برنامه‌های هفته کتاب را در خانه‌ دنبال کنید

مریم شهبازی
خبرنگار
 امروز، بیست و چهارم آبان ماه، روز کتاب و کتابخوانی است؛ روزی که نزدیک سه دهه‌ای از راهیابی‌اش به تقویم ملی کشورمان می‌گذرد و مدت‌هاست بهانه‌ای برای برپایی هفته‌ای نیز با همین عنوان شده است. امسال اما بیست و هشتمین دوره هفته کتاب در حالی به شکلی سراسری در کشورمان برگزار می‌شود که تفاوتی عمده با دوره‌های گذشته‌اش دارد؛ تحت تأثیر پروتکل‌های ستاد ملی مقابله با کرونا، خبر چندانی از نشست‌ها و سخنرانی‌های حضوری نیست و ویژه‌برنامه‌های این هفته فرهنگی ازطریق شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرند. این محدودیت‌ها به‌رغم لغو نشست‌های حضوری اما برای نخستین مرتبه فرصتی برای استفاده عموم علاقه‌مندان برای بهره گرفتن از برنامه‌های مذکور فراهم کرده است.



بیست و هشتمین دوره با شعار مانایی و دانایی
همان‌طور که اشاره شد زمان قابل‌توجهی از راهیابی روز کتاب و کتابخوانی به تقویم ملی کشورمان و از سویی شکل‌گیری هفته کتاب می‌گذرد؛ هفته‌ای که امسال با روز کتابخوانی آغاز شده و تا سی‌ام همین ماه نیز ادامه دارد. تاریخچه این نامگذاری به سال 1372 بازمی‌گردد باوجود اینکه روز کتاب و کتابخوانی یکی از روزهای هفته کتاب هم هست؛ اما نخستین هفته کتاب، چهارم تا دهم دی‌ماه میزبانی علاقه‌مندان را بر عهده داشت. هرچند که حالا سال‌هاست تلاش شده تا هفته کتاب همزمان با روزهای پایانی آبان ماه برگزار شود.
ویژه‌برنامه‌های هفته کتاب امسال که بیست و هشتمین دوره برپایی‌اش به شمار می‌آید، از امروز با همراهی شیرازی‌ها آغاز می‌شود؛ شاید بپرسید چرا شیراز؟ گذشته از اینکه شیراز همواره یکی از قطب‌های ادبی کشورمان و زادگاه و مهد بزرگانی همچون حافظ و سعدی بوده که بخشی از ادبیات فارسی را مدیون آنان هستیم پایتخت کتاب کشورمان در سال‌جاری هم هست.
همان‌طور که طی ماه‌های اخیر بارها از تأثیری که کرونا در شتاب یافتن حرکت بخش‌های مختلف به‌سوی بهره‌مندی هرچه بیشتر از تکنولوژی‌های ارتباطی داشته خوانده‌اید، عرصه کتاب هم از این امر مسثتنی نبود و شاهد بوده و هستیم که چطور بخش اعظمی از نشست‌ها و حتی ویژه‌برنامه‌های تجلیل و نقدها به فضای مجازی منتقل‌ شده‌اند. در ارتباط با هفته کتاب هم شاهد چنین روندی هستیم که می‌توان آن را مبنایی برای حرکت به‌سوی راهیابی هرچه بیشتر فعالیت‌های این هفته به خانه‌های مردم دانست؛ امسال هم مانند دوره‌های قبل شاهد همکاری سازمان‌ها و تشکل‌های مختلفی در برپایی هرچه بیشتر این روز و هفته هستیم که می‌توان در رأس آنها به مؤسسه «خانه کتاب و ادبیات ایران» به‌عنوان نهاد متولی برگزاری آن اشاره کرد.
«مانایی و دانایی» شعاری است که مبنای شکل‌گیری برنامه این هفته در سال‌جاری شده، طی سال‌های گذشته هرروز از هفته کتاب با عنوانی نامگذاری می‌شد؛ اما امسال به‌جای نامگذاری روزهای هفته کتاب شاهد اعلام رویکردهای متولیان برپایی این هفته هستیم که به‌نوعی معادل همان نامگذاری است.» کتاب، کتابخانه، کتابدار، پایتخت کتاب»، «کتاب و جامعه پردازی با مروجان کتاب»، «کتاب، دانایی و توانایی»، «کتاب، سبک زندگی و جامعه سالم»، «کتاب، سرمایه اجتماعی و فضای مجازی»، «پویندگی با کتاب و کتابفروشی»و «کتاب، باورمندی دینی و خودسازی معرفت» عنوان رویکردهای هفته کتاب امسال هستند.

تجلیل از چهره‌های اثرگذار فرهنگی
بر‌اساس رویکردهای اعلام شده طی روزهای هفته کتاب شاهد برگزاری ویژه‌برنامه‌های مختلفی هستیم که ازجمله آنها می‌توان به تجلیل از برخی چهره‌های اثرگذار حوزه‌های مختلف کتاب اشاره کرد؛ برخی از این برنامه‌ها به‌طور مستقیم از سوی خانه کتاب و ادبیات ایران و مابقی هم از سوی خود تشکل‌ها و سازمان‌های در همراهی با معاونت فرهنگی طی این هفته برگزار خواهند شد که ازجمله آنها می‌توان به مراسم نکوداشت مهدی محقق، رئیس هیأت‌مدیره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و مؤسس دایره‌المعارف تشیع اشاره کرد که به همت کمیسیون ملی یونسکو ـ ایران فردا، یکشنبه ۲۵ آبان برگزار می‌شود. برخی از این برنامه‌ها در ابعاد بسیار کوچکی و با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی به شکل حضوری برگزار می‌شوند و البته همچنان در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی هم پخش خواهند شد.
این هفته فرصت خوبی هم برای طرح مشکلاتی است که گریبان نشر و اهالی‌اش را بویژه در شرایط فعلی گرفته؛ همچون نشستی که از ساعت 14 امروز تا 15:30 امروز با محور«بررسی عوامل مؤثر در کاهش فروش کتاب» و با مشارکت انجمن کسب‌وکار برگزار می‌شود. نشست‌هایی که اطلاعات دقیق‌تری در خصوص آنچه بر این بخش فرهنگمان می‌گذرد در اختیار متولیان فرهنگی و همه آنهایی که کاری از عهده‌شان ساخته است می‌گذارد.
همان‌طور که اشاره شد به ضرورت برخی برنامه‌ها، شاهد برگزاری برخی برنامه‌های حضوری با درنظر گرفتن ضرورت‌های ابلاغی ستادملی مبارزه با کرونا خواهیم بود؛ از جمله این برنامه‌ها می‌توان به برگزاری طرح پاییزه کتاب اشاره کرد. تا به امروز بیش از 800 کتابفروشی از سراسر کشور به آن پیوسته‌اند؛ این دوره از طرح تخفیف فصلی مذکور هم از امروز آغاز می‌شود و تا آخرین روز هفته کتاب با درنظر گرفتن تخفیف 20 درصدی و البته سقف خرید200 هزار تومانی ادامه خواهد داشت. برای کاهش رفت و آمد مردم به کتابفروشی‌ها هم شرایطی برای ارسال کتاب‌ها به دست آنان از جمله پست آثار خریداری شده در نظر گرفته شده است.
اما برای اطلاع دقیق‌تر از برنامه‌های این هفته فرهنگی می‌توانید افزون بر دنبال کردن خبرهای منتشرشده در رسانه‌ها سری هم به سایت مؤسسه «خانه کتاب و ادبیات ایران» بزنید.