روزنامه آرمان ملی
1399/09/08
آغاز ترور دانشمندان و پایان برجام؟!
ترور و به شهادت رساندن محسن فخري‌زاده از دانشمندان هسته‌اي ايران در شرايط زماني که زمزمه‌هاي بازگشت آمريکا به برجام مطرح است، باعث شکل‌گيري تنش‌هاي جديد خواهد شد. اگرچه هنوز استراتژي دولت دموکرات‌ها مشخص نشده اما بدون شک اين اقدام تروريستي اثرات اجتناب‌ناپذيري بر تدوام توافق هسته‌اي به‌خصوص فعاليت‌هاي ايران خواهد داشت. آنچه اکنون مي‌توان از اين رخداد انتظار داشت مجمو‌عه‌اي از سناريوهايي است که ايران در برابر آن اتخاد مي‌کند. بر اين اساس مي‌توان سه سناريو را به‌صورت متحمل در نظر گرفت؛ ابتدا اينکه ايران در يک اقدام متقابل و تلافي‌جويانه به‌طور کامل خروج خود را از برجام اعلام کرده و براساس رويکرد نگاه به داخل ضمن تحمل پيامدهاي آن سياست‌هاي مستقلي براي پيشبرد فعاليت‌هاي هسته‌اي خود در پيش بگيرد. جلوگيري از بازرسي‌هاي سازمان‌هاي بين‌المللي به‌منظور منع خروج اطلاعات حساس از يک‌طرف و از بعد ديگر، افزايش توانمندي نظامي از ديگر اقدامات مکمل در سناريوي اول است. درصورتي‌که کشور حامي ترور به‌صورت مستقيم نقش خود را در اين ترور نمايان کند به نظر مي‌رسد اقدام تلافي‌جويانه در سطح مشخص نيز در دستورکار باشد. سناريوي دوم بر نگاه هوشمندانه ايران به‌منظور دفع تاثيرات جانبي به‌خصوص حفظ وضعيت فعلي برجام و احياي آن استوار است؛ به‌گونه‌اي که ايران ضمن محکوم کردن اين اقدام علاوه بر پيگيري حقوقي ترور و بهره‌گيري از آن به‌عنوان حسن‌نيت خود درصدد محکوميت بين‌المللي اين اقدامات بوده و با استفاده از ابزار ديپلماسي به‌دنبال کسب امتيازهاي جديد باشد. نگاه به تقويت امنيت داخلي و نگرش ضد جاسوسي به‌منظور جلوگيري از خرابکاري‌ها در دستورکار قرار گرفته و ضمن آگاهي از اثرات مخرب تحريم‌هاي بين‌المللي علاوه بر حفظ مفاد توافق هسته‌اي بر افزايش سطح توانمندي هسته‌اي خود ادامه دهد. در اين سناريو، پيگيري و تقويت گروه‌هاي مقاومت در منطقه به‌منظور آسيب زدن به سياست‌هاي رژيم‌صهيونيستي و شکستن ائتلاف عبري-عربي در دستورکار قرار گرفته و معاهدات توافق ابراهيم با چالش روبه‌رو مي‌شود. سناريوي سوم بر موضع انفعالي و محکوميت اين اقدام در سطح بين‌المللي استوار است. نياز داخلي ايران براي حفظ ساختار يکپارچگي به‌خصوص مساله اقتصاد و معيشت که به‌شدت به مسائل تحريم گره خورده باعث حرکت در مرزهاي حقوقي شده و با اميد به پيروزي بايدن در آمريکا به‌دنبال حفظ ساختار اصلي برجام بوده و اقدامات خرابکارانه و تروريستي نيز مانع از اين سياست نمي‌شود. در اين سناريو، حفظ امنيت داخلي در دستورکار هست و کمتر مي‌توان شاهد تحرکات نظامي و امنيتي در سطح منطقه‌اي و بين‌المللي بود. روشن است که ترور دانشمندان و دست‌اندرکاران هسته‌اي که بيش از اين نيز رخ داده بود عمدتا توسط دستگاه‌هاي اطلاعاتي اسرائيل طراحي و با بهره‌گيري از عناصر داخلي به اجرا گذارده مي‌شد. لذا، اينگونه اقدامات دربرگيرنده چندين هدف هستند که از جمله آنان به‌هم‌ريختن برجام است. به نظر مي‌رسد که هدف اصلي اين ترور خروج ايران از برجام و افزايش سطح تحريم‌ها باشد. لذا، سناريوي دوم از سطح قابل‌قبولي برخوردار است. با تمام اين وجود، ساختار توافق برجام در صورت عدم اقدام موثر طرفين به‌خصوص محکوم کردن اين رخداد آسيب جدي ديده و زمينه فروپاشي کامل برجام و آغاز تنش‌هاي جديد بين‌المللي و منطقه‌اي خواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
تله تنش
چند هفته دیگر قلدرها به زباله‌دان تاریخ می‌پیوندند
رکورد شکنی کرونا در روزهای تعطیل
برجام۱۴۰۰ از برجام۹۴ موفق‌تر خواهد بود
موساد و تروریسم سازمان‌یافته
آغاز ترور دانشمندان و پایان برجام؟!
نگران عادی شدن مرگ عزیزان و بزرگان هستیم
تغایر طرح کسب و کار تلقی کردن وکالت دادگستری با موازین شرعی
ترور موذیانه علم و بی‌تابی برای جنگ‌افروزی
