روزنامه بهار
1396/03/10
بازی پیچیده مستقلین
پس از هفته‌ها کش و قوس در خانه ملت و بیرون از آن برای انتخاب دوازده عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی بالاخره امروز نمایندگان ملت برای این مهم تصمیم خواهند گرفت.آنچه در روز‌های منتهی به این انتخابات مهم بیش از همه مورد توجه قرار گرفت، حکایت تلاش برخی جریانات سیاسی و وابستگان آنها در مجلس برای حذف برخی اعضای فراکسیون امید از جمله شخص علی مطهری است. در مقابل نیز فراکسیون امید حضور اعضایش از جمله مطهری و پزشکیان را در هیات رئیسه مجلس خط قرمز دانسته و به رایزنی‌ها در این ارتباط ادامه داده است. این دور از انتخاب هیات رئیسه مجلس در شرایطی است که حسن روحانی در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری موفق به کسب حداکثر آرا شده و تا دو ماه دیگر وزرای پیشنهادی خود را جهت گرفتن رای اعتماد به مجلس شورای اسلامی معرفی خواهد کرد و به همین سبب نتیجه این انتخابات از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
درباره این موضوع با سعید شریعتی از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب به گفت‌وگو نشستیم. او در این گفتگو با اشاره به عملکرد هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی در سال اول، آن را قابل قبول می‌داند و می‌گوید تداوم کار هیات رئیسه فعلی می‌تواند حداقل مطالبات تمامی فراکسیون‌های اصلی مجلس را فراهم کند.
شریعتی همچنین معتقد است برای اینکه از سنگ‌اندازی در برابر رای اعتماد به وزرا کاسته شود، لازم است فراکسیون امید که از فراکسیون‌های اصلی مجلس محسوب میشود اما اکثریت کرسی‌ها را برای فعالیت و اعمال برنامه‌های خود ندارد، نظر مثبت مستقلین مجلس را هم در این زمینه جلب کند، زیرا در غیر این صورت وزن لازم را برای اینکه در مجلس تاثیرگذاری حداکثری داشته باشد، نخواهد داشت. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.
***
در طول یک سالی که از عمر مجلس دهم می‌گذرد عملکرد هیات رئیسه فعلی را چطور ارزیابی می‌کنید؟ آیا لزوم حفظ هیات رئیسه حس میشود و یا تغییر آن؟
در مجموع عملکرد مجلس شورای اسلامی در سال اول دوره دهم نسبتا خوب و موفق بوده و در یک سال گذشته چالش جدی در اداره مجلس دیده نشده است. هیات رئیسه مجلس در یک سال گذشته‌ترکیب متوازنی داشته و وظایفی که بر عهده داشته را به خوبی انجام داده است و به همین سبب می‌توان گفت تداوم کار همین‌ترکیب هم می‌تواند حداقل مطالبات تمامی فراکسیون‌های اصلی مجلس را فراهم کند. آنچه در این انتخابات مورد توجه است این است که فراکسیون‌ها بیش از اینکه به‌ترکیب هیات رئیسه جدید نظر داشته باشند به مساله انتخاب وزرا و رای اعتماد به آنها نظر دارند. به نظر می‌رسد بیش از اینکه مناسبات هیات رئیسه جدید در اولویت نمایندگان ملت و فراکسیون‌های مجلس باشد، اینکه چه تعاملات، هماهنگی‌ها و ائتلاف‌هایی می‌خواهد بین فراکسیون‌ها در مواجهه با فهرست وزرای دولت جدید صورت بگیرد زیر پوست این رایزنی‌ها دیده میشود.
با توجه به اینکه فراکسیون امید اکثریت مجلس را در اختیار ندارد و بخشی از اعضای فهرست انتخاباتی امید هم در فراکسیون مستقلین هستند، برای گرفتن رای اعتماد وزرا از مجلس آیا راهی جز ادامه ائتلاف بین فراکسیون‌های امید و مستقلین وجود دارد؟
در مجلس دهم به دلیل شیوه انتخاباتی که برگزار شد و نتیجه آرای مردم،ترکیبی که در فراکسیون‌های مجلس مشاهده میشود حاکی از این است که هیچ فراکسیونی اکثریت ندارد. ما مواجهیم با دو فراکسیون اقلیت بزرگ و دو فراکسیون اقلیت کوچک. طبیعتا به شیوه رفتارهای پارلمانتالیستی فراکسیون‌های مجلس، فراکسیون‌های کوچک در کنار فراکسیون‌های بزرگ که همه هم در اقلیت هستند و به تنهایی رای کافی برای تصمیم‌گیری یا تصویب در مجلس را ندارند، فراکسیون‌های کوچک به صورت بالانسر عمل می‌کنند، یعنی سعی می‌کنند بر اساس برنامه‌ها و منافع و دیدگا‌‌ه‌ها و رویکردهای خود در زمان‌ها و موقعیت‌های مختلف به یکی از فراکسیون‌های اقلیت بزرگ نزدیک شوند و به اتفاق رای کافی را کسب کنند. این موضوع بدین جهت است که بتوانند یک تصمیم را پیش ببرند و یک طرح، لایحه یا انتخاب را در مجلس رقم بزنند. بنابراین در موضوع رای اعتماد هم ما با این موضوع مواجه خواهیم بود که دو فراکسیون اقلیت یعنی فراکسیون نزدیکان آقای لاریجانی و فراکسیون مستقل‌ها که فراکسیون‌های اقلیت کوچک در مجلس هستند، بخواهند به هر کدام از دو فراکسیون اقلیت بزرگ یعنی فراکسیون امید و نیروهای جبهه پایداری نزدیک شوند. با توجه به نزدیکی فراکسیون امید و گرایشی که حسن روحانی در این دوره از مبارزات انتخاباتی داشته، شعارها و برنامه‌هایی که اعلام کرده، به نظر می‌رسد که فراکسیون امید مجلس چندان مشکلی با فهرست وزرایی که روحانی به مجلس ارائه خواهد کرد نخواهند داشت؛ بنابراین به نظر می‌رسد که فراکسیون اقلیتی که لاریجانی رهبری آن را بر عهده دارد تلاش کرده که با فراکسیون پایداری نزدیکی بیشتری داشته باشد که در برابر فراکسیون امید و ائتلاف آن با فراکسیون مستقل‌های مجلس وزن بیشتری پیدا کند که بتواند در خصوص بحث رای اعتماد به وزرا سهم و وزن بیشتری را به خود اختصاص دهد.
آیا ممکن است فراکسیون امید و مستقلین به ائتلافی که تا به حال داشته‌اند، ادامه ندهند؟
فراکسیون نماینده‌های منفرد که وابستگی جناحی روشنی ندارند در این مواقع خود را بیشتر با دولت همراه کرده و مواظعش را بر اساس این نزدیکی تعریف می‌کند؛ بنابراین به نظر می‌رسد در فراکسیون‌های مجلس، جمع منفردین مجلس به فراکسیون امید نزدیک باشد. از طرف دیگر به نظر می‌رسد فراکسیون آقای لاریجانی که اقلیت کوچکی هستند با فراکسیون پایداری در بحث رای اعتماد نزدیکی بیشتری خواهند داشت. در نهایت زمزمه‌هایی که در حال حاضر برای انتخابات هیات رئیسه مجلس برای سال دوم مطرح است، به نظر می‌رسد می‌توانیم این افق را برای تعاملات مجلس شاهد باشیم.
در صورتی که فراکسیون امید با مستقلین به ائتلاف نرسند، باقی نمایندگان به کاندیدای کدام فراکسیون اقبال نشان خواهند داد و شانس با کدام طرف است؟
طبیعتا اگر فراکسیون امید نتوانند اقلیت‌های کوچکتر را با خود همراه کند وزن لازم را برای اینکه در مجلس تصمیم‌گیری نهایی و قطعی داشته باشد، نخواهد داشت. البته این موضوع برای سایر فراکسیون‌ها نیز صادق است. به نظر می‌رسد همه تلاش‌ها و رایزنی‌ها برای همین هماهنگی‌ها برای روز رای اعتماد است.
بنابراین راه موفقیت فراکسیون امید و دولت در همراه کردن اقلیت‌های کوچک است.
طبیعتا همینطور است بدین سبب که هیچ یک از فراکسیون‌ها به تنهایی اکثریت را در اختیار ندارند و فراکسیون‌های بزرگ باید فراکسیون‌های اقلیت کوچک را همراه خود داشته باشند تا بتوانند رای لازم را تامین کنند.
موضوع دیگر این است که در هفته‌های اخیر تلاش‌هایی صورت گرفت برای حذف چهره‌های تاثیرگذار هیات رئیسه فعلی، این موضوع از چه چیز ناشی میشود؟
به نظر نمی‌رسد دلیل این موضوع مساله شخصی با چهره‌های خاص در هیات رئیسه باشد. به هر حال وقتی فراکسیون‌ها با هم وارد گفت‌وگو می‌شوند فرصت‌هایی هست که باید با هم به اشتراک بگذارند و درباره آن گفت‌وگو کنند تا به توافق برسند. طبیعتا وقتی فراکسیون پایداری و فراکسیون نزدیکان لاریجانی با هم وارد گفت‌وگو می‌شوند، درباره رییس مجلس که طبعا توافقشان از پیش تعیین شده است و بحث چندانی نخواهند داشت، درباره سایر مناصب هیات رئیسه اعم از نواب رییس، منشی‌ها و کارپردازهای مجلس محل چاره‌زنی و گفت‌وگو وجود دارد. به همین دلیل وقتی پایداری‌ها وارد چانه زنی می‌شوند، طبیعتا نواب رییس هیات رئیسه فعلی که نمایندگان فراکسیون امید هستند، سعی می‌کنند گزینه‌هایی از طرف خود برای این دو منصب در هیات رئیسه معرفی کنند که البته به نظر نمی‌رسد برای به کرسی نشاندن آنها با توفیق همراه باشند.
سایر اخبار این روزنامه
مردم توهین کنندگان را به یاد می‌سپارند
منتظر قانونی شمردن قانون هستم
بازی پیچیده مستقلین
کارآمدی فروشی نیست
تداوم افزایش نرخ رشد
چرا رکود بازار مسکن در ایران پس از لغو تحریم‌ها تشدید شد؟
او یک زن است
نگرانی از رواج استفاده از رحم اجاره‌ای در کشور
پرکردن خلاءهای فرهنگی با تلفیق هنرها
واکنش هنرمندان به نامه لاریجانی در مورد ربنا
ناراستی اصولگرایان در پذیرش رأی مردم
افسانه کَت‌های بسته
دوراهی تصمیم؛ همسو یا همسود با امید؟
عاقبت تیمی که حقش را نمی‌دهند
ناراستی اصولگرایان در پذیرش رأی مردم
اعتراض مبتذل؛ کارآمدی فروشی نیست
افسانه کَت‌های بسته
