارگذاری بیش از ظرفیت اکولوژیکی دلیل تنگی نفس تهران
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران به عنوان یکی از متولیان امر نیز در گفت‌وگو با ایرنا با انتقاد از اینکه در مواجهه با مشکل آلودگی هوای تهران صرفا به ارتقای استانداردها توجه می‌شود و فراموش می‌کنیم که ظرفیت زیستی این کلانشهر تکافوی چه میزان خودرو را می‌دهد؟ خاطر نشان می‌کند: امروز بارگذاری بیش از ظرفیت اکولوژیکی مهم‌ترین دلیل تنگی نفس شهرهای بزرگ به‌ویژه تهران است.
انصاری درباره مدیریت آلودگی هوا می‌گوید: این موضوع مقوله‌ای چندوجهی است که عوامل متعددی چون استاندارد خودروها، کیفیت سوخت، از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، توسعه حمل و نقل عمومی، معاینه فنی خودروها و مدیریت تقاضای سفر در آن دخالت دارد.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به اینکه عوامل مختلفی از جمله عدم التزام دستگاه‌ها به قوانین مصوب مجلس و آیین‌نامه‌های اجرایی دولت و تخصیص نیافتن منابع مالی لازم و تداوم روند بارگذاری در شهرهای بزرگ را می‌توان از جمله عوامل تشدید آلودگی هوا نام برد، می‌گوید: حل معضل آلودگی هوا یک اقدام بین‌دستگاهی است و علاوه بر دولت و شهرداری‌ها، مجلس و پلیس راهنمایی و رانندگی نیز در آن دخیل هستند.
مصوبه‌های موردی موجب جذب بیشتر جمعیت شده است
انصاری همچنین با بیان اینکه مصوبه‌های موردی و تصمیم‌های مقطعی طی چند دهه گذشته برای توسعه ساخت‌وسازها و بارگذاری‌ها در پایتخت و سایر شهرهای بزرگ کشور موجب جذب بیشتر جمعیت، صنعت و خدمات در شهرهای بزرگ و حریم آنها شده است، ادامه می‌دهد: به استناد مصوبه‌های دولت، شرق و غرب تهران نباید گسترش کالبدی داشته باشد، اما متاسفانه بیشترین رشد طی دو دهه قبل در دو محور شرق و غرب این کلانشهر رخ داد.
وی می‌افزاید: این بارگذاری‌ها صرف‌نظر از مسائل مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، معضلات زیست‌محیطی را برای تهران و سایر کلانشهرها پدید آورده که آلودگی هوا تنها یکی از پیامدهای آن است.
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران با اشاره به تبعات این بارگذاری‌ها می‌گوید: از تبعات این بارگذاری‌ها سرازیر شدن حجم قابل توجه وسایط نقلیه موتوری به این شهر بوده که حتی با ارتقای استانداردهای سوخت و خودرو به «یورو ۵» هم در شرایط اینورژن و وارونگی دما در فصول سرد سال، وقوع آلودگی هوا در این شهر بزرگ اجتناب‌ناپذیر است.
وی با بیان اینکه تلاش‌ها برای ارتقای استانداردها مطابق قانون هوای پاک و آیین‌نامه‌های آن نیز به نتیجه مطلوب نرسیده، می‌گوید: با وجود تذکرهای سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص ارتقای استاندارد خودروهای نو به یورو ۵ متاسفانه این موضوع در زمان مقرر اجرایی نشده است.
نقش برجسته توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران با تاکید بر نقش محوری توسعه حمل‌ونقل عمومی در کنترل آلودگی هوا، اضافه می‌کند: رویکرد خودرومحوری نیز باید در شهر تهران به انسان محوری تغییر کند.
انصاری با بیان اینکه شهرداری تهران اقدام قابل توجهی را برای پیاده‌سازی این راهبرد انجام داده، تصریح می‌کند: احداث چندین پیاده‌راه، ترویج حمل‌ونقل پاک، توسعه مسیرهای دوچرخه سواری به موازات اقدامات برای بازسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی و توسعه خطوط مترو از جمله فعالیت‌های زیرساختی برای کاهش خودرومحوری در شهر است.
وی در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به راهکارهایی برای کاهش آلودگی هوای تهران در فصل سرد سال می‌گوید: تداوم این حرکت‌ها، تسهیل فرآیندها و تامین امکانات و منابع مالی لازم برای توسعه حمل‌ونقل پاک می‌تواند تا حد زیادی از بار آلودگی هوای پایتخت در فصل سرد سال بکاهد.
بر اساس این گزارش، تداوم آلودگی نفس‌ها را در سینه حبس و جلوه زیبای شهری را در خود محو می‌کند و بر همین اساس کاهش آلودگی هوا باید به دغدغه مردم و مسئولان تبدیل شود.
سایر اخبار این روزنامه
به بهانه درخشش کودکان فیلم «خورشید» مجید مجیدی در جشنواره‌های جهانی مرور شد آیا سینما کودکان را می‌بلعد؟ رضا دهکی عصر وعده‌زدگی! بهبود وضعیت هوای تهران یک شعار باقی می‌ماند؟ نسخه‌های مقطعی بی جواب برای آلودگی هوای پایتخت علی‌رغم انتقادهای فراوان از بازگشایی غیرحضوری مدارس توسط رئیس‌جمهوری انجام شد حضور ویدئوکنفرانسی روحانی این بار در افتتاحیه دانشگاه‌ها واکنش شورای شهر پایتخت به اعتراض فرمانداری تهران درباره نامگذاری سه معبر وقتی فرماندار «مهندس بازرگان» و «اعظم طالقانی» را نمی‌شناسد! جلسه غیرعلنی بهارستان با وعده‌هایی درباره بهبود اوضاع بازار سرمایه همراه بود بورس زیر ذره‌بین مجلس اولین نشست روسای سه قوه در سال 99 و از زمان تشکیل مجلس یازدهم برگزار شد اقتصاد، محور اصلی جلسه سران قوا مراسم وداع با پیکر آیت‌الله العظمی صانعی برگزار شد آرام گرفتن آیت‌الله اصلاح‌طلب در جوار زکریا بن آدم(ع) سفارت ایران در هلند اعلام کرد برگزاری جلسات صلاحیت لاهه در پرونده شکایت ایران علیه آمریکا قادری پاسخ داد آیا اصلاح ساختار بودجه در بودجه ۱۴۰۰ لحاظ می‌شود؟ اولین نشست روسای سه قوه در سال 99 و از زمان تشکیل مجلس یازدهم برگزار شد اقتصاد، محور اصلی جلسه سران قوا به بهانه رزمایش ذوالفقار 99