بازار سرمایه در نقطه فعلی جذاب است

آرمان‌ملي-فريبا نهاوندي: بازار سهام پس از گذشت سه ماه و ريزش سنگين، همچنان فشار فروش بالايي را مشاهد مي‌کند که در اين ميان نقش عوامل مختلف همچون انتخابات آمريکا و پيش‌فرض‌هاي آن در صورت انتخاب بايدن، تاثير هيجاني بسياري بر روند دادوستدها گذاشته است. از طرفي نرخ ارز مدام دستخوش تغييرات گوناگوني مي‌شود که همين مهم نيز عاملي براي سردرگمي بسياري از بازارهاي مالي و دارايي ايران به شمار مي‌رود. در همين حال وضعيت بهم ريخته بازار سرمايه منجر شده تا ظرف يک ماه گذشته بسياري از سهامداراني که متحمل ضررهاي هنگفت شده‌اند، براي چندمين بار دست به تجمع اعتراضي مقابل مجلس، سازمان بورس و روز گذشته مقابل نهاد رياست جمهوري بزنند. افزون بر آن فعالان بازار وضعيت فعلي را ناشي از هيجان‌هاي مفرط معامله‌گراني مي‌دانند که با اطلاعات کم و عدم آشنايي با تحليل‌هاي اقتصادي و روند بازارسهام، سرمايه خود را روانه بورس کرده‌اند. گفتني است کارشناسان معتقدند قيمت سهام در مقطع کنوني بسيار ارزنده است و انتظار مي‌رود بازار سرمايه در شرايط فعلي و به فرض عدم وقوع اتفاق خاص، روند صعوي خود را آغاز کند. در هر حال آنچه مشخص و محرز خواهد بود، آن است که دولت و مسئولان اقتصادي بايد فضايي را فراهم آورند تا اعتماد از دست رفته به بازار سرمايه بازگردد و مردم بار ديگر بتوانند با اطمينان خاطر بيشتري اقدام به سرمايه‌گذاري کنند. در همين خصوص عليرضا کديور، تحليلگر بازار سهام، گفت‌وگويي را با «آرمان‌ملي» انجام داد که در ادامه مي‌خوانيد.
تحليل شما از شرايط پيش روي بازار سرمايه، پس از پيروز شدن بايدن در انتخابات رياست جمهوري آمريکا و تاثير اخبار سياسي بر آن چيست؟
بايد بگويم بازار ما در گذشته و به تبع شکل‌گيري برخي پيش فرض‌ها انتظاراتي را درون خود شکل داد که بر همين اساس و با فرض رئيس جمهور شدن ترامپ، به احتمال زياد در کوتاه‌مدت فشارها بر کشور افزايش خواهد يافت و تحريم‌ها تشديد مي‌شود، اما برعکس، در صورت انتخاب بايدن و با توجه به وعده‌هاي پيش از انتخابات او مبني بر بازگشت به برجام، اين انتظار مي‌رفت که فشارها کاهش يابد و گشايش اقتصادي حاصل شود. به عبارت دقيق‌تر پيش‌بيني مي‌شد با انتخاب ترامپ شاهد رشد نرخ ارز باشيم و انتخاب کانديد دموکرات شرايط متفاوتي را رقم خواهد زد. به واسطه همين مساله تصور مي‌شد که اگر نرخ ارز کاهش يابد قيمت همه دارايي‌ها نيز تحت تاثير آن نزولي مي‌شود و برعکس. همچنين از نظر من بازار سهام يک بخشي از آثار اقتصادي پيروز شدن بايدن را پيش از پايان انتخابات پيش‌خور کرد و به علاوه در حال حاضر مي‌بينيم که به‌رغم اتمام اين پروسه (انتخابات) و قطعي شدن بايدن، شاهد يک رفتار احساسي در بازار ارز بوديم و اکنون مجدد قيمت دلار روند افزايشي به خود گرفت؛ اين بدين معناست که انتظار مي‌رفت با رئيس‌جمور شدن بايدن، دلار از حدود 30هزار تومان افت 30‌درصدي را پشت سر بگذارد که تا حدودي ميسر شده است. درنتيجه من فکر مي‌کنم اگر شرايط احساسي و رواني که در بازار سهام به وجود آمده است، تعديل شود، روند منطقي‌تري بر جريان معاملات حاکم خواهد شد و به احتمال زياد بار ديگر به مدار صعود بازخواهد گشت. افزون بر آن موضوع اصلي که در بازار با آن مواجه‌ايم اين است که تعدادي نماد هستند که مدت زيادي است متوقف شده‌اند که از «شستا» مي‌توان به‌عنوان بارزترين آن نام برد و همين امر وحشت زيادي براي بازگشايي آنها به بازار تحميل مي‌کند. از سويي تعدادي نماد ديگر وجود دارد که مدت زيادي است صف فروش هستند و معاملات آنها قفل شده است؛ اگر وضعيت نمادهاي مذکور هرچه زودتر مشخص شود وقيمت آنها به سطح تعادل برسد و ديگر شاهد صف‌ها فروش هيجاني نباشيم، بازار از همين نقطه بايد برگردد و افت بيشتر از محدود فعلي ديگر توجيه منطقي ندارد.
به زعم شما تاثير نوسانات ارزي بر روي نمادهاي دلارمحور چگونه است؟


به طور حتم نرخ ارز روي شرکت‌هاي صادرات‌محور، تاثير بسياري دارد. به عبارتي ديگر اگر قيمت ارز بالا باشد ميزان درآمد و سود آنها نيز بيشتر خواهد بود. ولي نکته اصلي آن است که، در حال حاضر بازار سهام با افت چندماهه نسبت به ساير بازار دارايي‌ها، عقب‌تر است و در عين حال ارزندگي بيشتري را در اختيار دارد. نکته ديگر آن است با فرض دلار 22‌هزار تومان در خوشبيبانه‌ترين حالت، وضعيت شرکت‌هاي صادرات محور، يعني سودآوري آنها همچنان مناسب است و با توجه به افت شديد قيمت آنها، در مقطع کنوني بسيار ارزنده هستند. افزون بر آن در مقاطعي شاهد رشد نرخ محصولات در سطح جهاني بوديم که اين هم مي‌تواند عامل تاثيرگذاري در روند سودآوري شرکت‌هاي صادرات محور باشد.
به‌نظر شما مشکل اصلي که اکنون گريبان بازار سرمايه را گرفته و مسير رشد را مسدود ساخته، چيست؟
بايد بگويم در حال حاضر قيمت نمادهاي بورسي به ارديبهشت و خرداد سال جاري بازگشته است، اين در حالي است که آن زمان نرخ ارز حدود 19‌هزار تومان بوده. به‌نظر من مشکل اصلي بازار سرمايه آن است که در زمان روبه رشد‌بودن بازار و به تبع تبليغات گسترده مسئولان، تعداد کثيري سهامدار با اطلاعات کم وارد بازار سهام شدند و هم در زمان ورود و هم‌اکنون که به‌دنبال خروج هستند، به شدت رفتارهاي هيجاني دارند و اين آفتي است که بازار سهام با آن مواجه شده است. فعاليت تعداد زيادي از سهامداران غيرحرفه‌اي که در واقع قدرت تحليل و آشنايي با مباحث اقتصادي ندارند و اطلاعات آنها معطوف به کانال‌هاي تلگرامي شده و در نتيجه رفتارهاي آنها احساسي و غيرمنطقي است. در مجموع همانگونه که اشاره کردم، من عقيده دارم بازار سرمايه در بسياري از قيمت سهام در سطح ارزندگي بالايي قرار دارد و در شرايط فعلي بورس براي سرمايه‌گذاري در مقايسه با ساير بازارهاي موازي به لحاظ ريسک و سطوح قيمتي، بسيار ارزنده‌تر است.