روزنامه آفتاب یزد
1399/09/02
تقابل توئیتر و ترامپ
امید جهانشاهی - انتخابات ریاست جمهوری سال 2008 آمریکا با همه انتخابات دوره‌های قبل یک تفاوت جدی داشت و این به دلیل نقش پررنگی بود که برای نخستین بار رسانه‌های اجتماعی در این انتخابات ایفا کردند. رسانه‌های اجتماعی در تبلیغات سیاسی و جریان‌سازی‌های رسانه‌ای نقش آفرینی کردند. در این میان توئیتر به واسطه ساختار فناوری آن و ماهیت میکرو بلاگینگ آن نقش محوری در خبر ایفا کرد. قبل از اینکه اخبار در تحریریه‌های رسانه‌های جریان اصلی تهیه و برای انتشار آماده شود، اولین روایتها در توئیتر منتشر شدند. توئیتر جای خبر را گرفت. خبر آن چیزی شد که توئیت میشود و هرمیدا، استاد ارتباطات، نام آنرا خبرنگری فراگیر گذاشت. به تعبیر او با توئیتر خبر همچون هوایی که تنفس می‌کنیم ما را دربرگرفته است. وقتی تعداد کاربرانی که اخبار را در توئیتر دنبال می‌کردند زیاد شدند و خبرنگاران و فعالان اجتماعی سیاسی دیدگاه‌های خود را در این پلتفورم به اشتراک گذاشتند، سیاستمداران و اصحاب قدرت نیز وارد توئیتر شدند. توئیتر نقش محوری در گفتگوی سیاسی یافت و فصل تازه‌ای در سیاست با توئیتر آغاز شد.به تدریج اما بواسطه منطق رسانه‌ای و ساختار فنی رسانه‌های اجتماعی که باعث جذاب سازی، سطحی سازی، احساسی سازی، شخصی‌سازی و ساده‌سازی نگاه ها، برداشتها و قضاوتها می‌شوند، گفتگوهای سیاسی به گونه‌ای شکل گرفت که مقوم پوپولیستها شد. موجی از پیروزی پوپولیستها در کشورهای مختلف از 2016 به بعد را ناشی از «منطق ارتباطات پوپولیستی» رسانه‌های اجتماعی می‌دانند.
> ترامپ و توئیتر
دونالد جان ترامپ بی‌شک یک سیاستمدار برجسته پوپولیست است. در سال ۲۰۰۰ برای کسب نامزدی حزب ریفورم (Reform Party) وارد رقابت شد و در انتخابات مقدماتی این حزب برای انتخابات ریاست جمهوری در دو ایالت پیروز شد و سپس کنار کشید. او اساسا تجارت پیشه است، کارآفرین و اهل معامله و حتی گاهی یک چهره تلویزیونی. بعد از سالها ریاست بنیاد ترامپ، در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۶ رسماً نامزدی خود را برای انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری ۲۰۱۶، به عنوان یک جمهوریخواه
اعلام کرد. کارزار ترامپ پوشش گسترده رسانه‌ای و توجه بین‌المللی را به خود جلب کرد چون میلیاردری صریح و با سخنانی نسبتا ساختارشکنانه بود. ترامپ با پیروزی بر کلینتون، بدون هرگونه سابقه پست سیاسی به ریاست جمهوری آمریکا برگزیده شد.
توئیتر، رسانه جدی ترامپ بود. اینکه به رسانه‌های رسمی می‌تاخت و آنها را تحقیر می‌کرد و دروغگو می‌خواند به اتکای نوشتنش در توئیتر بود. در دوران رقابت، سخنان او بسیار به دل گروه کارگران سفیدپوست نشست چراکه اساسا در رسانه‌های اجتماعی مردم تجربه‌های احساسی قوی‌تری دارند و این رسانه‌ها بستری مناسب برای شوخی‌های سیاسی و سخنان ساختارشکن و ضد نهادها هستند و او از این ابزار به خوبی بهره برد. از همین رو در انتخابات 2016 توئیتر و فیس‌بوک از اینکه اخبار جعلی و اطلاعات گمراه‌کننده و اثبات نشده بسیاری به طور گسترده در این پلتفرم‌ها منتشر شد به شدت مورد انتقاد قرار گرفتند. علاوه بر انتخابات 2016 آمریکا، این مسئله در انتخابات در دیگر کشورها هم مطرح بود و اخبار جعلی بسیار در محافل رسانه‌ای و دانشگاهی مورد بحث قرار گرفت.
> سیاست توئیتر در انتخابات 2020
اولین سیاست توئیتر برای مقابله با اخبار جعلی و گمراه‌کننده این بود که این شرکت تبلیغات سیاسی را به طور کلی ممنوع کرد. این شرکت اعلام کرد اظهار نظر در مورد موضوع‌هایی چون مشارکت مدنی، اقتصاد و محیط زیست و برابری اجتماعی مجاز است اما نباید در هواداری و مخالفت با سیاست خاص یک کاندیدای انتخاباتی باشد. در واقع اظهار نظر درباره موضوع‌های مختلف نباید به گونه‌ای باشد که نتیجه خاص مورد نظر خودشان را بر آن بار کنند. مثلاً کاربر می‌تواند در مورد تغییرات اقلیمی بنویسد اما نمی‌تواند به گونه‌ای بنویسد که تشویق کند به رای به لایحه یا دیدگاه سیاسی خاصی و یا ذهن کاربران را متوجه صفحه اصلی کاندیدای خاصی بکند. توئیتر همچنین تعداد زیادی اکانتهای جعلی را مسدود کرد. برای کاهش میزان توئیتهای حاوی اطلاعات جعلی و گمراه‌کننده مکانیسم اصطکاک را به کار گرفت، به این معنی که از کاربران خواست در هنگام ریتوئیت کردن متنی هم برای آن بنویسند. در واقع با این مکانیسم اصطکاکی ایجاد کرد و بسیاری از ریتوئیت منصرف شدند.
همچنین توئیتهایی که مخاطبان را گمراه می‌کرد، به اصطلاح برچسب زد و با این اقدام به کاربران پیام داد که برای راستی آزمایی محتوا به منابع دیگر هم سربزنند و بنابراین کاربر در بازتوئیت آنها دقت می‌کرد. این اقدامات بازتوئیت محتواهای جعلی را به شدت کم کرد.
توئیتر از ششم تا 21 آبان (27 اکتبر تا 11 نوامبر) حدود 300 هزار توئیت را برچسب‌گذاری کرد. این مقدار حدود دو دهم درصد از مجموع توئیتهای مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است که در این بازه دو هفته‌ای منتشر شده بود. از اینها فقط 456 توئیت را محدود کرد، یعنی اجازه اشتراک‌گذاری و لایک گرفتن و پاسخ دادن را از آنها گرفت.
این نخستین بار نیست که توئیتر نسبت به محتوای توئیتهایی هشدار می‌دهد و با زدن برچسب محتوا را نامناسب اعلام می‌کند. اوایل سال میلادی این پلتفرم شروع کرد به برچسب زدن توئیتهایی که محتوای گمراه‌کننده و یا اثبات نشده در مورد کوید 19 منتشر می‌کردند به همراه لینکهایی به اطلاعات بیشتر. شرکت توئیتر معتقد است که باید این هشدارها را به توئیتهایی که کاربران را سردرگم می‌کنند بدهد. بعد از اقدام توئیتر در مواجهه با اطلاعات جعلی در مورد کوید 19، توئیتهای ترامپ دومین مورد بود که گمراه‌کننده و حاوی اطلاعات اثبات نشده از سوی شرکت تلقی شد و توئیتر از خرداد (ماه می) آنها را بواسطه نیاز به راستی آزمایی (fact-checking) برچسب‌گذاری را برای پست‌های ترامپ فعال کرد، تا توصیه‌ای باشد به کاربران تا حقیقت را از منابع دیگر هم چک کنند. در خردادماه ترامپ در توئیتهایی سلامت رای‌گیری پستی را زیر سوال برد و توئیتر آنها را برچسب‌گذاری کرد و این آغاز ماجرا بود.
در ساعات و روزهای بعد از انتخابات، ترامپ در توئیتهای متعدد سلامت شمارش آرا را زیر سوال برد و ادعای تقلب را مطرح کرد و در حالیکه هنوز شمارش آرا به پایان نرسیده بود اعلام پیروزی کرد. این موضوع باعث شد که شرکت توئیتر تا بعداز ظهر جمعه، 15 تا از 44 توئیت و ریتوئیت ترامپ از زمان بسته شدن رای‌گیری یعنی روز سه شنبه را برچسب گمراه‌کننده بزند. بین روز انتخابات یعنی سه شنبه تا جمعه بعداز ظهر، حدود 34 درصد از توئیتهای ترامپ برچسب گمراه‌کننده گرفتند که درصد بالایی است.وقتی این توئیت ترامپ: «وقتی که دزدی گسترده آغاز شود، تیراندازی هم آغاز میشود» را بر اساس قاعده منع تشویق به خشونت برچسب‌گذاری شد، نزدیکان ترامپ گفتند توئیتر می‌خواهد رئیس جمهور را ساکت کند. کمپین ترامپ همچنین اعتراض کرد که توئیتر محتواهای آنها را هدف قرار داده است و از کنار محتواهای گمراه‌کننده دموکراتها عبور می‌کند. جمهوری‌خواهان معترض شدند که لینکها و اطلاعات تکمیلی که شرکت توئیتر به توئیتهای ترامپ در مورد تشکیک در آرای پستی اضافه کرده از خروجی‌های خبری رسانه‌هایی مثل سی‌ان‌ان است که به زعم آنها رسانه‌های با گرایش لیبرالی و متمایل به دموکراتها هستند. ترامپ دستور داد همه شکایات علیه توئیتر به خاطر جانبداری از دموکراتها جمع‌آوری شود و وزارت دادگستری را مامور رسیدگی قضائی کرد.
برچسب‌گذاری برای توئیتهای رئیس جمهور نقطه آغاز و البته قلب تقابل ترامپ و توئیتر است و به 26 ماه می‌برمی‌گردد (ششم خرداد ماه)، چیزی که برای ترامپ سنگین افتاد و دو روز بعد در پاسخ دستور بازنگری در ماده 230 قانون سلامت ارتباطات را صادر کرد.
این ماده بخشی از قانون اینترنت آمریکاست که به عنوان بخشی از اقدام برای سلامت ارتباطات در سال 1996 مصوب شده است و در مورد مصونیت ارائه دهندگان محتوا یا همان وبسایتها و همچنین کاربران است در قبال محتوای شخص ثالثی که در به اصطلاح «سرویس کامپیوتر تعاملی» منتشر میشود.
هرچند شرکت توئیتر رسماً اعلام کرده است که هدف این پلتفرم خدمت کردن به گفتگوی عمومی است و برای سلامت گفتگوی عمومی توئیتهایی که گمراه کننده، اثبات نشده، جعلی و یا دستکاری شده باشند را برچسب می‌زند اما به هرحال شکایتهای متعددی از سوی کمپین ترامپ در مورد آنچه ترامپ آن را «سانسور آنلاین» نامیده بود مطرح شد. ترامپ در آستانه برگزاری انتخابات در جمع هوادارانش گفت: «ما آزادی رسانه نداریم، بلکه سرکوب توسط رسانه‌ها داریم و این دقیقاً نقطه مقابل آزادی رسانه است.» لذا در اصلاحیه ماده 230 جستن مرز میان آزادی بیان و نحوه مقابله با اخبار جعلی محل مناقشه است. این اصلاحیه چند ماهی است مورد بحث سیاستمداران، مسئولان و نمایندگان دو حزب، وکلای گروه‌های شاکی، دانشگاهیان و شرکت‌های اینترنتی و کارشناسان رسانه است. اما نتیجه این اصلاحیه‌ها هرچه باشد بی‌شک چیزی از قدرت توئیتر نمی‌کاهد. هرچه باشد عصر حاضر را عصر رسانه‌های اجتماعی نامیده اند.
سایر اخبار این روزنامه
مرکز پژوهش‌های مجلس:
تلاش قالیباف برای ریاست جمهوری شانتاژ سیاسی است
بورس جذاب شد
ممکن است افغانستان دوپاره شود
صدای پومپئو از دهان وزیر خارجه احتمالی بایدن!
کاهش ۴۰ درصدی مصرف گوشت در کشور
چین درمورد اجرای سند همکاری با ایران، احتمالا منتظر دولت بعدی است
بازی سیاسی با جان مردم
افزایش 40درصدی پرونده‌های مهریه
یک مقدار وجدان لازم است
معمای بازگشت آمریکا به برجام
کرونا؛ نفس چه کسی رنگین‌تر است؟
تهران در اضطراب
تاثیر کرونا در تغییر سبک زندگی
تقابل توئیتر و ترامپ
