سرزده در اداره مالیات

یکی از اداراتی که همیشه جزو پرچالش ترین ادارات دولتی به حساب می آید و شهروندان با مشکلات و سوالات زیادی در آن روبه‌رو هستند، اداره کل امور مالیاتی است. یک ساختمان منحنی شکل قدیمی در محله اعیانی قدیم مشهد که هرکس وارد آن جا می‌شود به فکر این است که هرطور می تواند پول پرداختی را کمتر کند اما حالا ظاهرا قضیه کمی متفاوت است و این اداره مثل قدیم شلوغ نیست و انگار مراجعان آن هم خیلی نگران مبالغ سنگین یا غیرواقعی مالیاتشان نیستند. در آیتم سرزده روزنامه خراسان رضوی، با احمدرضا مدبرنیا، مدیرکل امور مالیاتی استان همراه شدیم تا در ادارات و ساختمان های مختلف این اداره کل حضور یابیم و صحبت های مراجعه کنندگان این اداره درباره نحوه رسیدگی و تعامل کارکنانش با آن ها را بشنویم که البته پس از حضور در سه ساختمان و چندین شعبه و اداره رسیدگی به مسائل مالیاتی رضایت نسبی ارباب رجوع در این ادارات از تکریم آن ها مشخص شد.   سفرهای چند باره برای اصلاح پرونده  از دو طبقه پایین تر از اتاق مدیرکل در ساختمان مرکزی این اداره کل شروع به صحبت با مردم کردیم، یکی از مراجعه کنندگان که از سبزوار برای رسیدگی به کارهای پرونده خود آمده، می گوید: دندان پزشک و مدیرعامل یک شرکت پزشکی با 80 کارمند در سبزوار هستم که برای رسیدگی به کارها و برخی اعتراضات مجبور شدم سه بار از سبزوار به مشهد بیایم، تازه الان لطف کردند و علاوه بر کارهای جاری مدارک را هم همین امروز تحویل گرفتند وگرنه یک بار دیگر هم برای تحویل مدارک باید می آمدم، چرا این رسیدگی ها در شهر خودمان انجام نمی شود که ما برای انجام کار تا این جا نیاییم؟ البته این جا مشکلی نداشتم و کار انجام شده اما الان برای همین مشهد آمدن مجبور شدم سه روز مطب و شرکت را ببندم و تا مشهد بیایم اما در سبزوار که یکی از شهرستان های بزرگ استان است کارم انجام نمی شود. مدبرنیا می گوید: بخشی از کار رسیدگی به صورت آنلاین انجام می شود و اگر نیاز به تحویل مدارک باشد به صورت غیر حضوری است اما گاهی نیاز به توضیحاتی از سوی مودی بوده که خود آن ها برای اصلاح به ادارات ما مراجعه می کنند. نکته ای که درباره این پرونده وجود دارد مربوط به تراکنش های بانکی است، حساب های بانکی این شرکت در شعب مشهد است و به این ترتیب رسیدگی هم در مشهد انجام می شود وگرنه در شهرستان سبزوار کار انجام می شد اما به دلیل مراجعه چند باره ایشان به رئیس اداره دستور داده شد، از این به بعد دیگر نیازی به حضور ایشان در مشهد نباشد و هرجا لازم شد همکاران من در قالب ماموریت به سبزوار بروند و کار را انجام بدهند. رسیدگی به 113 هزار پرونده خوداظهاری طی امسال ادارات مختلف امور مودیان کمی خلوت تر از حد معمول است و خبری از حضور پر تعداد مردم برای انجام کارهای مختلف نیست که مدبرنیا در توضیح این موضوع بیان می کند: امسال 113 هزار نفر خوداظهاری کرده اند که پس از رسیدگی برای آن ها مالیات قطعی مشخص و برای برخی از آنان نقدی و برخی تا پنج قسط تقسیط شده و در حال پرداخت هستند که همین موضوع به کاهش حجم تردد و حضور در ادارات کمک کرده است. قوانین عجیب مالیاتی  در اداره رسیدگی به امور مالیاتی مرکز مشهد یکی از مودیان مالیاتی می گوید: نمی دانم باید راستش را بگویم یا نه اما واقعا قوانین مالیاتی ایراد دارد و بعضی موارد را درنظر نگرفته اند. من سال ها قبل در یک هتل از تابلویی که به اسم شرکت خودم و 98 درصد سهام آن هم متعلق به خودم بوده، استفاده می کردم و حالا که فعالیت نداشتن شرکت ثبت شده، می خواهم آن اسم شرکت را به نام شخصی خودم تغییر بدهم اما باید برای این کار 27 میلیون تومان مالیات بپردازم. این چه قانونی است؟ همین مالیات با ما کاری کرد که کارخانه ای که با 120 نیرو در حال فعالیت بود امروز تعطیل است، بس که فشار آوردند و قوانین دست و پا گیر اذیتمان کرد. هنوز هم بعد از سال 94 که کارخانه تعطیل است در حال پرداخت مالیات همان سال هستیم. همه فقط حرف می زنند و هیچ کس به فکر تولید نیست. مدیرکل امور مالیاتی استان توضیح می دهد: این مالیات بر اساس قوانین تجارت بوده که ما هیچ دخل و تصرفی در آن نداریم و اسم این اصل قانونی هم تفکیک شخصیتی است که بین شخصیت حقیقی و حقوقی باید تفکیک وجود داشته باشد. وی می افزاید: البته در این موارد چون شرکت متعلق به خود ایشان بوده ما در بحث قیمت گذاری، تفاوت قائل هستیم و مثلا با شخص حقیقی دیگری که قبلا هیچ ارتباطی با این برند نداشته، فرق می گذاریم. تشکیل کارگروه ویژه مطالبات واحدهای تولیدی مدبرنیا همچنین تاکید کرد: در موضوعات مربوط به تولید و کارخانه ای که گفته شد نیز حدود سه ماه است که کارگروهی ویژه برای رسیدگی به مطالبات بخش تولیدی تشکیل شده است. این کارگروه متشکل از کارشناسان بخش خصوصی و اتاق بازرگانی و کارشناسان ماست که به صورت ویژه مسائل مربوط به تولید را بررسی می کند و از آن هیئت ها بیرون نمی آید و حتی رسیدگی مالیاتی نیز در همان هیئت حل اختلاف بررسی و انجام می شود، اگر نیاز به اصلاح قانون یا موادی از آن نیز باشد با همکاری نمایندگان مجلس پیگیری می شود، ما به صورت جدی از بخش تولید حمایت می کنیم و اداره جدیدی که برای مبارزه با فرار مالیاتی در استان ایجاد شده به دنبال شناسایی فعالیت های زیرزمینی و غیرمجاز است تا به این ترتیب از واحدهای تولیدی رسمی حمایت شود. وی افزود: همین حالا قانون مالیات مخصوصا مالیات بر ارزش افزوده در حال اصلاحاتی در مجلس است. کارشناسی های غیرواقعی دفترچه مالیات بر مستغلات یکی دیگر از کسانی که برای رسیدگی پرونده اش مراجعه کرده بود، می گوید: در بحث مالیات مستغلات دفترچه ای در ادارات امور مالیاتی هست که قیمت کارشناسی املاک و مستغلات در آن درج شده چون چند باری در این موضوع پرونده داشتیم می بینم که معمولا قیمت های کارشناسی املاک حدود دو برابر بالاتر است. وی افزود: ما واقعا خبر نداریم که منبع این قیمت گذاری ها به عنوان مثال برای اجاره یک واحد تجاری و مسکونی بر چه اساسی است و حتی به دلیل اعتراض به این موضوع و پیگیری پرونده ها چند بار به کمیسیون نرخ گذاری هم رفتیم که اصلاحاتی هم صورت گرفته، به هر حال ما بر اساس نرخی که مشاور املاک و مالک تعیین کرده پرداخت می کنیم اما آن چه در این دفترچه ها هست و برای هر منطقه از شهر مشخص شده، خیلی متفاوت است. مدیرکل امور مالیاتی استان در این باره می گوید: این موضوع مربوط به ماده 64 قانون مالیات در خصوص ارزش معاملات مستغلات بوده و این ارزش گذاری ها توسط هفت دستگاه مختلف انجام شده که دبیرخانه آن اداره امور مالیاتی است و شهرداری مشهد، جهاد کشاورزی، دبیرخانه شورای هماهنگی بانک ها، اتاق اصناف، نظام پزشکی و نظام مهندسی عضو آن هستند و این مجموعه، ارزش های معاملاتی مناطق مختلف شهر را مشخص می کند.چون این ارزش گذاری ها به صورت کلی انجام می شود، ممکن است گاهی برای املاک مختلف متفاوت باشد. وی می افزاید: مثلا در دفترچه نوشته شده حاشیه خیابان در منطقه 1 و مشخصاتی برای معبر،  فلان مبلغ که ممکن است ابتدای خیابان با انتهای آن تفاوت قیمت هایی داشته باشد که در کمیسیون بررسی و اصلاح می شود. اختیار تام برای همراهی با مردم مدبرنیا تاکید می کند: به روسای امور مالیات مناطق این اختیار را داده ایم که حتی پیش از کمیسیون چون تشکیل آن در شوراهای حل اختلاف زمان بر است و تا قاضی و نماینده صنف هماهنگ شوند حداقل 10 روز زمان می برد، همین جا با بررسی های دقیقی که همکاران ما در محل انجام می دهند بر اساس قرارداد معتبر تعدیل انجام شود و همین موردی که این مودی اعلام کردند نیز 50 درصد تعدیل شده و حتی ما بعدا باید برای هر پرونده تعدیلی که به این صورت انجام می دهیم، پاسخ گوی نهادهای نظارتی باشیم اما این را به جان می خریم، کار را راه می اندازیم و بعدا هم خودمان پاسخ‌گوییم. پس از گفت و گو با مودیان در ساختمان مرکزی امور مالیاتی استان به یکی از ساختمان های دیگر این اداره کل رفتیم که در این اداره یکی از مودیان با تقدیر از عملکرد این اداره گفت: من دو شرکت دارم که هر سال با ادارات مختلف و سازمان های گوناگونی برای کارهای این شرکت ها در ارتباطم، یکی از بهترین اداراتی که کار در آن برایم سخت نیست و کارمندان کار را خودشان بدون پیگیری و رفت و آمد اضافه و زیاد انجام می دهند، امور مالیاتی است. من بعد از 10 سال می دانم که هر کاری برای کمک از دستشان برآید انجام می دهند، که قابل تقدیر هم هست. درخواست‌های پرتکرار مودیان  خانم دیگری از مودیان این اداره اظهار کرد: ما اتحادیه صنفی هستیم که فعلا تعطیل است و مشغول فعالیت نیست به همین دلیل نامه ها و مکاتبات اداره امور مالیاتی را دریافت نکردیم و چون هیئت مدیره ما هم خارج از کشور هستند، نتوانستند با آن ها ارتباط برقرار کنند. همین موضوع باعث شده که مشکلاتی برای ما به وجود بیاید. ما می خواستیم اصلاح رکورد انجام بدهیم که در مدت زمان باقی مانده امکانش نبود البته از این مدت سامانه نیز سه روز به طور کامل قطع بوده که ما عملا نتوانستیم از این مهلت باقی مانده استفاده کنیم و حالا می گویند امکان اصلاح وجود ندارد. الان تقاضای مهلت بیشتر دارم که می گویند امکان پذیر نیست. مدبرنیا در این خصوص می گوید: همکاران ما پیش از صدور برگه مالیات با مودیان تماس می گیرند تا اگر اصلاحات یا مدارکی دارند به ما اعلام کنند تا بعد از صدور به چالشی برنخوریم اما این شرکت در دسترس نبوده و این اتفاق نیفتاده است اما به هر حال مدت زمانی را که این شرکت برای تکمیل مدارک نیاز داشت، برایشان درنظر گرفتیم و دستور دادیم که همکاران ما به آن ها مهلت بدهند. ترس از بیان مشکلات و قول پیگیری مدیرکل در طبقه و شعبه بعدی امور مالیاتی، یکی از مودیان آقای جوانی بود که ابتدا با تردید و ذکر چند مثال مشکلات خود را بیان کرد و ابتدا کار خود را تولید لبنیات، بعد تولید چراغ و محصولات روشنایی و در نهایت وقتی با تاکید مدیرکل امور مالیاتی استان اطمینان حاصل کرد که مشکلی برای او و پرونده اش ایجاد نمی شود، شروع به روایت اصل مشکل کرد: این تولید کننده و وارد کننده جوان قطعات یدکی خودرو توضیح داد: واقعا نگرانم که اگر اطلاعات پرونده را بگویم و جلوی آقای مدیرکل اعتراض کنم بعدا برایم دردسرساز شود اما حالا که ایشان این اطمینان را دادند که مشکلی نخواهد بود، می گویم. از سال 96 برای واردات برخی اقلام قطعات یدکی خودرو و خرید و فروش آن ها در بازار پرونده مالیات ما تشکیل شده که تا همین حالا به نتیجه نرسیده، اختلافی که در این پرونده وجود دارد، مربوط به چند مورد است، مثلا برای رسیدگی به حساب های سال 97 شرکت، در سال 98 قیمت آن کالا از بازار گرفته شده، در صورتی که اختلاف قیمت فاحشی به دلیل نرخ ارز بین این دو سال وجود دارد، ضمن این که قیمتی که گرفته شده هم از بازار تک فروشی بوده و بر همان اساس مالیات برای ما در نظر گرفته شده در صورتی که ما وارد کننده بودیم و عمده فروشی داریم و قطعه ای که ما می فروشیم چهار دست بعد فروخته می شود تا به بازار مصرف برسد. وی همچنین تاکید کرد: البته مقداری را که تاکنون در این چند سال مورد توافق خودمان بوده، پرداخت کردیم و همکاری خوبی برای تقسیط آن هم انجام شده اما برای بقیه حسابی که منظور شده است، بارها رفت و آمد کردیم و با مدیران این مجموعه جلسات مختلفی داشتیم اما همچنان مشکلات حل نشده و اختلاف نظر بین ما و اداره امور مالیاتی هر سال تکرار می شود و رویه هم اصلاح نمی شود. مدبرنیا، مدیرکل امور مالیاتی استان درباره این پرونده می گوید: صحبت های این مودی محترم را شنیدیم اما این پرونده از مواردی است که باید همه ابعاد آن بررسی شود و همکاران ما که رسیدگی را انجام داده اند هم باید توضیحات خود را بدهند، ممکن است نظرات ایشان صحیح باشد و ممکن است بر اساس قوانین همکاران ما رسیدگی را انجام داده باشند و نظر آن ها درست باشد. به هرحال تیم رسیدگی کننده این پرونده و مدیر مالیاتی این قسمت را به شورای حل اختلاف مالیاتی استان دعوت و تمام مستندات و پرونده ایشان را بررسی می‌کنیم و خودم رسیدگی لازم را انجام می‌دهم تا نتیجه مطلوب حاصل شود و قول می‌دهم بیشترین همکاری ممکن با این شرکت نیز در حیطه اختیارات قانونی ما انجام شود. چند گلایه پرتکرار از زبان یک کارمند امور مالیاتی  به عنوان آخرین نفر این بار به سراغ یکی از کارشناسان رسیدگی به امور مالیات رفتیم و پرسیدیم که پرتکرارترین چالش های مودیان در این اداره چیست که او در توضیح مشکلات آن ها می‌گوید: چند مورد وجود دارد که مردم بیشترین گلایه را از آن ها دارند، ابتدا مشکلات مربوط به کرونا، ضرر و زیان های بنگاه های اقتصادی ناشی از آن و درخواست زمان بیشتر برای تحویل مدارک و پرونده ها که ناشی از تعطیلی واحدهای اقتصادی یا کاهش زمان کاری ادارات دولتی است که یک خواسته به حق فعالان اقتصادی است.  وی افزود: مشکل دیگری که وجود دارد، تغییر قوانین و اصلاحات قانونی جدید در قانون مالیات است که در برخی مواد به وجود آمده و هنوز مودیان به طور کامل با آن آشنایی ندارند و بعضا اظهار بی اطلاعی می کنند که همین مشکلاتی را برایشان به وجود آورده است و رسیدگی ها و تحویل مدارک با کندی انجام می شود. البته برای رفع این مشکلات هم زمان بیشتری در اختیارشان قرار می دهیم هم خودمان آموزش های لازم را ارائه می کنیم اما در استان باید این آموزش ها به صورت گسترده تری انجام شود. مدیرکل امور مالیاتی استان نیز با تایید گفته های همکار خود بیان می کند: سه ماه فرصت اضافه به صورت کلی برای رسیدگی ها به مودیان داده شده اما در ادارات مختلف بسته به شرایط باز هم به درخواست مودیان زمان بیشتری را در اختیارشان قرار دادیم و به تمام مدیران شعب مختلف نیز ابلاغ کردیم که حداکثر همکاری انجام شود و ما هم شرایط روز کشور به خاطر بیماری کرونا را درک می کنیم. درباره  مسئله دوم نیز موافقم که نیاز به آموزش های بیشتری هست و بروشورهایی برای اطلاع رسانی آماده خواهیم کرد تا در اختیار مودیان قرار بگیرد هرچند در رسانه ها و پایگاه های اطلاع رسانی مربوط به امور مالیاتی نیز قبلا این اطلاع رسانی ها را انجام داده ایم.