نبايد از واكسيناسيون عمومي جا بمانيم

آرمان ملی- رها معیری: واکسیناسیون کرونا در کشور ما به یک معادله چندمجهولی تبدیل شده و هنوز برنامه جامع و کاملی برای واکسیناسیون عمومی به طور رسمی ارائه نشده است. مردمی که روزانه بیش از هشت هزار نفرشان به کرونا مبتلا می‌شوند و حدود 90 نفر از بیماران جانشان را از دست می‌دهند، فقط امیدوارند که به کرونا مبتلا نشوند یا بدنشان آنقدر قوی باشد که نسبت به ویروس کرونا بی‌تفاوت باشد و ناقل بی‌علامت باشند. این درحالی است که بنا بر اعلام سازمان غذا و دارو، تا کنون ۵۷۰ هزار دوز واکسن کرونا از دو کشور وارد ایران شده است. همان‌طور که کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو اعلام کرده: «تا پایان سال 1400، ۱۲۰ میلیون دز واکسن در داخل کشور در موسسات و شرکت‌های مختلف، در قالب انتقال دانش فنی و یا تولید کاملا داخلی خواهد شد و جمعا بیش از ۱۸۰ میلیون دز واکسن تا پایان سال ۱۴۰۰ تامین خواهد گردید که فراتر از نیاز کشور در این برهه خواهد بود و آن زمان واکسیناسیون عمومی آغاز خواهد شد.» این درحالی است که رئیس انستیتو پاستور، آغاز واکسیناسیون عمومی کرونا را از خرداد ۱۴۰۰ اعلام کرده است. این درحالی است که با درنظر گرفتن جمعیت حدود 80 میلیونی کشور، حداقل باید 800 هزار نفر واکسینه شوند تا آمار تزریق یک درصد جمعیت را شامل شود، این در حالی است که براساس اعلام وزارت بهداشت، تاکنون 570هزار دوز واکسن وارد شده که با درنظر گرفتن تزریق 2مرحله‌ای این میزان دوز، برای 258هزار نفر مورد استفاده قرار گرفته است. حتی اگر در 2هفته باقی مانده 2 برابر این میزان واکسن وارد شود، باز هم 800هزار نفر را شامل نخواهد شد. کشوری مانند امارات 65 درصد از جمعیتش و ترکیه 10درصد از جمعیت کشورش را واکسینه کرده است. درحالی‌که همین حالا هم کشور وارد چهارمین پیک شیوع کرونا شده و آمار جانباختگان و ابتلا روند صعودی به‌خود گرفته است. مسئولان بیمارستان‌ها می‌گویند که تعداد مراجعه کننده‌ها در حال افزایش و کادر درمان تحت فشار است. در شرایطی که قرار بود اولویت واکسیناسیون با کادر درمان باشد اما در هفته‌های گذشته خبرهای منتشر شده نشان داد که گروهی از سالمندان هم واکسینه شده‌اند. کادر درمان بیمارستان‌ها اما می‌گویند که هنوز بخش بزرگی از کادر درمان واکسن نگرفته‌اند و در شرایطی که باید فاصله میان نخستین تزریق تا مرحله دوم آن، 2 تا 3 هفته باشد، حالا از طرف وزارت بهداشت به آنها اعلام شده که این مدت به 4 هفته افزایش پیدا کرده است.   منتظر واکسن ایرانی بمانیم؟ دومین روز دی‌ماه بود که فاز اول تست انسانی واکسن کرونای تولیدی بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام آغاز شد. 2‌ماه بعد، یعنی نهم اسفند هم مؤسسه سرم‌سازی رازی، تست انسانی واکسن کووپارس را کلید زد، حالا گفته می‌شود قرار است فازهای دوم و سوم واکسن برکت با هم ادغام شود و خرداد‌ماه به تولید عمومی برسد. تا آن زمان تکلیف چیست؟ مصطفی قانعی، رئیس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا می‌گوید:« تا آن زمان باید واکسن‌های ایرانی را پیش‌خرید کرد تا با حمایت از آنها بتوان به تولید بیشتر رسید. ما سال‌ها به واکسن کرونا نیاز خواهیم داشت، یعنی با یک مرحله واکسیناسیون، به نتیجه نمی‌رسیم، بنابراین جهت قطع زنجیره شیوع، پیشنهاد داده‌ایم تا بودجه‌ای برای معاونت علمی جهت حمایت از دانش بنیان‌ها و بودجه‌ای برای صندوق توسعه درنظر گرفته شود و... تا بتوان از تولید داخل حمایت کرد.» قانعی به نکته دیگری اشاره می‌کند. به‌گفته او، یکی از دلایلی که منجر شد تا ایران از خرید و شروع واکسیناسیون عمومی عقب بماند. خودداری از شرکت در فازهای تحقیقاتی شرکت‌های تولید‌کننده واکسن است:« اگر ما قبلا در فاز تحقیقاتی تولید واکسن شرکت‌های مختلف شرکت کرده بودیم و واکسن‌ها در ایران هم تست شده بود، حالا سهمیه قابل‌توجهی برای خرید واکسن داشتیم، اما ایران حاضر نشد در این مطالعات شریک شود و خرید واکسن را منوط به پایان فازهای تحقیقاتی آن کرد.» قانعی می‌گوید: شرکت‌های تولید‌کننده واکسن، متعهد شده بودند تا مقدار زیادی واکسن در اختیار شرکت‌های همکاری‌کننده در فاز مطالعاتی قرار دهند. آنها در اولویت قرار گرفتند و ما از این دایره خارج شدیم. هم‌اکنون بیش از 40درصد کشورهای پیشرفته واکسن‌های مورد نیازشان را پیش‌خرید کرده‌اند. به‌گفته او، بسیاری از کشورهای همسایه ایران، به این شکل توانسته‌اند سهمیه واکسن دریافت کنند، چراکه آنها خودشان تولید‌کننده نبودند.  کشورهای همسایه چه وضعیتی دارند؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد تاکنون بیش از 205.3میلیون دوز واکسن در جهان تزریق شده. براساس اعلام نیویورک تایمز، تاکنون واکسن فایزر- بیون تک در ۶۵کشور، واکسن آکسفورد-آسترازنکا در ۴۶کشور، واکسن مدرنا در ۲۷کشور، واکسن سینوفارم-پکن در ۱۱کشور، واکسن گامالیا (اسپوتنیک وی) در ۱۰کشور، واکسن سینوواک در۶کشور، واکسن سینوفارم-ووهان در ۲کشور، واکسن بهارات بیوتک (کواکسین) در یک کشور و واکسن جانسون و جانسون نیز در یک کشور استفاده شده است. آمارها نشان می‌دهد که از میان کشورهای همسایه، امارات با واکسیناسیون 65درصد جمعیت خود در صدر جدول قرار دارد و پس از آن کشورهای بحرین و ترکیه قرار می‌گیرند. ترکیه طی 2‌ماه توانسته به 10درصد از جمعیت 84 میلیونی‌اش واکسن تزریق کند. روسیه به‌عنوان یکی از سازندگان واکسن کرونا، با آغاز واکسیناسیون عمومی از آذرماه، توانسته به 2.67درصد جمعیت 146میلیونی‌اش واکسن تزریق کند. همچنین بحرین با استفاده از واکسن فایزر، سینوفارم چینی و اسپوتنیک روسی، 17.5درصد جمعیت، قطر با استفاده از فایزر، 4.9درصد جمعیت و کویت با واکسن فایزر، 4.1درصد جمعیت کشورشان را واکسینه کنند. همچنین عربستان سعودی با 34.8میلیون نفر جمعیت، بیش از 2.24درصد مردمش را ایمن کرده است. از میان این کشورها، ایران اما شرایط نامطلوبی دارد و به‌نظر می‌رسد این وضعیت، شیوع کرونا در کشور را دامن می‌زند.  ورود استرازنیکا تا اوایل فروردین از ورود نخستین محموله واکسن ضدکرونای روسی به ایران، بیش از یک‌ماه می‌گذرد. نخستین محموله شانزدهم بهمن وارد شد که با آن نزدیک به 10هزار نفر واکسینه شدند. یک هفته بعد دومین محموله برای واکسیناسیون 100هزار نفر به ایران فرستاده شد و به‌گفته سخنگوی سازمان غذا و دارو قرار است هر 10روز یک‌بار محموله جدیدی وارد شود. براساس اعلام کیانوش جهانپور، تا پانزدهم اسفند، 570 هزار دوز واکسن کرونای روسی و سینوفارم چینی وارد شده که سهم اسپوتنیک وی 320هزار دوز و سینوفارم چینی 250هزار دوز است. این میزان واکسن قابل استفاده برای 258هزار نفر است. حالا خبر می‌رسد که قرار است 200هزار دوز واکسن روسی دیگر هم به ایران فرستاده شود. مسئولان وزارت بهداشت می‌گویند: تاکنون 21میلیون دوز واکسن کرونا به‌صورت مستقیم و همچنین از طریق سبد کوواکس سازمان بهداشت جهانی خریده شده که به‌تدریج وارد کشور می‌شود و تا روزهای ابتدایی 1400 هم قرار است یک‌میلیون‌و200هزار دوز واکسن استرازنیکا وارد کشور شود. گفته می‌شود اولویت دوم تزریق واکسن کرونا از 28 اسفند تا 8 فروردین1400 با ورود این محموله آغاز می‌شود.  ۹۳ فوتی جدید کرونا در کشور در این میان سخنگوی وزارت بهداشت از شناسایی ۸۰۱۰ مورد جدید کووید۱۹ در کشور از شنبه (16 اسفند) تا یکشنبه (17 سفند) خبر داد. دکتر سیماسادات لاری گفت: در همین مدت و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۸ هزار و ۱۰ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که ۵۷۰ نفر از آنها بستری شدند. مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به یک میلیون و ۶۸۹ هزار و ۶۹۲ نفر رسید. مجموع جان باختگان این بیماری به ۶۰ هزار و ۶۸۷ نفر رسیده است. سه هزار و ۷۹۵ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند.