روزنامه آرمان ملی
1399/08/18
روسيه شايد به ايران امتياز بدهد
آرمـــان مــلي - عليرضا پـــورحسين: بسياري از صاحب‌نظران در عرصه روابط بين‌الملل بر اين باور هستند که در ديپلماسي فارغ از اينکه حاکميت در اختيار چه تفکري است، بايد دست ديپلماسي براي مانور بيشتر باز باشد. کشورها از ابزار مختلف خود استفاده مي‌کنند و گاهي محدوديت‌هايي ايجاد مي‌کنند يا گاهي اعتراض‌هاي خود را از طريق مجلس مطرح مي‌کنند يا سازمان‌هاي مردم‌نهاد نقدهايي انجام مي‌دهند يا حتي از بازرگانان براي ترميم روابط خود با کشور ديگر استفاده مي‌کنند تا نقش مردم نيز در اين ميان مشخص شود و نظر بخش خصوصي نيز اعلام مي‌شود تا نظر جامعه نيز مورد استفاده قرار گيرد اما اگر روابط را به تابو بدل کنيم، محدوديت‌هاي زيادي براي دستگاه ديپلماسي ايجاد خواهيم کرد و عملا دست دستگاه ديپلماسي اينگونه بسته خواهد شد و حتي اقدامي برخلاف منافع کشور نيز مي‌تواند باشد. طرحي که مجلس يازدهم نيز در روزهاي گذشته تنظيم کرده عملا محدود کردن وزارت امورخارجه است. اين طرح مجلس امکان مانور و تحرک را از دستگاه ديپلماسي مي‌گيرد و اين امر سبب مي‌شود تا نتايج مطلوب براي کشور حاصل نشود. با توجه به شرايطي که جامعه و مردم در آن قرار گرفته‌اند و مشکلاتي که وجود دارد، قانون نبايد کار را سخت‌تر کند؛ به‌خصوص در برهه‌اي از زمان که در عرصه جهاني تحولاتي در حال رخ دادن است که ايران مي‌تواند از آن تحولات به بهترين شکل به نفع خود استفاده کند. در راستاي بررسي اين مساله «آرمان ملي» گفت‌وگويي با قاسم محبعلي، مديرکل پيشين خاورميانه وزارت امور خارجه و کارشناس ارشد مسائل بين‌الملل داشته است که در ادامه مي‌خوانيد.با توجه بــه تغيير و تحولات در عرصه بين‌الملل و به‌خــصوص در ايــالات متحده، ايران بايد به چه نکاتي در عرصه بين‌الملل و سياست خارجي توجه داشته باشد؟
ايران بايد يک سياست هوشمندانه تر در دستورکار خود قرار دهد. اگر به صورت قطعي بايدن پيروز انتخابات شود ايران بايد زيرکانه عمل کند؛ به‌خصوص دستگاه‌هايي که در سياست خارجي و منطقه‌اي ايران تصميم‌گير هستند به اين علت که رژيم‌صهيونيستي و کشورهاي عربي از روي کار آمدن بايدن هراس دارند. اين قبيل کشورها به هيچ‌وجه علاقه‌مند نيستند که تنش‌ها بين ايران و ايالاتمتحده کاهش يابد. آنها قطعا منتظر سياست‌هاي ايران خواهند ماند تا در ادامه واکنش نشان دهند. اگر بر اساس شرايط تصميمات به‌هنگام اتخاذ نشود، خيال اين قبيل کشورها راحت خواهد شد. اما ممکن است در تصميمات، روش جديدي اتخاذ شود و اين به منزله تاکتيک جديد است و نه تغيير استراتژي. هر چند به نظر مي رسد در اين ميان عربستان نمي‌خواهد شاهد کاهش تنش‌ها باشد. از طرفي ديگر روس‌ها نمي‌خواهند روابط خود را با ايران محدود به اين تحولات بدانند و خواهان استحکام روابط با تهران هستند. در اين ميان، فرصت‌هاي چندجانبه براي ايران به‌وجود مي‌آيد که در اين راستا ايران هم مي‌تواند موضع خود را در مقابل آمريکا تحکيم کند و هم روابطش را با کشورهاي منطقه بهبود بخشد و هم امتيازاتي از ساير کشورها اخذ کند.
مصوبه مجلس در اين مـيان آيا منجر به خللي در عرصه سياست خارجي خواهد شد؟
مسلما پيشرفت برنامه هسته‌اي ايران در جهان واکنش‌هايي را به دنبال دارد. مساله‌اي که در سطح قدرت‌هاي جهاني حساس است؛ عدم ورود کشور ديگري به جمع قدرت‌هاي تسليحاتي هسته‌اي است. زماني که مجلس چنين مصوبه‌اي را تصويب مي‌کند، احتمال دارد برخي از همپيمانان ايران تحريک شوند و در شرايط فعلي تصويب چنين طرح‌هايي چندان به مصلحت نيست و در بحث هزينه فايده نبايد اقدامي کنيم که نه تنها فايده‌اي ندارد بلکه هزينه ساز هم مي‌شود.
آيا با روي کار آمدن دموکرات‌ها در خاورميانه تحولي جدي رخ خواهد داد؟
پروتکل حزب دموکرات به عربستان روي خوش نشان نمي‌دهد و همانطور که اوباما با سعودي‌ها تعامل خوبي نداشت، دولت احتمالي بايدن هم به عربستان چک‌سفيد امضا نخواهد داد. همين اتفاق مي‌تواند موقعيت ايران در منطقه خاورميانه را دچار تغييراتي قابل توجه کند. نگاه دموکرات‌ها به رژيم‌صهيونيستي با رويکرد حمايتي رئيس‌‌جمهوري فعلي ايالاتمتحده تفاوتي آشکار دارد. ترامپ با شهرک‌‌سازي رژيم صهيونيستي و تصميم‌‌سازي‌هاي ديگر بنيامين نتانياهو همراهي‌هايي همه‌جانبه انجام داده و اين اواخر هم تلاش‌‌هايي براي عادي‌‌سازي رابطه رژيم‌صهيونيستي با کشورهاي عربي منطقه داشته است اما آنچه از موضع حزب دموکرات معلوم است، در صورت کاخ سفيد نشيني بايدن رژيم‌صهيونيستي ديگر نمي‌‌تواند به همياري آمريکايي‌‌ها در مسائلي مانند شهرک‌‌سازي اميد چنداني داشته باشد. تفاوت‌هاي بايدن و ترامپ در شرايطي مي‌تواند براي جمهوري‌اسلامي مهم و کارساز باشد که آمريکا حق ايران را به رسميت شناخته و به توافقات بين المللي پايبند باشد و اين مي‌تواند فرصتي براي ايالات متحده جهت احياي حقوق ايران به ويژه با رفع تحريم‌ها ايجاد کند.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهور شاكی!
استيضاح وزير اقتصاد، در اين شرايط؟
قیمت خودرو در سراشیبی تحولات
مناقشه ميرسليم و قاليباف بر سر مسائل شهرداري
چشم به باران يا باران بي كفايتي؟
دلار تا کجا کوتاه می‌آید؟
معضل کشور، جوّ داخلی است نه جو بایدن خارجی
ایران، شکست ترامپ را رقم زد
برجام ماند، ترامپ رفت!
عادی‌سازی در وضعیت پساترامپی
یک سوال از بانک مرکزی
روسيه شايد به ايران امتياز بدهد
