روزنامه ایران
1399/11/15
تهیه مکانیسمی برای اقدام همزمان ایران و امریکا
گروه سیاسی/ وزیر خارجه کشورمان برای گره‌گشایی از بن‌بست برجام پیشنهاد داده که بهره‌گیری از مکانیسمی برای همزمان کردن اجرای تعهدات برجامی توسط ایران و امریکا می‌تواند نسخه قابل اعتنایی در شرایط جاری باشد. محمدجواد ظریف در گفت‌وگویی که با رسانه امریکایی «سی ان ان» داشت، با بیان اینکه لازم است دولت امریکا به برجام برگردد و ایران آماده خواهد بود فوراً این اقدام را پاسخ دهد، در پاسخ به این سؤال که آیا ممکن است از مکانیسمی برای حل و فصل اختلافات بر سر اینکه کدام طرف باید نخست به برجام برگردد استفاده کرد، گفت: «می‌توان مکانیسمی برای همزمان کردن یا هماهنگ کردن بازگشت ایران و امریکا به برجام داشت.» ظریف در ادامه همین پیشنهاد خواستار همکاری اتحادیه اروپا شد تا شرایط برای بازگشت همزمان تهران و واشنگتن به توافق هسته‌ای فراهم شود. او در تبیین همین موضوع گفت: «در داخل خود توافق هسته‌ای مکانیسمی تعبیه شده که کمیسیون مشترک است و کمیسیون مشترک یک هماهنگ‌کننده دارد که این هماهنگ‌کننده الان جوزپ بورل است. او می‌تواند از سمتش در کسوت هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برای هماهنگ‌سازی اقداماتی که لازم است ایران و ایالات متحده انجام دهند، استفاده کند. به طور مشخص، اقداماتی که ایران انجام می‌دهد، همواره تحت نظارت و راستی‌آزمایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده و ما نشان داده‌ایم که به قول‌هایمان عمل کرده‌ایم. آن طرفی که نتوانسته نشان دهد به قول‌هایش عمل می‌کند، ایالات متحده بوده است.»به گزارش ایرنا، وزیر امور خارجه ایران در بخش دیگری از این مصاحبه به این سؤال که مصوبه مجلس شورای اسلامی ایران در صورت اجرایی شدن ناقض تعهدات ایران در برجام خواهد بود، این طور پاسخ داد: «آن اقدامات، نقض تعهدات ما نخواهد بود، بلکه بخشی از روند کاهش تعهدات ما خواهد بود؛ چون اینها تعهدات داوطلبانه‌ای بودند که ما به آنها پایبند شدیم. بازرس‌های آژانس اخراج نخواهند شد، بلکه بازرسی‌های آژانس محدود می‌شوند، چون همان‌طور که می‌دانید در حال حاضر ایران تحت شدیدترین مکانیسم‌های نظارتی آژانس نسبت به هر جای دیگر دنیا قرار گرفته است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها و بارها در ایران بازرسی انجام داده و ما این را محدود خواهیم کرد.»
اظهارات جدید وزیر خارجه ایران پس از آن مطرح میشود که ایران و امریکا برای اجرایی شدن برجام از یکدیگر خواسته‌اند که قدم اول را بردارد. در حالی که انتظار می‌رفت دولت جدید امریکا رسیدگی به پرونده هسته‌ای ایران را در نخستین اولویت‌های کاری خود قرار دهد، تأخیر در بررسی برجام نگرانی‌ها پیرامون متوقف شدن بخش دیگری از تعهدات برجامی ایران را افزایش داده است. چه موضوع عقب‌نشینی ایران از تعهدات برجامی‌اش در هفته‌های اخیر پس از آنکه مجلس شورای اسلامی طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران را به تصویب رساند، حساس‌تر شده است. مجلس کشورمان در این مصوبه دولت را ملزم کرده است که سالانه ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد ذخیره کند و اگر تا سوم اسفند سال جاری (21 فوریه) تحریم‌های مالی، بانکی و نفت حذف نشود، ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند. افزایش اقدامات ایران در چارچوب برجام بود که موجب هشدار اخیر مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شد. «رافائل گروسی» گفته است که وقت چندانی برای احیای برجام نداریم. وی تأکید کرده که فرصت ما برای این کار، تنها چند هفته است و نه چندین ماه. علت این امر این است که به گفته وی ایران به سمت تهیه اورانیوم غنی شده ۲۰ درصد پیش می‌رود.
در این شرایط ایران و امریکا انتظار دارند که گام اول را طرف مقابل بردارد. گرچه قابل انتظار است که امریکا به عنوان کشوری که به طور یکجانبه از این توافق خارج شده است، ابتدا اجرای تعهدات هسته‌ای‌اش را از سرگیرد، با این حال بر اساس پیشنهاد تازه وزیر خارجه ایران، اروپا می‌تواند در این زمینه وارد عمل شود و با یافتن ابتکار عملی زمینه را برای اجرای همزمان طرفین فراهم کند. در صورت خلف وعده هر یک، طرف مقابل می‌تواند دوباره اجرای تعهدات برجامی‌اش را متوقف کند.
نگرانی واشنگتن
در چنین فضایی است که «بلینکن» در نخستین مصاحبه تلویزیونی خود پس از آغاز به کار در مقام وزیر خارجه امریکا، در گفت‌وگو با «ان‌بی‌سی‌نیوز» مدعی شده که تهران ماه‌ها با تولید مواد لازم برای دستیابی به سلاح هسته‌ای فاصله داشت اما در هفته‌های اخیر، گام‌های کاهشی آن در راستای نقض برجام فرصت چندانی برای بازگشت امریکا به برجام باقی نگذاشته است. او با بیان اینکه ایالات متحده خواستار بازگشت به برجام است، افزود اما به شرطی که ایران به همکاری خود با متحدان و شرکای امریکا بر سر توافقی طولانی‌تر و مستحکم‌تر که در برگیرنده سایر مسائل است، ادامه دهد. او به همین منظور دو روز پیش با «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره احیای توافق هسته‌ای ایران رایزنی کرد که «بورل» در این گفت‌وگو اولویت را بر بازگشت ایالات متحده به توافق هسته‌ای با ایران اعلام کرد. پیش‌تر وزارت خارجه روسیه به عنوان یکی از اعضای برجام در واکنش به اظهارات «بلینکن»، با اشاره به تداوم نظارت دقیق آژانس اتمی بر برنامه هسته‌ای ایران، گفته بود که بازگشت امریکا به برجام نباید بهانه‌ای برای تغییر توافق یا اعمال الزامات بیشتر بر تهران باشد.
در همین حال سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم هشدار داده است که بازگشت امریکا به این توافق به شکل اتوماتیک و با یک امضا امکانپذیر نیست. سعید خطیب‌زاده شرط ایران برای بازگشت به تعهدات برجام را دسترسی به سرمایه ملت عنوان کرده و گفته است باید نفت براحتی فروخته شود و پول آن برگشت داده و بیمه انجام شود. هر وقت آنها این کار را انجام دادند، ما هم پاسخ می‌دهیم.
چین: امریکا بی قید و شرط به برجام برگردد
با ادامه یافتن بن‌بست جاری پیرامون وضعیت اجرای برجام «وانگ ونبین» سخنگوی وزارت امور خارجه چین هم روز گذشته در یک کنفرانس خبری با اشاره به اظهارات اخیر مقام‌های امریکایی درخصوص شرایط بازگشت دولت «بایدن» به توافق هسته‌ای ایران، خواستار بازگشت بدون پیش‌شرط ایالات متحده به این توافق شد. این دیپلمات ارشد چین ضمن تأکید بر لزوم حفظ برجام و پایبندی تمامی طرف‌ها به این توافق هسته‌ای گفت: «برای بازگشت برجام به مسیر درست، به همکاری با همه طرف‌ها ادامه می‌دهیم.»
بــــرش
مالی: صحبت از توافق گسترده‌تر نیست
رابرت مالی، نماینده ویژه امریکا در امور ایران تأکید کرد که دولت بایدن قصد برگشت به برجام را دارد. او در گفت‌وگو با روزنامه «کوریره دلاسرا» گفت که بایدن با صراحت خواستار بازگشت به برجام است. صحبت از یک توافق گسترده‌تر نیست مگر بعد از آنکه طرف‌ها بار دیگر برجام را رعایت کرده و با هم آشتی کردند. در آن صورت گفت‌وگوهای تازه‌ای ممکن است وجود داشته باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا ماه ژوئن که دوره ریاست جمهوری روحانی به پایان خواهد رسید و محافظه‌کاران ممکن است قدرت را به دست گیرند، این امر ممکن است در گفت‌وگوها مانع ایجاد کند؟ گفت: بدیهی است که گفت‌وگو در دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد دشوارتر از دوره روحانی بود.
لیکن در نهایت رهبر معظم نقشی برتر دارد. بنابراین با آنکه مسائل ممکن است دشوارتر گردد فکر نمی‌کنم که چنانچه قبل از برگزاری انتخابات توافقی حاصل نشود، همه چیز تمام شود.
سایر اخبار این روزنامه
میلاد باسعادت حضرت فاطمه زهرا(س) و روز زن و مادر مبارک باد
واکسیناسیون را از پایان بهمن آغاز می‌کنیم
دعا برای معجزه
بازگشت بودجه به نقطه صفر
روزی برای پاسداشت یک عمر مهربانی مادر
تهیه مکانیسمی برای اقدام همزمان ایران و امریکا
«ای کاش»های آقای نمایش ایرانی
کیف پولم را پشت کنتور مخفی کرده ام
کرونا؛ اپیزود مشترک جشنواره‌های استانی فیلم فجر
سه چالشی که تجارت روس‌ها با ایران را نامطمئن کرده است
گزارش به مردم درباره واکسن
حرمت مقام مادر کلیشه‌ای یا واقعی؟
اصلاحاتی که کمیسیون تلفیق از قلم انداخت
