حركت قطار اصلاح‌طلبان‌

اصلاح‌طلبان گامي ديگر به سوي وحدت برداشته و به سوي انتخابات سرنوشت‌ساز 1400 پيش مي‌روند. قرار است بعدازظهر فردا (يكشنبه) اعضاي حقيقي و حقوقي نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان كه به ‌تازگي اعلام وجود كرده، در جماران گرد هم آيند و در حضور سيدمحمد خاتمي، درباره راه‌اندازي اين نهاد تازه‌تاسيس با يكديگر گفت‌وگو كرده و به بحث و بررسي بنشينند. هر چند هنوز برنامه دقيقي براي انتخابات رياست‌جمهوري 1400 در دستور كار جريان اصلاحات نيست و آنها همچنان در حال رصد حال و اوضاع و شرايط كشورند، اما شكل‌گيري اين نهاد به گفته اعضاي آن، سنگ بنايي است مستحكم براي حركت‌هاي سازمان‌يافته در رويدادهاي سياسي مختلف، از جمله انتخابات سرنوشت‌ساز 1400. با وجود آنكه فضاي سردي بر عالم سياست كشور حاكم شده اما اصلاح‌طلبان بر انجام وظيفه خود تاكيد دارند. اما واقعيت آن است كه تشويق شهروندان به حضور در انتخابات نيرويي فراتر از احزاب را مي‌طلبد و منطقا بايد از سوي حاكميت انجام شود؛ آن‌ هم با گشودن فضاي سياسي كشور، به ‌نحوي كه همه تفكرات و سلايق بتوانند كانديداي خود را در انتخابات 1400 به ميدان بياورند.  كمتر از 3 ماه به موعد نام‌نويسي كانديداهاي انتخابات رياست‌جمهوري زمان باقي مانده و ميان جبهه سياسي اصولگرايان اختلافات هر روز بيشتر مي‌شود. چهره‌هايي متعدد از اين جريان پيشگام شده و مهم‌تر آنكه هيچ‌ كدام از اين كانديداهاي فراوان حاضر نيستند به نفع ديگري كناره گرفته و عقب بنشينند. آنان تصور مي‌كنند مشاركت حداقلي شهروندان در انتخابات پيش‌رو همچون انتخابات پيشين در اسفندماه 98، به نفع‌شان تمام مي‌شود و به احتمال قوي كانديداي مورد نظر اصولگرايان پيروز ميدان است. با اين حال برخي از آنان نگران شدت گرفتن اختلافات داخلي هستند و مي‌گويند در اين فضا ممكن است اصلاح‌طلبان بتوانند در دقيقه 90، با اتخاذ راهبردي موثر در جلب مشاركت شهروندان و البته با حمايت از كانديدايي واحد كه مانع از شكست آراي اين جريان سياسي خواهد بود، پيروزي را از آن خود كرده و بار ديگر راس قوه مجريه بايستند. اما در جريان اصلاحات تحركات انتخاباتي از جنس آنچه ميان اصولگرايان مي‌گذرد، شايع نيست. برخي كانديداهاي اصلي جريان اصولگرا از مدت‌ها قبل موتور انتخابات‌شان را آتش كرده و با تاسيس ستادهاي تبليغاتي خود، هر روز فعاليت خود را علني‌تر دنبال مي‌كنند. كانديداهايي كه ديرتر قدم به ميدان رقابت گذاشته‌اند نيز درصددند تا پيش از پايان اسفندماه 99، ستادهاي انتخاباتي خود را فعال كنند و رسما وارد گود رقابت انتخاباتي 1400 شوند. اما در جبهه اصلاح‌طلبان اما و اگر درباره معرفي كانديداهاي نهايي همچنان بسيار است.همچنان برخي تاكيد دارند اگر كانديداي مطلوب اين جريان سياسي تاييد صلاحيت نشود، ديگر دليلي براي مشاركت وجود ندارد. هفته پيش محسن آرمين از چهره‌‌هاي مطرح جريان اصلاحات در گفت‌وگو با روزنامه شرق گفت: «در صورتي‌ كه كانديداي اختصاصي موفق به عبور از فيلتر شوراي نگهبان نشد، اصلاح‌طلبان الزامي براي معرفي كانديدا ندارند. آنها مي‌توانند از فرصت و فضايي كه انتخابات فراهم آورده است، براي ارتباط بيشتر با جامعه و بيان ديدگاه‌هاي خود استفاده كنند. من از صحبت‌هاي اخير آقاي خاتمي در جمع اعضاي شوراي اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان همين را مي‌فهمم.» اين در حالي است كه احزاب مختلف اين جريان فعلا تصميم دارند از اظهارنظر درباره تصميم نهايي خود، پيش از اعلام نتايج بررسي صلاحيت كانديداها پرهيز كنند و فعلا بر شكل‌گيري نهاد اجماع‌ساز، بحث‌هاي درون‌گفتماني و البته معرفي كانديداهاي مطلوب خود متمركز شوند. حسين نوراني‌نژاد، سخنگوي حزب اتحاد ملت اخيرا در گفت‌وگويي كه با ايلنا داشته، درباره كانديداي نهايي اصلاح‌طلبان گفته است: «ما به كانديداي اصلاح‌طلب مقبول و استوار نياز داريم. واقعا مناسب فضاي سياسي كشور نيست كه جرياني با قدمت و اصالت اصلاحات ناگزير به شيوه‌هاي نيابتي در سياست و انتخابات شود و بايد اين شيوه را پايان يافته تلقي كرد.» جواد امام، دبيركل مجمع ايثارگران نيز در اين باره به «اعتماد» مي‌گويد: «به ‌هر حال اصلاح‌طلبان اعلام آمادگي كردند اما كاري از دست اصلاح‌طلبان براي تشويق مردم به حضور در انتخابات برنمي‌آيد. ما هر قدر هم كه مردم را تشويق كنيم و به هر ميزاني كه تحرك داشته باشيم، باز هم لازم است كه اراده‌اي مافوق جريانات سياسي بر فضاي سياسي و انتخاباتي كشور حاكم شده و اين نيرو براي فراهم كردن زمينه مشاركت اقدام كند تا شهروندان به‌واقع در انتخابات مشاركت كنند.» 

اين عضو حقوقي نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان همچنين در پاسخ به اين پرسش «اعتماد» كه آيا معرفي كانديداهاي متعدد از سوي اصلاح‌طلبان به ‌منظور داغ كردن فضاي انتخاباتي بر مشاركت شهروندان تاثيري نخواهد داشت، مي‌گويد: «نه! به ‌نظرم تاثير چنداني ندارد. مردم بايد احساس كنند كه خودشان تصميم‌گير هستند. بايد افرادي كه مي‌توانند سليقه مردم را نمايندگي كنند، بتوانند از مرحله تاييد صلاحيت عبور كنند و به آنها اجازه ورود داده شود. در غير اين صورت مردم در صحنه حاضر شوند كه به چه كسي راي بدهند؟ بيايند و به نظر مخالف خود راي بدهند؟!‌ اصلاح‌طلبان كانديداي خود را معرفي مي‌كنند و در اين مسير نيز تلاش مي‌كنند ولي اگر اجازه ورود به كانديداي مطلوب اصلاح‌طلبان داده نشود، مسووليت آن برعهده اصلاح‌طلبان نيست؛ بلكه به عهده كساني است كه سد راه نماينده مردم شدند.»
 نگاه  اصلاح‌طلبان  به  شوراي  نگهبان
همزمان با اين بحث‌ها درباره جلب اعتماد شهروندان و ترغيب‌شان به مشاركت سياسي-انتخاباتي، رايزني‌ها براي به ميدان آمدن چهره‌هاي گوناگون و شاخص اصلاح‌طلب نيز ادامه دارد. برخي دنبال كانديداتوري سيدحسن خميني و بعضي همچنان در پي راضي كردن ظريف براي نامزدي در انتخابات 1400 هستند. همه اين سخنان اما در حد گمانه‌زني باقي مانده و هنوز تكليف كانديداي نهايي جريان اصلاحات مشخص نيست. چنانكه باوجود آنكه نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان روز يكشنبه رسما شروع به كار خواهد كرد، تصميمات مهم انتخاباتي ميان اصلاح‌طلبان احتمالا پس از مرحله نام‌نويسي نامزدها و مهم‌تر از آن، بررسي صلاحيت كانديداها اتخاذ مي‌شود. 
علي صوفي، دبيركل حزب پيشروي اصلاحات كه همچون امام، از جمله اعضاي حقوقي نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان است، به «اعتماد» گفته است: «اين نهاد اجماع‌ساز كاري مهم تا برگزاري انتخابات انجام نمي‌دهد. فقط ساماندهي و انسجام‌بخشي است كه در حال حاضر مقداري از اين كار انجام شده و در استان‌ها هم فعالند. احتمالا ادامه فعاليت‌ها در راستاي تكميل انسجام ‌بخشي  باشد.
اما اصل كار كه اجماع‌سازي است، زماني صورت مي‌گيرد كه تكليف كانديداها مشخص شده باشد و فهرست نهايي كانديداهاي تاييد صلاحيت‌ شده از سوي شوراي نگهبان  منتشر شود.»
 نشست  مهم   عصر  يكشنبه 
صوفي همچنين درباره تشكيل ساختار نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان مي‌گويد: «هنوز جلسه اول اين نهاد تشكيل نشده است. يكشنبه (فردا) براي اولين‌بار قرار است كه نشستي در جماران و در حضور آقاي خاتمي برگزار كنيم. اين جلسه به عنوان يك جلسه معارفه است كه در آن جبهه اصلاح‌طلبان ايران اعلام موجوديت مي‌كند.» او در باره جزييات جلسه روز يكشنبه نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان و سيدمحمد خاتمي نيز گفته است: «هنوز دستوركار اعلام نشده است. پيش از اين، جلسات اوليه شوراي‌ عالي سياستگذاري كه 3 دوره تشكيل شد، در حضور آقاي خاتمي، فقط به معارفه اختصاص پيدا مي‌كرد و از صحبت‌هاي آقاي خاتمي استفاده مي‌شد. احتمالا جلسه فردا هم به همين شكل برگزار مي‌شود. پس از آن احتمالا بلافاصله ساختار نهايي شكل مي‌گيرد. يعني ابتدا هيات رييسه تعيين و بعد هم آيين‌نامه تدوين مي‌شود و سپس كارگروه‌ها شكل مي‌گيرند.»


به ‌نام  اصلاح‌طلبان  زير  پرچم خاتمي
در مصوبه شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات درباره نهاد اجماع‌ساز، جايگاهي ويژه براي سيدمحمد خاتمي در نظر گرفته شده بود. اصلاح‌طلبان معتقدند كه حضور خاتمي مي‌تواند هم در راهبرد انتخابات و هم در تعيين تاكتيك‌ها و روش اجراي آن راهبرد كلان انتخاباتي به آنان كمك كند. نوراني‌نژاد نيز در مصاحبه ديروز خود با ايلنا در خصوص نقش رييس دولت اصلاحات در نهاد اجماع‌ساز سخن گفته است؛ «آقاي خاتمي نقش بي‌بديل در اصلاحات دارند. در همين يك‌سال اخير هم شاهد نقش بلامنازع ايشان بوديم. بي‌اغراق بگويم، اگر آقاي خاتمي نباشد، همين سازوكارهاي نسبي هم به اين سادگي‌ها شكل نمي‌گرفت. حضور ايشان يك امتياز و شانس بزرگ براي اصلاحات است كه تاكنون بسياري از ضعف‌هاي سازماني و تشكيلاتي اين جريان را پوشش داده است.»
علي صوفي كه زماني از جمله اعضاي كابينه دولت اصلاحات بود و ‌جز سمت وزارت، به عنوان استاندار نيز در دولت خاتمي مسووليت داشته است، درباره نام اين نهاد تازه‌تاسيس مي‌گويد: «در قانون احزاب اين اجازه به احزاب داده شده كه با يكديگر ائتلاف كنند يا جبهه سياسي تشكيل دهند. بنابراين آنچه به عنوان نهاد اجماع‌ساز تدوين و تاسيس شده، بايد با نام جبهه يا ائتلاف به وزارت كشور اعلام شود و بر اين اساس هم تحت‌عنوان جبهه اصلاح‌طلبان ايران به وزارت كشور اعلام  شده است.» 
اصلاح‌طلبان  و  انتخابات  شوراها
تمام اخبار درباره انتخابات، فعلا بر انتخابات رياست‌جمهوري متمركز است و در جريان اصلاحات عملا كسي سخني درباره انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا به زبان نمي‌آورد.
صوفي اما با اشاره به اهميت انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا كه همزمان با انتخابات رياست‌جمهوري در سراسر كشور برگزار مي‌شود، تاكيد مي‌كند: «ما درصدد هستيم كه حتما براي انتخابات شوراها كاري انجام دهيم. در همان طرح اجماع‌سازي كه براي انتخابات مجلس و براي رياست‌جمهوري وجود دارد، انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا نيز در نظر گرفته شده است. در اين باره نيز صبر مي‌كنيم تا مرحله نام‌نويسي كانديداها انجام شود و پس از اعلام نتايج بررسي صلاحيت‌ها نهاد اجماع‌ساز يا همان جبهه اصلاح‌طلبان ايران وارد عمل مي‌شود و درباره آن تصميم مي‌گيرد.»