شوک تلخ بانکی

گروه اقتصادی: اجرای بد طرح خوب کد شهاب باعث سردرگمی و استیصال اتباع خارجی شده است. آنها معتقدند هیچ اطلاع‌رسانی‌ای در این رابطه حتی به صورت یک پیامک ساده انجام نشده و به صورت ناگهانی با مسدودی کارت‌های بانکی خود مواجه شده‌اند، البته شورای هماهنگی بانک‌ها گفته این موضوع را اطلاع‌رسانی کرده اما توضیحی درباره چگونگی این اطلاع‌رسانی نداده است. به گزارش «وطن امروز»، غیرفعال شدن کارت بانکی اتباع خارجی دردسرهای زیادی را برای این قشر از خدمات‌گیرندگان نظام بانکی ایجاد کرد. در روزهای گذشته اخباری مبنی بر تجمع اتباع خارجی بویژه اتباع افغانستانی در برابر شعب بانک‌های در فضای رسانه‌ای کشور منتشر شد. اصلی‌ترین دلیل اعتراض آنها قطع بدون اطلاع و ناگهانی ارائه خدمات به کارت‌های آنها بود. اجرای سیاست کد شهاب و منوط شدن فعالیت کارت‌های بانکی و تراکنش‌های مرتبط با آنها، یکی از سیاست‌های بانک مرکزی بوده که برای ردیابی و ایجاد شفافیت در تراکنش‌های بانکی اجرایی شده است؛ سیاستی که اگرچه در ظاهر یک سیاست مناسب برای مبارزه با پولشویی به حساب می‌آید اما شیوه بد اجرای آن این روزها برای برخی مشتریان بانک‌ها دردسرساز شده است. بر اساس آنچه بانک مرکزی اعلام کرده، از یکشنبه ۵ بهمن ۱۳۹۹ آن دسته از تراکنش‌هایی که حساب‌های مرتبط با آنها دارای شناسه ملی یا کد شهاب نبوده است، اجازه فعالیت در شبکه بانکی را ندارند؛ تصمیمی که دردسرهای زیادی را برای مشتریان نظام بانکی ایجاد کرده است و اطلاع‌رسانی درباره آن به قدری کم بوده که بسیاری از مشتریان بانک‌ها دچار مشکل شده‌اند؛ این مشکل بویژه برای اتباع خارجی که بیش از یک حساب بانکی در ایران ندارند، به یک چالش جدی تبدیل شده است، چرا که به دلیل مسدود شدن حساب بانکی، دسترسی به موجودی حساب‌شان غیرممکن و گذران زندگی روزمره‌شان با وقفه مواجه شده است.    * اطلاع‌رسانی ناقص بانک مرکزی اعلام کرده بود تمام دارندگان کارت‌های بازرگانی برای انجام تراکنش‌های ساتنا باید کد شناسه ملی را در بانک مرتبط با خود به ثبت رسانده باشند؛ به این ترتیب که اشخاص حقیقی باید کد ملی، اشخاص حقوقی کد شناسه ملی واحد خود و اتباع خارجی شماره شناسه خود را به ثبت برسانند. پیش‌تر داوود محمدبیگی، مدیرکل اداره مقررات بانک مرکزی به مهر اعلام کرده بود موضوع مذکور از طریق بانک‌ها به مشتریان اطلاع داده شده و هم‌اکنون مهلتی برای آنها مقرر شده تا اطلاعات مرتبط با شناسه خود را به بانک‌ها ارائه دهند اما باید توجه داشت چنانچه یک مشتری فاقد کد شناسه است، فعلا از دریافت خدمات ساتنا محروم خواهد شد ولی می‌تواند از سایر روش‌ها از جمله چک یا تبادلات مالی بر بستر سامانه پایا استفاده کند. اگرچه سایر کانال‌ها نیز برای مشتریان فاقد شناسه بزودی بسته می‌شود و محدودیت روی این روش‌های تراکنش هم بزودی اعمال خواهد شد اما بانک مرکزی تلاش کرد به یکباره همه کانال‎ها را مسدود نکند تا مشتریان فرصت داشته باشند کد خود را دریافت کنند. برای چک یا استفاده از خدمات پایا، الزام به داشتن شناسه فعلا وجود ندارد اما تا پایان سال به طور قطع، آن ۲ روش نیز با محدودیت مواجه خواهد شد و تمام تراکنش‌ها از هر مسیری باید دارای کد شناسه (کد شهاب) باشد.  اما به دلیل اطلاع‌رسانی ناقص و بسیار کم، در چند روز گذشته بسیاری از اتباع خارجی هنگام انجام تراکنش‌ها و نقل و انتقالات ساده خود در شبکه بانکی با مسدود بودن کارت بانکی مواجه و از این طریق از تصمیم بانک مرکزی مطلع شده‌اند.  ‏ * سامانه ثبت اتباع خارجی قطع است! در کنار اطلاع‌رسانی ناقص، بسیاری از اتباعی هم که جهت دریافت کد شهاب به سامانه مربوط مراجعه کرده‌اند، به دفعات با پیام خطایی به این مضمون مواجه شده‌اند که پایگاه ثبت اطلاعات اتباع خارجی قطع است.    * کد شهاب برای اتباع خارجی برای یک‌ ماه مسکوت ماند اینطور که پیداست بانک مرکزی ضوابط کد شهاب را «فقط برای اتباع خارجی» تا یک ماه آینده متوقف کرده تا اینکه این بخش از مشتریان شبکه بانکی بتوانند فعلا از خدمات بهره‌مند شوند. بر این اساس، اتباع خارجی می‌توانند از خدمات ساتنا نیز همراه پایا و چک بانکی تا یک ماه آینده بهره‌مند شوند ولی حتما الزام دارند که به بانک‌ها مراجعه کنند و کد شناسه خود را به ثبت برسانند.    * واکنش شورای هماهنگی بانک‌ها: بخشنامه بانک مرکزی بود! شورای هماهنگی بانک‌ها در واکنش به موضوع مسدود شدن کارت بانکی مهاجران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: در این باره چندین بار اطلاع‌رسانی و هشدار لازم به صاحبان این حساب‌ها داده شد تا اینکه بر اساس بخشنامه‌ بانک ‌مرکزی، از ۶ بهمن ارائه خدمات به حساب‌های فاقد کد شهاب متوقف شد. شورای هماهنگی بانک‌ها در این اطلاعیه‌ای افزود: در روز‌های گذشته برخی رسانه‌های معاند با نادیده گرفتن مقررات شفافیت عملیات بانکی که مستلزم صحت اطلاعات هویتی صاحبان حساب است و هشدارهای مکرر قبلی به صاحبان حساب‌های مشمول نقص اطلاعات یا اطلاعات ناصحیح، به سیاه‌نمایی روی آورده و اینگونه القا کرده‌اند که برخی بانک‌های کشور، حساب و کارت بانکی اتباع بیگانه را مسدود کرده‌اند.