ترس از کرونا یا ترس از بی‌سوادی؛ مسئله این است

آفتاب یزد – یگانه شوق‌الشعرا: روزگذشته یکم بهمن ماه اولین روز حضوری شدن آموزش در مدارس طی چند ماه اخیر بود. بر اساس آخرین تصمیمات ستاد ملی کرونا و پس از گذشت چهار ماه و نیم از آغاز سال تحصیلی، حضور «اختیاری» دانش‌آموزان پایه‌های اول و دوم ابتدایی، دانش‌آموزان کلیه پایه‌های تحصیلی در مدارس کمتر از ۵۰ دانش‌آموز و هنرستانی‌ها در شهرهای آبی و زرد از اول بهمن ماه مجاز دانسته شده و درهای مدارس به روی این گروه از دانش‌آموزان باز شد. البته حضور دانش‌آموزان در مدارس اختیاری است و به تصمیم مدارس، دانش‌آموزان و والدین آن‌ها بستگی دارد. همچنین اوایل مهرماه صحبت‌ از حضوری شدن آموزش شد و این طرح به اجرا درآمد اما به دلیل عدم استقبال و افزایش ابتلا به بیماری کرونا این طرح نتیجه‌ای نداشت و آموزش به صورت مجازی ادامه پیدا کرد. در این گزارش ما به صورت میدانی با چند تن از معلمان و والدین صحبت کردیم و میزان استقبال از این طرح که نمونه‌ای مشابه همان طرح قبلی است را مورد بررسی قرار دادیم.
>نگرانی درباره ناکارآمدی آموزش
در همین راستا، وزیر آموزش و پرورش توضیحاتی درباره نحوه بازگشایی مدارس ارائه داد و گفت: « با توجه به اینکه نگران بچه‌های پایه اول و دوم ابتدایی بودیم و فکر می‌کردیم از طریق آموزش مجازی نمی‌توانیم مطمئن شویم که آموزش لازم را دیده‌اند و همچنین از سوی برخی خانواده‌ها هم تحت سوال و فشار بودیم که بالاخره این بچه‌ها اینگونه یاد نمی‌گیرند و باید برایشان فکری کنید، به ستاد ملی کرونا پیشنهاد دادیم که دانش‌آموزان با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به مدرسه بیایند.» وی در ادامه افزود:
« همچنین عنوان شد دانش‌آموزان مدارس زیر ۵۰ نفر و هنرجویان هنرستان‌ها برای دروس عملی و کارگاهی اجازه داشته باشند که با رعایت پروتکل‌ها در مدرسه حضور پیدا کنند. مسئولان وزارت بهداشت نگرانی‌هایی را ابراز کردند که ممکن است خانواده‌ها به خاطر شیوع بیماری نگران باشند و درخواستشان این بود که این موضوع به صورت اختیاری باشد و خانواده‌ها مختار باشند تا از این امکان استفاده کنند.»


> بلاتکلیفی درباره بازگشایی مدارس
به گزارش ایسنا، در جلسه ستاد ملی در روز ۲۰ دی ماه، تصمیم گرفته شد که همه پایه‌های مدارس زیر ۵۰ نفر در مناطقی که آبی هستند، می‌توانند بازگشایی شوند، اما پایه اول و دوم با حداکثر ۱۰ دانش‌آموز می‌توانند در مناطق آبی و زرد باز شوند. محسن بیگی، مدیرکل دفتر سلامت و امور تندرستی وزارت آموزش و پرورش نیز در روز ۲۱ دی ماه، اعلام کرد که دستورالعمل بازگشایی مدارس طبق پیشنهادهای مطرح شده در ستاد ملی تدوین خواهد شد و براساس آن دانش‌آموزان هنرستانی و کلاس اول و دومی‌ها در شهرهای با وضعیت آبی و زرد از اول بهمن در قالب کلاس‌های با حداکثر ۱۰ دانش‌آموز به مدرسه می‌روند و مدارس با کمتر از ۵۰ دانش‌آموز در شهرهای آبی برای همه مقاطع تحصیلی بازگشایی خواهند شد. علاوه بر این از سوی وزیر آموزش و پرورش نیز اعلام شد که کادر اداری و اجرایی در تمام مدارس کشور به استثنای شهرهای قرمز، از ابتدای بهمن ماه در مدرسه حضور فیزیکی خواهند داشت. در نهایت ۲۲ دی ماه دستورالعمل بازگشایی مدارس از سوی وزارت آموزش و پرورش اعلام و در آن قید شد که این تصمیم در راستای اجرای مصوبات پنجاه و دومین جلسه ستاد ملی مدیریت کرونا عملیاتی شده است. با وجود آنکه شهر تهران نیز از این قاعده مستثنی نیست، بندپی، استاندار تهران در روز ۲۲ دی ماه اعلام کرد که با توجه به تراکم دانش‌آموزی در تهران که بیش از میانگین کشوری است باید در ارتباط با بازگشایی مدارس دقت لازم را انجام دهیم. زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا تهران نیز تاکید کرد که نظر فنی ما در مورد بازگشایی مدارس پرهیز از شتابزدگی است حتی در بازگشایی پایه‌های یکم و دوم نباید شتابزده عمل کرد. بی‌تردید این بازگشایی تاثیراتی را در الگوی حمل و نقل شهری خواهد گذاشت و تهران به دلیل آلودگی هوا باید تدابیر متفاوتی نسبت به سایر شهرها برایش اندیشیده شود لذا در تهران باید این کار با تاخیر و مراعات انجام شود. این در حالی است که ۲۳ دی ماه، وزیر کشور در هفتمین جلسه قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مدیریت کرونا درباره بازگشایی‌ مدارس گفت: همان تصمیمی که ستاد ملی گرفته است، عمل خواهد شد. اما اظهارات وزیر بهداشت در صبح روز پنجشنبه، ۲۵ دی ماه مبنی بر مخالفت وزارت بهداشت با بازگشایی مدارس، واکنش‌های مختلفی را در میان والدین و شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشت و حکایت از عدم هماهنگی و یکپارچگی دستگاه‌های اجرایی پیرامون تصمیمات اتخاذ شده در ستاد ملی مقابله با کرونا داشت. وزیر بهداشت در این باره گفت که در حال حاضر مخالف بازگشایی مدارس هستیم. نگرانیم که دوباره با عادی انگاری به تله اردیبهشت و خرداد ماه بیفتیم. اگر این بار گرفتار شویم، موج و شدت خیز جدید کرونا در کشور شاید بیشتر باشد و نیروهای ما ممکن است توان و انرژی مقابله چندباره با موجی جدید را نداشته باشند. با این حال تمهیدات اتخاذ شده پیرامون بازگشایی مدارس، بعدازظهر پنجشنبه، ۲۵ دی ماه در جلسه کمیته‌های تخصصی ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح و مورد بررسی قرار گرفت و اعلام شد در مدارسی که تعداد کل دانش‌آموزان کمتر از ۵۰ نفر است در تمام مقاطع تحصیلی و تمام پایه‌ها کلاس‌های درس ۱۰ نفره و حضوری و البته به صورت اختیاری برگزار می‌شود و مدیریت این موضوع و اطلاع‌رسانی به خانواده‌ها برای زمان حضور فرزندان‌شان در مدارس، بر‌عهده مدیران مراکز آموزشی است. در نهایت، رییسی سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، به بلاتکلیفی اولیا و مدارس در این باره پاسخ داد و با اشاره به اینکه در هفته گذشته سوالات بسیاری پیرامون نحوه بازگشایی مدارس مطرح شده و شاهد صحبت‌های
ضد و نقیضی در این زمینه بوده‌ایم، اعلام کرد که مدارس
به هیچ ‌وجه به صورت اجباری برگزار نخواهد شد و برای پایه‌های اول و دوم در مناطق آبی و زرد به صورت اختیاری خانواده‌ها می‌توانند دانش‌آموزان را به مدرسه بفرستند. به گفته او درباره حضور کادر مدرسه، مدیریت و کارکنان در مدرسه نیز خود آموزش و پرورش تصمیم‌گیری می‌کند.
> وقتی آموزش و سلامتی با هم در خطرند
با در نظر گرفتن تمهیدات اندیشیده شده برای بررسی این که خانواده‌ها و دانش‌آموزان چقدر نسبت به این اتفاق استقبال نشان داده‌اند و نظرشان در مورد این بازگشایی چیست، با تعدادی از پدر و مادرها و مسئولین مدارس گفتگو کردیم. مادر یکی از دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی به ما گفت: « من امروز به مدرسه رفتم و با بررسی شرایط آن جا تصمیم گرفتم اجازه دهم فرزندم ساعاتی را در مدرسه باشد. چرا که امسال آموزش مجازی تقریبا هیچ کارایی‌ای برای ما نداشت. معلم فرزندم می‌گوید حتی نحوه گرفتن مداد او اشتباه است و تمام حروف را به اشتباه می‌نویسد. من از ترس اینکه فرزندم از درس و تحصیل خود عقب بماند و به دلیل سردرگمی زیاد در آموزش مجازی ترجیح دادم او را به مدرسه بفرستم و دیدم که پروتکل‌ها تا حدودی رعایت می‌شوند. علی رغم آن که خطر در این شرایط چند برابر قبل فرزندم و خانواده ما را تهدید می‌کند. »
همچنین پدر دانش‌آموز دیگری در این خصوص به ما گفت: « جان فرزند من بسیار مهم‌تر از برنامه‌های آموزشی اوست. من ترجیح می‌دهم فرزندم حتی یکسال از آموزش عقب بماند اما خانواده‌مان درگیر این بیماری نباشد. از سمت دیگر همسر من بیماری قلبی دارد و ناقل بودن فرزندمان بسیار می‌تواند برای خانواده خطرناک باشد. هیچ اطمینانی نیست که پروتکل‌ها به صورت صد در صدی در مدارس رعایت شود و هیچ مدرسه‌ای هم نمی‌تواند این تضمین را به ما بدهد. زیرا بچه‌ها در این سن درک درستی از بیماری ندارند و نمی‌توانند فاصله خود را از دوستانشان رعایت کنند. من نه مهر ماه نه الان اجازه حضور فرزندم در مدرسه را ندادم. »
خانواده دیگری که خود بخشی از بدنه آموزش و پرورش هستند در این باره اظهار داشتند: « بسیاری از دوستان فرزند ما تازه از مسافرت برگشته‌اند! و حتما ناقلان بسیار مناسبی هستند. از سوی دیگر ما ماه‌ها تلاش کرده‌ایم که فرزندمان را به آموزش مجازی عادت بدهیم. ما مطمئن هستیم این طرح موفقیت آمیز نخواهد بود زیرا همین الان هم با این بازگشایی‌ها عادی انگاری انجام شده است. اینکه بار دیگر مدارس مجازی شود تاثیر روانی بسیار بدی بر فرزند ما خواهد گذاشت. ما برای جلوگیری از بروز تاثیرات بد روانی تصمیمات عجولانه مسئولین تصمیم گرفتیم فرزندمان را به مدرسه نفرستیم. »
یکی از دانش‌آموزان مقطع متوسطه اول در شهر یزد به ما گفت: « مدرسه ما در خصوص حضوری شدن آموزش اصلا اطلاعیه‌ای نداده است و آموزش کاملا به صورت مجازی در حال انجام است. آموزش امسال برای ما کاملا گیج‌کننده است و خیلی از بچه‌ها مانند خود من در بسیاری از درس‌هایی که قبلا مسلط بودیم افت شدیدی کردیم اما نگرانی این که مبادا به واسطه ما خانواده‌هایمان دچار بیماری شوند باعث شده است که تمایلی هم به بازگشایی مدرسه نداشته باشیم. من درس خواندن را دوست دارم و از این که امسال بابت آموزش مجازی دچار مشکل شدم مضطرب و نگرانم. »
> اشتیاق بیشتر اول و دومی‌ها
در ادامه به بررسی نظرات معلمان و کادر اجرایی برخی از مدارس می‌پردازیم و درباره بازخوردها نسبت به بازگشایی و میزان استقبال از این طرح با آن‌ها گفتگو می‌کنیم.مدیر یکی از دبیرستان‌های دخترانه استان تهران در این باره در گفتگو با ما گفت: « این نوع تصمیمات باعث سردرگمی بیشتر ما شده است و ما هر روز با چالش‌های جدیدی مواجه می‌شویم، بسیاری از والدین در هنگام ثبت نام از ما تعهد گرفته‌اند که هیچ گونه آموزش حضوری در شرایط همه‌گیری بیماری کرونا نداشته باشیم. از سوی دیگر امروز حدود 30 درصد از دانش‌آموزان در مدرسه حضور داشتند و این باعث می‌شود که معلمان مجبور شوند دوبار و به دو صورت مجازی و حضوری تدریس کنند که عملا این اتفاق ممکن نیست. این شیوه هم باعث عدم انسجام در یادگیری دانش‌آموزان می‌شود و هم باعث افزایش فشار کاری معلمان. » همچنین معلم یکی از دبیرستان‌های پسرانه تهران در این باره گفت: « در مدرسه ما خیلی از این طرح استقبال نشده است و می‌توانم بگویم حدود 20 درصد از دانش‌آموزان به مدرسه آمده‌اند. درست است که والدین از آموزش مجازی خسته شده‌اند اما این باعث نمی‌شود بتوانند بر ترس بیماری غلبه کنند و بچه‌های خود را به مدرسه بفرستند. باید منتظر بود و دید در روزهای بعد میزان استقبال چقدر خواهد بود. زیرا هنوز شورای بسیاری از مدارس در این باره تصمیم قطعی‌ای نگرفته‌اند. »در ادامه معاون یکی از دبستان‌های تهران به آفتاب یزد گفت: « هم خانواده‌ها و هم معلمان از آموزش ناکارآمد مجازی خسته شده‌اند. امروز در پایه‌های اول و دوم تقریبا استقبال خوبی از این طرح را شاهد بودیم اما در پایه‌های دیگر استقبال کمتر از 10 درصد بود. شورای بسیاری از مدارس تصمیم گرفته‌اند که به آموزش مجازی ادامه دهند و اصلا برنامه‌ای برای آموزش حضوری ندارند. »در انتها معلم یکی از مدارس یزد به ما گفت: « به نظر می‌رسد استقبال در پایه‌های اول و دوم خوب بوده است. امروز بسیاری از والدین در مدرسه حاضر شدند و شرایط را بررسی کردند سپس اجازه دادند فرزندشان در مدرسه بماند. البته در بعضی از مدارس هم من شنیده‌ام اصلا هیچ دانش‌آموزی حضور پیدا نکرده است. هنوز زود است که بتوانیم میزان استقبال را بسنجیم.