ابتکار حواشی لایحه بودجه ۱۴۰۰ در مجلس را بررسی کرد بودجه معلق میان رد و تصویب

کیمیا نجفی
از ابتدا تقدیم لایحه بودجه 1400 به مجلس تا کنون حواشی زیادی به راه افتاد و کلیات بودجه با انتقادات بسیاری از سوی کارشناسان و برخی از نمایندگان مجلس روبه‌رو شد. بررسی اظهارات برخی نمایندگان مجلس طی روزهای گذشته درباره لایحه بودجه ۱۴۰۰ نشان می‌دهد مخالفت مجلس با این بودجه جدی است و همین مسئله اما و اگرهایی درخصوص رد کلیات بودجه 1400 را به وجود آورد.
با بررسی اظهارات نمایندگان مجلس به نظر می‌رسد احتمال رد لایحه بودجه 1400 قوت گرفته است. برخی از بهارستانی‌ها معتقدند کلیات بودجه دارای اشکالاتی بوده و باید این لایحه رد شود. تسنیم در گزارشی به مجموعه اعتراضات پرداخته است، بر اساس این گزارش از جمله منتقدان لایحه بودجه 1400 می‌توان به جعفرقادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اشاره کرد، وی در این خصوص گفته است: «لایحه بودجه 1400 بدترین بودجه ممکن در طول سال‌های گذشته است؛ دولت در سال پایانی عمر خود با این مدل بودجه‌ریزی، در حقیقت اعتبار و وجهه خودش را زیر سوال برده است.»
علیرضا نظری، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، نیز یکی دیگر از منتقدان لایحه بودجه سال آتی است. او گفته است: «بخش قابل ملاحظه‌ای از درآمدهایی که برای سال آینده پیش‌بینی شده، قابل تحقق نیست و با بودجه خیالی نمی‌توان برای کشور برنامه‌ریزی کرد.»


هادی بیگی‌نژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس نیز درخصوص میزان قم بالای فروش نفت گفت: «دولت رقم بالایی را برای فروش روزانه نفت پیش‌بینی کرده که تحقق آن دور از انتظار است. به‌دست خودمان بودجه را طوری تنظیم کرده‌ایم که رفتار آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها در آن اثرگذار باشد.»
سید ناصر موسوی‌لارگانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم با اشاره به قابل تصویب نبودن این لایحه گفته است: «لایحه بودجه 1400 با این مختصات قابل تصویب نیست. منابع درآمدی تخیلی، تورم‌زایی شدید، افزایش وابستگی به نفت، فقدان شاخصه اقتصاد مقاومتی و کسری حداقل 300هزار میلیارد تومانی، لایحه بودجه را به لایحه زمین‌گیر کردن اقتصاد کشور تبدیل کرده است.»
این در حالی است که روز گذشته محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس نیز از این لایحه انتقاد کرد. به گزارش فرارو، رئیس مجلس از لایحه بودجه سال آینده انتقاد کرد و گفت: «متاسفانه بخش‌هایی از لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ با اصل ۱۱۰ قانون اساسی، برنامه پنج ساله توسعه کشور مغایرت دارد، ضمن این که در حوزه مصارف بودجه هم مغایرت‌هایی وجود دارد. لایحه بودجه هم اکنون در دست مجلس است و آن بخش‌هایی از این لوایح که با سیاست‌های کلان و برنامه توسعه و مصوباتی که برای مجلس لازم‌الاجرا است، مغایرت دارد را باید مدنظر قرار دهیم.»
انتقاد رئیس مجلس به بخشی از لایحه بودجه سال تی در حالی است که اخیرا مرکز پژوهش‌های مجلس نیز درباره لایجه بودجه سال آینده گزارشی منتشر کرد و خواستار رد کلیات این لایحه شد. اما و اگرها درخصوص لایحه بودجه 1400 در حالی ادامه دارد که هنوز ماجرای رد آن قطعی نیست.
رد کلیات بودجه مشکلی را حل نخواهد کرد
البته محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در حاشیه اولین نشست خود با اعضای کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس برای بررسی لایحه بودجه سال 1400 کل کشور با حضور در جمع خبرنگاران گفت: «دولت قبول دارد، آنچه که با نام لایحه بودجه سال 1400 تقدیم مجلس کرده قطعاً بدون نقص نیست و نیاز به اصلاح دارد و ما از ارائه نظرات مشفقانه‌ای که منجر به بهبود بودجه شود، استقبال می‌کنیم زیرا هدف دولت و مجلس صرفا بهبود وضعیت کشور و کاهش فشار و آلام مردم است بنابراین با وجود این اهداف مشترک میان دولت و مجلس حتما می‌توانیم با انجام برخی اصلاحات در کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات گزارش مناسبی را برای ارائه به کمیسیون تلفیق آماده کنیم. بودجه متشکل از اعدادی است که قابل کم و زیاد کردن خواهد بود و بنابراین نیازی به رد کلیات لایحه وجود ندارد و رد آن هم مشکلی را حل نخواهد کرد. البته این موضوع از اختیارات نمایندگان مجلس است و ما پیشاپیش اعلام می‌کنیم آنچه که ما برای تصویب نهایی به مجلس ارائه کرده‌ایم، بدون نقص نیست و هر تغییری که لازم است، داده شود و ما هم در این موضوع کمک خواهیم کرد. سازمان برنامه و بودجه هم تمام اطلاعات کشور را که دارد در اختیار نمایندگان مجلس قرار می‌دهد.»
درصورت رد بودجه نمی‌توان انتظار تغییر اساسی در ارقام را داشت
کشمکش‌ها درخصوص رد و یا تصویب لایحه بودجه سال 1400 همچنان دارد، حال این پرسش مطرح است که اختلاف‌نظرها بر سر کلیات بودجه دلایل اقتصادی داشته و یا بودجه درگیر کشمکش‌های سیاسی شده است؟ هادی حق‌شناس، کارشناس مسائل اقتصادی در این راستا با اشاره به کشمکش‌ها بر سر بودجه سال 1400 به «ابتکار» گفت: این‌ روزها اما و اگرهای درخصوص لایحه بودجه 1400 به وجود آمده است. پیش از اینکه دلایل به وجود آمدن اختلاف نظر بر سر لایحه بودجه اهمیت داشته باشد، اصل بودجه مهم است. کشور نیاز به لایحه بودجه داشته و کشمکش برای رد و تصویب، این نیاز را برطرف نمی‌کند. مسئله بعدی که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که اگر این لایحه رد شود چه اعداد و ارقامی جایگزین آن خواهد شد؟
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: اگر دولت بخواهد لایحه‌ای جدید به مجلس ارائه کند قطعا شبیه به لایحه فعلی خواهد بود و قطعا یک سری اعداد و ارقام جدید با تفاوت‌های فاحش وجود نخواهد داشت. چراکه اگر دولت گزینه‌های انتخاب دیگری داشت که این لایحه را به مجلس تقدیم نمی‌کرد.
نکته بعدی که بسیار اهمیت دارد این است که در سمت مصارف همان 840 هزار میلیارد تومان کدام یک از گزینه‌هایش قابل حذف کردن خواهد بود؟ مهم‌ترین نقدی که به لایحه شده است میزان 2 میلیون 300 هزار فروش بشکه نفت در روز است که به گفته کارشناسان و برخی از نمایندگان قابل فروش نخواهد بود و از سوی دیگر درآمدها قابل تحقق نیست. اگر این میزان از نفت به فروش نرسد در سمت مقابل درآمد کدام هزینه قابل حذف شدن است؟ باید تمام این مسائل بررسی و پس از آن تصمیم گرفته شود.
حق‌شناس با بیان این مسئله که برخی هزینه‌ها قابل حذف شدن نیست، ادامه داد: بخش اصلی ارقام بودجه اجتناب‌ناپذیر است و نمی‌توان گزینه‌ای را حذف کرد. دولت با اعتقاد به اینکه می‌تواند نفت را به فروش برساند بودجه را تدوین کرده است و اگر قرار باشد بخش درآمدهای حاصل از نفت در لایحه حذف شود طبیعتا در سمت مصارف باید هزینه‌هایی را چشم‌پوشی کرد و راحت‌ترین گزینه بودجه‌های عمرانی خواهد بود چراکه حقوق کارکنان، یارانه‌ها و بسیاری دیگر از مصارف قابل حذف نیستند. به نظر می‌رسد چه این لایحه رد شود و چه نشود ارقام بودجه سال آینده نمی‌تواند تفاوت زیادی با لایحه بودجه فعلی داشته باشد.
سایر اخبار این روزنامه