بایدن روی ریل سیاست‌های ترامپی

رسوایی‌های ترامپ در تمامی عرصه‌های سیاستگذاری جهانی و منطقه‌ای و پرهزینه کردن راهبرد‌های امریکا، از سوی اغلب صاحبنظران امریکایی – غربی مورد تأکید قرار گرفته است، شاکله شخصیتی ترامپ و رویکرد‌هایی که در داخل امریکا هم دنبال کرد، طی چهار سال، شکاف‌های اجتماعی و عرضی را به یک شکاف عمودی و حاکمیتی و فعال‌تر شدن گسل‌های اجتماعی تا مرز شکنندگی و شاید جنگ داخلی هم پیش برد، به نحوی که اکنون برای بایدن نیز به عنوان کابوس استمرار یافته است. شکل رفتاری دموکرات‌ها، معمولاً اینگونه بوده که با روش و تاکتیک‌های دیگری، دکترین و استراتژی‌های نظام پنهان امریکا را به اجرا می‌گذاشتند و برای متفاوت نشان دادن سیاست‌های حزب دموکرات، نوعی تغییر را برجسته می‌کردند. امروز بایدن وارث ترامپ است که بسیاری از مؤلفه‌های قدرت و شخصیت و انسجام ملی و ساختاری را در انتقال قدرت انتخاباتی به چالش کشید. بایدن نیز وعده‌های جدیدی داد که از برخی شکلیات و دستورات اجرایی و سطحی فراتر نرفت و آنچه در عرصه سیاست خارجی و با قدرت‌ها و حوزه‌های ژئوپلتیک یا کشور‌ها و بحران‌های موجود انتظار می‌رفت که رفتار ترمیمی از خود نشان دهد. در حال درجا زدن است. بایدن در قبال ایران و برجام بر تمامی اهداف و روش‌ها و سیاست‌ها برآنچه ترامپ دنبال می‌کرد، باقی مانده و برای برجام پلاس یا تغییر در محتوای برجام، با حفظ ابزار‌های تحریم حداکثری، به دنبال مذاکره است. او در قبال روسیه و چین بر ادبیات تهدید و حتی با چالش امنیتی، در همان رویکرد‌های اقتصادی گذشته اصرار دارد و شعار‌های حقوق بشری را به جعبه ابزار سیاست خارجی خود افزوده است، یعنی در کنار ریل‌گذاری‌های اساسی سیاست خارجی دوره ترامپ، فقط ابزار‌های جدیدی را بدان افزوده که باید منتظر دکترین جنگ‌های نیابتی- تروریستی و به شکل فعال‌تر از دوره ترامپ باشیم. با اینکه بایدن خط و نشان‌های زیادی برای سعودی و محمدبن‌سلمان کشیده، ولی همه‌چیز در مسیر‌های گذشته فعال است و به جای رویکرد‌های چاله‌میدانی ترامپ، از شعار شیک حقوق بشری برای باج‌گیری از سعودی استفاده می‌کند. بایدن در پرونده یمن ژست صلح‌خواهی و ضرورت توقف جنگ و توقف فروش سلاح و همکاری با سعودی‌ها را علم کرده، ولی پنتاگون تأکید کرده که هیچ دستوری برای تغییر در تعامل و مناسبات با سعودی دریافت نکرده، بلکه اخبار قرارداد‌های فروش سلاح و مانور‌های نظامی مشترک در روز‌های گذشته منتشر شده است. تفاوت مسئله در یمن اینگونه است که ائتلاف سعودی – اماراتی در یمن شکست خورده و امریکا که تا به حال از پشت پرده مدیریت می‌کرد، حالا خودش به میدان آمده است که تکرار رفتار امریکا در پرونده سوریه است و ویترین ترکیه، قطر و سعودی کنار رفته است و امریکا مستقیماً برای حفظ تروریست‌ها و مزمن کردن بحران سوریه، در صحنه حضور دارد. امریکا با اینکه سخن از بهبود روابط با اروپا را دارد تا از ظرفیت آن‌ها نیز برای فشار بر روسیه و ایران استفاده کند، ولی شاخص‌های بحران اقتصادی و بیکاری و مالی هم، بایدن را به شعار بایدن که «امریکا اولاً» را مبنای سیاست خارجی و اقتصادی قرارداده بود، بازمی‌گرداند. ارث ترامپی برای بایدن به گونه‌ای است که باید با بحران‌های گوناگون دست‌وپنجه نرم کند و ابتکار عملی فراتر از روش‌های ترامپ در اختیار ندارد و اصرار بر این باتلاق بحرانی، بایدن را به قربانگاه سریع‌تر امریکا خواهد رساند، مگر اینکه سرطان سیاست و راهبرد‌های ترامپی را کنار بگذارد.