مذاكره براي حل اختلافات با آمريكا بعد از انتخابات

 
آرمـــان مـــلـي- عليـرضا پـــورحسين: يکشنبه هفته آينده تحريم تسليحاتي 10ساله ايران لغو خواهد شد. اتفاقي که بسياري آن را فارغ از تمامي اتفاقات جنبي آن، يک پيروزي بزرگ براي سياست کشورمان در عرصه بين‌المللي مي‌دانند. موفقيتي که ثمره جنگ ديپلماتيک 4ساله ايران با ايالات‌متحده در تمامي عرصه‌ها بوده است. ايالات‌متحده به هر دري زد تا چنين اتفاقي رخ ندهد اما به خاطر ايستادگي مردم و تلاش مسئولان و ديپلمات‌ها اين تحريم کنار خواهد زده شد. رئيس‌جمهوري کشورمان نيز در همين رابطه با اشاره به اينکه، آنها که مي‌‌گويند برجام چه خاصيتي داشته، اين يکي از کارهاي برجام است که از اين به بعد مي‌‌توانيم اسلحه را به هر کشوري که خواستيم بفروشيم يا از هر کشوري که خواستيم بخريم. اين تنها يکي از اقدامات دولت است. آنچه مشخص است با توجه به وضعيت موجود نياز است تا کشور در راستاي رسيدن به برخي از اهداف اندکي صبر و حوصله در دستورکار قرار دهد؛ به‌گونه‌اي که در مقوله برجام به نظر مي‌رسد در آينده ثمرات بيشتري از آن متوجه کشورمان شود. در اين برهه زماني که دولتمردان ايالات‌متحده با سياست‌هاي غيراصولي خود گريبان ايران و ساير کشورهاي جهان را گرفته‌اند، به نظر مي‌رسد در دستورکار قرار دادن سياستي اصولي و منطقي از سوي ايران بتواند ايران را به دستاوردهاي بيشتري نظير لغو تحريم‌هاي تسليحاتي سوق دهد. در راستاي بررسي اين مساله ««آرمان ملي»» گفت‌وگويي با عبدالرضا فرجي‌راد،‌ سفير پيشين ايران در نروژ داشته است که در ادامه مي‌خوانيد.
تا چند روز ديگر تحريم‌هاي تسليحاتي ايران لغو خواهد شد، آيا اين اتفاق در عمل نيز محقق خواهد شد؟
مقوله لغو تحريم‌هاي تسليحاتي يا تمديد آنکه امروز ترامپ به دنبال آن است شامل دو مقطع زماني مي‌شود. يک مقطع آن تا زمان انتخابات رياست‌جمهوري ايالات‌متحده است که سه هفته تا آن زمان باقي مانده و آنچه مشخص است اتفاق خاصي نخواهد افتاد و ترامپ نيز نمي‌تواند ايران را به سمت مذاکره بکشاند و نه مي‌تواند حرکت خاصي انجام دهد. از سوي ديگر نيز ايران در اين برهه زماني به دنبال يک معامله کلان تسليحاتي نيست و نه قصد دارد محموله سلاح به ساير کشورها به فروش برساند. ايران غالب تسليحات موردنياز را خود توليد مي‌کند و توجهي در اين زمينه وجود نداشته است و با روش‌هاي که موجود بوده ايران نيازهاي خود را برطرف کرده است. پس از انتخابات ايالات متحده نيز آنچه تعيين‌کننده است اين است که چه کسي فاتح انتخابات آمريکا مي‌شود. اگر بر طبق نظرسنجي‌هاي آمريکا که 80 درصد آنها جو بايدن را پيروز انتخابات مي‌دانند، او برنده شود،‌ قضيه راحت‌تر مي‌شود؛ زيرا آنها در 4 سال دوره ترامپ او را محکوم کردند و بارها اعلام کردند که در صورت پيروزي به برجام باز خواهند گشت. اساسا جو بايدن خود برجام را در دوران اوباما به سرانجام رساند از اين رو قطعا به برجام باز خواهند گشت. در عمل زماني که بايدن به برجام بازگردد پس تحريم تسليحاتي معنايي ندارد و لغو آن نيز در عمل محقق مي‌شود. ترامپ نيز با نپذيرفتن لغو تحريم‌هاي تسليحاتي به دنبال استفاده تبليغاتي از آن در راستاي انتخابات رياست‌جمهوري است.


پــس از بــازگشت بايدن به برجام چه اتفاقاتي رقم خواهد خورد و واکنش اروپا چه خواهد بود؟
در ابتدا چندين دور مذاکرات 1+5 برگزار خواهد شد و سعي مي‌کنند به دوران پيش از ترامپ بازگردند. در اين ميان کشورهاي اروپايي نيز درخصوص تحريم‌هاي تسليحاتي شايد تاثير زيادي در ميدان عمل نداشته باشند. ايران در برهه‌اي از زمان برخي نيازهاي تسليحاتي خود را از اروپاي شرقي تامين کرده است و هيچگاه مراوده و مبادله نظامي با اروپاي غربي نداشته است. اروپا تلاش مي‌کند در اين راستا بيشتر سياست سکوت را در پيش گيرد و بعضي اوقات نيز يک موضع‌گيري کند تا طرفين را راضي نگه دارد و آن هدف اصلي خود را که حفظ برجام است به نتيجه رساند. اروپا از هرگونه ايجاد تنش و درگيري فرار مي‌کند و در اين راستا گام بر‌نمي‌دارد. تمام توجه اروپا به انتخابات آمريکاست و منتظر اين هستند که ببينند چه کسي فاتح انتخابات آمريکا مي‌شود. اروپا نيز از ترامپ متضرر شده است و دل خوشي از او ندارد و آنها نيز به دنبال پيروزي بايدن هستند. بايد توجه کرد که اگر بايدن برنده انتخابات شود و اروپا خيالش از آمريکا راحت شود و همه آنها پاي ميز مذاکره با ايران بنشينند احتمال دارد که در خصوص موشک‌هاي ايران و مبادله تسليحات با ايران شرط و شروطي بگذارند.
اروپا و ايالات‌متحده چه خواسته‌هايي از ايران خواهند داشت؟
آنها علاوه بر مقوله موشکي و تسليحاتي قطعا از ايران خواهند خواست تا تعهداتي را که در چند ماه گذشته از آنها عدول کرده است بار ديگر به‌صورت کامل انجام دهد و در خصوص آنها متعهد شود. اروپا احتمالا درخواست خواهد کرد که همه به نقطه صفر بازگردند و پس از آن مذاکرات انجام شود. در اين ميان احتمال دارد که مقداري در خصوص مسائل موشکي ايران اختلافاتي به‌وجود آيد و کشور فرانسه نيز در اين خصوص کارشکني کند اما به نظر مي‌رسد که اگر بايدن برنده انتخابات شود و بار ديگر همه طرف‌ها پاي ميز مذاکره بنشينند اين مشکلات نيز حل خواهد شد و وضعيت از امروز به مراتب بهتر خواهد بود و کمتر مساله اختلافي باقي خواهد ماند.