توطئه‌هاي خونبار در اقليم

شهاب شهسواري
 
مرگ يك پيمانكار غيرنظامي ارتش امريكا بر اثر حملات راكتي دوشنبه شب، توسط يك گروه شبه‌نظامي در اربيل، بار ديگر آتش تنش‌ها در عراق را شدت بخشيده است. در حالي كه مقام‌هاي عراق، كشورهاي عربي منطقه و امريكا، اين عمليات را به ‌شدت محكوم كرده‌اند، گروهي از رسانه‌هاي غربي در اقدامي هماهنگ، مدعي دخالت ايران در حمله به يك پايگاه نظامي امريكايي در اقليم كردستان عراق شده‌اند. خبرسازي رسانه‌هاي غربي، ديروز با واكنش سخنگوي وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران مواجه شد كه ضمن مردود شمردن هر اقدام ضدامنيتي در خاك كشورهاي همسايه، شايعات مطرح شده از سوي رسانه‌هاي غربي را به ‌شدت رد كرد.
يك گروه تازه تاسيس شبه‌نظامي در عراق، نيمه شب دوشنبه با انتشار بيانيه‌اي خبر داد كه مسووليت حمله راكتي به فرودگاه بين‌المللي اربيل و يك پايگاه نظاميان امريكايي در جوار اين فرودگاه را مي‌پذيرد. اين گروه كه خود را «سراياي اولياي دم» مي‌خواند، اعلام كرده است كه حمله «خسارات سنگيني به خودروها، انبارها و هواپيماهاي دشمن اشغالگر» وارد كرده است. يك سخنگوي ائتلاف تحت رهبري امريكا در عراق و سوريه گفته است كه بر اثر اين حمله يك پيمانكار غيرنظامي غير عراقي ارتش امريكا كشته شده است و 5 پيمانكار غيرنظامي ديگر و يك نظامي امريكايي مجروح شده‌اند. رسانه‌هاي محلي نيز به نقل از نيروهاي پيشمرگه كرد خبر داده‌اند كه سه غيرنظامي كرد بر اثر اين حملات مجروح شده‌اند. گروه شبه‌نظامي ناشناخته‌اي كه مسووليت حمله دوشنبه شب به پايگاه امريكايي را پذيرفته است، مدعي شده كه راكت‌هاي شليك شده همه به اهدافي درون پايگاه نظامي برخورد كرده و خمپاره‌هايي كه در فرودگاه و مناطق غيرنظامي فرود آمده است، پرتابه‌هاي ناموفق پدافند ضدموشك امريكايي بودند كه پس از عدم توفيق در رهگيري راكت‌ها به مناطق اطراف برخورد كرده‌اند.
بيانيه گروه شبه‌نظامي «سراياي اولياي دم» سومين بيانيه اين گروه از سوم شهريورماه سال جاري است كه گروه مذكور در مناطقي بين استان‌هاي نينوي و اربيل عراق اعلام موجوديت كرد. نخستين حمله اين گروه در جاده مواسلاتي ميان اين دو استان به يك خودروي مخابراتي ارتش امريكا انجام شده‌ بود. به نوشته رسانه‌ها حمله دوشنبه شب پرتلفات‌ترين حمله به نيروهاي امريكايي در عراق از ماه مارس تاكنون به شمار مي‌رود. اسفند ماه سال گذشته دو حمله متوالي به پايگاه نظامي تاجي، در شمال بغداد، باعث كشته شدن دو نظامي امريكايي و يك نظامي بريتانيايي در عراق شده ‌بود، اين حمله‌ها دست‌كم 19 مجروح هم از ميان نظاميان امريكايي، نظاميان كشورهاي متحد ائتلاف موسوم به ضد داعش و پيمانكاران غيرنظامي اين ائتلاف باقي گذاشت. هيچ گروه عراقي رسما مسووليت اين حمله را نپذيرفت.
حفره امنيتي عراق
حملات به كاروان‌هاي نظامي امريكايي و پايگاه‌هاي ميزبان اين نيروها در اقليم كردستان عراق در شرايطي صورت مي‌گيرد كه در طول ماه‌هاي گذشته، دولت عراق تحت رياست مصطفي كاظمي، تلاش زيادي كرده است كه با كنترل سلاح‌هاي غيرقانوني و بالا بردن ضريب امنيتي در مراكز شهري، جلوي اقدام‌هاي تنش‌آفرين در خاك عراق را مسدود كند. با اين حال، حمله دوشنبه شب نشان داد كه اين تلاش‌ها همچنان ناكام مانده‌اند. هر چند ارتش امريكا در طول يك‌سال گذشته و در پي ترور جنايتكارانه سردار شهيد سليماني، در فرودگاه بين‌المللي بغداد، از پراكندگي نيروهاي خود در خاك عراق كاسته و عمده نيروهاي خود را در پايگاه‌هاي عين‌الاسد، استان الانبار و اقليم كردستان متمركز كرده است، اما وضعيت امنيتي اقليم به دليل برخي سياست‌هاي دولت خودمختار در اربيل، متزلزل است. اقليم كردستان از يك سو در شمال درگير حملات نظامي گاه و بي‌گاه تركيه به بهانه مبارزه با تروريسم است، از سوي ديگر در جنوب به دليل ادعاهاي اربيل نسبت به منافع نفتي در كركوك، تشنج ميان نيروهاي پيشمرگه تحت زعامت دولت اربيل و نيروهاي حشدالشعبي و ارتش عراق به ‌شدت زياد است. در كنار همه اين عوامل تنش‌زا، نفس حضور نيروهاي امريكايي در اين منطقه و جابه‌جايي‌هاي گسترده نيرو از طريق پايگاه‌هاي اقليم با خاك سوريه، باعث شده است تا شرايط غيرعادي در منطقه اقليم كردستان حفظ شود.
علاوه بر همه عوامل فوق، سياست درهاي باز اقليم كردستان عراق به روي رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين و فعاليت آزاد جاسوس‌ها و عوامل امنيتي اسراييل در منطقه اقليم كردستان براي آسيب رساندن به منافع جمهوري اسلامي ايران و همچنين تلاش‌هاي مستمر آنها براي ضربه زدن به گروه‌هاي مقاومت عراقي و حشدالشعبي، باعث شده است تا يك جنگ در سايه با هدايت سرويس‌هاي امنيتي يك رژيم خارجي كه كوچك‌ترين اهميتي براي امنيت منطقه و منافع مردم عراق، از كرد و عرب و سني و شيعه قائل نيست در اقليم كردستان جريان بگيرد.


اتهام‌زني به ايران
درست ساعاتي بعد از انتشار خبر حمله مشكوك به نظاميان امريكايي در عراق، تعدادي از رسانه‌ها در اقدامي هماهنگ اتهام اين حمله را متوجه ايران كردند. خبرگزاري رويترز در گزارشي اين حمله را «مهلك‌ترين حادثه در ماه‌ها تنش ميان امريكا و متحدان عراقي و كردش با شبه‌نظاميان هوادار ايران» توصيف كرد. شبكه خبري بي‌بي‌سي فارسي، عنوان گروه شبه‌نظامي عامل حمله را «گروه شبه‌نظامي طرفدار ايران» خواند و اسكاي‌نيوز عربي هم مدعي شد كه عوامل ايران اين حمله را انجام داده‌اند.
اين اتهام‌زني‌ها، ظهر سه‌شنبه با واكنش سخنگوي وزارت امورخارجه جمهوري اسلامي ايران مواجه شد. سعيد خطيب‌زاده، با صدور بيانيه‌اي با توجه به اخبار منتشر شده در خصوص حادثه شب گذشته اربيل و برخي شايعات مشكوك در اين ارتباط اظهار داشت: «ضمن اينكه اين شايعات قويا رد مي‌شود، تلاش مشكوك براي انتساب آن به ايران نيز شديدا محكوم است.» خطيب‌زاده در ادامه تاكيد كرد: «ايران، ثبات و امنيت عراق را يك امر كليدي براي منطقه و همسايگان دانسته و هر گونه اقداماتي كه برهم زننده نظم و آرامش در اين كشور است را مردود مي‌شمارد.» سخنگوي وزارت امور خارجه با مشكوك توصيف كردن اين قبيل اقدامات از دولت عراق خواست نسبت به پيگيري و برخورد با عاملان اين اقدامات دستورات لازم را صادر كند‌.
همزمان يك كارشناس عراقي هم تلاش‌ها براي منتسب كردن حملات اخير به نيروهاي حشدالشعبي عراق را توطئه‌اي براي زمينه‌سازي در جهت انحلال اين نيروها توصيف كرد. به گزارش فارس، صفاء الاعسم، كارشناس نظامي عراق افزود: مي‌خواهند از اين اتهام يك بهانه بين‌المللي به منظور درخواست انحلال الحشد‌الشعبي و ابقاي نيروهاي امريكايي در عراق به دست آورند. وي تصريح كرد كه برخي طرف‌ها مي‌خواهند اتهام بمباران فرودگاه اربيل و پايگاه ائتلاف امريكايي را متوجه حشدالشعبي كنند و هدف آنها نيز ابقاي نيروهاي امريكايي در عراق و تضمين استمرار درگيري در خاك عراق است.
واكنش‌ها به حمله راكتي به اربيل
به گزارش رسانه‌هاي عراقي، در پي انتشار خبر اين حمله، مصطفي كاظمي نخست‌وزير عراق، دستور تشكيل كميته‌اي مشترك را ميان بغداد و دولت اقليم كردستان عراق براي تحقيق در مورد عوامل اين حادثه صادر كرد. آنتوني بلينكن، وزير خارجه ايالات متحده امريكا، با انتشار بيانيه‌اي در واكنش به حمله دوشنبه شب به نظاميان امريكايي در عراق نوشت: «ما از حمله راكتي امروز به منطقه كردستان عراق به خشم آمديم.» بلينكن اعلام كرد: «ما به بستگان اين پيمانكار كه در اين حمله كشته شد و همچنين به مردم بي‌گناه عراق و خانواده‌هاي‌شان كه از چنين خشونت‌هاي وحشيانه آسيب مي‌بينند، تسليت مي‌گوييم.» وي افزود: «من با مسرور بارزاني نخست‌وزير حكومت منطقه‌اي كردستان براي صحبت درباره اين حادثه حرف زده‌ام و بر حمايت‌مان براي تلاش‌ها به منظور تحقيق و محاكمه كردن مسببان اين حمله تاكيد كردم.» مسرور بارزاني نخست‌وزير اقليم كردستان عراق هم از تماس تلفني خود با آنتوني بلينكن وزير خارجه امريكا درباره اين حمله خبر داد و گفت كه دو طرف براي همكاري نزديك جهت تحقيق درباره عاملان اين حمله توافق كردند.  برهم صالح، رييس‌جمهور عراق بامداد سه‌شنبه به حمله راكتي عليه پايگاه نظاميان امريكايي در اربيل واكنش نشان داد. صالح در صفحه توييتر خود نوشت: «هدف قرار دادن اربيل كه منجر به تلفات شد، نمايانگر تنش‌زايي خطرناك و اقدام تروريستي مجرمانه است كه تلاش‌هاي ما براي حفاظت از امنيت كشورمان و ايمني شهروندان را هدف قرار داده است.» وي در ادامه توضيح داد: «ما چاره‌اي نداريم جز اينكه تلاش‌هاي‌مان براي ريشه‌كن كردن نيروهاي تروريسم و اقدامات براي به آشوب كشاندن كشور را به ‌شدت تقويت كنيم.» رييس‌جمهور عراق در پايان اين اظهارات تهديدآميز خود افزود: «اين نبرد دولت و حاكميت با تروريسم و بي‌قانوني است.» «محمد الحلبوسي»، رييس پارلمان عراق نيز به نوبه خود در توييتي نوشت كه ما اين حمله تروريستي عليه شهر امن اربيل را محكوم كرده و آن را تنشي خطرناك و ضربه زدن به امنيت كشور مي‌دانيم و از همگان مي‌خواهيم كه براي حفظ ثبات عراق و حاكميت آن همكاري كنند. دولت‌هاي تركيه، عربستان سعودي، كويت، امارات متحده عربي و همچنين رهبران گروه‌هاي سياسي عراق از جمله سيد عمار حكيم، رهبر جريان حكمت ملي و حيدر العبادي، رهبر جريان نصر اين حمله را محكوم كردند.