چرا به دشمنان آدرس غلط می‌دهید؟!

نوید مؤمن: عقب‌نشینی تروئیکای اروپایی (مهره‌های واشنگتن) در شورای حکام درباره صدور قطعنامه‌ای جدید علیه کشورمان، مولد تحلیل‌ها و بعضا گمانه‌زنی‌های گوناگون درباره چرایی بروز این رفتار بازیگران غربی بوده است. در این میان، برخی رسانه‌های طرفدار «دیپلماسی غرب‌گرایانه» و «اقتصاد تحریم‌محور»، عقب‌نشینی طرف مقابل را محصول «دیپلماسی فعال دولتی»(!) دانسته و تاکید دارند استمرار این رویکرد در حوزه سیاست خارجی کشورمان، امتیازات بیشتری را برای ایران به ارمغان خواهد آورد!  «مصدریابی جعلی» واقعه اخیر، یعنی عقب‌نشینی آمریکا- اروپا از صدور قطعنامه ضد‌ایرانی، منجر به ارائه آدرس‌های گمراه‌کننده‌ای به افکار عمومی شده است! «استراتژی مقاومت فعال» همان خط قرمز سیاسی، رسانه‌ای و تبلیغاتی جریان غربگرا در کشور محسوب می‌شود. واکنش آمریکا و اتحادیه اروپایی در قبال «دیپلماسی التماسی» یا «استراتژی تبدیل دشمن به دوست» کاملا مشخص و محرز بوده است! دولت اوباما در واکنش به همین استراتژی بازدارنده و ناکارآمد، پس از انعقاد برجام به بسیاری از تعهدات خود عمل نکرد و تروئیکای اروپایی نیز اقدامات نقض‌کننده برجام توسط آمریکا را مورد تایید قرار داد! دولت ترامپ نیز در واکنش به همین دیپلماسی معیوب، براحتی از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد و «ایده‌‌آل‌گرایی برخی مسؤولان نسبت به انجام تعهدات غربی‌ها» را به «نقطه ثقل» بازی ضدایرانی خود در خروج از برجام و اعمال فشار حداکثری علیه کشورمان تبدیل کرد!  در حال حاضر نیز دولت جو بایدن به همراه شرکای اروپایی آمریکا، به همین «دیپلماسی التماسی» دل خوش کرده‌اند! آنها معتقدند «سیاست خارجی تحریم‌محور» از یک سو «قدرت چانه‌زنی و امتیازگیری» آنها در قبال کشورمان را افزایش داده و در مقابل، «هزینه‌های مقاومت در برابر غرب» را افزایش خواهد داد. بدون شک استناد به دیپلماسی غرب‌گرایانه در حوزه سیاست خارجی کشور و قرار دادن همه تخم‌مرغ‌های حوزه دیپلماسی در سبد تروئیکای اروپایی نتیجه فاجعه‌باری برای ایران داشته و اصرار دوباره بر این دیپلماسی (که امتحان خود را به بدترین نحو ممکن در طول سال‌های اخیر پس داده است) نیز خطایی مضاعف و جبران‌ناپذیر محسوب می‌شود. در هر حال آنچه منجر به عقب‌نشینی غرب از صدور قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام شد، «دیپلماسی التماسی» نبود. هشدار جمهوری اسلامی ایران مبنی بر «ابطال هرگونه توافق با آژانس» و فراتر از آن، به وجود آمدن زمزمه‌هایی مبنی بر «واکنش سخت ایران نسبت به قطعنامه ضد ایرانی جدید در آژانس» از جمله حرکت به سوی غنی‌سازی 60 درصدی و فعال‌سازی ظرفیت‌های خاص برنامه‌های هسته‌ای کشورمان، جایی را برای ریسک‌پذیری غرب در این معادله باقی نگذاشت. به عبارت بهتر، آمریکا و بازیگران اروپایی به نقطه‌ای رسیدند که «هزینه بازی ضد‌ایرانی» آنها بر «فایده» این بازی غلبه پیدا کرد. بدیهی است در چنین شرایطی طرف مقابل چاره‌ای جز عقب‌نشینی و تسلیم پیدا نمی‌کند. اساسا اصلی‌ترین ویژگی استراتژی «مقاومت فعال» این است که «هزینه بازی دشمن» را در مقابل «فایده» آن افزایش داده و در نهایت، آن را وادار به عقب‌نشینی از تصمیمات و مواضع خود می‌کند.  اصرار جریان غربگرای داخلی بر «وارونه‌نمایی مصدر ماجرا» و ایجاد ارتباط میان «عقب‌نشینی اخیر غرب در شورای حکام» و «دیپلماسی مبتنی بر تساهل با غرب»، منجر به سوءاستفاده آمریکا و بازیگران اروپایی شده است. در حال حاضر، واشنگتن و تروئیکای اروپایی سعی دارند عقب‌نشینی اجباری خود از صدور قطعنامه ضدایرانی را به مثابه یک «امتیاز» (امتیازی که از سوی غرب و به صورتی سخاوتمندانه(!) به ایران داده شده است) مدنظر قرار دهند. حتی در بیانیه‌هایی که آمریکا و تروئیکای اروپایی پس از عقب‌نشینی از تصمیم خود در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر کرده‌اند، این عقب‌نشینی را مصداق فرصتی دانسته‌اند که به دیپلماسی در قبال برنامه هسته‌ای ایران داده‌اند و قاعدتا کشورمان نیز باید آن را ارج بنهد! باید پذیرفت بخش مهمی از جسارت مشترک آمریکا- اروپا علیه ایران در بیانیه‌های متعدد ماه‌های اخیر و تلاش آنها برای ارائه آدرس نادرست به افکار عمومی جهان، ناشی از استمرار نگاه منفعلانه در حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان است. بدون شک اصلی‌ترین وظیفه وزارت امور خارجه، ارائه پیام‌های محکم و قاطعانه‌ای است که آمریکا و اروپا را در قبال خروج از برجام و بی‌تعهدی نسبت به توافق هسته‌ای، «بدهکار» نشان دهد نه «بستانکار»! واشنگتن و متحدان اروپایی آن، در همان حال که از «دیپلماسی منفعلانه غرب‌محور» استقبال می‌کنند، نسبت به «استراتژی مقاومت فعال» و تبدیل آن به یک الگوی کلان در حوزه سیاست خارجی کشورمان وحشت‌زده هستند. در چنین شرایطی باید به تقویت این نوع استراتژی پرداخت، نه آنکه با ارائه آدرس‌ها و نشانه‌های وارونه، دشمن را نسبت به تبلور و تثبیت «سیاست خارجی تحریم‌محور» در کشور امیدوار کرد.