چشم‌انداز تحولات سال آینده

بودجه و قيمت 11هزار توماني ارز دقيقا تصديق مي‌کند که چه کسي پشت افزايش‌هاي قيمت ارز بوده است. آنچه مسلم است اينکه تداوم وضع موجود، پيامدهاي اجتماعي و سياسي را در چشم‌انداز نه‌چندان دور کشور قرار مي‌دهد و بنابراين مسئولان ناگزير به اين تغيير جهت‌گيري‌ها هستند. در غيراين صورت بايد عملا هزينه‌هاي جبران‌ناپذيري را پذيرا باشند. از طرفي به نظر مي‌رسد افزايش قيمت ارز کالاهاي اساسي قطعا يک خطاي فاحش است و البته اميدوار هستم که مجلس در بررسي بودجه به اين نکته اساسي توجه داشته باشد و مانع از اين افزايش سه‌برابري قيمت ارز کالاهاي اساسي شود. ترور شهيد محسن فخري‌زاده عملا يک هماهنگي کامل بين دولت‌هاي آمريکا، اسرائيل و سعودي‌ها بوده که همه شواهد آن مثل حضور وزير خارجه آمريکا، استقرار بمب‌افکن‌هايB52 آمريکا در قطر، استقرار مستشاران انگليس در عربستان و آماده‌باشي که عملا همه اين کشورها براي احتمالا به پاسخگويي واکنش‌هاي ايران داشتند، همگي حکايت از عمق کينه اين کشورها با جمهوري اسلامي است و آنهايي که تصور مي کنند با تغيير رئيس‌جمهوري و آمدن (بايدن)»، قيمت ارز کاهش پيدا خواهد کرد و منابع ارزي ما آزاد خواهد شد که انتظار دقيقي نيست. درحقيقت اين انتظارات مي‌تواند براي مردم در صورت عدم تحقق شکننده باشد و بر مشکلات کنوني بيفزايد. از طرفي آنچه مجلس نشان داده، حداقل واکنش به ترور شخصيت‌هايي است که در حوزه‌هاي دفاعي و امنيتي کشور فعال هستند. اگر منابع‌مان در کشورهايي مثل چين و کره که ظاهرا از شرکاي تجاري ما هستند، قفل شده و اين قفل‌شدگي با تغيير رئيس‌جمهور آمريکا باز نخواهد شد. بنابراين دليل اينکه صادرات نفت داريم يا صادرات داريم و نمي‌توانيم ارز آن را به کشور برگردانيم، اين مساله بسيار جدي است و اينکه هدف از صادرات در شرايط فعلي چيست و اگر قرار باشد کماکان اين تحريم‌ها وجود داشته باشد، آنچه از مصوبه مجلس متوجه مي‌شوم اين است که اگر قرار است آمريکا به برجام بازگردد، بايد تحريم‌ها را رفع کند و در غير اين‌صورت چه لزومي دارد که ايران فقط به تعهداتش پايبند باشد. البته شايد اين مساله خودش کمک کند به اينکه توجه بيشتر به ظرفيت‌هاي داخلي صورت بگيرد و به همکاري‌هاي اقتصادي با بعضي کشورهاي همسايه توجه بيشتري شود. درواقع توجه به ظرفيت‌هاي داخلي يعني توجه به توليد در داخل و به‌نظر مي‌رسد بخش قابل‌توجهي از نگراني‌هايي که امروز در جامعه پمپاژ و تزريق مي‌شود از ناحيه کساني است که در حوزه‌هاي دلالي و واردات و سفته‌بازي و سوداگري فعال هستند و از طريق همين واردات خودرو و واردات کالاهاي مختلف از جمله کالاهاي لوکس است که ثروت‌اندوزي کرده‌اند و طبيعي است که خيلي از چنين تصميماتي راضي نباشند. مجلس اين پيام را به دنياي غرب بدهد که اگر قرار است برجام يک رابطه دوجانبه باشد، همه طرف‌ها بايد به تعهداتشان عمل کنند و طوري نباشد که فقط انتظار داشته باشند ايران به تعهداتش پايبند بماند و اگر قرار باشد که کماکان چنين وضعي ادامه يابد، مساله ضرورت حضور ايران در چنين قراردادي مورد ترديد جدي است.