روزنامه آفتاب یزد
1399/12/18
پس دیپلمات‌ها چه کاره بودند؟
آفتاب یزد – رضا بردستانی: همزمان با عقب نشینی غرب از صدور قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس، رسانه‌های اصولگرا از جمله آن‌ها که طرفدار مجلس و رئیس آن هستند مدعی شدند که صرفا مصوبه و مقاومت پارلمان دلیل این عقب نشینی است. همین دیروز روزنامه وطن امروز در گزارش نخست خود چنین نوشت: «اول اینکه مقامات ایرانی نباید از موضع صریح خود درباره لغو تحریم‌ها کوتاه بیایند. «لغو تمام تحریم‌ها به عنوان شرط بازگشت آمریکا به برجام» موضوعی است که بارها مورد تاکید قرار گرفته و همچنین در قانون هسته‌ای مجلس به آن به صراحت اشاره شده است به گونه‌ای که نمایندگان مجلس در واکنش به پابرجا ماندن تمام تحریم‌ها به رغم اجرای تعهدات برجامی از سوی ایران روند کاهش تدریجی تعهدات اساسی برجامی را در قالب قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها تعبیه کردند. آنچه مشخص است، رویکرد مقتدرانه ایران در ۲ ماه گذشته سبب تغییر رفتار کشورهای غربی در قبال ایران شده است، بنابراین رها کردن این مسیر و بازگشت به سیاست انجام یک طرفه تعهدات یا کوتاه آمدن از شرط لغو تحریم‌ها، نه تنها به تصویر جدیدی که از ایران ترسیم شده ضربه جدی می‌زند، بلکه کشورهای غربی را به روی آوردن دوباره به سیاست فشار ترغیب می‌کند. »در واقع آنچه از چنین مطالبی که در حال انتشار است استنتاج میشود این نکته است که مصوبه مجلس باعث و بانی عقب نشینی غرب بوده و در این موضوع دیپلماسی فعال دولت روحانی وظرفیت برجام نقشی نداشته است. این ادعا در حقیقت به نوعی تحریف واقعیت است زیرا در نهایت مخاطب را می‌خواهد به این نتیجه برساند که دیپلمات‌های کشورمان در این موفقیت کاره‌ای نبودند!
این درحالیست که ظهره‌وند کارشناس بین‌الملل در گفتگو با آفتاب یزد در این باره تاکید می‌کند: «حتی مجلس هم اقدام نمی‌کرد دیدیم زمانی آقای ظریف بحث خروج از NPT را اعلام کرد که این خود فرای همه گام‌ها است. یعنی ایران می‌تواند بر اساس مفادی که در برجام موجود است طرف مقابل را گوشه رینگ گیر بیاندازد. در بند ده NPT پیش‌بینی کرده که اگر چنان چه کشوری قرارداد NPT را امضا کرده در اثنای اجرای این معاهده در یک شرایط فوق العاده علیه امنیت ملی مواجه شود با یک فرصت چند ماهه می‌تواند مراتب خروجش از NPT را اعلام کند و اتفاقا جلساتی که تحت عنوان بازبینی معاهده برگزار کردند و یک بار هم در نیویورک بود تلاش این بود که بند «ده» را به شکلی تغییر دهند که امکان خروج از NPT را ببندند که تا الان موفق نشدند. معاهده برجام چنین حالتی دارد بنابراین بحثی که در مجلس به میدان آمد یک پتانسیل است که هم آقای صالحی هم آقای روحانی عنوان کردند که این قانون است و ما باید قانون را تمکین کرده و اجرا کنیم. اتفاقا دست دولت را در هر تعامل با غرب باز می‌گذارد که بگوید قانون و پارلمان و مردم سالاری است. حتی اگر فرضا مجلس هم این قانون را تصویب نمی‌کرد پیش‌بینی من این بود که خود دولت هم می‌توانست بگوید پروتکل الحاقی را متوقف می‌کنم چون پروتکل الحاقی در واقع یک پروتکلی بود که ایران به صورت داوطلبانه و غیر الزام‌آور آن را اجرایی – عملیاتی کرد و همواره هم گفته است که اگر قرار باشد ما پروتکل را کامل اجرا کنیم باید مصوبه مجلس را داشته باشیم. اتفاقا یکی از تلاش‌های غرب این است که اگر بخواهد مذاکرات آتی شکل گیرد ایران پروتکل الحاقی را مصوبه مجلس داشته باشد ما این چند سال از کارت‌هایمان استفاده نکردیم اکنون فرصت خوبی است. »
> عدم اجماع اروپا
وی در بخش دیگری از اظهارات خود می‌گوید: «اروپایی‌ها وقتی دیدند اجماعی به دست نمی‌آورند از صدور بیانیه‌ی ضد ایرانی اجتناب کردند.»
ابوالفضل ظهره‌وند ادامه می‌دهد: «اصلاً تروئیکایی در کار نبود؛ بریتانیا بود فرانسه هم حمایت کرد طرح پیش‌نویسی را برای صدور قطعنامه علیه ایران آن هم در بحث PMD بود که قرار بود به شورای حکام برده شود ولی چون می‌دانستند اجماع به دست نمی‌آورند اجتناب کردند. چون معمولا در شورای حکام آژانس رای‌گیری به صورت اجماع است و مخالف نباید داشته باشد اگر رای‌گیری شود و مخالف داشته باشد مثل روسیه که جزء مخالفین قطعی پیش‌نویس بود و ۳۵ عضو دیگر هم نظری دارند بنابراین نتیجه‌ای نمی‌گرفتند.»
این تحلیل‌گر مسائل سیاسی و هسته‌ای اظهار می‌دارد: «دوم اینکه شرایط آمریکایی‌ها هم به گونه‌ای است که نیاز دارند به هر نحو راه دیپلماسی را باز کنند و قطعا اگر شورای حکام بخواهد علیه ما کاری کند چیزی که به دست نمی‌آورند هیچ؛ احتمالا با واکنش جدی ایران هم مواجه می‌شوند. حتی آقای صالحی هم اعلام کرد ما طرحی را آماده داریم که اگر قرار باشد در شورای حکام مصوبه‌ای علیه ایران بیرون آید ما هم اقدامات خود را عملیاتی می‌کنیم. بنابراین در آن عایدی نداشتند. فقط اینکه فشار روانی به ایران وارد کنند که او را متقاعد کنند تا پیشنهاد مذاکره غیر رسمی که آقای جوزپ بورل داده بود را قبول کنند.»
ظهره‌وند خاطرنشان می‌کند: «PMD بسته شده است اینکه در
یکی – دو نقطه، یکی – دو میکرون ذرات اتمی اعلام نشده پیدا شده اینها بازی است و خودشان هم می‌دانند. آقای آمانو قبلا پرونده را بست البته نمی‌بایست باز گذاشت ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶ همین بحث را مطرح کرد و گفت باید بررسی شود. آقای گروسی هم از اینکه پرونده گرفته شود حمایت کرد چون می‌دانست راهی که در مذاکرات فنی با ایران می‌خواهند بروند بسته میشود. بنابراین از این کار حماقت‌آمیز چه به دست می‌آوردند؟ پس طبیعی بود که قطعنامه را پس بگیرند و تنها مانور بود. بنده پیش‌بینی هم می‌کردم که نتیجه‌ای به دست نیاورند.»
> توقف پروتکل الحاقی یعنی زمینگیر شدن غرب!
ابوالفضل ظهره‌وند در ادامه خاطرنشان می‌کند: «مفهوم دیگر این
مسئله هم این است که وقتی ما پروتکل الحاقی را متوقف کردیم فشار جدی به سمت غرب آورد. اکنون آقای بایدن نشان داد که به هیچ عنوان آمادگی برای این ندارد که بخواهد گام اول را بردارد و بخشی از تحریم‌ها را کاهش دهد. دیگر این که بایدن قانون اضطرار ملی را مجددا برای یک سال تمدید کرد. بنابراین وقتی مجموعه رویکرد آقای بایدن را در نظر بگیریم قطعا اینگونه است که طرف غربی که اکنون دستاوردی به نام برجام دارد اولا نمی‌خواهد آن را از دست دهد دوما نمی‌خواهد اجازه دهد این دستاورد کاملا اجرایی شود. یعنی هم می‌خواهد دستاورد را حفظ کند هم از این وضعیت مبتذل درآورد و به یک برجام جدید ارتقا دهد و حتی توافق جامع‌تر در حالی که پایه هر نوع دیپلماسی و دستاورد جدید از منظر غربی‌ها همین برجام است. اگر این برجام کاملا از دست برود این غرب است که بازنده خواهد بود ما که باختیم و چیزی را که نباید هزینه می‌دادیم، دادیم فشاری که نباید تحمل می‌کردیم، کردیم بنابراین طرف غربی و خصوصا اروپایی است که باید تلاش کند این کار را انجام دهد.»
وی می‌افزاید: «به نظر من مسئله توقف پروتکل الحاقی فشار جدی به طرف مقابل آورد و نشان داد ایران در این مسیر جدیت دارد. الان مثل تئوری بازی‌ها است ماشین هر دو طرف دارد می‌آید ما ضربه خوردیم قطعا ما کنار نمی‌زنیم آن‌ها هستند که باید کنارتر بروند. بنابراین اگر ما بتوانیم مقداری منسجم‌تر و با استفاده از این ظرفیت عمل کنیم طرف مقابل مجبور میشود گام اصلی و اول را بردارد نه ما.»
> دولت ۵ گام برداشت، مجلس گام ششم را
این کارشناس مسائل هسته‌ای در خاتمه می‌گوید در بند‌های ۲۶ و ۳۶ که عنوان میشود مثلا اگر یکی از طرفین توافق کوتاهی کند طرف مقابل می‌تواند تعهدات خود را کاهش دهد، اکنون ایران تعهدات خود را انجام داده اما طرف مقابل گامی برنداشته پس ایران می‌تواند با استناد به بند‌های ۲۶ و ۳۶ گام‌هایی بردارد. ایران ۵ گام را برداشت، گام ۶ را مجلس کمک کرد. »
سایر اخبار این روزنامه
آزاد شدن ۳ میلیارد دلار از منابع ایران در کره جنوبی، عراق و عمان
بن سلمان قربانی میشود؟
خانم نماینده مجلس! مرگ و میرها را نمی‌بینید؟
پس دیپلمات‌ها چه کاره بودند؟
اصلاح‌طلبان و اصولگرایان برای زنان کاری نکردند
مسئله گرانی و باقی‌ماندن نام نیک از روحانی
سعید محمد: به خاطر حضور در انتخابات استعفا می‌دهم
فشار به انگلیس به جای آمریکا
راه حل آگاهی رسانی است
چالش‌های همسران
