واکسن برای همه؟!

بابک خطی‪-‬ مطالبی که در مورد آزمایش‌ موفق واکسن‌های ضد کرونا توسط برخی شرکت‌ها و کشورها منتشر شده‌است، نقطه‌ی امیدی را در مورد جدال با کووید۱۹ روشن کرده‌است.
البته زمانی می‌توان به این ادعاها امید بست که اثر بخشی آن توسط سازمان‌های نظارتی جهانی مربوطه تایید شود و البته از نقطه تایید اولیه تا تولید انبوه نیز زمان قابل توجهی باید
در نظر گرفت. سوال اینجاست که بعد از طی این مراحل توزیع این‌ واکسن چگونه خواهد بود:
طبق ماده یکم اعلامیه‌ی حقوق بشر تمام افراد بشر آزاد زاده می‌شوند و از لحاظ حیثیت و کرامت و حقوق با هم برابراند.


در ماده دوم نیز این آزادی و برخورداری از آن را بدون هیچ گونه تمایزی، به ویژه از حیث نژاد، رنگ، جنس، زبان و همچنین منشا ملی یا اجتماعی، ثروت، ولادت یا هر وضعیت دیگر ذکر کرده‌است.
عقل سلیم نیز به چنین خوانشی از برابری انسان‌ها گواهی می‌دهد؛ آدم‌هایی که به طور بالقوه با حقوق ذاتی برابر متولد شده‌اند و به خاطر مرزهای مصنوع ساخته‌ی بشر مثل خطوط مرزی کشوری، اقلیمی، منطقه‌ای، استانی و... از هم جدا مانده اند.
طبق ماده دو اعلامیه حقوق بشر همچنین هیچ تبعیضی که مبتنی بر وضع سیاسی، قضایی یا بین المللی کشور یا سرزمینی باشد نیز پذیرفته نیست.
با این تفاصیل اکنون زمانی است که شرکت‌ها و کشورهای پیشرو در تولید واکسن ضدکرونا در برابر آزمونی قرار گرفته‌اند که مفاد آن از مواد اولیه اعلامیه حقوق بشر است و میزان مسئولیت پذیری آنان را مشخص می‌کند.
اینکه چقدر نسبت به آموزه‌های انسانی این اعلامیه در عمل و روی زمین واقعی بازی جهان در این شرایط سخت باور و تعهد دارند؟
البته طبعا باید متر و معیاری برای توزیع این واکسن وجود داشته باشد و به نظر می‌رسد مورد اطمینان‌ترین سنجه در این مورد، رجوع به علم و معیار‌های ذکر شده در آن برای اولویت‌بندی تقسیم و توزیع واکسن است؛ معیارهایی که دارای وجاهت و به دور از ملاحظه‌کاری‌های معمول باشد.
در این معیارها طبعا عقاید ملی‌گرایانه افراطی (شوونیستی)، مناسبات دیپلماتیک، فواصل جغرافیایی، مسائل تاریخی و...محلی از اعراب ندارد.بنابراین در شرایط ایده‌آل توزیع بر اساس اولویت‌های مبتنی بر مستندات علمی و گروه‌های خطر تعریف‌شده در معرض آسیب خواهد بود که نقشه مسیر توزیع واکسن را مشخص می‌کند.
اکنون زمان آن است که مطبوعات و رسانه‌های آزاد و انسان گرا به وظیفه‌ی تاریخی خود در این زمان طلایی عمل کرده، با تمرکز بر این موضوع، شرکت‌ها و کشورهای تولیدگر واکسن را در تعیین سیاست توزیع واکسن هدایت نمایند.
دنیا و انسان‌هاچشم انتظار واکسن، لحظات خاص و عجیبی را تجربه می‌کنند. ویروس هزارچهره کرونا نیز با دقت به تماشای عملکرد هماوردان خود در آزمایشگاه‌های تولید واکسن ایستاده‌ است.
آیا زمان شکستن زنجیره جهانی کشنده ویروس و تبدیل آن به یک بیماری معمولی در آینده نزدیک است؟!