فجری در کردستان

رضا اردکانیان
وزیر نیرو
دوازدهم بهمن 1399، درست 42 سال پس از فجری در تاریخ مردم ایران، هفته سی و نهم پویش هر هفته_الف_ب_ایران، با فجری در توسعه زیرساخت‌های استان کردستان همراه شده است. دوازده طرح صنعت آب و برق در روز دوازدهم بهمن در استان کردستان و در محدوده شهرستان‌های سنندج، سقز، کامیاران و مریوان افتتاح می‌شوند. شماری از طرح‌های صنعت برق شامل بهره‌برداری از نیروگاه مقیاس کوچک مریوان و پست‌های برق 63 و 230 کیلوولت در سنندج، کامیاران و مریوان برای توسعه ارائه خدمات برق در این استان به بهره‌برداری می‌رسند، اما مهم‌ترین اتفاق در این هفته از پویش، آغاز بهره‌برداری از سد رمشت، شبکه آبیاری و زهکشی رمشت- امیرآباد، آب‌اندازی شبکه آبیاری و زهکشی گاران، بهره‌برداری از تصفیه‌خانه آب و آبرسانی به سقز از سد چراغ‌ویس و تصفیه‌خانه فاضلاب کامیاران است.
سد رمشت در فاصله سال‌های 1390 تا 1398 با حجم مخزن 5.8 میلیون مترمکعب با هدف اشتغالزایی، بهبود وضعیت آب زیرزمینی و شرایط معیشتی مردم منطقه در محدوده شهرستان کامیاران ساخته شده است. این سد آب ضروری برای اراضی به میزان 500 هکتار در پایین‌دست، آب شرب شهرستان موچش و ضمن تأمین نیاز محیط‌ زیستی رودخانه را تنظیم و تأمین می‌کند. اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم این سد در زمینه‌های باغداری، کشاورزی، دامداری و پرورش ماهی معادل هزار و 300 نفر در سد و شبکه است. شبکه آبیاری و زهکشی امیرآباد-رمشت هم که در فاصله‌ سال‌های 1395 تا 1399 ساخته شده سبب بهبود 800 هکتار اراضی و توسعه 342 هکتار دیگر می‌شود.


شبکه آبیاری و زهکشی گاران هم در محدوده شهرستان مریوان قرار دارد و در فاصله سال‌های 1396 تا 1399 با سرمایه‌گذاری 132 میلیارد تومان در دست احداث بوده است و هزار و 100 هکتار را تحت پوشش قرار می‌دهد. هدف از این طرح تأمین آب اراضی کشاورزان پایاب سد گاران به مساحت کلی 4 هزار و 556 هکتار است که در حال حاضر بخش‌هایی از واحدهای یک و دو آن به مساحت هزار و 100 هکتار به بهره‌برداری می‌رسد. سد گاران با مخزن 92 میلیون مترمکعبی روی رودخانه گاران از سرشاخه‌های سد سیروان احداث شده و به کمک آن 100 میلیون مترمکعب آب تنظیم می‌شود.
تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب نیز در سقز و کامیاران به بهره‌برداری می‌رسد. احداث تصفیه‌خانه آب و آبرسانی به سقز از سد چراغ‌ویس، در سال 1389 شروع شده و بعد از 10 سال افتتاح می‌شود. ظرفیت آبرسانی خط لوله احداث شده 400 لیتر در ثانیه است و تأمین بلندمدت آب شرب جمعیت 140 هزار نفری سقز تا سال 1425 را انجام می‌دهد. تصفیه‌خانه فاضلاب کامیاران هم با ظرفیت 12 هزار و 840 مترمکعب در شبانه روز، فاضلاب جمع‌آوری شده از شبکه‌ای به طول 80 کیلومتر را تصفیه می‌کند. این تصفیه‌خانه فاضلاب جمعیت 87 هزار نفر در کامیاران را تصفیه کرده و پساب دارای کیفیت منطبق بر استانداردهای سازمان حفاظت محیط‌زیست را تولید می‌کند.
اگرچه کردستان در هفته سی و نهم پویش از نظر طرح‌های صنعت آب و با هدف‌گذاری توسعه امکانات معیشتی و اشتغالزایی بارز است اما احداث نیروگاه مقیاس کوچک 14 مگاواتی در شهرستان مریوان نیز به جهات مختلف حائز اهمیت است. این نیروگاه توسط بخش خصوصی احداث می‌شود و برق مورد نیاز توسعه صنعتی منطقه را نیز تأمین می‌کند. این گونه نیروگاه‌ها به لحاظ کوچک بودن در نزدیکی محل مصرف برق ساخته می‌شوند و به همین علت هزینه انتقال برق در مسافت‌های طولانی برای آن‌ها وجود ندارد. راندمان تولید موتورهای گازسوز این نیروگاه نیز 56.2 درصد است. تأمین برق از این نیروگاه برای مصارف گلخانه‌ای امکان توسعه تأسیسات تولیدی کشاورزی گلخانه‌ای در سطح 50 نفر ایجاد می‌کند. این نوع نیروگاه‌های مقیاس کوچک به لحاظ پراکنده بودن و اثر آن بر بهبود پدافند غیرعامل و کاهش آلایندگی ناشی از سوخت‌های مایع نیز اهمیت دارند.
سایر تأسیسات برقی که در استان کردستان به بهره‌برداری می‌رسند همچنین ضمن بالا بردن قابلیت اطمینان شبکه برق، کاهش تلفات و جبران افت ولتاژ، تعدادی اشتغالزایی مستقیم فراهم کرده و به صورت غیرمستقیم این امکان را فراهم می‌کند که توسعه تأسیسات صنعتی و احداث تجهیزات برقی لازم برای توسعه آبیاری برای باغداری و آبزی‌پروری در منطقه صورت گیرد. این دستاورد بالاخص با توجه به بیکاری در منطقه و توأمان وجود ظرفیت تولید به مقصد صادرات در منطقه مرزی با کشور عراق حائز اهمیت است. وجود ظرفیت‌های طبیعی توسعه گردشگری در منطقه و ضرورت برق برای ایجاد زیرساخت‌های گردشگری، وجه دیگری از اثر غیرمستقیم تأسیسات برقی ایجاد شده در توسعه منطقه است.
هفته سی و نهم پویش همچنین شاهد افتتاح رسمی واحد شماره 3 بخش بخار سیکل ترکیبی نیروگاه شیروان در استان خراسان شمالی نیز هست. این طرح که با هزینه 4 هزار و 100 میلیارد تومان در فاصله‌ سال‌های 1393 تا 1399 ساخته شده، ظرفیت 160 مگاوات را به نیروگاه شیروان و کل صنعت برق کشور می‌افزاید. تأمین برق برای توسعه اقتصادی در منطقه، افزایش ظرفیت تولید شبکه نیروگاه‌های کشور و بهبود پایداری تأمین برق در کشور از جمله دستاوردهای واحد شماره 3 نیروگاه شیروان است.
طرح‌های هفته سی و نهم پویش هر هفته_الف_ب_ایران با ارزش سرمایه‌گذاری 4 هزار و 776 میلیارد تومان، نقطه شروع دلپذیری برای مردم کردستان، خراسان شمالی و همه ایرانیان در آغازین روز از چهل ‌و دومین سالگرد انقلاب اسلامی ایران است. فجری در کردستان را در آغاز دهه فجر چهل ‌و سوم، شادمانه گرامی می‌داریم.