روزنامه ابتکار
1399/08/28
چالش‌های پیش روی اکران آنلاین فیلم‌های سینمایی بررسی شد شکست سینمای آنلاین از کرونا؟
گروه فرهنگ و هنر – در این ماه‌ها که سالن‌های سینما به دلیل شیوع کرونا از رونق افتاده‌اند، چشم امید اقتصاد سینما به اکران آنلاین بود. در میانه اکران آنلاین گاهی همزمان بیش از 6 فیلم هم اکران می‌شد اما اگر حالا سری به پلتفرم‌های مورد نظر برای این کار بیندازید، تنها یک فیلم برای نمایش آنلاین دیده میشود. حال این سوال مطرح میشود که آیا اکران آنلاین هم با شکست روبه‌رو شده است؟زمانی که در اسفندماه اعلام شد که کشور درگیر کرونا شده است، اولین اقدام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعلیق کلیه فعالیت‌های فرهنگی و هنری کشور بود. بنابراین فعالین کلیه سینماها و سالن‌های تئاتر تعطیل شد، تعطیلی که حدودا 4 ماه طول کشید. در این مدت البته راهکارهایی برای اجرای فعالیت‌ها به صورت آنلاین اندیشیده شد اما از آنجا که زیرساخت‌های مناسب چندان فراهم نبود، نتوانست جلوی خسارت‌های بی‌شمار فعالان این صنف‌ها را بگیرد و تنها کمی از شدت آن کاست. بعد از آغاز مجدد فعالیت‌های فرهنگی و هنری سینماها و سالن‌های تئاتر با رعایت تمامی پروتکل‌های بهداشتی کارشان را با نیمی از ظرفیت آغاز کردند. اما همچنان مراجعه مردم به سالن‌های سینما بسیار کمتر از انتظار بود. تا آنجا که حتی فیلم‌هایی که تصمیم گرفتند روی پرده نقره‌ای به نمایش درآیند پس از عدم استقبال مردم از حضور در سینماها مجبور شدند تا به اکران آنلاین تن بدهند. هرچه که بود بودن سینمای آنلاین برای کسانی که در حیطه سینما فعالیت می‌کنند، از نبودنش بهتر بود. اما با این همه آمارها حاکی از ضررهای بسیار بالا در صنعت سینما بودند.
آمار فروش سینمای ایران در نیمه نخست سال ۹۹ نشان می‌دهد نسبت به زمان مشابه در سال گذشته با افت فروش شدید روبه‌رو بوده است. سال گذشته سینمای ایران در شش ماهه نخست سال با فروش بیش از ۱۸۰ میلیارد تومانی، اوضاع خوبی را برای سینمای ایران رقم زد و امسال فروش فیلم‌های روی پرده در حدود ۵ میلیارد تومان است که با احتساب فروش فیلم‌ها در اکران آنلاین مجموع فروش فیلم‌های سینمایی به کمتر از ۱۵ میلیارد تومان می‌رسد. سال گذشته و در نیمه نخست سال ۳۳ فیلم به نمایش درآمدند که بیشترین آمار فروش مربوط به فیلم «متری شش و نیم» با رقم ۲۷ میلیارد تومان است و «تگزاس۲» و «رحمان ۱۴۰۰» در رده‌های بعدی قرار دارد. فروش ۱۸۰ میلیارد تومانی فیلم‌ها در نیمه نخست در حالی است که پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما یعنی مطرب با فروش ۳۸ میلیارد تومانی از نیمه آبان ۹۸ روانه پرده سینماها شد. مجموع فروش فیلم‌های سینمایی در سال ۹۸ نیز به رقم ۲۹۳ میلیارد تومان رسید.
فروردین امسال اما در پی شیوع کرونا و بسته شدن سینماها، سازندگان فیلم سینمایی «خروج» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا تصمیم گرفتند که این فیلم رونمایی شده در جشنواره فجر را به صورت آنلاین در سامانه‌های نمایش درخواستی اکران کنند؛ تصمیمی که با مخالفت‌ها و موافقت‌هایی از سوی سینمادارها و دیگر اهالی سینما روبه‌رو شد و در میان تمام اظهارنظرها شاید فقط یک فصل مشترک وجود داشت؛ آن هم اینکه اکران آنلاین برای فیلم‌هایی که مناسب نمایش در سینماها نیستند و سبب شلوغ‌تر شدن صف اکران شده‌اند، بسیار کارامد است.
برهمین اساس با استقبال مدیران سازمان سینمایی از اکران آنلاین چون فیلم‌های پشت خط مانده اکران هم کمتر می شد، سرانجام تعداد قابل توجهی از فیلم‌ها راهی VOD شدند و کم کم فیلم‌ها همزمان در سینماها و پلتفرم‌ها در دسترس مخاطبان قرار گرفتند.
آمارها نشان می‌دهد فروش فیلم‌های سینمایی در طرح اکران آنلاین تا آخر اواسط مهر به مجموع ۸ میلیارد تومان رسید که باتوجه به قاچاق سریع فیلم‌ها و نبود زیرساخت‌های مناسب برای استفاده از پلتفرم‌های VOD؛ فروش قابل توجهی به حساب می‌آید.
در این مدت بیش از 20 فیلم در VODها اکران آنلاین شده که تقریبا همگی هم در کوتاه‌ترین زمان ممکن به صورت غیرمجاز کپی و قاچاق شده‌اند. نکته مهم درباره این فیلم‌ها و اکران‌شان این است که مرجع مشخصی برای دسترسی به میزان دقیق آمار فروش و بازدید این فیلم‌ها وجود ندارد و همین شفاف نبودن یکی از مشکلاتی است که برخی سینماگرها در باب تداوم نداشتن موفقیت اولیه اکران آنلاین مطرح می‌کنند.
اما این روزها اکران آنلاین در پلتفرم‌هایی که در این بخش شناخته شده بودند، رونق گذشته را ندارد و فعلا فقط فیلم «سازهای ناکوک» در دسترس است. تبلیغ نشدن فیلم‌ها در تلویزیون و حتی خود سامانه‌های درخواستی از دلایل مهم استقبال نه چندان قابل توجه مخاطبان در این اکران‌ها عنوان میشود.
در کنار تبلیغات، دو موضوع دیگر هم به زعم کارشناسان در این ماجرا دخیل بوده‌اند؛ نخست نبود فیلم‌های مخاطب پسند و با کیفیت که علاقه‌مندان به سینما مشتاق به تماشای آن‌ها باشند که مهم‌ترین دلیلش هم همان نبود تضمین برای حفظ امنیت فیلم‌هاست. موضوع دیگر به نظر می‌رسد در نوع قرارادادهایی باشد که پیش‌روی سینماگرها برای اکران آنلاین گذاشته میشود. تعداد زیادی از کسانی که در چند وقت اخیر متقاضی اکران آنلاین فیلم خود بودند، می‌گویند برای فیلم‌ها قیمت خرید پایینی از سوی مدیران سامانه‌های نمایش درخواستی پیشنهاد میشود و اینطور تصور میشود که ما در این وضعیت کرونا و تعطیلی سینماها و بی‌پولی، چاره‌ای جز اکران آنلاین نداریم، دو سامانه هم که بیشتر نداریم و رقیبی نیست، پس همین است که هست!
این مساله یکی از همان دلایلی است که سینمادار و پخش‌کننده و تهیه‌کننده‌ای مثل علی سرتیپی را ترغیب کرده تا وارد بازار VODها شود و به دنبال تاسیس یک پلتفرم باشد.
به نظر می‌رسد با توجه به پتانسیل اکران آنلاین و گسترش و دنباله‌دار شدن بیماری کرونا؛ سینمای ایران باید بیش از گذشته نسبت به استفاده از ظرفیت اکران آنلاین و رفع نواقص و معایب آن فکر کند.
سایر اخبار این روزنامه
چالش‌های پیش روی اکران آنلاین فیلم‌های سینمایی بررسی شد
شکست سینمای آنلاین از کرونا؟
جلال خوش‌چهره
انتقاد مردمی ـ انتقاد جناحی
«ابتکار» حواشی طرح یارانه تامین کالای اساسی را بررسی کرد
یارانه اسیر سیاسی بازی
دو هفته مهلت دهیم تا ورودی بیمارستان‌ها کم شود
«شنبه» حیاتی برای کرونا
بازدیدهای استانی نمایندگان مجلس با چه اهدافی انجام می‌گیرد؟
غفلت از اصل قانون‌گذاری در سایه سفرهای میدانی
رئیس اتاق بازرگانی آلمان:
شریک تجاری مهمی برای ایران در اروپا هستیم
مسیر بورس تا پایان سال به کدام سمت است؟
ترامپ قصد بحران آفرینی دارد؟
تحرکات مشکوک لحظه آخری
روحانی در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت
وضعیت اقتصادی رونق می گیرد
کدخدایی در واکنش به کاندیداتوری احتمالی خاتمی یا احمدی‌نژاد
هنوز اظهارنظر درباره بررسی صلاحیت‌ها سخت است
انتقاد قالیباف از مخالفت دولت با طرح اصلاح ساختار بودجه
فرماندهان نیروی هوایی ارتش ایران و عراق دیدار کردند
