روزنامه ابتکار
1399/10/02
روحانی در همایش حقوق اساسی و شهروندی: بازنگری قانون اساسی اشکالی ندارد
رئیس جمهوری گفت: بحث بازنگری قانون اساسی زمانی که مورد نیاز باشد، اشکالی هم ندارد.به گزارش ایسنا، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی در همایش حقوق اساسی و شهروندی با بیان اینکه آرای مردم نقش بسیار اساسی دارد منتها ما در کشورمان متاسفانه نظام حزبی نداریم، گفت: وقتی شما در حکومتی به آرای مردم اتکاء می‌کنید که مردم باید رای دهند، اگر سیستم حزبی نداشته باشید کار مقداری سخت میشود. یعنی با جنجال و سر و صدا نزدیک انتخابات و شعارهای مختلف ممکن است در هدایت مردم برای اینکه چه کسی و چه کسانی را انتخاب کنند کار مقداری سخت و مشکل شود.
وی ادامه داد: اما اگر نظام حزبی باشد راحت تر است. در نظام حزبی مدام بحث و گفت‌وگو و چارچوب را مشخص می‌کنند. نظام و قانون اساسی ما حزبی نیست و بر مبنای حزب بنا نشده است یعنی در انتخابات به فرد رای می‌دهیم به حزب رای نمی‌دهیم می‌خواهد مجلس یا شورای شهر یا خبرگان باشد. در ریاست جمهوری هم فیلتر حزبی نداریم.
روحانی تاکید کرد: به هر حال هر کشوری در انتخابات فیلترهایی دارد، ما فیلتر حزبی نداریم. این فیلتر از طریق شورای نگهبان اعمال میشود و حزبی نیست و ما اشکالات این چنین داریم که باید روی این‌ها فکر کنیم.
رئیس جمهوری با تاکید بر اینکه بحث بازنگری قانون اساسی زمانی که مورد نیاز باشد، اشکالی هم ندارد، گفت: قانون اساسی معمولاً دیر به دیر در دنیا اصلاح میشود. ۳۱ سال است قانون اساسی تغییر نکرده است. قبلاً ۱۰ سال پس از ارتحال حضرت امام(ره) در قانون اساسی اصلاحاتی انجام گرفت. اما ۳۱ سال قانون اساسی تغییر نکرد و ممکن است زمانی تغییر کند.
وی یادآور شد: یکی از مباحثی که جای آن خالی است، این است که آیا خوب است نظام حزبی داخل قانون اساسی بیاید یا نه؟ وقتی در مجمع تشخیص هم درباره قانون انتخابات بحث می‌کردیم، چارچوبی را در کمیسیون تصویب کردیم که آن زمان به دلایلی متوقف شد. در صحن مجمع ۴ ماده تصویب و بعد متوقف شد. در آن چارچوب سیاست‌های کلی قانون انتخابات نظام حزبی را ما پیش‌بینی کردیم که مردم می‌توانستند در آن به جای فرد به حزب دهند.
روحانی با تاکید بر اینکه قانون اساسی ما یکی از قانون‌های اساسی قابل توجه در سطح جهان است و می‌توانیم به آن ببالیم، تصریح کرد: از سال ۵۸ که این قانون اساسی تدوین شده و مخصوصاً جاهایی که درباره حقوق ملت آمده و فصل ۳ آن که قوانین روشن و اصول واضح و مدرن است، چیزی است که می‌توان آن را در دنیا به عنوان یک قانون اساسی مدرن عرضه کرد.
رئیس جمهوری گفت: متاسفانه فهم همه از قانون اساسی یکی نیست، البته در قانون پیش بینی شده اگر در بخشی از آن نیاز به تفسیر بود، چه نهادی باید تفسیر لازم را انجام دهد. اما قبل از اینکه به تفسیر قانون برسیم، برداشت و فهم خیلی مهم است که ما از این قانون اساسی چه برداشت و چه فهمی داریم.
وی با تاکید بر اینکه ارکان حکومت یعنی دولت، مجلس و قوه قضاییه فهم مشترکی از قانون اساسی ندارند، تصریح کرد: قوا به مانند هم نمی‌اندیشند و ممکن است در مسائل فنی و مهم اختلاف نظر باشد. زیرا گاهی اوقات می‌شنویم که بعضی از نمایندگان مجلس می‌گویند ما باید بر کار وزرا نظارت کنیم که این نشان از برداشت ناقص از قانون اساسی است.
روحانی با بیان اینکه البته نمایندگان در یک مفهومی ممکن است از وزارت سوال کنند ولی در قانون نظارت بر کار وزرا وجود ندارد، اظهار کرد: این رییس جمهوری است که بر کار وزیر نظارت می‌کند. به عبارتی نظارت بر کار وزیر از وظایف رییس جمهوری است و رییس جمهوری اختلاف دو وزیر را حل می‌کند و هماهنگی بین دو وزیر یا چند وزیر بر عهده رییس‌جمهوری است.
رییس جمهور با یادآوری اینکه مجلس در جاهایی که صلاح می‌داند می‌تواند استیضاح را در دستور کار قرار دهد، گفت: مجلس همچنین با تحقیق و تفحص هم در جاهایی که لازم می‌داند می‌تواند مفهوم نظارت را انجام دهد ولی در قانون کلمه نظارت مجلس بر کار دولت ذکر نشده است.
وی با بیان اینکه فهم و استنباط ما از قانون شبیه یکدیگر نیست، تاکید کرد: برنامه برای دولت را چه کسی باید بنویسد؟ البته در زمان رژیم گذشته به عنوان نمونه برنامه پنج‌ساله و شبیه آن نوشته می‌شد ولی در جمهوری اسلامی و برنامه طبق اصل ۱۳۴ و اجرای قانون بر عهده رییس‌جمهوری است و به صراحت در قانون ذکر شده که خط‌مشی و برنامه به عهده رییس‌جمهوری است و ذکر شده که وقتی برنامه و خط‌مشی بر عهده رئیس جمهوری است، چند بار باید برنامه تعیین کنیم.
روحانی یادآور شد: زمانی رییس‌جمهوری برنامه لازم را تعیین می‌کند تا انتخاب شود و در انتخابات برنامه را ارائه می‌کند و در مصاحبه با مردم و در اجتماعات برنامه‌هایش را اعلام می‌کند.
رییس جمهور ادامه داد: اصل ۱۳۴ قانون اساسی می‌گوید تعیین خط و مشی بر عهده رییس جمهور است و مجلس برنامه پنج‌ساله تصویب می‌کند. درک و فهم این گونه مسایل که چگونه تلفیق می‌شوند بسیار مهم است. استادان حقوق و حقوقدانان بر مبنای این قانون اساسی بر روی مواردی که موارد اختلاف نظر است، باید فکر کنند و نظر دهند و این بحث شود و پخته شود و ما به یک اجماع نظر در این مسائل برسیم.
وی با بیان اینکه نکته بسیار مهم قانون اساسی این است که مسئول اجرای قانون اساسی چه کسی است؟ تاکید کرد: اصل ۱۱۳ قانون اساسی چند مسئله دارد؛ اولاً جایگاه رییس‌جمهوری را تعریف می‌کند و می‌گوید رییس‌جمهوری دومین مقام کشور است و عالی‌ترین مقام رسمی کشور بعد از رهبری، رئیس‌جمهوری است بلافاصله بعد از این می‌گوید مسئول اجرای قانون اساسی است، یعنی کسی که بعد از رهبری بالاترین مقام کشور است، مسئولیت اجرای قانون اساسی را به عهده دارد و جز مواردی که البته بر عهده رهبری است.
وی افزود: این موضوع خیلی روشن و شفاف است. وقتی اول و آخر این قانون خوانده میشود معنایش این است که رییس‌جمهوری در قوه مجریه مسئول اجرای قانون اساسی است. گفتن این حرف لغو است، معلوم است هر کسی در بخش خود مسئول اجرای قانون است، این موضوع گفتن ندارد. این حرف بی‌خاصیت و بی‌معنایی است! یکی از جاهایی که تفسیر نمی خواهد همینجا است و اختلاف برداشتی در این زمینه وجود ندارد.
روحانی با اشاره به برداشت متفاوت برخی از اصل ۱۳۴ قانون اساسی اظهار کرد: شورای نگهبان در برداشت آخر خود تفسیری داشته که مسئله مهمی است. البته آنجا در دوره‌های ابتدای انقلاب برداشت دیگری داشتند، باید حقوقدانان برای این موضوع فکری کنند. در هر دوره‌ای یک جور تفسیر می‌کنند، و گرنه ممکن است شورای نگهبان در دوره دیگری تفسیر دیگری ارائه دهد.
رییس جمهور با اشاره به جایگاه همه‌پرسی در قانون اساسی تصریح کرد: اصل ۵۹ قانون اساسی می‌تواند در مقاطعی که اختلاف نظر اساسی وجود دارد و اتفاق نظری وجود ندارد، مهم باشد. البته باید موضوع مهمی باشد تا بحث و بررسی شود و در اختیار آرای عمومی و به رفراندوم گذاشته شود. البته سازوکار این اصل خیلی پیچیده است ولی بعد از ۴۰ سال می‌تواند یک بار اجرا شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه یکی از وعده‌هایی که به مردم دادم، حقوق شهروندی بود، تصریح کرد: گفتم منشور حقوق شهروندی را اعلام و به مردم اعلام کنیم. چند بار دوستان پیش‌نویس‌هایی را تهیه کردند تا آنکه من با تعدادی از حقوقدانان دیدار کردم. آنان سوال کردند مبنای شما برای نوشتن منشور حقوق شهروندی چیست و در چه جایگاهی می‌خواهی آن را بنویسی؟ این لایحه است یا آیین‌نامه است؟
روحانی ادامه داد: خیلی بحث شد. گفتم مبنا اصل ۱۳۴ قانون اساسی است و بعد هم می‌تواند به شکل لایحه درآید. بعد از آن جلسات زیادی برگزار شد تا منشور منقحی تدوین شود که افرادی مسئولیت آن را بر عهده داشتند.
رئیس جمهوری با تاکید بر اینکه ندیدم کسی به این منشور اشکال اساسی بگیرد، تصریح کرد: ممکن است برخی بگویند لازم است چند ماده دیگر به آن اضافه شود ولی در نهایت این منشور، منشور منقحی است و دلیل تدوینش هم این بود که مردم بدانند حقوق‌شان چیست و مسئولان اجرایی کشور و سایر مسئولان نیز بدانند که این حقوق و تکالیف وجود دارد.
وی با بیان اینکه این منشور جزو افتخارات دولت یازدهم است که در دولت دوازدهم نیز ادامه یافت، اظهار کرد: معاونت حقوقی اکنون مسئولیت آن را بر عهده دارد. البته دستیار ویژه‌ای هم در این رابطه داشتیم. به هر حال آنچه مهم است این است که حقوق شهروندی مورد توجه همه باشد و دولت با تاکید بر آن‌ها، منشور شهروندی را اجرا کند.
وی با تاکید بر اینکه تلاش ما در دولت این بود که مردم نظر خود را بیان و رای خود را اعلام کنند، گفت: همچنین به دنبال این بودیم که همه جناح‌ها و احزاب نمایندگان خود را معرفی و در انتخابات شرکت کنند.
روحانی با اشاره به اینکه برگزاری انتخابات در دولت‌های یازدهم و دوازدهم هیچ مشکل امنیتی قبل، حین و بعد از انتخابات نداشت، ادامه داد: در زمینه آزادی‌های دانشجویان در دانشگاه‌ها، برگزاری اجتماعات و اعتراضات، انتشار روزنامه‌ها و رسانه‌ها، شرایط امروز از قبل دولت یازدهم بهتر است. البته در این زمینه تکنولوژی هم به ما کمک کرد.
رییس جمهور با بیان اینکه دولت یازدهم و دوازدهم در فضای مجازی کار بزرگی کرد، یادآور شد: اگر این دولت نبود فضای مجازی در اختیار مردم نبود. فداکاری و ایستادگی زیادی شد تا مردم از فضای مجازی استفاده کنند. در کنارش هم سعی کردیم دولت الکترونیک را ترویج کنیم. کار زیادی در این باره انجام شده است.
وی بیان اینکه شفافیت زیادی بر اساس وجود فضای مجازی در کشور ایجاد شده است، تصریح کرد: به همین دلیل بودجه را الان همه مردم می‌دانند که چگونه است. همچنین حضور مردم در صحنه و نقد و اعلام نظر مردم شرایطش با گذشته متفاوت است. الان همه مردم یک رسانه دارند و می‌توانند نظر خود را اعلام کنند.
سایر اخبار این روزنامه
روحانی در همایش حقوق اساسی و شهروندی:
بازنگری قانون اساسی اشکالی ندارد
علیرضا صدقی
بازیابی اصلاحات از درون
رییس اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیروهای مسلح:
افزایش مشمولان غایب با اجرای طرح خرید سربازی
وزرای امور خارجه دورنمای بازگشت محتمل آمریکا به برجام را مورد توجه قرار دادند
روزنه های امید برای احیای برجام
کرونا چه بلایی بر سر کتابفروشی‌ها آورده است؟
آخرین زنجیره فروش کتاب در معرض نابودی
«ابتکار» اما و اگرهای درخصوص رقم فروش نفت در لایحه بودجه 1400 را بررسی کرد
اهداف پنهان در عدد عجیب نفت
دود تحریم همچنان در چشم مردم
نپیوستن به fatf مانع خرید واکسن است؟
رئیس قوه قضائیه:
یکساعت تاخیر در خنثی سازی تحریم‌ها خلاف عقل و شرع است
زنگنه:
برای توسعه همکاری‌های فنی در حوزه نفت و گاز با روسیه توافق کردیم
دادستان تهران خبر داد
بازداشت ۴۴ فعال فضای مجازی
اسماعیلی خبر داد
برگزاری سفرهای رئیس قوه قضائیه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی
کشورهای مختلف رفت و آمد به انگلیس را محدود کردند
شبح ویروس جهش یافته کرونا بر فراز جهان
