ضرورت آغاز فصل تنش‌زدایی

اين يک واقعيت است که وزير امور خارجه در ايران قدرت تمام‌کنندگي چنداني نداشته و به‌خصوص سياست‌هاي منطقه‌اي در خارج از وزارت امور خارجه تنظيم مي‌شود. ساير سياست‌هايي که اهميت ويژه دارد نيز به اين صورت است. به‌نظر مي‌رسد، بعضي از کساني که داخل کشور هستند، از اين وضعيت سود مي‌برند، يعني منافع آنها در اين است که تحريم‌ها برداشته نشود، مناسبات ايران با کشورهاي عرب خليج فارس و کشورهاي اروپايي بهبود پيدا نکند، تشنج‌زدايي ميان ايران و آمريکا صورت نگيرد و احتمال بازگشت آمريکا به برجام به حداقل برسد. همانطور که اين افراد مخالف پيوستن ايران به FATF هستند، زيرا شفافيت باعث مي‌شود که بازار از حالتي که دارد خارج شده، نقل و انتقال بانکي، درآمد و هزينه‌ها مشخص شود. شايد کساني باشند که از اين وضعيت سود بيشتري مي‌برند. بهبود روابط ايران و آمريکا نيز امري متقابل بوده و يکطرفه نيست. اينکه بايدن تصميمي يک‌طرفه بگيرد، بعيد است. بهبود روابط نيازمند آن است که ايران و آمريکا از مسير ديپلماتيک وارد گفت‌وگو شده و همزمان اقداماتي را در درجه اول براي کاهش تشنج‌ها، در درجه دوم زمينه‌سازي براي بازگشت آمريکا به برجام و کاهش تحريم‌ها فراهم کنند و در نهايت سر ساير موضوعات مورد اختلاف با هم گفت‌وگو کنند. بهبود روابط با سابقه بيش از 40 سال تشنج ميان دو کشور، وجود نيروهايي در هر دو طرف که مخالف بهبود روابط هستند و همينطور با وجود دولت‌هايي در منطقه مانند عربستان‌سعودي، رژيم‌صهيونيستي و برخي ديگر از بازيگران که ممکن است مخالف بهبود رابطه ايران و آمريکا باشند، نيازمند عزمي جدي در سطح ملي ايران است. بايد کمک کرد تا وعده‌هاي بايدن در صورت وجود صداقت عملي شود. در غير اين صورت، شايد بايد منتظر باشيم تا شرايط سخت‌تري حاکم شود. با توجه به احتمال اتحاد مجدد آمريکا و اروپا و تلاش بايدن براي تشکيل ائتلافي بين‌المللي، اگر مناسبات ايران و آمريکا در روندي رو به بهبود قرار نگيرد، ممکن است شاهد شرايط سخت‌تري باشيم. پيش از انتخابات آمريکا نيز گفته شده بود که به برجام بازمي‌گرديم و بازگشت به برجام همزمان با اجراي تعهدات کامل ايران در اين معاهده خواهد بود. از نظر آمريکا، ايران بايد به شرايط برجام بازگردد. اين نيازمند آن است که دو طرف اطمينان حاصل کنند که امکان بازگشت همزمان به برجام وجود دارد. اين يک واقعيت است که اختلافات ايران و آمريکا تنها محدود به هسته‌اي نمي‌شود. برنامه هسته‌اي و برجام يکي از اختلافات است و اگر بخواهند روابط رو به بهبود قرار بگيرد، ايران و طرف مقابل بايد آمادگي پيدا کنند، راجع به ساير موضوعاتي که محل اختلاف است، گفت‌وگو کنند. تلاش کنند يا اختلافات موجود را رفع کنند يا از ادامه روند موجود جلوگيري کنند. منافع ايران و آمريکا و خصوصا منافع ايران به دليل مسائل اقتصادي، سلامت و معيشت مردم اقتضا مي‌کند که اين روند به نفع تنش‌زدايي و بهبود روابط تغيير پيدا کند.