جامعه‌شناس بزرگ و اهل مدارا رفت

آرمان ملي: شامگاه پنج‌شنبه بود که خبر رسيد غلامعباس توسلي جامعه‌شناس برجسته، عضو نهضت آزادي و عضو پيوسته فرهنگستان علوم در85 سالگي به دليل ايست قلبي بدرود حيات گفت. در پي درگذشت اين فعال سياسي و جامعه‌شناس برخي چهره‌هاي سياسي همچون رضا داوري اردکاني رئيس فرهنگستان علوم و محمدرضا عارف رئيس بنياد اميد ايرانيان پيام‌هاي تسليت جداگانه‌اي صادر کردند.
* درگذشت استاد پيشکسوت جامعه‌شناسي
غلامعباس توسلي جامعه‌شناس برجسته ايراني، فعال سياسي از چهره‌هاي نامدار جريان ملي-مذهبي و عضو نهضت آزادي ايران و مولف بيش از ده‌ها کتاب در حوزه علوم اجتماعي در 85سالگي بر اثر ايست قلبي درگذشت. «آزاده توسلي» دختر مرحوم غلامعباس توسلي گفت: تاريخ تشييع و خاکسپاري مرحوم توسلي هنوز مشخص نيست. وي درباره خبر درج شده در برخي رسانه ها درباره تشييع و خاکسپاري آن مرحوم در روز يکشنبه و در قطعه نام آوران بهشت زهرا يادآور شد: هنوز تاريخ خاکسپاري و محل دفن آن مرحوم، قطعي نيست. دختر مرحوم توسلي خاطر نشان کرد: بعد از چهار ماه بيماري، مرحوم توسلي ظهر امروز دچار ايست قلبي شد و در منزل شخصي فوت کرد. آزاده توسلي با بيان اينکه مرحوم توسلي در دوره بيماري قدرت تکلم را از دست داده بود و بسيار کم صحبت مي‌کرد، افزود: مرحوم توسلي تا لحظه آخر هوشيار و به ادامه زندگي اميدوار بود.
غلامعباس توسلي که بود؟


غلامعباس توسلي عضو نهضت آزادي، جامعه‌شناس برجسته ايراني و مولف بيش از ده‌ها کتاب در حوزه علوم اجتماعي بوده است. از هم‌دوره‌ها و دوستان توسلي مي‌توان به محمدعلي رجايي، باقر پرهام و داور شيخاوندي اشاره کرد و علي شريعتي و حسن حبيبي نيز با او هم‌دوره بودند. وي از نيمه دهه 40 تا نيمه دهه 90 شمسي در کسوت استادي در موسسه تحقيقات اجتماعي و دانشکده علوم اجتماعي دانشگاه تهران و ساير دانشگاه‌ها به تدريس نظريات و حوزه‌هاي جامعه‌شناسي به آموزش و پژوهش مشغول بوده است. توسلي پس از انقلاب به مدت کوتاهي به‌عنوان مشاور در راديو تلويزيون فعاليت داشت، به رياست دانشگاه اصفهان منصوب شد. در دوره انقلاب فرهنگي تا زمان بازگشايي دانشگاه‌ها سرپرستي بخش برنامه‌ريزي علوم انساني را در ستاد انقلاب فرهنگي برعهده داشت و برنامه‌هاي اين رشته‌ها را نهايي کرده و به تصويب ستاد رساند. از افتخارات آن مرحوم مي‌توان به استاد دانشکده علوم اجتماعي، مديرگروه جامعه‌شناسي دانشکده علوم اجتماعي، راه‌اندازي دوره دکتري جامعه‌شناسي، انتشار مجله «نامه علوم اجتماعي» پس از ده سال توقف، عضو انجمن بين‌المللي جامعه‌شناسي و جامعه‌شناسي ديني، رئيس انجمن فرهنگي مطالعات بين‌المللي جوامع فارسي زبان و... اشاره کرد. مرحوم توسلي تاکنون بيست جلد کتاب تاليف کرده ‌است که برخي از آنها مانند نظريه‌هاي جامعه‌شناسي، جامعه‌شناسي کار و شغل، جامعه‌شناسي دين و … Èå ÇåÇí ã˜ÑÑ ÑÓíÏåÇäÏ. æí åãäíä ÏÑ ÍÏæÏ 60 ãÞÇáå Úáãí Ü ŽæåÔí ÏÑ ãÌáÇÊ ãÚÊÈÑ ÏÇÎáí æ ÈíäÇáãááí ãäÊÔÑ ˜ÑÏå ÇÓÊ.
*پيام‌هاي تسليت
در پي درگذشت غلامعباس توسلي، رئيس بنياد اميد ايرانيان در پيامي اين ضايعه را تسليت گفت. ايسنا نوشت، در پيام محمدرضا عارف آمده است: «با اندوه و تاثر فراوان باخبر شدم جناب آقاي دکتر غلامعباس توسلي عضو پيوسته فرهنگستان علوم و استاد پيشکسوت و برجسته دانشگاه پس از يک عمر تلاش خستگي‌ناپذير در راه توسعه علم جامعه‌شناسي رخ در نقاب خاک کشيد. دکتر توسلي در فعاليت سياسي همواره روش و منش مسالمت‌جو، اخلاقي و اصلاح‌گرايانه را در پيش گرفته بود. ايشان که از چهره‌هاي ماندگار کشورمان محسوب مي‌شوند، آثار فاخر و گرانبهايي در زمينه دانش جامعه‌شناسي از خود به يادگار گذاشتند که تا سال‌ها مورد استفاده دانشجويان و محققان خواهد بود. همچنين رئيس فرهنگستان علوم در پيام تسليتي مصيبت درگذشت شادروان دکتر غلامعباس توسلي، عضو پيوسته فرهنگستان علوم و استاد پيشکسوت جامعه‌شناسي کشور را تسليت گفت. ايسنا نوشت، در پيام دکتر رضا داوري اردکاني آمده است: «دريغا که استاد دکتر غلامعباس توسلي نيز درگذشت. مرگ چنين خواجه نه کاريست خرد. دکتر توسلي از پيشگامان پژوهش در مسائل اجتماعي و تاليف کتاب‌هاي اساسي در جامعه‌شناسي بود. با درگذشت او فرهنگستان علوم عضو گرانمايه ديگري را از دست داد. دکتر توسلي با اينکه در سال‌هاي آخر عمر با درد و بيماري سر مي‌کرد، در جلسات حاضر مي‌شد. رحمت خدا بر او باد که همه عمر در راه علم و مخصوصا توسعه علوم اجتماعي کوشيد و آزاد و اخلاقي زندگي کرد.» از طرفي انجمن‌هاي جامعه‌شناسي، انسان‌شناسي و جمعيت‌شناسي، دانشکده علوم اجتماعي دانشگاه تهران و انجمن ايراني مطالعات فرهنگي و ارتباطات با انتشار پيامي درگذشت وي را تسليت گفتند. در بخشي از اين پيام آمده است: «استاد دکتر توسلي در دوران پس از انقلاب نقش تعيين‌کننده‌اي در حفظ و تداوم و تثبيت رشته‌هاي علوم اجتماعي و جامعه‌شناسي داشت و علوم اجتماعي ايران از اين رو وامدار تلاش‌هاي مسئولانه اين استاد فرزانه هستند. وي همچنين از موسسان و اولين رئيس انجمن جامعه‌شناسي ايران بوده است و نقش تعيين‌کننده‌اي در ايجاد و تثبيت جايگاه انجمن ايفا کرد.