روزنامه ابتکار
1399/12/17
پیچ‌و خم‌های اکران در 1400 سینما زنده می‌ماند؟
گروه فرهنگ و هنر – یک سال است که سینمای ایران شاهد یکی از بدترین دوران خود است، سینمایی که تازه جان گرفته بود با یک ویروس کوچک از پا افتاد، درهای سالن‌های سینما بسته شد و بعد هم که با هزار اما و اگر باز شد دیگر مخاطبی برای دیدن فیلم به سینما نمی‌رفت. روزهای اول کرونا هیچ کس نمی‌دانست چه در انتظار است اما حالا با گذشت یکسال، میشود برای سالی با کرونا سیاست‌گذاری‌های فرهنگی کرد. با توجه به این موارد آیا 1400 سال بهتری برای سینما خواهد بود؟یک سال است که سالن‌های سینمای ایران به دلیل شیوع کرونا از رونق افتاده‌اند، گاهی با تعطیلی‌های چند ماهه و در بقیه اوقات با ترس مردم برای حضور در آنها برای فیلم دیدن. اسفند ماه سال گذشته، زمانی که شیوع کرونا در کشور تایید شد، وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد که کلیه فعالیت‌های فرهنگی و هنری تا اطلاع ثانوی تعلیق خواهند شد. اما این وقفه 4 ماه طول کشید تا سرانجام از اوایل تیرماه با اجازه ستاد کلی مبارزه با کرونا سینماها توانستند با رعایت تمامی پروتکل‌های بهداشتی و با نیمی از ظرفیت، کارشان را از سر بگیرند. در این مدت برای آنکه کمی از ضررهای این تعطیلی جبران شود، اکران آنلاین در دستور کار قرار گرفت. همین موضوع باعث شد که مخاطبان، فیلم‌ها را با خیالی آسوده در خانه تماشا کنند و کم‌کم سالن‌های سینما روزهای خالی از تماشاچی را به عنوان یک واقعیت بپذیرد. در این میان گرچه اندک افرادی هنوز به سینما می‌رفتند اما تعطیلی چند باره سینماها باعث شد که امیدها برای دیدن رونق سینماها ناامید شود. روزها گذشت تا به ایام جشنواره فیلم فجر رسیدیم. گرچه برگزاری فیزیکی جشنواره فیلم فجر امسال هم تا کمی پیش از برگزاری در هاله‌ای از ابهام بود اما با تصمیم وزارت ارشاد و اجازه ستاد ملی مبارزه با کرونا این رویداد هنری با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و به صورت محدود در برخی سینماهای کشور برگزار شد. همین موضوع سبب شد تا بارقه‌هایی از امید برای زنده شدن سینماها روشن شود.
بیستم بهمن در حالی که جشنواره فیلم فجر روزهای پایانی خود را می‌گذراند. مرتضی شایسته، دبیر شورای صنفی نمایش، درباره ادامه فعالیت سینماها پس از این رویداد گفت: «با توجه به شرایطی که برای اکران فیلم‌ها در زمان جشنواره فجر وجود داشت، ما نیز این روند را از این پس ادامه می‌دهیم و دو فیلم «شنای پروانه» به کارگردانی محمد کارت و «آنجا هم باران می بارد» به کارگردانی نادر طریقت از ۲۳ بهمن‌ماه اکران می‌شوند». اما رونق به سینما بازنگشت که نگشت. محسن پاسدار، مدیر سینما استقلال تهران درباره وضعیت سینماها بیان کرد: در زمان برگزاری سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر متناسب با شرایط کرونا، استقبال خوبی از فیلم‌ها شد چون باید فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت می‌شد به همین دلیل بر اساس آن دستورالعمل، استقبال مخاطبان را ارزیابی می‌کردیم اما حالا اقبالی نسبت به فیلم‌ها صورت نمی‌گیرد البته هر ساله اسفندماه وضعیت سینماها مناسب نیست از سوی دیگر فیلم جدیدی هم اکران نشده است؛ فیلم خوبی که کشش جذب مخاطب داشته باشد. هرچند «آن شب» ساخته کوروش آهاری فیلم خوبی است ولی به اندازه‌ای کشش ندارد که مخاطب را در اسفندماه و در وضعیت کرونایی راضی به تماشا در سینما کند البته آمار بیماران کرونا هم بالا رفته و این موضوع مزید بر علت شده است.
وی افزود: با همه این تفاسیر سینماها باید باز باشند. در چنین شرایطی که مردم جایی برای رفتن ندارند، امن‌ترین جا سینماست، مردم در چنین شرایطی نیاز به سرگرمی دارند، برای اینکه زمان آنها سپری شود نیاز است که به سینما بروند و به همین ترتیب وقت آنها پر میشود. اگر در این وضعیت سینماها هم تعطیل باشند، دورهمی‌ها قوت می‌گیرد.
این سینمادار عنوان کرد: ما در حال حاضر در سینماها تنوع فیلم نداریم و این موضوع روی وضعیت استقبال مخاطبان تاثیر زیادی گذاشته، ضمن اینکه مخاطبان در این سال‌ها به دلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و… که بر آنها وارد شده است، نیاز به یک تنفس دارند، نیاز دارند که فیلم کمدی ببینند تا کمی از این فضا فاصله بگیرند اما متاسفانه در حال حاضر فیلم کمدی نداریم و تهیه‌کنندگان راضی به اکران آثارشان نمی‌شوند. سازمان سینمایی و ارگان‌های دیگر که توانایی حمایت از سینماگران را دارند، تاکنون حمایت چندانی از تهیه‌کنندگان نکرده‌اند اما لازم است چنین حمایتی صورت بگیرد تا تهیه‌کننده بداند که اگر فیلمش هم به خاطر شرایط کرونایی متضرر شد، اما سرمایه‌اش از بین نمی‌رود.
پاسدار با اشاره به طرح‌های حمایتی سازمان سینمایی بیان کرد: این طرح‌ها پاسخگوی نیاز تهیه‌کنندگان نیست چون فیلم‌ها در شرایط عادی می‌توانند فروش خوبی داشته باشند اما این طرح‌ها چندان کمکی به تهیه‌کنندگان نمی‌کنند.
این مدیر سینمایی اظهار کرد: اگر از سوی ارشاد و نهادهای مرتبط حمایت خوبی از سینماگران و سینماداران صورت بگیرد، تهیه‌کنندگان هم راضی به اکران فیلم‌های خود می‌شوند در غیر این صورت این اتفاق رخ نمی‌دهد. با این حال باید ببینیم در این زمان باقی‌مانده به نوروز ۱۴۰۰ سازمان سینمایی و شورای صنفی نمایش چه تصمیمی اتخاذ می‌کنند چون به هر حال در این وضعیت تهیه‌کنندگان ترسی از اکران و هدر رفت سرمایه‌شان دارند.
به هر حال لیست فیلم‌های اکران نوروزی منتشر شد و برخی امیدوار شدند تا شاید بار دیگر بتوانند از فرصتی طلایی برای کشاندن مردم به سینما بهره بگیرند. حبیب اسماعیلی، مدیر دفتر پخش رسانه فیلمسازان مولود، درباره اکران نوروزی گفته است: هرچند همه ما آرزو داریم که ویروس کرونا از بین برود ولی در این یک سال با این شرایط کرونایی زندگی کردیم و ابعاد مختلف آن را دیدیم بنابراین می‌دانیم این شرایط ادامه دار است و همچنان باید پروتکل‌ها را رعایت کنیم به همین ترتیب سینما هم باید فعالیت خود را داشته باشد.
این تهیه‌کننده سینما افزود: اسفندماه سال گذشته با شیوع کرونا، اکران فیلم‌ها متوقف شد و فیلم‌های متقاضی چندان متضرر نشدند چون اکران نشدند. البته به هر حال سرمایه همان فیلم‌ها هم راکد ماند و مشخص نیست چه زمانی شرایط درست شود. بعد از عید که ستاد کرونا اعلام کرد این وضعیت همچنان ادامه دارد با رایزنی‌هایی که با تهیه‌کنندگان و پخش‌کنندگان انجام گرفت، قرار شد چند فیلم اکران شوند در این جریان چند فیلم به نمایش گذاشته شد اما واقعاً صدمه دیدند. مثلاً همه پیش‌بینی می‌کردند که «شنای پروانه» ساخته محمد کارت فروش بسیار خوبی داشته باشد اما در شرایط کرونایی فروش چندانی نکرد. این در حالی است که سینماگران و سینماداران دوست دارند این چرخه ادامه داشته باشد چون سینما نمرده و در ورای این تعطیلی‌ها، بیکاری و قطع ارتباط تماشاگر با سینما وجود دارد. پس ما هم مثل تمام دنیا باید خودمان را با شرایط کرونا وفق دهیم.
وی افزود: طی جلساتی که با کانون پخش‌کنندگان و انجمن سینماداران داشتیم به این موضوع اشاره کردیم که دولت در بحران‌های مختلف خسارت‌ها را پرداخت می‌کند، پس بهتر است پیش‌بینی‌هایی درباره سینما هم داشته باشد تا اگر اکران فیلم‌ها شدند، در صورت سیر صعودی کرونا و تعطیلی سینما، این خسارات برطرف شود. البته در این باره به توافقات ضمنی هم رسیده و درصدهایی را هم مشخص کرده‌ایم که اگر چنین اتفاقی رخ داد دولت هم کمک کند.
این تهیه‌کننده تاکید کرد: اگر این توافقات به صورت کامل حاصل شود فکر می‌کنم تهیه‌کنندگان هم حاضر به اکران فیلم‌های خوب شوند. در این چند وقت هرچند سینماها فعالیت داشته‌اند اما به دلیل عرضه نشدن فیلم‌های خوب، استقبالی از سینماها نشده است از سوی دیگر سی و نهمین جشنواره فیلم فجر نشان داد که تماشاگر راغب است که به سینما برود پس باید فیلم خوب داشته باشیم.
نادر مقدس، تهیه‌کننده و کارگردان سینما، درباره آینده سینمای ایران در سال 1400 نیز گفت: مساله این است که همچنان ترس از اکران هم برای فیلمسازان و هم برای مخاطبان وجود دارد، مخاطب با نگرانی به سمت سالن‌های سینما می‌رود، شاید در تهران این مساله کمی حل شده باشد، اما در شهرستان‌ها همچنان مردم می‌ترسند از اینکه به سینما بروند، البته این را هم باید بگویم که دوستان سالن‌دار به خوبی پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کنند، اما مخاطبان سینما، سینما رفتن و فیلم دیدن را یک تفریح می‌دانند و اگر نتوانند آنچه که انتظار دارند را از سینما به‌دست نیاورند کمتر به سمت فیلم دیدن می‌روند و چندان امیدوار نیستم که مردم با این شرایط مانند گذشته به سینما بیایند.
وی توضیح داد: در چنین شرایط مردم و مخاطبان سینما بیش از یک سال است که عادت کرده‌اند فیلم‌های تولید شده را از طریق اکران آنلاین و پلتفرم‌های مختلف دنبال می‌کنند و کمتر تمایل دارند که در سینما فیلم ببینند. البته این را هم باید بگویم آنچه که این روزها سینما در حال تجربه آن است، بحرانی است که سینمای کل دنیا با آن گریبانگیر است و تنها مختص ایران نیست.
حالا یک سال است که از به وجود آمدن وضعیت کرونایی در کشور می‌گذرد اما همچنان سینما با مشکلات عدیده‌ای دست به گریبان است، باید دید آیا مسئولان برای سینمای 1400 تدبیری اندیشیده‌اند یا کم‌کم سینماها به سوی تعطیلی خواهند رفت؟
سایر اخبار این روزنامه
پیچ‌و خم‌های اکران در 1400 سینما زنده می‌ماند؟
رضا دهکی
تکرارهای خوب، تکرارهای بد
تامین کالای اساسی در شب عید دغدغه خانوارها شده است
اقشار کم درآمد محروم از نوروز حداقلی
تکلیف سفرهای نوروزی مشخص شد
پروتکل‌های سختگیرانه برای شهرهای زرد و آبی
از سوی سفیر روسیه در ایران
پیام رییس جمهور روسیه به رهبر انقلاب تقدیم ولایتی شد
رئیسی:
تعرض به محیط زیست از ناحیه هیچکس پذیرفتنی نخواهد بود
وزیر جهاد کشاورزی:
از هر ایده‌ای برای کاهش قیمت گوشت استقبال می‌کنیم
اسامی استان‌ها و شهرستان‌های در وضعیت قرمز و نارنجی
رنگ بندی کرونایی استان‌های ایران
متکی:
شخصیت رئیسی وحدت‌آفرین است
روحانی در گفت‌وگو با نخست وزیر عراق:
هرگونه مداخله خارجی در امور داخلی عراق را به ضرر این کشور وکل منطقه می‌دانیم
