صادرات مویرگی نفت

آفتاب یزد- گروه اقتصادی: انبوه انتقادات، پیشنهادات و نظرات نمایندگان مجلس در مورد مهم‌ترین وزارتخانه پول ساز جمهوری اسلامی ایران که با توجه به ماهیت نگاه نمایندگان مجلس یازدهم که پیش از ورودشان به خانه ملت، یکی از معدود وزیران کارآمد دولت روحانی را سیبل حملات تبلیغاتی و سیاسی خود قرار داده بودند، موجب شد تا اگرچه زنگنه از پاسخ به بسیاری پرسش‌ها ابایی نداشت، اما جهت ارائه پاسخ جزئی به تک تک پرسش‌های فراوان موجود، خواستار تشکیل کارگروهی بین دولت و مجلس ظرف پنج، ۱۰ یا ۲۰روز آینده شد تا بتواند طبق گفته خود به انبوه انتقادات، پیشنهادات و نظرات نمایندگان مجلس پاسخ دهد.
او در عین حال که به تشریح عملکرد وزارت نفت پرداخت، به مسائلی نظیر تحریم‌های نفتی، تولید میادین مشترک و همچنین استقبال از پیشنهادها برای فروش نفت در دوران تحریم پرداخته و آن را صادرات "مویرگی" خواند که البته این فکت صادرات مویرگی او مورد توجه کاربران فضای مجازی نیز قرار گرفت. وزیر نفت ایران به سهمیه‌بندی بنزین و سپس لغو آن اشاره کرد و در واکنش به انتقادهای اخیر مطرح شده درباره لغو آن گفت: "سهمیه‌بندی بنزین را مگر من لغو کردم؟ سهمیه‌بندی بنزین تصمیم دولت بوده و مجلس هم در زمان خود مخالفتی با آن نداشته" و افزود" در سال ۱۳۹۴ بنزین با تصویب دولت تک‌نرخی شد؛ هیچکس هم اعتراض نکرد؛ حالا بعد از
پنج - شش سال به من اعتراض می‌کنید!؟"
همانطور که پیش‌بینی می‌شد لیدر منتقد نامدار «بیژن نامدار زنگنه»، علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس بود که عدم توجه به بخش پروپولین و معطوف ساختن عمده توان تولید در حوزه پتروشیمی در بخش متانول را مورد نقد قرار داد تا وزیر نفت در پاسخ به او پاسخی دهد که نشان دهد رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس به اندازه‌ای که باید روی مجوزهای قانونی قبلی تحقیق و مطالعه حداقلی لازم را نداشته است! زنگنه گفت: عمده مجوزهای متانول در دولت‌های نهم و دهم صادر شده بود و امکان ابطال آنها وجود نداشت. با این حال از این طرح‌ها حمایت نکردیم و در نوبت دریافت وام از صندوق توسعه ملی قرار نداشتند.


وزیر نفت با تاکید بر اینکه متانول می‌تواند به پروپیلن تبدیل شود، ادامه داد:‌ رسیدن به پروپیلن شبیه دستیابی به معدن طلا است، زیرا در پایین‌دست آن دریایی از فرصت‌های شغلی و مصنوعات
وجود دارد.
وی افزود:‌ حدود ۴.۵ میلیون تن متانول تولید شده در عسلویه به پروپیلن تبدیل خواهند شد. از ۳ میلیون تن متانول یک میلیون تن پروپیلن تبدیل می‌شود. پروپیلن تولید شده توسط خط لوله به شمال فارس و از آنجا از مسیرهای مختلف به سایر نقاط کشور ارسال خواهد شد. طرحی نیز در بندر امیرآباد با ظرفیت۴۰۰ هزار تن پروپیلن در دست اقدام است.
بیژن نامدار زنگنه در ادامه نقد دیگر زاکانی مبنی بر خسارت‌های وارده در حوزه قراردادهای نفتی و گازی نظیر توتال را چنین پاسخ گفت: «در برنامه ششم پیش‌بینی شده که ۲۰۰ میلیون دلار باید در صنعت نفت خرج شود که ۸۰میلیون دلار از منابع خارجی و ۱۲۰میلیون دلار از منابع داخلی است. ما قراردادی با توتال داشتیم زیرا نیاز به تکنولوژی داشتیم.« پاسخی که زاکانی را قطعا آچمز کرده است! چرا که کیست که نداند توتال صاحب نام‌ترین برند صاحب دانش و تکنولوژی در جهان است.»
وزیر نفت در ادامه با اشاره به مشکلات وزارتخانه در خصوص پرداخت دستمزدها در مورد مسئولیت‌های اجتماعی نفت افزود: ما خودمان این را راه‌ انداختیم و کارهای مهمی کردیم که کافی هم نیست زیرا خودمان مشکل منابع داریم. در مورد صادرات نفت به همسایگان هم که مطرح شد برایش جواب داریم. ما باید همه به هم کمک کنیم و با همدلی کار را جلو ببریم و به طور مثال ما در مقابل ترکمنستان چه باید کنیم، ما به آن‌ها امتیاز ندادیم حالا باید تنبیه شویم یا تحسین. در مورد «گاز فلر» هم کارهای مهمی کردیم.
زنگنه در خصوص پیشنهاد یک از نمایندگان مبنی بر انتخاب جاسک به عنوان هاب انرژی افزود: قطعا همین طور است و برنامه‌هایی در این زمینه وجود دارد.
وی در ادامه افزود: خط لوله گوره جاسک برای تنوع مبادی صادراتی در دستور کار قرار گرفته است و این خط لوله هزار کیلومتری آخر امسال تمام می‌شود و یک میلیون نفت از گوره به جاسک منتقل و صادر خواهد شد.
وزیر نفت در ادامه افزود: تامین خوراک پالایشگاه‌های کوچک در اولویت وزارت نفت است و هر کسی از ما نفت خام یا میعانات می‌خواهد ما حاضریم قرارداد جداگانه بنویسیم یا در بورس عرضه کنیم. در سال جاری تنها در پنج ماه و نیم اول در بورس انژری 7میلیون تن فرآورده فروخته شده است. بچه‌های ما شبانه روز زحمت می‌کشند. ظرفیت تولید پتروشیمی هم سال آینده به ۲۵ میلیارد دلار می‌رسد و تا ۳۷ میلیارد دلار هم افزایش خواهد یافت.
وی در ادامه افزود: ‌امسال ۷ میلیون تن فرآورده نفتی در بورس انرژی فروخته شده است و ما در کشور اتاق تاریک نداریم، اما برای دشمنان این اتاق وجود دارد.
زنگنه در خصوص صادرات گاز به عمان گفت: در مورد صادرات گاز به عمان قرارگاهی به عنوان نماینده وزارت نفت به عمان معرفی شده است و موضوع پنجره واحد نفتی برای تهاتر که نمایندگان مطرح کردند را نیز دنبال خواهیم کرد.
وزیر نفت در خصوص انتقاد دیگر زاکانی مبنی بر عدم تحویل دادن فاز 4 ستاره خلیج فارس گفت: ۱۷ فاز پارس جنوبی در دریا تمام شده و تنها یک پالایشگاه مانده که تاثیر زیادی در تولید ندارد و با این اقدامات تمدن صنعتی در این منطقه تکمیل شده است.
وی در ادامه افزود: تولید ایران از پارس جنوبی در سال ۹۲ حدود ۲۸۰میلیون متر مکعب در روز بود که این عدد اکنون به ۷۰۰میلیون متر مکعب رسیده است. اکنون تولید گاز ایران در پارس جنوبی از همسایه بیشتر است با اینکه حجم مخزن ما کمتر است.
زنگنه گفت: ایران تا کنون ‌۱۵۰ میلیارد دلار در پارس جنوبی سرمایه‌گذاری کرده است.
وزیر نفت در ادامه در خصوص انتقاد علیرضا آذری نماینده مردم قوچان در خصوص غوغاکردن خام فروشی در کشور افزود: در پتروشیمی توانستیم تولید را از ۵۶ میلیون تن در سال ۹۲ به ۶۶میلیون تن در سال ۹۸ برسانیم و امسال نیز با بهره‌برداری از ۱۷طرح دیگر پتروشیمی ۲۵ میلیون تن به ظرفیت پتروشیمی ایران افزوده می‌شود.
زنگنه ادامه داد:‌ تا پایان سال ۱۴۰۰ نیز ظرفیت تولید پتروشیمی ایران به ۱۰۰ میلیون تن در سال با ارزش ۲۵ میلیارد دلار می‌رسد.
وی با بیان اینکه با جهش سوم در سال ۱۴۰۴، ظرفیت تولید پتروشیمی به ۱۳۳ میلیون تن و ارزش آن نیز به ۳۷ میلیارد دلار افزایش پیدا خواهد کرد، افزود:‌ این موضوع مورد توجه مقام معظم رهبری است.
وزیر نفت با اشاره به افزایش ظرفیت پالایشی کشور، ‌گفت: ظرفیت پالایشی کشور که در سال ۹۱ حدود ۱.۸ میلیون بشکه بود، اکنون به ۲.۱ میلیون بشکه رسیده است، گفت: صادرات فرآورده‌های نفتی با توسعه پالایشگاه‌ها و همچنین بهبود گازرسانی در مقایسه با سال ۹۱، چهار برابر شده است.
به گفته زنگنه، دوری از خام‌فروشی و دور زدن تحریم‌ها را توانستیم محقق کنیم.
وی در آخر تاکید کرد: ظرفیت تولید بنزین ایران در سال ۹۱، حدود ۵۲ میلیون لیتر بوده که این عدد در سال ۹۸ به ۱۰۷ میلیون لیتر افزایش پیدا کرده است.
وزیر نفت با بیان اینکه توسعه گازرسانی یکی دیگر از اقدامات وزارت نفت است، این کار را ابتکار مشترک دولت و مجلس برشمرد و گفت: مجلس با تصویب ماده 12 قانون رفع موانع تولید گام بزرگی را در این مسیر برداشت. بر همین اساس 83 درصد جمعیت روستایی، 99درصد جمعیت شهری و در مجموع 94درصد جمعیت کشور از گاز طبیعی استفاده می‌کنند. وزارت نفت مصمم است پوشش گازرسانی به 95 درصد با اولویت مناطق سرد و جنگلی برساند.
وی افزود: با افزایش گاز طبیعی، سوخت مایع در نیروگاه‌ها از 43درصد در سال 92 به 10 درصد رسیده، همچنین به محیط زیست و اشتغالزایی کمک بسیاری شد.
زنگنه یادآور شد: ما در حوزه صادرات فرآورده‌های نفتی نیز توانستیم در گاز طبیعی صادراتمان نسبت به سال 92 دو برابر شده هر چند مشکلاتی در صادرات به پاکستان خارج از اراده سیاسی داشتیم. ما رکورد صادرات 80 میلیون مترمکعب در روز را امسال توانستیم کسب کنیم، همچنین از بزرگترین صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی هستیم و نه تنها در مازوت بلکه در بنزین نیز یکی از بزرگترین صادرکنندگان هستیم. بسیاری از این امور از طریق بورس انجام گرفته است.
وزیر نفت با بیان اینکه صادرات پتروشیمی با وجود شرایط تحریمی در حال انجام است، گفت: صادرات پتروشیمی نسبت به سال گذشته افزایش داشته گرچه از نظر قیمتی مشکلاتی داشته‌ایم، تقویت ساخت داخل و حمایت شرکت‌های دانش‌بنیان جزو کارهای انجام گرفته است.
وی در توضیح جمع‌آوری گازهای همراه نفت گفت: دکتر قالیباف زحمت کشیدند در خوزستان از طرح بیدبلند 2 یا بیدبلند خلیج فارس که بزرگترین طرح کشور در این زمینه است، بازدید کردند. ما امیدواریم تا سال 1401 همه گازهای ما در پتروشیمی‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
زنگنه با یادآوری تحریم‌های نفتی افزود: تلاش‌های زیادی برای دور زدن تحریم‌های نفتی صورت گرفته، ما از هر کسی که امکان بوده کمک گرفتیم، از نیروهای امنیتی و خارجی کمک گرفتیم و امیدواریم مجلس با استفاده از ظرفیت دیپلماسی بین‌المجالس به ما کمک کند. ما حاضریم هر طور شده اطمینان برای شما حاصل کنیم و در این زمینه کار انجام شود، ما برای عرضه در بورس نیز طی جلساتی دغدغه‌های خود را مطرح کردیم، روسای کمیسیون‌های انرژی، اقتصاد و برنامه و بودجه مجلس نیز گزارش‌هایی را از ما دریافت کردند، ما باید بتوانیم راهی را باز و صادرات مویرگی را آغاز کنیم.
وزیر نفت گفت: ما درگیر جنگ نابرابر تجاوزگرانه علیه جمهوری اسلامی ایران هستیم و در این جنگ ما در خط مقدم هستیم و شدیدا درگیر آن هستیم بنابراین خواهش ما این است که متناسب با این شرایط رفتار شود. در حوزه صادرات نفت نیز از هر پیشنهادی استقبال می‌کنیم و از تهاتر نفت با کالا استقبال می‌کنیم.
وی تاکید کرد: نفت از موتورهای محرک صنعت و پیمانکاری در کشور است، اگر نفت فعال باشد اشتغال در صنایع و پیمانکاران ایجاد می‌شود، صد دکل باید فعال باشد تا این چرخه فعال باشد.
زنگنه یادآور شد: ما 4 سند تهیه کردیم که برای شرایط کنونی و ریل‌گذاری آینده مفید است، نخست سند سوخت حمل و نقل تا 1420، دوم تراز مصرف و تولید گاز تا 1420، سوم تولید نفت تا 1420 و چهارم تولید پتروشیمی در پایین دست تا 1420 است. نظرات مجلس و کمیسیون انرژی باید در این زمینه مطرح شود.
> صادرات مویرگی؛ واژه تفسیربرانگیز در روز دفاع وزیر
یکی از کارشناسان حوزه دیپلماسی انرژی که نخواست نامش فاش شود در گفتگو با خبرنگار روزنامه "آفتاب یزد" در خصوص اشاره زنگنه وزیر نفت ایران در اظهارات روز گذشته خود مبنی بر فروش نفت در دوران تحریم که از راه‌های جدید فروش نفت به عنوان "صادرات مویرگی" یاد کرد می‌گوید: اگر جمله زنگنه "در مورد فروش نفت چه به داخل، چه به خارج صمیمانه استقبال می‌کنیم؛ از تهاتر کالا با نفت گرفته یا چیزهای دیگر" را مورد توجه و تامل قرار دهید، خود گویای این است که وزارت نفت در اوج بی‌سابقه‌ترین تحریم‌های نفتی علیه جمهوری اسلامی ایران توفیق یافت تا امکان ادامه راه با وضعیت موجود را فراهم کند و آنچه مورد توجه منتقدان زنگنه در مجلس قرار گرفته، صرفا نقد از موضع تعارض جناح سیاسی است و بسیاری از منتقدان وزیر نفت نیز می‌دانند او در حد امکانات و اختیاراتش هوشمندانه از هر مفری برای فروش نفت ایران استفاده کرده است.
این کارشناس با بیان اینکه با تشدید تحریم‌های نفتی علیه ایران، صادرات این کالا از ایران به خارج به شدت کاهش یافت و همزمانی افت تقاضای جهانی نفت به دلیل کرونا بر مشکلات ایران اضافه کرده است، تصریح کرد: کسری هنگفت بودجه، دولت را بر آن داشت که منابع دیگری را برای جبران کسری بودجه در دستور کار خود قرار دهد تا جایی که در سال ۹۴، قیمت بنزین تک‌نرخی یک هزار تومان اعلام شده بود. اما حدود یک ماه پیش حسن روحانی، وقتی اعلام کرد در جلسه سران قوا تصمیمات مهم اقتصادی گرفته شده و قرار است پس از حصول نتیجه در سطح سران عالی نظام بعد از چند روز اعلام و "گشایش اقتصادی"حاصل شود؛ با ممانعت رخ داده، این تیر دولت به سنگ خورد! تا جایی که بعد مشخص شد این "گشایش اقتصادی" طرح پیش فروش نفت در بازار داخلی بصورت چند ساله در طرح انتشار اوراق سلف نفتی بوده است. اگرچه این مناقشه چندان در جلسه علنی روز گذشته مجلس به صلاحدید طرفین باز نشد؛ اما وقتی اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری ایران، 2 روز پیش از منتفی شدن طرح انتشار اوراق مشارکت نفتی که از آن به عنوان "گشایش اقتصادی" یاد شده بود خبر داد و گفت: "متاسفانه این طرح که گفته می‌شد می‌تواند تا ۱۴۰ هزار میلیارد تومان درآمد برای دولت ایجاد کند، به دلیل برخی ناهماهنگی‌ها از دستور کار خارج شد؛ همگان تصور کردند دولت در مقابل منتقدانش به زانو در آمده است؛ اما شامگاه روز دوشنبه سخنگوی دولت خبری را اعلام کرد که شاید بیشتر در «تز گفتاری» دولت روحانی می‌توان جست، یعنی امید! «امید»ی که مشخص نیست با شمارش معکوس دولت دوازدهم چقدر مدبرانه است!